Eimreiðin - 01.01.1919, Blaðsíða 33

eimheiðini TÖFRATRÚ OG GALDRAOFSÓKNIR 33
þetta sama. Þar sem vissan um rígskorðuð náttúrulög er
komin, verður altaf torveldara að koma göldrum og gjörn-
ingum að. En á miðöldunum var kraftaverk í sjálfu sér
ekkert ótrúlegra en venjuleg rás viðburðanna, því að hvort-
tveggja skeði eftir beinni guðs skipan eða þá fyrir mátt
hins vonda. Og galdrar, sem rufu öll náttúrunnar lög,
voru engin ásteyting fyrir hugsunina.
Enn má nefna samband það, sem átti að vera milli
einstakra parta sköpunarverksins, meðal stoða galdratrú-
arinnar, Vegna þessa sambands mátti gera ýms stórmerki
með litlu verki, ef rétt var að farið, alveg eins og nú má
sprengja stórbyggingar í loft upp með því að styðja á
rafmagnshnapp í fjarska, vegna þess að sambandið er
þar á milli. Þetta samband reyndu menn að finna, og
leiddi það menn inn á ýmsar þarfar brautir.
Og loks má nefna þann dæmalausa hæfileika, sem
menn liöfðu tamið sér á miðöldunum til þess, að beygja
sig fyrir valdboði (autoriteti). Kirkjan þoldi engar refjar,
engar spurningar við því, sem hún sagði. í blindni áttu
menn að fara eftir því. Og þetta lærðist mönnum smám-
saman. Þetta leiddi auðvitað bæði til ills og góðs, og þó
lil ineira ills, vegna þess að slík valdboðstrú er skemd á
heilbrigðu manneðli. Því var það, að þegar kirkjan fann
upp trúna á vald hins vonda og verkanir hans á jörð-
unni, þá tóku menn við því. Því var það, að bók eins
og Galdrahamarinn (Malleus malificarum) gat fengið slík
feiknaáhrif. í fólkinu vaknaði þá upp bjátrúin, sem vóx
og þroskaðist i fáfræðimyrkrinu, og varð að hreinni og
beinni brjálsemi. Þó að kirkjan berðist af alefli gegn
galdratrú og galdramönnum, þá átti hún þó sjálf bróður-
partinn í sökinni.
[Meira].
3