Óðinn - 01.07.1926, Blaðsíða 42

Ó ÐI N N
9ö
einn síðdag í mánaðarleyfi. ]eg ætlaði mjer að finna
Guðmund, en hann var þá ekki heima. Ekkert af
fyrirfólkinu var heima nema fröken Kirstín. Hún
bauð mjer inn að bíða. ]eg bað hana að leika fyrir
mig eitthvað fallegt. Hún svaraði fáu um en settist
við hljóðfærið, opnaði stórt nótnaverk og hoppandi og
leikandi komu tónbylgjurnar. Það var mjög fjörugt
lag, og þróttmikið að heyra; það var eins og einn
glundroði fyrir eyrum mjer. Alt í einu kom sú hugs-
un að mjer: »En ef nú þetta væri nú ekkert reglu-
leg lag og frökenin væri að leika á mig til þess að
komast að fáfræði minni!« ]eg svitnaði við þá hugs-
un. Því í heimsku hálfmentunarinnar fanst mjer alt af
á því skeiði að það mundi rýra álit mitt, ef jeg hefði
ekki vit á þessu, skólapilturinn sjálfur í þriðja bekk,
og það væri um að gera, að láta ekki slíka fáfræði
koma í ljós. — Þegar aðrir voru viðstaddir vissi jeg
að öllu var óhætt, en nú var jeg einn. Þetta varð
kvalræði í huga mínum. Og að loknum leik þakkaði
jeg heldur þurlega fyrir og ljet ekki í ljós neina að-
dáun, til þess að hafa vaðið fyrir neðan mig. ]eg átti
von á að hún spyrði mig, hvernig mjer þætti þetta,
og hafði úthugsað svar á reiðum höndum. En er hún
spurði ekki um það, þóttist jeg sjá að alt væri með
feldu. Við nánari kynningu varð jeg viss um að hún
var alt of göfug sál og góð til þess, að henni hefði
komið nokkuð slíkt til hugar, og hef jeg alt af sjeð
eftir þessari ósæmilegu tortrygni hjá mjer.
Þennan vetur tók jeg allmikinn þátt í Goodtempl-
ara reglunni, en stundaði þó næstum eingöngu mína
eigin stúku, Verðandi. Nokkra ársfjórðunga var jeg
ritari stúkunnar og tók þátt í ýmsum málum. Þó tók
jeg sjaldan til máls, því jeg var feiminn. ]eg komst
í kynni við allmarga þar. Sjerstaklega hafði þó við-
kynning mín við Indriða Einarsson þýðingu fyrir mig
eins og áður er sagt; hann var mjer ákaflega góður.
— ]eg kyntist dálítið Gesti Pálssyni, skáldi, og þótti
hann skemtilegur. En meir dáðist jeg að ]óni Olafs-
syni ritstjóra. Hann var í stúkunni »Einingin« en kom
oft á fundi í Verðandi og talaði þar. ]eg hafði ávalt
nautn af að heyra hann íala. Hann var svo fallegur
og háttprúður; röddin dæmalaust falleg og eitthvað
það við manninn, sem gerði mjer hlýtt um hjartað í
hvert sinn, er jeg sá hann. Það hjelst alla tíð. Mjer
fanst æfintýraljómi yfir honum; hann hafði reynt svo
margt.
Þann vetur var leikinn »Skugga-Sveinn«. ]ón 01-
afsson ljek Harald. ]eg var boðinn þangað tvisvar
eða þrisvar. Það var leikið í »Glasgow«, hinu stóra
húsi við Fisherssund. Fyrsta sinnið fanst mjer jeg
vera kominn inn í einhvern æfintýra ljóma. Frá því
jeg var að læra undir skóla hafði mig alt af langað
til að sjá sjónleiki, því jeg hafði þá lært þessa setn-
ingu í kennaralestrarbókinni latnesku: Comoediam
esse Cicero ait imitationem vitae, speculum consve-
tudinis, imaginem veritatis, og hjelt að það væri hei-
lagur sannleikur, að sjónleikur væri eftirstæling lífsins,
spegill venjunnar, ímynd sannleikans. Daginn eftir kom
jeg inn til rektors og sagði frá því í hrifningu minni,
að nú hefði jeg sjeð sjónleik. Rektor sagði eitthvað
á þá leið, að það væri lítið gefandi fyrir svona sjón-
leiki. Mjer brá í brún og Ijet í ljós, að það mundi
vera mjög mentandi, og tilfærði þessa setningu úr
»Kennarabókinni«, gat þess að Perikles hefði sjeð
um, að fátæklingar fengju ókeypis aðgang að sjón-
leikjum Aþenuborgar, svo að þeir gætu mentast af
því. — En rektor sagði, að það væri nú einhver
munur á þessum frægu sorgarleikjum í fornöld og
þessum daðurleikritum hjer, þar sem heldur enginn
kynni að leika. — ]eg var mjög leiður yfir þessu, en
þó ekki sannfærður. En er jeg fór í annað skiftið,
var farinn af leiknum mesti Ijóminn. — ]eg skildi
ekki í að rektor væri á þessu máli og það því síður
sem jeg hafði sjeð að hann skemti sjer vel á skóla-
komedíunni »Erasmus Montanus«, sem leikin hafði
verið í jólaleyfinu. —
Framan af vetrinum var jeg ekki eins mikið með
Blöndalsbræðrum og veturinn áður og kom það til af
því, að jeg var ekki á kvöldin í skólanum, en vinátta
okkar hjeltst hin sama. Margir aðrir af skólabræðrum
mínum urðu mjer mjög kærir, bæði af bekkjarbræðr-
um og utanbekkjar. ]eg forðaðist dispútatiur og stæl-
ur; þv: jeg vildi ekki gera hugi manna mjer fráhverfa
með þeim. ]eg tók nokkurn þátt í fjelagslífi pilta,
bæði í Framtíðinni og bekkjarfjelagi mínu. Framtíðin
var hið bókmentalega fjelag alls skólans og voru
fundir haldnir oftast á sunnudögum eftir bænir. Lásu
piltar þar upp eftir sig sögur og kvæði og fræðirit-
gerðir, og svo var skipuð dómnefnd til þess að dæma
um gildi hins lesna.
Þennan vetur fór jeg að yrkja nokkuð, en ljet það
mest koma í bekkjarblað vort, því jeg þorði ekki að
setja það í Framtíðina. ]eg reyrtdi þann vetur að búa
til skáldsögu og las hana upp á Framtíðarfundi, en
hún fjekk svo harðan og auðvitað maklegan dóm hjá
Sigurði Pjeturssyni frá Sjávarborg, að jeg gugnaði við
sögugerð.
I öðrum bekk veturinn áður hafði ieg skrifað stutta
sögu, sem hjet »3 gamlárskvöld«, og hlotið góðan dóm
fyrir, og það hafði komið mjer til að færast of mikið