Skírnir - 01.01.1890, Blaðsíða 42

42
STÍMABRAK STORVELDANNA 1889.
að tiltölu en Prússland, og hefur þess vegna minna til að
taka, þegar á. herðir. Waldersee, yfirforingi hins þýzka hers,
sagði við fréttaritara frá amerísku blaði, að her þýzkalands
væri nú svo traustur og magnaður og vel búinn, að þjóðverj-
ar víluðu ekki fyrir sér, að berjast við tvö stórveldi einir síns
liðs. J>eir Gambetta og Ghanzy ætluðust til, að Frakkaher
yrði 1886 nógu vel búinn til að ráðast á jpýzkaland, eu dauðinn
kippti þeim báðum burt. Síðan hafa livorir um sig, Frakkar
og þjóðverjar, búizt fyrir til að verða hinum yfirsterkari.
Salisbury hafði rétt að mæla, þegar hann sagði í ræðu sum-
arið 1889, að slíkar hörmungar og skelfingar fylgdu stríði nú
á dögum, að enginn stjórnandi mundi þora að taka þá ábyrgð
á sig, að steypa þjóð sinni í slíkan voða. Hið nýja púður,
sem er reyk- og smell laust, veldur því, að óp hinna særðu heyrast
og allar hryllingar og hörmungar sjást; skothríðirnar heyrast
ekki og sjást lítt, og dauðinn leikur í loptinu ósýnilegur.
Hið franska skáld Dérouléde segir í einu kvæði sínu, að
friðurinn sé dýrmæcur og dýr, en — hann sé of dýr. Ein-
hvern tíma kemur sá dagur, að þjóðirnar geta ekki lengur
risið undir sköttunum, og þá er eina úrræðið, að hleypa öllu
í bál og brand. Frakkar eru ánægðir yfir því, að nágrannar
þeirra, Belgar og Svissar, víggirða lönd sín, því austur-landa-
mæri Frakklands eru svo óárennileg, að |>jóðverjar neyðast til
að fara um þessi lönd, ef þeir vilja vaða inn á Frakkland.
Belgar víggirða Maasdalinn, sem er á leiðinni inn á Frakk-
land, og Svissar víggirða skörðin í fjöllunum, svo Italir geta
ekki tekið hönduin saman við þjóðverja. þannig bíða hvorir-
tveggja hins mikla dags, þegar vopnin skera úr öllum þræt-
um.
1789-1889.
Árið 1889 voru liðin hundrað ár frá stjórnarbyltingunni
miklu á Frakklandi. Flestir, sem ritað hafa um þannan merk-
is-atburð í sögu heimsins, hafa talið hann til góðs fyrir mann-
kynið, og álitið, að því hafi munað nokkuð á leið, en ekki
aptur á bak, við hann. þó hafa fyrir skömmu komið upp