Dagblaðið Vísir - DV - 20.09.1982, Blaðsíða 13

DV. MÁNUDAGUR 20. SEPTEMBER1982.
13

.-**! Hf , ! JBg
Skyldu valdsherrarnir eiga kost á lúxuskerrum sem þessum, ef lýðræðiskjörnir þingmenn sæju alfarið um bilaframleiðslu?
mig viö þekkingaröflunina, unnið fyrir
gýg-
Þegar þetta tvennt er tekið saman,
skortur á samanburðarkostum, og þar
með samanburðarupplýsingum, og
tilgangsleysi þekkingaröflunar, þá er
ljóst að gæðum framleiðslunnar hlyti
aö fara hrakandi, þvi kjósandanum
væri torveldað að velja af skynsemi
bestu framleiðsluna.
Eg gert því vel skilið að menn meö
bíladellu telji sig hafa ástæðu til að ótt-
ast framtíðarhagkerfi S.S., því ef lýð-
ræðisfyrirkomulagið veitir okkur bíla í
sama gæðaflokki og stjórnmálamenn á
Islandi eru nú, þá mega bílaeigendur
fara aö biðja fyrir sér.
S.S. og minnihlutinn
En ókostir þessa kerfis eru ekki þar
með upp taldir. Einn helsti kosturinn
við markaðskerfið er einmitt sá að þar
er minnihlutahópum gert kleift að afla
sér gæða þrátt fyrir þaö að meirihluti
manna sé andsnúinn neyslu slíkra
gæða. Þannig mættu aðdáendur
sinfóníutónlistar fara að óttast um sinn
hag, ef framleiðsla á slíkri tónlist
krefðist þess aö meirihlutinn vildi
hlusta á hana. Og hætt er við, að aðdá-
endur Ninu Hagen og ,,punk”
menningar yrðu að sætta sig við fram-
leiðslu á jakkafötum og stressbindum,
ef meirihlutinn f engi aö ráöa.
En ég geri ekki ráð fyrir, að ég þurfi
að beita mikliun fortölum til að sann-
færa menn um kosti þess kerfis, sem
bannar S.S. og mér ekki að syngja
,,Die Fahne Hoch” yfir hvítvínsglasi á
Borginni og það jafnvel þótt yfirgnæf-
andi meirihluti manna væri strangir
bindindismenn og gyðingar í þokkabót.
veriö framleiddir í heiminum árin
’78—’82, hvernig ættu kjósendur þá að
geta ákveðið með skynsamlegum hætti
hvort betra væri að framleiöa Volks-
wagen eða Toyota árin ’82—’86 ? Það er
hugsanlegt, en ákaflega ólíklegt, að
hópi verkfræðinga og rekstrarhag-
fræðinga tækist með ítarlegum rann-
sóknum á vélarkosti, mannafla og
viðskiptatengslum fyrirtækjanna
tveggja að finna svar við þessari
spurningu, sem fæli í sér vott af skyn-
semi, en við hin gætum allt eins varpað
um þetta hlutkesti.
„. . . ég geri ekki ráð fyrir að ég þurfi aö
beita miklum fortölum til þess að sann-
færa menn um kosti þess kerfis, sem bannar
S.S. og mér ekki að syngja „Die Fahne Hoch”
yfir hvítvínsglasi á Borginni og það jafnvel
þótt yfirgnæfandi meirihluti manna væri
strangir bindindismenn og gyðingar í þokka-
bót.”
Framleiðslugæðum
færi hrakandi
En við þetta bætist það, sem ég
nefndi í fyrri svargrein minni, að við
þessar aöstæöur borgar sig ekki fyrir
einstaklinginn að afla sér þekkingar á
því hvaða bílar séu bestir, því meiri-
hlutinn ákveöur það hvort sem er fyrir
hann, hvaöa bíiar verða framleiddir,
eitt atkvæði ræður þar sjaldan úrslit-
um. Velji meirihlutinn ekki þann kost
sem ég hef uppgötvað að sé bestur,
væri allt það erfiði, sem ég hef lagt á
Verkalýðsfélög
og jöfnuður
Af þessum tveimur svargreinum
mínum við greinaflokki S.S., „Eymd
frjálshyggjunnar”, má ljóst vera, aö
hann skrifar greinar sínar meira af til-
finningahita en skynsemi og rökfestu.
Enn er þó ósvarað því, sem Stefán þarf
að létta af sér um verkalýðsfélög og
efnahagslegan jöfnuð. Það er engin
ástæða til annars en aö eyða einni
svargrein til viðbótar í þau efni, og enn
treysti ég því á biðlund lesenda.
Ami Thoroddsen.
'
ljóst að við löndun slíks afla er verið
aö éta útsæðið sem átti að verða upp-
skera ungra og óborinna, sem eiga
að byggja þetta land á eftir okkur, og
það hvarflar að manni að irúa því
sem illar tungur segja að öðru eins
magni af ennþá smærri fiski sé hent
út um lensportiö. Sama er að segja
um gæöamatslega meðferð á fiskin-
um, bæði í veiðarfærinu og eftir að
hannkemur á dekkið.
Skipstjóri, sem togar í 5 til 6 tíma,
veit ósköp vel að fiskurinn sem kom í
trollið á fyrstu timunum er löngu
hættur að vera mannamatur þegar
hann er hirtur úr trollinu. Hann er
orðinn flottrollsmarningur eins og
forstjóri einnar af stærri fiskverkun-
arscöðvunum á Vestfjörðum komst
að orði við undirritaöan fyrir nokkr-
umdögum.
Mestur hluti vertíðaraflans á Suö-
vesturlandi sem f er í salt er veiddur í
net allt niður á 200—300 faöma dýpi.
Hverjum skipstjóra er þaðffullljóst
að fiskur sem kæföur er í neti á sliku
dýpi er löngu hættur að vera manna-
matur áður en hann kemur úr veið-
arfærinu, enda með öllu óþekkt að
nokkur Islendingur leggi sér slíkan
fisk til munns.
Ef svo heldur fram, sem verið hef-
ur, að stór hluti þess afla sem á land
er borinn sé orðinn svo skemmdur úr
veiðarfærunum og skipunum áður en
hann kemur í land að úr skemmdun-
um verði ekki bætt, heldur þær að-
eins duldar um takmarkaöan tíma,
eins og ég benti á áður, þá hlýtur það
að enda með markaðsbresti.
Fiskverðið
Hver er svo orsökin að þessum
ósköpum? Auðvitað eru það fisk-
verðsmálin því allt stýrist þetta af
peningum.
Þegar yfimefnd ákvað að veita
mesta hækkun á óslægðan og óverk-
aðan fisk þá dundu ósköpin yfir. Með
því var stórkostlegt fjármagn flutt
frá togurum og bátum sem landa
slægðum og ísuðum fiski til þess
hluta bátaflotans, sem landar
óslægðum fiski.
Afleiðingin varð sú að í þúsundum
tonna var óslægðum og að meira og
minna leyti dauöbióðguðum fiski
bunkaö í lestar bátanna og síðan kas-
að í landi í mismunandi langan tíma
áður en hann var tekinn til verkunar
og þá að stórum hluta orðinn óhæfur í
mannamat. Síðan er stór hluti þessa
ómetis hengdur upp á hjalla í óselj-
anlega skreiö sem nú fyllir allar
geymslur og hleður á sig vöxtum. Ef
framhald verður á slíkri verðlagn-
ingarstefnu þá hlýtur þaö aö enda
með efnahagslegu hruni.
Ef fiskverðsstefnunni yrði hins
vegar breytt á þann veg að slægður,
ísaöur og vel með farinn fiskur yrði
stórhækkaður í verði og verð á smá-
^ „Það er öllum ljóst að þær þrengingar,
sem yfir sjávarútveginn ganga, eru
manna verk... ”
„Hver er svo orsökin að þessum ósköpum?
Auðvitað eru það fiskverðsmálin, því allt
stýrist þetta af peningum.”
fiski og óslægðum fiski lækkað aö
sama skapi og tekin upp ströng
gæðamatsflokkun mundi sú verð-
hækkun fljótt skila sér í betra hráefni
sem gengi í dýrari framleiðslu og
tryggði betur markaösstöðu.
2ja báta trollið
Sennilega mundi slík verðlagning
ekki eiga upp á háborðið hjá neta-
veiðimönnum þar sem líklegt væri aö
netaveiðar legðust þá niður þar sem
neta veiddur fiskur hefur aldrei þolað
gæðamat. Það þyrfti því að finna
þeim flota annað verkefni og sem
betur fer liggur það nú fyrir hendi
þar sem er 2ja báta trollið. Stór hluti
netaveiðiflotans hentar vel fyrir 2ja
báta troll, þó þeir hafi ekki vélar-
kraft til að vera einir um troll. Úr því
Danir, Norðmenn og Færeyingar
hafa náð jafngóðum árangri og raun
ber vitni með það ætti okkur ekki að
verða nein skotaskuld úr því að nota
það.
Eg las í viötali við Kristján Ragn-
arsson að hann óttaðist aukna sókn í
þorskinn af 2ja báta trollinu. Það
þarf alls ekki að vera, heldur gæti
sóknin einmitt beinst í aðra stofna
sem netin ná ekki til, svo sem kola,
ýsu og steinbít.
Við skulum minnast þess að ekkert
veiðarfæri er betur til þess fallið að
skilja ungviðið eftir lifandi í sjónum,
ef því er beitt til þess, heldur en troll-
iö og ekkert veiðarfæri skilar fiski-
manninum betra og óspilltara hrá-
efni í hendur ef togtíminn er viö það
miðaður. Að drepa smáfisk í trolli
eða að skemma fisk í trolli er ásetn-
ingsverk sem hver skipstjóri verður
að gera upp viö sig hvort hann ætlar
að gera eða ekki. Það gerist aldrei
óviljandi.
Hámarks
arðsemi
Vonandi verður framlag fiskverðs-
nefndar til lausnar vandanum stór-
hækkaö verð á góðum og vel með
fömum fiski svo sjómaðurinn sjái
sér hag í því að legg ja vinnu í að fara
sem best meö hráefnið og skila því í
land í því ástandi að það geti gengiö í
fyrsta flokk til hverrar verkunar
sem arðvænlegust er hverju sinni og
að hver fiskur sem veiddur er hafi
náö sem mestri stærð og þunga. Það
er sú eina stefna sem við getum leyft
okkur að hafa í fiskverðlagsmálum
nú þegar við einir eigum aögang að
fiskislóðinni kringum landið og ber-
um ábyrgð á nýtingu þeirra auðæfa
sem þar eru gagnvart komandi kyn-
slóðum.
Við skulum minnast þess að það
eru að verða forréttindi á Islandi að
fá að gera út skip og að sækja sjó.
Því fylgir sú kvöð að þeir sem fá að-
göngumiða verða að skila hámarks
arösemi af auðlindinni.
IsafirðilO. sept. 1982.
Pétur Bjamason.