Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1916, Qupperneq 16

16
og verið goði að, enda eru gömul munnmæli um, að hoftóft forn sé
hjá bænum í Norðtungu (Árb. 1885, bls. 137). — Goðorð Mýramanna
og Stafhyltinga hafa sjálfsagt gengið nokkuð í arf frá manni til
manns, en ekki munu þær ættir verða raktar nú langt niður. Þeir
synir Tungu-Odds, Þóroddr og Þorvaldr, fóru af landi burt, áður faðir
þeirra dó, og kom hvorugur út liingað aptur (ll.-Þ. s. 17. k.). Virð-
ist goðorð það, er hann hafði, hafa verið eða orðið sameign þeirra
Torfa Valbrandssonar og hans og Geitlendinga, og hluti Odds runnið til
Torfa, er Oddr féll frá. Bræður þeirra Illuga rauða og Þórlaugar
gyðju, sem áður var getið beggja, voru þeir Kjallakr at Lundi, faðir
Kolls, er mikið koma við Harðar sögu, og Sölvi í Geitlandi, en öll
voru þessi systkyn börn Hrólfs að Ballará, sem var úr Geitlandi.
Söivi í Geitlandi mun því hafa fengið hlut í þessu goðorði. Hans
son var Þórðr í Reykholti, og bjuggu afkomendur hans þar hver
eptir annan, Magnús prestur sonur hans og Sölvi son Magnúsar og
siðan Páll prestur son Sölva, en Magnús prestur son Páls gaf Snorra
Sturlusyni Reykholt. Var goðorðshluti þessi nefndur Reykhyltinga-
goðorð (Sturl. I. 116), og virðist Snorri hafa fengið það af Magnúsi
presti syni Páls prests, sem átti það um sína daga. — Þess var
getið hér að framan, að Þórðr prestur í Görðum á Akranesi átti
Lundarmannagoðorð og gaf Snorra Sturlusyni það hálft. Þórðr
prestur var kominn af Mýramönnum í beinan karllegg, en af Hrifiu,
óskilgetnum syni Þorsteins Egilssonar, og virðist Mýramannagoðorð
ekki hafa gengið í þann ættlegg. Mun Þórðr prestur eða Böðvar
i Bæ faðir hans hafa fengið goðorð þetta úr ætt Reykhyltinga; átti
Böðvar Helgu Þórðardóttur Magnússonar prests hins eldra í Reyk-
holti, frændkonu Páls prests, og kann vera að goðorðið hafi með
þeim tengdum komist í hendur Þórðar prests í Görðum og síðan
Þorleifs sonar hans hálft, og hálft fékk Snorri Sturluson. En því
mun það hafa verið kent við Lundarmenn, að þeir munu hafa átt
það Lundar-feðgar, Kjallakr og Kollr, og jafnvel Bergþór son Kolls,
og virðist þá Lundarmannagoðorð hafa verið hluti af þeim goðorða-
helmingi, sem Geitlendingar, forfeður Lundar-feðga, höfðu í fyrstu.
— Sbr. ennfremur meðfylgjandi »ættartölu goðorðsmanna
í Þverárþingi*.
Á það hefir nú verið bent hvorttveggja hér að framan, að i
tíð Tungu-Odds virðist mannaforræði hans hafa náð suður til Hafnar-
fjalla og Skarðsheiðar, en á fyrri hluta 13. aldar hafi Lundarmanna-
goðar haft mannaforræði bæði utan og innan við þau fjöll. Virðist
af þessu mega ráða, að alt þetta goðorð, þessi þriðjungur Þverár-
þings, muni þegar frá öndverðu hafa náð alla leið ofan úr Geitlandi og