Morgunblaðið - 24.12.2000, Qupperneq 16

16 B SUNNUDAGUR 24. DESEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
CPDWK
Svíþjóð tekur við formennskunni í ESB um áramótin
Aherzla á
stækkunar-,
umhverfis- og
atvinnumál
Dæmigerð „norræn gildi“ eins og
umhverfís- og atvinnumál verða að sögn
Auðuns Arnórssonar meðal helztu
áherzluatriðaESB-formennskumisseris
Reuters
Svía, sem framundan er.
Lyftorar
Stefna
háttliprirí \
snúningum i
UMBOÐS- OG HBLDVERSLUN
AUÐBREKKU 1 200 KÓPAVOGI
SlMI: 544 5330 FAX: 544 5335
| www.straumur.is ]
Súreímsvörur
Karin Herzog
Silhouette
Á HÁLFS árs formennskutímabili
Svíþjóðar í ráðherraráði Evrópu-
sambandsins (ESB), sem hefst nú
um áramótin, verður að sögn Gör-
ans Perssons forsætisráðherra aðal-
áherzlan lögð á þrjú málefnasvið:
undirbúning stækkunar ESB til
austurs, umhverfis- og atvinnumál.
Sex árum eftir að Svíar gengu í
ESB er nú röðin komin að þeim að
spreyta sig á formennskuhlutverk-
inu, en bæði Austurríkismenn og
Finnar, sem einnig gengu í ESB í
ársbyrjun 1995, hafa þegar fengið
að spreyta sig.
Finnar, sem gegndu formennsk-
unni síðari hluta ársins 1999, leiddu
sambandið til mikilvægra ákvarð-
ana um öryggismál og fyrirhugaða
fjölgun aðildarríkja, en dagskrá for-
mennskumisseris Svfa markast að
meira leyti af því að sjá til þess að
íyrri ákvörðunum verði fylgt eftir.
Almennt segist Göran Persson
forsætisráðherra vilja að á meðan
hann er í verkstjórahlutverkinu ein-
beiti sambandið sér að því að hrinda
í framkvæmd þeim margvíslegu
áformum sem leiðtogar aðildarríkj-
anna hafa tekið ákvarðanir um á
síðustu misserum. Hann telur ESB
ekki veita af því að taka sér tíma í
að ná áttum og treysta trúverðug-
leika sinn í augum borgaranna með
því að láta framkvæmdir fylgja orð-
um.
Þrýstingur frá
umsóknarríkjum
Þrýstingur mun þó verða þónokk-
ur á sænsk stjórnvöld þetta hálfa
ár, aðallega frá ríkjunum tólf sem
nú standa í viðræðum um aðild að
ESB. Svíar hafa heitið því að drífa
viðræðuferlið áfram. Persson segist
þó vantrúaður á að það náist á leið-
FULLKOMIÐ
LEITARTORG
torgis
ÍSLENSKA UPPHAFSSÍÐAN!
Göran Persson, forsætisráðherra Svíþjóðar, ásamt „tvíhöfða" forystu
Frakklands, Jacques Chirac forseta (fyrir miðju) og Lionel Jospin for-
sætisráðherra, á leiðtogafundinum í Nice. Svíar taka við formennsku-
hlutverkinu í ESB af Frökkum um áramótin.
togafundinum í Gautaborg í júní að
festa nákvæma dagsetningu fyrir
inngöngu þeirra umsóknarríkja sem
fyrst Ijúka aðildarsamningum; það
verði ekki hægt fyrr en síðar, eftir
því sem haft er eftir honum í Aften-
posten.
En Persson lét þau orð falla í vik-
unni eftir lok leiðtogafundarins í
Nice í Frakklandi, að hann hefði
engu að síður trú á því að fyrstu
umsóknarríkin yrðu tilbúin til inn-
göngu á árinu 2003. Það er dagsetn-
ing sem ráðamenn í hinum tilvon-
andi nýju aðildarríkjum, svo sem
Póllandi, Ungverjalandi og Tékk-
landi, hafa sjálfir nefnt.
Svíar þurfa þetta hálfa ár ekki að
standa í neinum sambærilegum
stórræðum og Frakkar þurftu að
sinna með ríkjaráðstefnunni, sem
lauk með stofnsáttmálabreytingun-
um í Nice, hinni umdeildu borg-
araréttindaskrá og fleiru.
Samkomulagi skal
náð við NATO
Verkefnin verða samt ærin. Til
dæmis munu Svíar þurfa að stýra
viðræðum ESB við Atlantshafs-
bandalagið um samstarfssamning.
Til stóð að grunnurinn að slíku sam-
komulagi yrði lagður á utanríkis-
ráðherrafundi NATO 14.-15. des-
ember, en vegna fyrirvara Tyrkja,
sem eru í NATO en ekki ESB, tókst
það ekki. Takist ekki að ná slíku
samkomulagi fljótt mun það að öll-
um líkindum seinka áformum ESB
um að koma upp svokölluðum hrað-
sveitum, sem á að vera hægt að
senda í nafni sameiginlegrar örygg-
is- og vamarmálastefnu með
skömmum fyrirvara til friðargæzlu
og tengdra verkefna á óróasvæðum
utan landamæra ESB, en stefnt
hefur verið að því að hraðsveitirnar
verði tilbúnar árið 2003.
Þekkingariðnaður leiði Evrópu
út úr atvinnuleysisgildrunni
Þótt Svíar séu sjálfir utan hern-
aðarbandalaga hefur Persson sagzt
munu leggja mikið uppúr því að
finna lausn á þessum breyttu
tengslum ESB og NATO.
Með Svíum í formennskuhlut-
verkinu er baráttan gegn atvinnu-
leysi aftur komin á dagskrá ESB.
Enn em um 15 milljónir manna í
aðildarríkjunum 15 atvinnulausar.
Langtímaatvinnuleysi er að mati
Perssons gróðrarstía fyrir „andlýð-
ræðisleg öfl“. „Ekkert er mikilvæg-
ara fyrir frelsi einstaklingins en að
hafa atvinnu,“ hefur Reuters eftir
honum.
í marz verða leiðtogar ESB boð-
aðir til fundar í Stokkhólmi, sem á
að verða eins konar framhald leið-
togafundarins í Lissabon í vor sem
leið, þar sem leiðtogarnir settu sér
það markmið að gera ESB að sam-
keppnishæfasta svæði heims á sviði
upplýsingatækni og þekkingariðn-
aðar á næstu tíu ámm. Eftir því
sem Financial Times hefur eftir
Persson vill hann á Stokkhólms-
fundinum leggja sérstaka áherzlu á
þróun líftækniiðnaðarins, sem hann
segir munu ráða úrslitum um það
hvort Evrópumönnum takist að
standa Bandaríkjamönnum á
sporði. Þá vill hann þróa umhverf-
isstefnu ESB þannig að hún opni
nýja markaði og tækifæri fyrir evr-
ópsk hátæknifyrirtæki.
I umhverfísmálum hyggjast Svíar
annars leggja sérstaka áherzlu á
mál sem varða alþjóðlegar skuld-
bindingar um aðgerðir gegn gróð-
urhúsaáhrifunum svokölluðu, svo og
aðgerðir gegn efnamengun náttúr-
unnar. Á öllum málefnasviðum
ESB-samstarfsins á að taka tillit til
umhverfisverndarsjónarmiða.
'
LYFJa
Óskar landsmönnum gleðilegra jóla
á nýju ári
£b LYFJA
Á;J - lyf á lágmarksverði
------'X
'
:
§p|||
*
<