Dagblaðið Vísir - DV - 01.10.1982, Blaðsíða 12

12
DV. FÖSTUDAGUR1. OKTOBER1982.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaöur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖROUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aðstoðarritstjóri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ritstjórn: SÍÐUMÚLA 12—14. SÍMI 86611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI 27022.
Afgreiðsla, áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI 11. SÍMI 27022.
Sími ritstjórnar: 86611.
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA 12. Prentun:
ÁRVAKUR HF„ SKEIFUNNI 19.
Áskriftarverð á mánuði 130 kr. Verð i lausasölu 10 kr. Helgarblað 12 kr.
Er framferöi þeirra kristilegt?
Fjöldamorðin í Líbanon eru enn ofarlega á baugi í al-
þjóðaumræðum og í því sambandi eru viðbrögðin í Israel
einna jákvæðust. Útifundur nær fjögur hundruð þúsund
Israelsbúa sýnir vel að þar í landi hefur fólk siðferði og
samvisku til að fordæma slíka glæpi. Stundum er sagt að
Israelsmenn geti lengi hefnt harma sinna og varið hendur
sínar með vígum og vopnaburði, áður en þeir hafa jafnað
metin gagnvart þeim ofsóknum og útrýmingarslátrun,
sem þeir máttu þola í síðari heimsstyrjöldinni. En á móti
er bent á, og það meö réttu, að einmitt vegna gyðinga-
hatursins og múgmorða nasistanna hafi ísrael ríkastar
siðferðisskyldur til að forða öðrum frá sams konar
örlögum. Miskunnsemin á að vera þeirra einkunnarorð
en ekki hefndin. Af þeim sökum er ábyrgð og meint af-
skipti Israelsstjórnar af fjöldamorðunum í Líbanon and-
stæð lífsbaráttu og lífskenningum þessarar ofsóttu
þjóðar.
Begin og stjórn hans hafa látið undan þrýstingi og
samþykkt opinbera og hlutlausa rannsókn á tildrögum
fjöldamorðanna. Það gerir Begin að vísu nauðugur
viljugur, en annað hefði veriö bein viðurkenning á sam-
sekt, afhjúpun á glæpnum og pólitískur dauðadómur yfir
framtíð Israels.
Hitt er annað að meðan siðferðispostular umheimsins
rjúka upp af venjulegri vandlætingu og kveöa upp áfellis-
dóma yfir Israel og Bandaríkjunum, sést þeim yfir að
beina sannfæringu sinni að morðingjunum sjálfum,
hinum kristnu falangistum í Líbanon. Jafnvel sjálfur
páfinn í Róm blessar hryðjuverkamanninn Arafat, en
gleymir að vanda um fyrir trúbræðrum sínum í Beirút.
Fátt er hráslagalegra í heimsfréttum en stöðugar frá-
sagnir af grimmd og miskunnarleysi svokallaðra
kristinna manna í Líbanon.
Ljóst er að líbanska þjóðin er margklofin og sjálfri sér
sundurleit. Trúarkenningar ráða þar mestu um. Stjórn-
málaöfl og fylkingar skipast í samræmi við trúar-
skoðanir. Svo heitt virðist þetta fólk trúa á Jesú Krist og
kenningar hans aö borgarastyrjöld geisar um árabil,
ríkisstjómum er steypt, bræður berjast.
En þá vaknar spurningin: Ef kenningar Krists eru svo
ríkar í hugum fólksins, hvernig má þaö þá vera að
boðorðin eru skipulega brotin og hatrið ber kærleikann
ofurliöi? Er þaö í anda kristinnar trúar að slátra með
köldu blóöi börnum, konum og gamalmennum? Hvers
konar kristmenn eru það, sem kyssa krossa sína og reka
rýtinginn í bak náungans?
Kristið fólk á Vesturlöndum afþakkar samleið með
kristnum falangistum í Líbanon, enda þótt guðs-
mennirnir í Israel hafi svarist í fóstbræðralag með
þessum vinum sínum.
Þetta leiðir hins vegar hugann að því hvaða þýðingu það
hefur að ánetjast einhverjum kenningum eða kreddum í
blindni. Gildir það jafnt um trúar- sem stjórnmála-
skoðanir. Kristin trú er af hinu góða þegar eftir henni er
breytt. En hún er engu betri en aðrar öfgar ef fylgjendur
hennar drýgja glæpi í nafni hennar og verða ofurseldir of-
stæki og andstyggð.
Kirkjunnar menn á Vesturlöndum vilja taka forystuna
í friðarhreyfingum og er í sjálfu sér allt gott um það að
segja. Þeir góðu menn verða ekki nefndir í sömu andrá og
hinir „kristnu bræður” í Líbanon. En eftir atburðina þar í
landi hljóta menn að spyrja sjálfan sig og aðra hvort
trúarkenningar séu betur fallnar til friðarforystu þeldur
en stjórnmálahreyfingar? Hvers virði er trúin þar sem
tilgangurinn helgar meðalið?
Eru stjómarskrár-
breytingar einkamál
dr. Gunnars?
I stjórnarskrá lýöveldisins segir í
79.gr. aö nái tillaga til breytinga eða
viðauka á stjómarskránni samþykki
skuli rjúfa Alþingi þá þegar og stofna
til almennra kosninga að nýju. Sam-
þykki báðar deildirnar ályktunina
óbreytta skal hún staðfest af forseta
lýðveldisins og er hún þá gild stjóm-
skipunarlög.
Ástæðan fyrir þessari meðferð er
sú aö talið var eðlilegt að kjósendur
létu í ljósi vilja sinn um stjómar-
skrárbreytinguna í kosningum.
Þetta átti að vera vöm gegn því að
stjórnmálamenn breyttu stjómar-
skránni að geöþótta sínum án þess aö
almenningur fengi rönd við reist.
I viðtali, sem haft var við dr.
Gunnar Thoroddsen forsætisráð-
herra í sjónvarpinu sl. þriðjudag,
kom glöggt fram að hann hugsar sér
að leggja tillögur frá stjórnarskrár-
nefnd fyrir Alþingi í vetur og vonast
hann til þess að Alþingi samþykki
„nauösynlegar breytingar” fyrir
vorið. Af frásögn forsætisráðherra
má ráða að þingmönnum verði
heimullega sendar tillögur stjómar-
skrárnefndar fyrir jól. Síöan munu
þingflokkarnir ræða tillöguraar í
sinn hóp fyrir luktum dyrum og
verður reynt að ná „samstööu um
málið”. Að lokinni þessari heimul-
legu meöferð veröa stjórnarskrár-
breytingar afgreiddar á þingfundum
með skrautræöum, eins og þegar
þjóðargjöfin var samþykkt á Þing-
völlum 1974 og aldrei þessu vant vom
allir þingmenn sammála um fjár-
veitingu, svo ekki skakkaöi eyri.
Semsagt —gott.
Hógværum spumingum frétta-
manns um efni breytinga svaraði
forsætisráöherra út úr.
Spurning: Verður lagt til að f jölga
þingmönnum?
Svar: Það hefur verið rætt í nefnd-
inni að fjölga þeim, fækka þeim og
láta töluna vera óbreytta.
Spuming: Veröa gerðar miklar
breytingar á stjómarskránni?
Svar: Það hefur verið rætt að gera
margar breytingar eða fáar eða alls
engar.
Hugmynd til kjósenda um hvemig
breyta eigi stjóraarskrá lýðveldisins
kom engin frá forsætisráðherranum.
Og hann er raunar ekki einn seldur
Kjallarinn
Haraldur Blöndal
undir þessa sök því að allir nefndar-
menn í stjómarskrárnefnd virðast
hafa svarist í fóstbræðralag um þögn
í þessu máli. Meira aö segja dr. Olaf-
ur Ragnar Grimsson, alþingismaður
og talsmaöur sovéskra sjónarmiða í
utanríkismálum hér á Islandi, hefur
látið vera að ræða við blaðamenn og
gefa upplýsingarí trúnaði.
Nokkmm sinnum hafa verið til
endurskoðunar lög sem varða al-
menning miklu. Má þar til nefna ým-
is fræöslulög. Grunnskólalögin voru
til umræðu í Alþingi mörg ár. Þessi
lagabálkur var sendur fræösluyfir-
völdum í héröðum, skólamönnum,
sveitarstjómum og stéttarsamtök-
um til umsagnar, og tillögur þessara
aðila voru síðan metnar og frum-
varpinu breytt og breytt aftur.
Þannig tókst að laga marga van-
kanta upphaflega frumvarpsins þótt
ekki tækist að laga allt, enda fólgið í
ónothæfum anda þess.
Nú er það svo að stjórnarskráin er
talsvert mikilvægari fyrir framtíð
landsins en grunnskólalögin. Menn
skyldu því ætla að nauðsyn bæri til
þess að senda tillögur stjómarskrár-
nefndar vítt um landið svo að al-
menningur fái að ræða þær.
En af orðum forsætisráðherra er
ljóst að hann hugsar sér þá umræðu í
algjöru lágmarki og virðist njóta til
þess stuðnings allra stjómmála-
flokka í landinu. Sjálfir hafa þeir
hugsað þessi mál í 38 ár.
Eg rifjaði upp í blaöagrein sl.
föstudag að Sveinn Björnsson forseti
hefði lagt til að þjóðfundur kæmi
saman til þess að setja landinu
stjórnarskrá. Menn hafa margir rætt
við mig og tekið undir þessa skoðun
fyrsta forseta lýðveldisins. Og það
sem hrifur menn mest er að þann
veg er mögulegt að fá fram hreina
umræöu um grundvöll lýðveldisins
án þess að skammtímasjónarmiö
stjórnmálamanna í ráöherraleik fái
ráöiö of miklu.
Þurfa menn nú að bindast sam-
tökum um að hrinda af stað hreyf-
ingu til þess að heimta þjóöfund um
stjómarskrána.
Með þeirri hugmynd er þó ekki
verið að víkja til hliöar tillögum
stjórnarskrárnefndar um nýja
stjómarskrá. Þær tillögur gætu vel
verið umræöugrundvöllur, bæði
tillögurnar sjálfar og þá ekki síður
greinargerðir nefndarinnar með
einstökum tillögugreinum og
ágreiningsatriði nefndarmanna.
Þess misskilnings gætir hjá
sumum að verið sé að lítilsvirða
Alþingi með því að óska þjóðfundar.
Þaðerrangt.
Það er einungis verið að benda á
þá einföldu staðreynd að Alþingi er
ekki kosið til þess að setja grund-
vallarreglur þjóðfélagsins heldur til
þess að setja lög á grundvelli
stjórnarskrárinnar. Og má út af
fyrir sig velta því fyrir sér hvernig
þingmaður fær sig til þess að greiða
atkvæði með breytingum á stjómar-
skrá sem hann hefur svarið eið að
virða og vernda á allan hátt.
-ebs.