Morgunblaðið - 13.04.2000, Page 50

f50 FIMMTUDAGUR 13. APRÍL 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
Hver
röndóttur
Þetta var verra en nýju fótin keisarans.
Hann varþó ekki í neinu. Nýi búning-
urinn ersvo Ijóturað hann erögrun við
smekkleysuna. Þar kom það og ekki
þrautalaust að segja það.
Eftlr Karl
Blöndal
IKNATTSPYRNU gildir
eitt lögmál, sem ekki
skyldi hagga: aldrei að
gera breytingar þegar
vel gengur. KR-ingar
virðast halda að þeir séu yfir
þetta lögmál hafnir. I úrvals-
deildinni í knattspyrnu er búið
að skipta um þjálfara hjá liðinu,
nokkrir leikmenn eru horfnir á
braut og varð við hvorugt ráðið.
í þokkabót er hins vegar búið
að breyta búningnum. Ger-
breyta honum. Aldrei að gera
breytingar þegar vel gengur?
Jafnan að velgengni í knatt-
spyrnu er flókin og enginn einn
þáttur ræður úrslitum um það
hver ber sigur úr býtum. Þegar
VmUAPE vel gengur
VtfstlUKr hiýtur hins
vegar að vera
lykilatriði að
sjá til þess að
allir þættir formúlunnar haldi
sér. Þessi sannindi eru hvorki
ný né lítt kunn. Það má kannski
segja að lögmálið um velgengn-
ina og breytingarnar hafi verið
að engu orðið þegar þar kom að
ákveðið var að breyta búning-
num. Hinn fagurröndótti svart-
hvíti búningur verður nú með
röndum og línum (hver hefur
heyrt um línóttan búning?) og
silfurbót í handarkrikanum.
Fjfrstu dagana voru viðbrögð-
in við búningnum afneitun:
Þetta væri ágætt. And-
stæðingurinn hlyti að vera sleg-
inn út af laginu líka.
Jafnvel var reynt að snúa
dæminu upp í fögnuð: Þarna
lékum við á Juventus og
Newcastle.
Innst inni vissi maður samt
að það var ekki svo. Þetta var
verra en nýju fötin keisarans.
Hann var þó ekki í neinu. Nýi
búningurinn er svo ljótur að
hann er ögrun við smekkleys-
una. Þar kom það og ekki
þrautalaust að segja það. Meira
að segja aprílgöbbin voru betri,
hvort sem það var Móði í hálfr-
öndótta búningnum eða Pétur
Pétursson í þeim þverröndótta.
Þegar illa gengur er oft reynt
að beina athyglinni að einhverju
allt öðru. Lítið, gott stríð hefur
komið mörgum þjóðarleiðtogan-
um til bjargar þegar þurft hef-
ur að lappa upp á lélegt gengi í
skoðanakönnunum. Flugleiðir
búa til merki í sænsku fánalit-
unum. Geislabaugur lýsir yfir
að álagning muni ekki hækka
næstu árin til að menn hætti að
tala um fákeppni og markað-
seinokun.
KR-ingar hafa hins vegar
aldrei farið hefðbundnar leiðir.
I 30 ár vannst ekki meistara-
titill hjá strákunum í vestur-
bænum. Ár eftir ár þrömmuðu
þeir inn á völlinn í sama lán-
leysisbúningnum. Það urðu
kannski eilitlar breytingar.
Rendurnar voru misbreiðar,
búningurinn var reimaður í
hálsmálið (hefði ekki mátt taka
hann upp aftur?), á þessu skeiði
birtust meira að segja fyrst
auglýsingar á búningnum. En
þó breyttist lítið. Sami búning-
urinn, enginn titill. En svo
breyttist allt. Fyrst voru það
hlutabréfin, sem vöktu reyndar
minni lukku hjá eiginkonunni
þegar þau komu upp úr jóla-
pakkanum en búist var við. Nú
var fjölskyldan orðin hluthafi í
KR-sport og meira að segja far-
in að reka bar úti á Nesi. Síðan
hófst keppnistímabilið. Sami
búningurinn, en liðið var farið
að vinna. Allt í einu þurfti að
mæta snemma á völlinn til að fá
þokkalegt stæði. Að hausti hafði
KR unnið allar dollurnar í pott-
inum. Einu vonbrigðin voru að
Geirfinnur hafði ekki verið fal-
inn í bikaraskápnum í Frosta-
skjólinu, en haft hafði verið á
orði að fáar hirslur á landinu
væru jafnsjaldan opnaðar.
Öll þessi tíðindi urðu vita-
skuld kveikjan að miklum fögn-
uði í vesturbænum þar sem
menn mældust bjartsýnni en
annað fólk í síðustu skoðana-
könnun og sitja enn nokkrir
KR-ingar á Rauða ljóninu og
fagna að hætti hússins. I augum
sumra birtist glampi. KR hætti
í fyrra að vera aðeins fótbolta-
klúbbur og varð annað og
meira. Gömlu röndóttu búning-
arnir urðu púkalegir og gamal-
dags, kannski nógu góðir til að
næla sér í dollu uppi á íslandi,
en hvergi nærri brúklegir þar
fyrir utan. Félag, sem ætlar sér
í meistaradeild Evrópu, verður
að skipta reglulega um búning.
Lítið bara á Bæjarana og Man-
chester. Aðeins ein ástæða get-
ur verið fyrir því að hjá þessum
klúbbum er allt í blússandi
gangi: þeir eru alltaf að skipta
um búning og halda örugglega
tískusýningu í hvert skipti.
Þegar ráðist er í breytingar
af slíku fyrirhyggjuleysi læðist
að manni uggur. Þetta er sama
tilfinning og þegar Bæjararnir
höfðu skipt bæði Lothari Matt-
háusi og Mario Basler út af í
úrslitaleiknum á móti Ma-
nchester United í fyrra og mað-
ur fór að reyna að rifja upp
hverjar væru venjulega afleið-
ingar ofdrambsins, en áður en
það tókst voru Þjóðverjarnir
búnir að tapa 2-1. Það felst
nefnilega meira í nýrri treyju
en orðin gefa til kynna. Það er
verið að rjúfa hefð, sem staðið
hefur í áratugi og sett mark sitt
á margar kynslóðir vestur-
bæinga. Þessi hefð hefur meðal
annars gert að verkum að vest-
urbæingar hafa komið heilli
menn úr fangelsum en aðrir þar
sem þeir áttu auðveldara með
að sætta sig við að klæðast
röndóttum tukthúsfötum. Slík
hefð er ekki rofin án ábyrgðar.
Víst er að þessi ákvörðun þýðir
að nú er sú sjálfsagða krafa
gerð til liðsins að það vinni allt,
sem í boði er.
Þá er aukinheldur víst að
hvað sem allri óánægju líður
verður farið á völlinn þegar
tímabilið hefst að nýju. Kannski
ég fari líka í ný föt, þótt það
verði ekki nýi KR-búningurinn.
Frekar bíð ég eftir þeim næsta,
eða jafnvel þarnæsta.
Vandamálið við nýja búning-
inn er hins vegar einfalt: hann
er ekki nógu röndóttur.
ÞORSTEINN
HELGASON
+ Þorsteinn Helga-
son byggingar-
verkfræðingur fædd-
ist í Reykjavík 8.
apríl 1937. Hann lést
að heimili sínu 5. apr-
íl siðastliðinn. For-
eldrar hans eru Helgi
Jónas Þórarinsson,
framkvæmdastjóri í
Reykjavík, f. 23. des-
ember 1908 á Rauða-
nesi, Borgarhr.,
Mýr., og Kirstín Val-
gerður Þorsteins-
dóttir Briem, f. 21.
jdní 1911 íReykjavík,
d. 3. ágnst 1994. Núverandi kona
Helga er Guðrún Jónsdóttir. Systir
Þorsteins er Kristín H. Nickerson,
f. 1. september 1938, maki David
Nickerson. Þeirra dætur eru Kir-
stín Lydia og Louise Valgerður.
Hinn 18. september 1976 kvænt-
ist Þorsteinn ef< irlifandi eiginkonu
sinni, Elísabetu Einarsdóttur
meinatækni, f. 25. águst 1949 í
Vestmannaeyjum. Foreldrar henn-
ar voru Einar Sigurðsson, útgerð-
armaður í Vestmannaeyjum og
Reykjavík, f. 7. febrúar 1906, d. 22.
mars 1977, og Svava Ágústsdóttir,
cand. phil., f. 24. júlí 1921 í Saurbæ,
Kjalarneshr., Kjós., d. 30. nóvem-
ber 1978. Börn Þorsteins og Elísa-
betar eru: 1) Svava, f. 9. ágúst 1977,
háskólanemi. 2) Helgi Þór, f. 6.
ágúst 1981, nemandi í Verzlunar-
skóla íslands. 3) Einar Baldur, f. 20.
apríl 1988, nemi.
Þorsteinn lauk stúd-
entsprófi frá MR 1956,
B.S.-prófi í byggingar-
verkfræði frá Illinois
Institute of Techno-
logy, Chicago, Banda-
ríkjunum, 1959, M.S.-
prófi 1963 og Ph.D.-
prófi 1973 í bygging-
arverkfræði frá sama
skóla. Hann starfaði
sem aðstoðarrann-
sóknarmaður við Illin-
ois Institute of
Technology 1963-65,
aðstoðarkennari þar
1966 og leiðbeinandi
1967-69 og 1975. Þorsteinn var
rannsóknarverkfræðingur hjá
Structural Laboratory, Portland
Cement Association, Skokie, Illin-
ois, 1969-72, aðstoðarskipulags-
verkfræðingur 1972-73 og skipu-
lagsverkfræðingur 1973-75. Hann
var dósent í efnisfræði og húsagerð
við HI 1975-85, stundakennari við
TÍ 1977-81 og prófessor í bygging-
arverkfræði við HÍ frá 1985. Þor-
steinn gegndi ýmsum ráðgjafar-
störfúm hérlendis og erlendis.
Þorsteinn var formaður bygging-
arverkfræðilínu verkfræðiskorar
raunvísindadeildar HÍ 1978-79 og
byggingarverkfræðiskorar verk-
fræðideildar HÍ 1981-82 og 1986-
87. Hann var forseti IAESTE frá
1979, í steinsteypunefnd frá 1980, í
menntamálanefnd VFÍ 1984-89 og
varamaður 1982-84. Þorsteinn var
varaformaður BVFÍ 1984-85 og
Elsku pabbi minn, þegar ég frétti
fyrst af veikindum þínum í byrjun
nóvember, þá datt mér nú aldrei í
hug að þú yrði farinn frá okkur svona
fljótt. En ég held að við verðum bara
að vera þakklát fyrir þann tíma sem
við áttum. Ég mun ætíð vera fegin
þeirri ákvörðun minni að flytja heim
frá Bandaríkjunum þennan tíma til
að geta verið hér með þér, bara að
tíminn hefði nú verið lengri.
Þó svo að ég hafi búið erlendis síð-
ustu árin þá hef ég alltaf vitað af þér
hér heima tilbúnum til að hjálpa mér
við allt það sem mér datt í hug. Þegar
ég var úti í Austurríki að ákveða í
hvaða skóla í Bandaríkjunum ég ætti
að fara, nú, þá fannstu bara allar
upplýsingarnar fyrir mig, sendir þær
til mín og leyfðir mér að velja. Eða þá
þegar ég ákvað að kaupa bílinn minn
úti, þá hjálpaðir þú mér með allskon-
ar upplýsingar í gegnum bæði Netið
og símann. En þrátt fyriralla þína
hjálp leyfðir þú mér alltaf að taka
mínar eigin ákvarðanir. Það verður
erfitt að halda áfram án þinna góðu
ráða.
Minningarnar streyma fram þessa
dagana og þær eru margar sem
standa upp úr. Til dæmis þegar þú
þurftir að renna þér oft og mörgum
sinnum niður sundlaugarrennibraut-
ina á Puerto Rico til að fá mig, þá
þriggja ára, út í laugina. Eða þá ferð-
ina okkar til Boston sumarið ’98 til að
skoða skólann minn. Mikið er ég feg-
in að þú gast komið og deilt þessu
öllu saman með mér. Einnig kemur
upp í hugann síðasta bíóferðin okkar
núna síðastliðinn febrúar, þegar þú
áttir svo góðan dag. Ég gleymi því
aldrei hve sætur og fínn þú varst það
kvöld, og hversu vel við skemmtum
okkur.
Veistu, pabbi minn, það á eftir að
verða svo tómlegt hérna án þín, en ég
veit samt að þú ert með okkur í anda.
Ég hef til dæmis fundið fyrir því að
ég er hætt að vera hrædd við myrkr-
ið, þú manst hvað ég var myrkfælin,
því ég veit að þú passar mig gegn öllu
því sem ég ímynda mér alltaf að sé
þar.
Vonandi líður þér vel þar semþú
ert núna og þú veist að ég mun alltaf
sakna þín.
Stórt knús. Þín dóttir,
Svava.
Þorsteinn mágur er allur. Það er
erfitt að trúa því en samt sem áður er
það staðreynd. Það eru tæplega
fimm mánuðir síðan Þorsteinn
greindist með krabbamein og jafnvel
þó að hann berðist hetjulega tapaði
hann lokaorustunni eins og við mun-
um öll gera um síðir.
Eftir að Elísabet systir og Þor-
steinn giftust kom ég oft til þeirra,
fyrst í Bogahlíðina og síðar í Hvassa-
leitið. Það var alltaf gott að koma til
þeirra og viðtökurnar ávallt höfðing-
legar. Eftir að ég flutti til Bandaríkj-
anna og kom til íslands í heimsókn
var mér ósjaldan boðið til kvöldverð-
ar og var alltaf mikið við haft. Hjá
þeim fannst mér ég alltaf vera sér-
stök.
Þegar ég var í doktorsnámi í Fort
Collins, Colorado, komu Þorsteinn,
Elísabet, Svava og Helgi Þór, sem þá
var aðeins tveggja ára, þangað í
námsleyfi í eitt ár. Við hittumst oft
og Þorsteinn gat miðlað miklu til mín
af fyrri reynslu sinni í Bandaríkjun-
um.
Þegar Dave og ég giftum okkur á
íslandi buðu Elísabet og Þorsteinn
svaramanni Daves, Bill, frá Banda-
ríkjunum að gista hjá sér. Þegar ég
talaði við Bill fyrir skömmu, rifjaði
hann með ánægju upp þær samræð-
ur sem hann og Þorsteinn höfðu átt á
íslenskum sumamóttum yfir rauð-
vínsglasi. Þorsteini og Dave, eigin-
manni mínum, varð einnig strax vel
til vina og Dave og ég munum sakna
sárt áhugaverðra vangaveltna um
lausn lífsgátunnar.
Ef ég ætti að lýsa Þorsteini myndi
ég segja að hann hefði verið góður
maður, með góðan húmor, maður
sem tók öllu með stóískri ró. Hann
var einstaklega samviskusamur og
leysti allt sem hann tók að sér vel af
hendi.
Þorsteinn sýndi ótrúlegan styrk í
veikindum sínum og var mjög opin-
skár og raunsær varðandi sjúkdóm
sinn. Eg tel að þetta raunsæi hafi
hjálpað öðrum í gegnum þetta erfiða
tímabil og er ég þar ekki undanskilin.
En nú breytist allt. Dave, ég og
Ásta Elín munum halda áfram að
heimsækja Elísabetu og böm en það
mun vera tómarúm og sorg í hjörtum
okkar sem aðeins tíminn mun fylla
og græða. Ég þakka þér, Þorsteinn,
fyrir allar dýrmætu minningamar
sem þú skilur eftir í hjarta mínu.
Elsku Elísabet, Svava, Helgi Þór
og Einar Baldur, ég votta ykkur ás-
amt föður Þorsteins, Guðrúnu og
Kristínu mínar dýpstu samúðarósk-
ir.
Ólöf Einarsdóttir.
gjaldkeri 1985-86. Hann var í nefnd
um endurskoðun verkfræðmáms
1985-89 og í nefnd félagsmálaráðu-
neytisins til endurskoðunar bygg-
ingarlaga 1987-88. Þorsteinn var
varaforseti verkfræðideildar HI
1987-89 og forseti 1989-93. Hann
var í nefnd menntamálaráðuneytis-
ins til að kanna forsendur þess að
hefja kennslu í húsagerðarlist á ís-
landi 1988 og formaður byggingar-
staðlaráðs frá stofnun 1988-97.
Þorsteinn var í sljórnarnefnd
funda rektora norrænu tæknihá-
skólanna 1989-93, í Rannsóknar-
ráði ríkisins 1989-91 og varamaður
1991-93. Hann var formaður COM-
ETT-nefndar 1990-91 og formaður
nefndar tii að undirbúa stofnun
fjármálanefndar HI. Þorsteinn var
varaforseti háskólaráðs (vararekt-
or) 1990-91, gekkst fyrir stofnun
Sammennt (INTERCOM), samtaka
háskóla og atvinnulífs, og var fyrsti
formaður stjómar 1990-93. Hann
var aðalfulltrúi íslands á vegum
menntamálaráðuneytisins í EC-
Iceland Joint Committe on COM-
ETT og síðar í COMETT Committ-
ee 1990-95. Hann var í sljóm Verk-
fræðistofnunar HÍ 1991-93.
Þorsteinn var í nefnd um háskóla-
sjónvarp 1991-92 og í alþjóða-
samskiptanefnd frá 1991, í lögskýr-
ingarnefnd 1993-98 og í nefnd
umhverfisráðuneytisins vegna
rannsókna á byggingartæknileg-
um atriðum húsa vegna snjóflóða
1995-96. Hann var formaður nefnd-
ar á vegum menntamálaráðuneyt-
isins til að kanna fyrirkomulag og
framkvæmd kennslu í verkfræði og
tæknifræði á háskólastigi 1995.
Utför Þorsteins fer fram frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
Það er svo oft sem lífið er ósann-
gjamt og erfitt er að skilja það. Af
hverju er fólk kallað frá okkur, fólk
sem hefur til skamms tíma kennt sér
einskis meins, hefur farið vel með sig
og er á fullu í mikilvægum störfum
og nýtur þeirrar ánægju að fylgjast
með börnum sínum vaxa úr grasi og
ganga vel í Iífinu? Það er ekkert svar
til við þessu en mörgum veitist hugg-
un að treysta á þann algóða sem vak-
ir yfir þeim sem nú syrgja.
Þorsteinn mágur okkar var góður
og traustur vinur. Hann tók flesta
hluti alvarlega og hafði ávallt fast-
mótaðar skoðanir á mönnum og mál-
efnum sem byggðust á rökhyggju
háskólamannsins og yfirgripsmikilli
þekkingu á íslensku og erlendu sam-
félagi. Það er sárt að sjá á eftir slík-
um manni og vini. Við höfum fylgst
grannt hvert með öðru, systkinin af
Bárugötunni, og Þorsteinn féll af-
skaplega vel inn í þann hóp enda nam
samvistin við hann um aldarfjórð-
ungi. Á svo löngum tíma kynnist fólk,
lærir að meta hvert annað og veit
hVers er misst. Vinátta Þorsteins við
annað fólk náði yfir áratugi og aldrei
brá þar skugga á.
Þorsteinn lifði sig mikið inn í starf-
ið í Háskólanum og tók þar þátt í fjöl-
mörgum verkefnum innan
stjórnsýslu skólans þótt honum
fyndist stundum ýmislegt þar hægt
ganga. Hann var oft kallaður til mik-
ilvægra starfa enda naut hann
trausts og virðingar og það er ekki
öllum auðið að ná þeirri stöðu í há-
skólasamfélaginu. Háskólinn sér á
eftir fómfúsum manni, háskóla-
manni í þess bestu orðs merkingu.
Það var fyrsti alvöru vordagurinn
þegar Þorsteinn dó og víst hefði
hann verið sáttur við þá umgjörð.
Hann vissi að hverju stefndi og lagði
kapp á að ganga frá öllum sínum
málum og fjölskyldunnar þannig að
engir lausir endar væru eftir. Þannig
var Þorsteinn, nákvæmur, öruggur
og kunni að Ijúka málum þannig að
vel væri og þeir hnútar héldu sem
hann batt.
Fjölskyldan var Þorsteini allt. Það
var hamingjuheimili sem Elísabet
systir okkar og Þorsteinn bjuggu sér
í Hvassaleitinu og bömin, Svava,
Helgi Þór og Einar Baldur, ólust upp
í ástríki og umhyggju. Það býr hver
alltaf að því sem foreldrahús veitir.
Þorsteinn veitti börnunum það besta
veganesti sem faðir getur gert og
það verður aldrei tekið frá þeim. Við
og fjölskyldur okkar fæmm Elísa-