Fréttir frá Íslandi - 01.01.1872, Page 29

MKNNTUN.
29
ingi. Þar að auk hafa enn fremur verið gefnirút nokkrir smá-
kveðlingar, harðla óvandaðir að efni og sniði; þeirra er í
sjálfu sjer naumlega getandi, en þó er eigi rjett að hlaupa yfir
þá að öllu leyti, með því að það eru þeir, er alþýða manna helzt
kaupir, helzt les og helzt leitar sjer menntunar í; slíkt er sorg-
legur votturum menntunarskort og spillta fegurðartilfmningu hjá
almenningi, og það því fremur sem það er einmitt þesskonar
skáldskapartegund, er íslendingar hafa helzt getað talið sjer til
gildis í bókmenntum sínum gagnvart bókmenntum annara þjóða.
Hið íslenzka bókmenntafjelag hefur auk bóka
þeirra, er fyr var getið, geíið út frjettaritið Skírni 1871—72
eptir Eirík Jónsson, tíðindi um stjórnarmálefni íslands 1871,
og skýrslur og reikninga fjelagsins. Fjelagsmenn þeir, er tillög
greiða, voru 10. maí 722 og var það 29 fjelagsmönnum fleira en
um sama leyti árið 1871.
Lestrarfjelög í sveitum hafa víða verið lögð niður, en
aptur hafa ný verið stofnuð á einstöku stöðum.
Bókasöfn íslendinga hafa öll nokkuð aukizt næstliðið ár,
en skýrslur vantar um flest þeirra. Stiptsbókasafnið í
Reykjavík jókst litið að öðru en því, að það fjekk 500 bindi, er
Þorgeir Guðmundsson, prestur í Nysted á Lálandi (f 1871), hafði
látið því eptir sig. Nú sem stendur er eigi unnt að segja, hve
margar bcekur safnið á, og eigi heldur bókasafn latínuskólans.
Forngripasafninu í Reykjavík hafa næstliðið ár bœzt
48 forngripir, og við árslok átti það að öllu samtöldu 917 gripi.
Með fjegjöfum hefur safnið ekkert verið styrkt næstliðið ár.
Að því er snertir skólamenntun íslendinga, má geta
þess, að hún hefur farið vaxandi næstliðið ár. Á tveim stöðum
voru stofnaðir reglulegir barnaskólar. Annar þeirra var
stofnaður í G e r ð u m í Rosmhvalaneshrepp, fyrir tilstuðlun
prestsins þar, Sigurðar Sivertsens að Útskálum, en hinn á
Brunnastöðum í Strandarhrepp (Vatnsleysustrandarhrepp)
fyrir tilstuðlun prestsins þar, Stefáns Thorarensens að Kálfatjörn.
Á báðum þessum stöðum voru reist skólahús. Kennarar voru
fengnir til skóla þessara, og kenndu þeir þar börnum um vet-
urinn (1872—73) lestur, skript, reikning, kristindóm o. s. frv.
Enn fremur hafa verið haldnir skólar nokkurn tíma vetrarins í
sumum sjávarsveitum, en eigi með reglulegu skólafyrirkomulagi.