Skírnir - 01.01.1890, Blaðsíða 77

J-'YZKALANÍ). 77
ina (CenLrum), Bebel, einn af foringjum sósíalista, og Richtor,
foringi framfaraflokksins og fleiri ræðugarpar réðust óþyrmi-
lega á stjórnina. þjóðin gæti ekki lengur risxð undir þeim
álögum og sköttum, sem lægju á henni eins og farg. Bennig-
sen, foringi «þjóðernis-ogfrelsismanna», tók ísama strenginn. En
þegar til kom veitti þingið féð. Keisarinn skipti um her-
málaráðgjafa og setti Yerdv du Vernois í það embætti í stað
Bronsart von Schellendorf. Hinn nýi hermálaráðgjafi var
áður setuliðsforingi í Strasborg og er þýzkur í anda, þó
hann sé franskur að nafni. Hann hefur ritað góð rit um
hernað.
Sviss og þýzkaland lentu í þrætu um vorið og voru sund-
þykk til ársloka itt af því sem nú skal greina. í bænum
Múhlhausen í Elsass nálægt landamærum Svissa bjó lögreglu-
stjóri, að nafni Wohlgemuth. Hann hafði æsingamenn (agents
provocatðurs) 1 þjónustu sinni, sem spönuðu þýzka sósíalista í
Sviss til óspekta og létust vera sósíalistar. Ætlaði Wohlge-
muth með þessu móti að gera Svissa leiða á að skjóta
skjólshúsi yfir sósíalista. Einu sinni kom hann sjálfur inn
fyrir landamæri Svissa og var þá settur í varðhald, on þó
sleppt aptur eptir nokkra stund. Ut af þessu spannst liörð
rimma milli stjórnanna í Berlín og Bern. J>jóðverjar kvört-
uðu yfir, að yfirvöldin og lögregluliðið í Sviss hlífði sósíalist-
um. Sviss misbrúkaði þá friðhelgi, sem stórveldin hefðu leyft
því að eiga. Norddeutsche allgemeine Zeitung flutti greinir,
sem sögðu, að Svissar héldu hlífiskildi yfir sósíalistum og
leyfðu þeim að raska friði og ró Jpýzkalands. J>ýzkaland
mundi ekki láta vaða ofan í sig, en taka til sinna ráða.
Milli stórvolda hefði orðið ófriður út af öðru eins. Friðhelgin
væri ólögmæt, þegar húu væri uotuð til að gera uágrauna-
rfkjunum ógagn. þjóðverjar fengu Rússa- og Austurríkisstjórn
til að rita stjórn Svissa brcf í líka stefnu. Stjórnin í Berlín
heimtaði rétt til að halda lögreglumenn í Sviss, með því að
lögreglan þar í landi væri ónýt, og sagði Svissastjórn fyrir,
hverjum ráðum hún skyldi beita gagnvart þjóðverjurn þaim er
byggju f landinu. Droz, utanrfkisráðgjafi Svissa, avaraði
djarfloga, að Sviss væri ekki undirlægja annara þjóða, og
mundi því ekki leyfa neinum að seilast til um inuanríkismál
sín. Stjórnin mundi efna allar þær skyldur, sem hún væri
að landBlögum og þjóðrétti skyld til. Friðhelgi landsins