Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1903, Page 12

12
dæmi, sem sína, að h'órgar vóru giðjum helgaðír. Hinn himneski bii-
staður giðjanna, Vingólf, er nefndur körgr i Sn. E.1 2 3 I Hynduljóðum segir
Freyja um Ottar:
H'órg hann mér geröi
oý hlaðinn steinum —
nú er grjót pat
at gleri orðit —
rauð hann í nýju
nautablóði;
ce trúði Ottarr
á Hsynjur.-
Um Alfhildi, dóttur Álfs konungs, er það sagt í Hervarar sögu, að Stark-
aðr Aludrengr hafi numið hana burt um nótt að dísablóti, »er hún rauð
hörginn.«3 Enn hinsvegar eru líka til staðir, sem sína, að hörgar gátu ver-
ið helgaðir karlkendum goðum. I Grímnismálum eru Nóatún, höll Njarð-
ar, nefnd hátimbraðr hörgr og í Vafþrúðnismálum segir svo um Njörð:
hoýum ok hörgum
hann ræðr hundmörgtim —
p
ok varð-at hann ^Asum alinn4 5
Hugsunin virðist hjer vera, að Njörðr ráði hundmörgum hofum og
hörgum, pó að hann sé ekki Asa ættar, og bendir þetta til þess; að það
hafi verið eiginlegt Asum að ráða eigi að eins firir hofum, heldur og fir-
ir hörgum. I Völuspá segir svo:
Hittusk Æsir
á Iðavelli,
peir er hörg ok hoý
hátimbruðu.*
A hið sama benda örnefnin sænsku Opinshargher, Þorshargker.6
H'órgar og lioý eru oft nefnd í sömu andránni í fornritum,7 * * * * * og sjest,
1. Annan sal gerðu þeir; þat var hörgr, er gyðjurnar áttu, ok var
hann allfagr Sn. E. (útg. A. M.) I 62. bls.
2) Hyndlul. 10.
3) Fornaldars. I 413. bl. Um dísablðt sjá Mogk, Germ. Mythol §86.
4) Grímnismál 16. Vafþrúðnismál 38.
5) Vciluspá 7.
6) Rydqvist, Svenska sprákets lagar, registrið í 6. b.
7) Völuspá 7 (sjá áður). Helgakviða Hjörv. 4: hof mun ek kjósa |
hörga marga. Vafþrúðnismál 38 (sjá áður). Sbr. Stjórn 580 14 og 582 20,
Karlamagnús saga (Unger) 137 24, Fms. I 283 og 285 (sbr. Flat. I 285 og
287) og II 41, Fornaldars, II 287—288. í Rekstefju (9. erindi), sem virðist
vera ort á ofanverðri 12. öld, kemur hörgr firir í sambandi við blóthús (sjá
Konr. Gíslason, Efterladte skrifter I 212.—215. bls.).