Fylkir - 01.01.1927, Blaðsíða 72

74
1 erindi sínu, fjárstjóm íslands, kemst Jón Þorláksson núv. forsætis-
ráðherra þannig að orði: »Úr landsreikningunum 1917—1922, er ó-
mögulegt að finna rétta niðurstöðu, nema með því að endursemja þá«.
(Sbr. yfirlit yfir L. R. Islands, birt í IX. árg. Fylkis). Það gerir hann
og fær þannig loka tekjuhalla á nefndu tímabili kr. 10422918,67. —
Ríkisskuldir Islands í lok ársins 1922, telur höf. hafa verið kr.
16213819,20, en samkvæmt L. R. er hann talinn í lok ársins 1922 kr.
15765012,18, sem er kr. 44880,02 minna en höf. telur þær hafa verið, þ.
e. tæp hálf millión kr. Sú reikningsvilla nægir ekki til að setja landið á
hausinn, né heldur er hún eins mikil eins og mismunuiinn á upphæðum
Landsreikningsins yfir tekjur og útgjöld árið 1923, (Sjá IV. og V. bls.
L. R. ársins 1923) og upphæðum »Rekstrarreikningsins«, yfir tekjur
og útgjöld ríkisins á sama ári. — Samkvæmt ofanrituðu var þjóð-
skuldin í lok ársins 1925, um 12 milliónir kr., hafði lækkað sem svarar
4 milliónum kr. á tímabilinu frá 1923—1925, en var orðin 18 milliónir
kr. í lok ársins 1923. Þessi lækkun á árunum 1924 og 1925, var eins
og menn vita, meir að þakka sérstakri árgæzku en afburða stjómsemi
eða forsjá. Hvað þjóðskuldin var orðin í síðustu árslok, segir yfirlit í
bl. »Vörður« ekki, en sama blað frá Febr. s.l. flytur erindi J. Þ . for-
sætisráðherra, Gengi og fjárhagur. 1 því erindi játar forsætisráðhenr-
annkreppu atvinnuveganna og kreppu fjáhagsins, en telur hvort-
tveggja afleiðing af verzlunar-halla, sem landið hafi orðið fyrir í við-
skiftum sínum við útlönd á síðasta ári. En þann verzlunar-halla telur
hann beina afleiðing af minkuðu »vörumagni« útfluttra lands- og sjá-
varafurða, bæði að vöxtum og verði, tvent, sem landsmenn geti ekki
kent núverandi stjóm né stefnu hennar. — Sveiflur verðlagi útfluttra
vara, hafi mest orsakað verzlunar-hallan og yfirstandandi fjárkreppu.
En hinn háttvirti höf. lætur þess ekki getið, að þær verðlagssveiflur
eru eðlileg og óhjákvæmileg afleiðing þess, að hið íslenzka fullveldi er
nú um 9 ára skeið, í sökkvandi skuldum við útlönd og að lánardrottn-
amir geta látið umboðsmenn sína setja það verð á íslenzkar vörur,
sem þeim sýnist, kaupa verðbréf þess og selja hæsta frambjóðanda,
þar til þjóðskuldin er afborguð.
Vegurinn út úr yfirstandandi kreppu er ekki sá, að auka þjóðskuld-
ina með nýum lántökum til að viðhalda samskonar braski og bruðli,
sem við hefir gengist nú um nokkur ár, né heldur er hann sá, að
»st,ýfa« krónuna og gera hana verðlausa, heldur sá, að afborga þjóð-
skuldina sem allra fyrst, hvað sem sjávarútvegsspekúlöntum og jám-
brautarbraskinu líður.