Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1903, Blaðsíða 6

gröftur að allgóðu haldi, þegar hann var borinn saman við gröftinn á
öðrum stöðum, því að það kom í ljós, að hjer hafði upphaflega iegið all-
stórt ferhirnt hús, aflangt, sem hafði snúið eins og hlaðan, þannig að hún
lá innan í hinu gamla húsi norðanverðu. Að vestan og norðan snerti
itri brún hlöðuveggjanna hjer um bil innri brún hinna fornu húsveggja; aft-
ur á móti lá austurveggur hlððunnar firir innan austurvegg hússins, enn
jafnhliða honure. Og sömuleiðis sást, að suðurgafl hlöðunnar lá um þvert
innan í hinu forna húsi sunnanverðu jafnhliða suðurgafli þess.1
Innri brún norðurgaflsins á hinu forna húsi sást glögt i) á þvi, að
þar fundust allmargir steinar, sem höfðu takmarkað vegginn að innanverðu,
2) á því að firir utan (norðan) þessa steina fundust í jarðveginum greini-
legar leifar af torfvegg, sem hafði hruuið niður og hafði verið hlaðinn úr
leirkendu og sandblendnu mírartorfi samskonar og finst i mírunum norð-
ur frá bænum, 3) og loks á þvi, að hingað, og ekki lengra norður á við,
náði gólfskán sú, er fir var getið. Hið svarta sandlag, sem var undir
gólfskáninni, og gula sandlagið undir því sást aftur á móti alstaðar, hvar
sem grafið var, í grend við hið forna hús, og við fundum það jafnvel
svo sem 150 ál. þaðan i gröf undir annari hlöðu austar á túninu.
Til að vita, hvað hæft væri í sögu Arna bónda um grjótbálkinn,
grófunt við inn undir hlöðuveggina bæði að austan og vestan út undan
þeim stöðum, þar sem hann sagði að bálkurinn hefði verið. Fundum við
vesturenda grjótbálksins einmitt á þeim stað, sem hann benti til. Hjer
var ofan á gólfskáninni hjer um bil 2 feta breitt lag eða hrúga af smá-
steinum, eldbornum og sótugum; hæðin frá gólfi var 1 fet. Steinarnir
lágu þjett og á milli þeirra fundust viðarkolaagnir stórar og smáar, ein-
staka háltbrunnar leifar af hrískvistum og nokkrar hálfbrunnar beinhnútur.
Sömuleiðis tókst okkui að finna austurenda bálksins. Grjótið í honum
var meira enn helmingi stærra enn grjótið i vesturendanum; vóru stein-
arnir likir teningi i lögun, nál. 6 þuml. á kant, og vóru grjótlögin tvö,
hvort ofan á öðru. Arni bóndi skírði frá, að grjótið í bálkinum, sem
hann tók upp inni í hlöðugröfinni, hfeði víðast verið líkt þessu grjóti,
sem við fundum í austurendanum. Ofan á þessum steinum fundum við
einstaka sótuga og eldborna steina samskonar og í vesturendanum.2
Itri brún vesturveggjar sást mjög glögt í nirðra hluta veggjarins;
fundust þar í röð allstórir steinar, sem höfðu verið undirstöðusteinar
veggjarins að utanverðu, og slitnaði þó sumstaðar steinaröðin í sundur.
Veggir hússins höfðu verið nijög þikkir (5—6 fet á þikt). Að norðan
var itri brún gaflhlaðsins líka mjög greinileg. Að austan var veggurinn
greinilegur norðan til og eins siðst; þar fanst greinilega suðausturhorn
1) Sbr. mindablað VI, 1.—3. mind.
2) Sbr, mindabl, VI, 2. og 3. mind og VIII, 1. og 2. mind.