Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1903, Side 24
24
úr sömu (hægri) hlið. Þessir tveir lærleggir eru hér um bil hnífjafnir á
lengd, sem sé 41 ctm. Báðir eru þeir miklu gildari en lærleggurinn af
Jökuldalnum (ummál um miðju 86 mm.) og vöðvaförin á þcim miklu
stórgerðari. Ef lærleggur er 41 ctm., þá er líkamshæð, samkvæmt
Manouvriers skrá, 157 ctm., ef um karlmenn er að ræða, og er sú hæð
langt fyrir neðan meðalhæð, ef meðalhæðin er gerð 170 ctm.
(Dr. förgensen hefir komist að því, að meðalhæð dolichocephal karl-
manna í Færeyjum er nú á dögum 169.2 ctm.)
G. Björnsson«.
IV. Hólmsfundurinn.
Laxárdalur í Auslur-Skaftafellssýslu skerst upp af Nesjum í Horna-
firði. Um dalinn rennur Laxá, sem fellur í Hornafjarðarfljót. Yfir um
þvert dalsmynnið gengur malarkambur, er Laxá hefir brotið scr farveg i
gegnum. Sveitin fyrir neðan dalsmynnið nefnist Vigstaðaland. Beint
undan malarkambinum framanverðum, 300 álnum fyrir sunnan Laxá,
gengur fram lágur hryggur og kalla sveitarmenn stað þenna Hólm.
Fyrir nokkrum árum (1899 eða !90°) gr°f rnaður nokkur, sem síð-
an fluttist til Ameríku, í hrygginn, líklega af því, að hann hefir rekist
þar á uppblásið leiði. Hann fann þar nokkur mannsbein, er lágu í sömu
stefnu sem hryggurinn, vissi höfuðið í suður, en fætur í norður. Enn
fremur fann hann hrosstennur, er lágu á víð og dreif, 2 brýni, 3 stórar
glertölur marglitar (svartar, rauðar og biáar) eða einlitar, ryðgaðan járn-
kökk, 6 þuml. langan, er eigi var af öxi, miklu fremur af hnífi; hann
hafði legið vestur frá líkinu (0: vinstra megin við það).
Þá er grafið var í leiðið 16. júní 1902, sást ljóslega, að þar hafði
verið grafinn maður. Hryggurinn, sem áður var nefndur, liggur frá norðri
til suðurs undan malarkambinum og var nálega 40 skrefa langur, 25—
30 skref á breidd og gnæfði nálega 34 fet upp yfir gróðurlausa melana
umhverfis. I suðurenda hryggjarins, sem áður hafði sýnilega verið gr;if-
inn sundur, fanst nú enn fremur heilt brýni og leifar af þunnu kolalagi,
er virðist hafa verið lagt umhverfis líkið, þar sem oss var sagt, að leifar
þess hefðu verið. Enn fremur fundust hrosstennur á stangli í norður-
enda hryggjarins, rétt fyrir norðan þánn stað, er ætla má, að líkið hafi
verið grafið. Eftir legu þessara menja eru mest líkindi til, að hér hafi
bestur verið dysjaður í heilu liki, en ekki einstakir hlutar af hesti, svo
sem rök hafa til fundist á öðrum stöðum.* 1
1) Danial Bruun: Arkæologiske Undersögelser paa Island, foretagne
i Sonnneren 1898, í Árbók b. /sl. fornleifafél., 1899, fylgiriti, 23—28. bls.