Fylkir - 01.01.1927, Blaðsíða 64

66
armálastjóri mælir ótvírætt með kalki, sem nytsömum jarðvegsbæti,
sem nota skuli jafnframt vanalegum áburði (sjá 119 bls. ofangr. rits).
Svo gera og útlend fræðirit, t. d. Agrikulturchemie und Pflanzen-
náhrung, útg. 1907, og Ameríkanska ritið Fertilizers, útg. 1919.
í fyrnefnda ritinu 29. bls., má lesa sem fylgir:
»Der kalk ist ein ganz unentbehrlicher Náhrstoff. Keine höhere
Pflanze kann sich in irgend einer entsprechender Weise entwickeln,
wenn sie nicht schon als jungendliche Keimpflanze assimilierbare Kal-
sium-verbindungen in ihrer náchsten Umgebung vorfindet.«
Á 33. bls. sama rits segir sami höf., að jarðvegurinn þurfi að vera
nógu heitur af alkaliskum efnum til þess að frækornin geti þroskast.
Þess vegna sé kalkáburðurinn nauðsynlegur. Phosphorsýra sé einnig
nauðsynleg til hins sama, en magnesia um fram alt, frækomanna
vegma. því af henni nærist frækornin sjálf meira en af kalki. Grasið
sjálft nærist aftur meir af kalki en magnesíu. — Á 103. bls. sama
rits, segir höf. ennfremur. »Yfirleitt þrífast allar fóður- og matjurtir
betur, sé jarðvegurinn blandaður kalki. Aðeins ertur og jarðepli eru
oft viðkvæmar (þ. e. sýkjast), ef kalk-leir er borinn í reiti þeirra. En
úr því má oftast bæta með því að bera góðan kalkáburð á þann sama
jarðveg, t. d. sem svarar 500 kg. á hektar, af kainít eða 800 kg. af
óslöktu, muldu kalki. Sé kalk borið í jarðveg ásarnt venjulegum hús-
dýra áburði, skal hvorttveggja borið á í sínu lagi og plægt undir, en
ekki til samans. Oftast er bezt að bera kalkið á fyrst og plægja það
undir, bera svo húsdýra áburðinn ofnaná og blanda honum saman við
moldina. Er þá síður hætt við að neitt nítrogen, sem er mjög dýrmætt
frjóefni, tapist. (Sbr. Agrikulturchemie eftir Dr. K. Grauer: útg.
1907.).
Ofangreind bók »Fertilizers<í., eftir E. B. Vorhees, forstöðumann
J arðyrkju-tilrauna-stöðvar ríkisins New Jersey í N.-Ameríku og kenn-
ara í jarðyrkjufræði við Butgers College í sama ríki, ver 18 bls. 8vo
af 320 blaðsíðum, eingöngu til að útskýra notkun kalks til jarðræktar
og segja frá reyndum árangri af því. Á 135. bls. má lesa:
»Lime, though in a few instances a plant-food, is of value more
particularly because its indirect action is important. It is not only
one of the oldest of all manures, but it is also the most popular and
continues to increase in use. In spite of these facts it is still the
cause of considerable misunderstanding, probably because its action is
not restricted to any particular channel.*
Þessar tilvitnanir verða að nægja til að sýna álit merkra jarðyrkju-
fræðinga erlendis á nytsemi kalks til jarðræktar. Og hér á fslandi
,er þörfin á því ekki minni en erlendis. Þessvegna beindi eg starfi