Morgunblaðið - 19.07.2000, Qupperneq 1

163. TBL. 88. ÁRG.
MIÐVIKUDAGUR 19. JÚLÍ 2000 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
AP
Vopnaðir palestínskir menn gengu vígreifir um Gaza-borg í gær og hvöttu þar með Yasser Arafat, leiðtoga Pal-
estínumanna, til að gefa ekkert eftir í samningaviðræðunum við Israelsmenn í Camp David í Bandaríkjunum.
Sendinefndir í Camp David reyna til þrautar að semja
Viðræður sagðar hafa
náð endamörkum
Thurmont, Gaza-borg. Reuters, AP, AFP.
PALESTÍNSKIR embættismenn sögðu í gær að friðarviðræður Palestínu-
manna og ísraela í Camp David í Bandaríkjunum væru komnar í mikinn hnút
og að Bill Clinton Bandaríkjaforseti hefði farið fram á að eiga lokafund með
Yasser Arafat, leiðtoga Palestínumanna, áður en viðræðunum yrði slitið eins
og fyrirhugað var að gera í dag. Búist var við erfiðri samningalotu í gærkvöldi
og talið að viðræður myndu standa langt fram á nótt.
Pútín og Jiang
funda f Peking
Hörð af-
staða gegn
eldflauga-
vörnum
Palestínumenn sögðu í samtali við
fréttastofu Reuters að viðræðurnar,
sem staðið hafa linnulaust í átta
daga, hefðu náð endamörkum vegna
ítrekaðra krafna ísraelsmanna um
að stjórn Jerúsalemborgar skyldi
vera óskipt í þeirra höndum. Sögðu
þeir að Arafat hefði verið reiðubúinn
að greina öðrum leiðtogum Palest-
ínumanna frá því að samningavið-
ræðurnar hefðu engu skilað. Þá
sagði ónafngreindur embættismaður
I samtali við AFP að palestínska
samninganefndin værí tilbúin að
halda á brott frá Camp David og
staðfesti Azmi Bishara, arabískur
fulltrúi í ríkisstjórn Ehuds Baraks,
að svo væri. Stærsti ásteytingar-
steinninn væri nú sem fyrr stjórn-
skipan Jerúsalemborgar.
Faisal Husseini, sem fer með mál-
efni Jerúsalem í palestínsku samn-
inganefndinni, sagði í viðtali við
CNN í gær að árangur hefði náðst í
nokkrum deilumálum en að allt hefði
strandað á málefnum Jerúsalem.
„Ríki án höfuðborgar er ekki ríki og
því eru málefni Jerúsalemborgar svo
mikilvæg.“ Sagði Husseini að ef sam-
staða næðist um meginatriðin væri
hægt að miðla málum á milli músl-
ima, gyðinga og kristinna manna um
aðgang að helgistöðum. Varaði hann
jafnframt við því að ef slitnaði upp úr
samningaviðræðunum væru jíkur á
að átök brytust út. „Ef ísraelar
spyrna við fótum verðum við að verj-
ast og berjast fyrir rétti okkar.“
Eldflaugavarnaumræða í Noregi
Hernum beri að
íhuga þátttöku
YFIRMAÐUR norska herráðsins
telur að Norðmenn ættu að íhuga
þátttöku í fyrirhuguðu eldflauga-
varnakerfi Bandaríkjastjórnar ef
áætlanir bandarískra stjórnvalda
verða að veruleika innan tíu ára.
í frétt Aftenposten kemur fram
að í fylgiskjölum nýrrar varnar-
málaskýrslu norska hersins ræðir
Sigurd Frisvold, yfirmaður norska
herráðsins, möguleikann á að Norð-
menn verði þátttakendur í varnar-
kerfinu ef Bandaríkjamönnum tekst
að sýna fram á notagildi þess.
Segir blaðið að hugmyndir þessar
séu reifaðar á sama tíma og herráð-
ið íhugi kaup á nýjum vopnakerfum
sem yrðu tilbúin árið 2010. Rök-
styður Frisvold hugmyndirnar um
þátttöku í eldflaugavamakerfinu á
þann veg að framtíðarógn geti staf-
að af „útlagaríkjum" og bendir
hann jafnframt á að Norðmenn hafi
enga möguleika á að reisa varnar-
kerfi einir síns liðs. „Það er ekki
útilokað að unnt sé að þróa slík
varnarkerfi á sameiginlegum
grundvelli innan Atlantshafsbanda-
lagsins (NATO) til lengri tíma litið.
Norðmönnum ber í öllu falli að
íhuga þátttöku í slíku samstarfi
þegar að því kemur,“ segir Frisvold
í greinargerð sinni.
Ratsjárstöðin í Vardö
skotmark Rússa
Þá var greint frá því í gær í Verd-
ens Gang að Pavel Felgenhauer,
virtur rússneskur varnarmálasér-
fræðingur, fullyrti að rússneski her-
inn beindi kjamavopnum að Globus
2-ratsjárstöðinni í Vardö í Noregi
og henni yrði grandað ef hætta
skapaðist. Samkvæmt fréttinni trúa
Rússar ekki fullyrðingum Norð-
manna um að ratsjárstöðin nýtist
ekki fyrirhuguðu eldflaugavarna-
kerfi Bandaríkjamanna og telja að
höfuðmarkmiðið með stöðinni sé að
greina eldflaugaskot í Rússlandi.
Þetta sé ástæða þess að samskipti
rússneskra stjórnvalda við norska
herinn hafi aldrei verið jafnstirð og
nú.
Reuters
Thurmont, Peking. AFP.
VLADIMÍR Pútín, forseti Rúss-
lands, sagði í Peking í gær, eftir við-
ræður við Jiang Zemin, forseta Klna,
að ríkin tvö myndu grípa til ráðstaf-
ana ef fyrirætlanir Bandaríkja-
stjórnar um eldflaugavarnakerfi
yrðu að vemleika.
Sagði Pútín í gær að fyrirætlanir
Bandaríkjamanna myndu „setja
hernaðarlegt jafnvægi heimsins úr
skorðum" og að Kína og Rússland
myndu bregðast við því. „Við mun-
um grípa til einhverra ráða til að við-
halda þessu jafnvægi,“ sagði Pútín
við fréttamenn eftir fundinn.
Joe Lockhart, talsmaður Banda-
ríkjaforseta, sagði í gær að Banda-
ríkjastjórn vissi fullvel um afstöðu
Pútíns í málum er varða fyrirhugaða
eldflaugavarnaáætlun og sagði að
málið yrði rætt við Rússlandsforseta
á fundi G-8-hópsins í Japan í vikunni.
■ ■ Gagnrýna/20
Maskhadov spáir frið-
arviðræðum í Tsjetsjníu
Nazran. AFP.
ASLAN Maskhadov, leiðtogi aðskiln-
aðarsinna í Tsjetsjníu, spáði því í gær
að Rússar myndu hefja friðarviðræð-
ur við Tsjetsjena innan fjögurra mán-
aða.
„Rússar eru nú í sömu ógöngum og
þegar þeir urðu að hefja friðarvið-
ræður í fyrsta stríðinu [frá desember
1994 til ágúst 1996],“ sagði Maskha-
dov í símaviðtali við fréttaritara AFP.
„Átökin munu eflaust standa í þrjá til
fjóra mánuði til viðbótar og síðan
hefjast samningaviðræður við rúss-
nesku stjórnina," bætti Maskhadov
við. Hann kvaðst nú dvelja í fjöllun-
um í suðausturhluta Tsjetsjníu og
sagði að uppreisnarmennimir væru
að undirbúa stórsókn til að ná helstu
bæjum Tsjetsjníu á sitt vald.
Hemaðaraðgerðir Rússa í Tsjetsj-
níu nutu mikils stuðnings meðal al-
mennings í Rússlandi áður en Vladí-
mír Pútín var kjörinn forseti í mars
en sá stuðningur hefur þegar minnk-
að þar sem hann hefur ekki getað
staðið við loforð sín um að binda enda
á stríðið. Æðsti yfirmaður rússneska
hersins í Tsjetsjníu, Gennadí Troshev
hershöfðingi, sagði þó í gær að hern-
aðaraðgerðunum yrði haldið áfram.
„Það er aðeins ein lausn - að berj-
ast þar til við Ijúkum því að tortíma
tsjetsjnesku hermdarverkamönnun-
um og erlendu málaliðunum," sagði
hershöfðinginn í viðtali við rússneskt
vikublað. Hann bætti við að ekki
kæmi til greina að hefja friðarviðræð-
ur við uppreisnarmennina fyrr en
þeir legðu niður vopn. „Ef það gerist
ekki á næstunni tortímum við þeim.“
Rússneska stjórnin hefur falið
tveimur Tsjetsjenum að stjórna hér-
aðinu en fregnir hermdu í gær að þeir
væru farnir að deila um hvor þeirra
ætti að ráða.
Stærsta
seglskip
heims
LUNDÚNABÚAR gátu í gær bar-
ið stærsta seglskip heims augum
en það ber nafnið Royal Clipper.
Skipið er nú í jómfrúarferð sinni
og hélt frá Rotterdam áleiðis til
Mónakó með 228 farþega innan-
borðs. Alls eru fimm möstur á
skipinu, það hæsta 64 metrar, og
mun það geta siglt á allt að 20
hnúta hraða.
MORGUNBLAÐIÐ 19. JÚLÍ 2000