Dagblaðið Vísir - DV - 23.11.1982, Blaðsíða 12
DV. ÞRIÐJUDAGUR 23. NOVEMBER1982.
12
DAGBLAÐID-VÍSIR ■
Útgáfuféiag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaöur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSQN og ELLERT B. SCHRAM.
Aöstoöarritstjóri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar: JÓNAS HAR ALDSSON og ÓSKAR.MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFÚR P. STEINSSON.
Ritstjórn: SÍÐUMÚLA 12—14. SÍMI 86011. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI 27022.
Afgreiösla, áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI 11. SÍMI 27022.
Sími ritstjórnar: 86811.
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA 12. Prentun:
ÁRVAKUR HF„ SKEIFUNNI 19.
Áskriftarverð á mánuði 130 kr. Verö í lausasölu 10 kr. Helgarblað 12 kr.
Þá dreymirum höft
Fólk gleymir fljótt. Kannski er nú svo langt liðið frá því
að haftastefnan var í algleymingi, aö unnt yrði að leiða
hana að nýju yfir landsmenn án mikilla andmæla. Þaö
vakir greinilega fyrir Framsókn og Alþýðubandalagi.
Landsmenn óttast samdrátt eða kreppu. Gífurlegur halli
er á viðskiptum viö útlönd og verður áfram á næsta ári.
Framsóknar- og alþýðubandalagsmönnum þykja slíkar
aöstæður hinar ákjósanlegustu til að hverfa aftur til for-
tíðarinnar. Framsókn minnist blómaskeiðs síns, þegar
allt viðskiptalífið var reyrt í fjötra hafta og stjórnmála-
menn gátu hyglað gæðingum sínum í jafnvel ríkari mæli
en nú er.
Hvarvetna voru fyrir nefndir og ráð pólitíkusa til að
ráðskast með málefnin. Gæðingarnir fengu úrlausn, aðrir
ekki. Nú sjá þessir stjórnmálamenn hylla undir fyrir-
heitna landið, þar sem völd þeirra ykjust til mikilla
muna. Það skiptir þá litlu, þótt þeir megi vita, að hafta-
stefnan dregur úr arðsemi í viðskiptalífinu og minnkar
tekjur þjóðarinnar, þegar fram í sækir.
. Þeir vita, að það er freistandi á tímum samdráttar og
viðskiptahalla að segja sem svo: „Minnkum innflutning,
svo að viðskiptahallinn hverfi. Við, landsfeðurnir, eigum
að fá aö úrskurða um, hvað sé þarfur og hvað óþarfur
varningur af því, sem landsmenn vilja flytja inn og
kaupa. Við einir vitum það.”
Þessi stefna var ríkjandi fyrir rúmum tveimur áratug-
um og hafði gengiö sér til húðar. Landsmenn fögnuðu því
frelsi, sem þá tók við. En tveir áratugir eru langur tími í
pólitík. Nú sést á samþykktum flokksþings Framsóknar
og flokksráðsfundar Alþýöubandalagsins, hvert foringjar
þessara flokka vilja halda.
Alþýðubandalagið telur sig kunna ráð við viðskiptahall-
anum. Flokksráðsfundurinn ályktaði: „Dregið verði úr
innflutningi með beinum eða óbeinum takmörkunum með
skattlagningu á hluta innflutningsins, innborgunargjöld-
um og öðrum aðferðum, sem hentugar þykja.”
Alþýðubandalagið kann ennþá athyglisverðara úrræði:
„Nota skal verzlunarleyfi eða aðrar aöferðir til að þeim
fækki, sem nú flytja vörur inn í landið. ”
Flokksþing Framsóknar komst að svipaðri niðurstöðu.
Steingrímur Hermannsson fjallaði í ræðu um nauðsyn
þess, að stöðva það, sem honum fannst vera innflutningur
á „óþarfa varningi”.
Þessir tveir flokkar boða ómengaða haftapólitík. Sum-
um kann að þykja lítið til þess koma og ekki ástæða til
uggs. En vel að merkja hafa þessir flokkar nú 28 af 60
þingmönnum á Alþingi, nærri helming. I næstu kosning-
um gæti sú staða mætavel komið upp, að þeir, annar hvor
eða báðir, réðu úrslitum um stefnuna á næsta kjörtíma-
bili.
Ötti fólks við efnahagsvandann kann að villa því sýn.
Aö minnsta kosti virðast fulltrúar á umræddum flokks-
þingum ekki hafa varað sig. Ein alvarlegasta hættan nú
er, að stjórnmálamenn noti ástandið til aö innleiða nýja
haftastefnu, sem mundi verða þjóðinni dýr eins og hafta-
tímar fyrrum sanna okkur.
Þeim landsmönnum, sem gæta að sér, mun þykja nóg
um öll þau höft, sem enn gilda, og áhrif pólitíkusa og em-
bættismanna á hið daglega líf. En höftin eru nú aðeins
brot af því, sem áður var og valdagírugir stjórnmála-
menn vilja taka upp að nýju.
KONUR
Á ALÞINGI
Blöö og útvarp hafa gert því
skóna, aö samtökin, sem stóöu að
framboði kvennalista í síöustu borg-
arstjómarkosningum í Reykjavík,
muni einnig bjóöa fram í þing-
kosningunum á næsta ári. Allt er
þetta þó sagt meö fyrirvörum. Hvaö
sem þessu líöur gefur umtaliö tilefni
til aö ræða kvennaframboð meö fá-
einum oröum.
Kvennaframboöin í sveitar-
stjómarkosningunum í vor hefðu
ekki átt aö koma fólki á óvart. I al-
þingiskosningunum3. desember 1979
náðu aðeins þrjár konur kjöri og í
bæjarstjóm og hreppsnefndum voru
hlutfallslega enn færri konur. Til
dæmis var engin kona í þeim 7
manna hópi sjálfstæðismanna, sem
átti sæti í borgarstjórn í Reykjavík
11 ... —■ 1 i '"i
"""" ' ..........—- - 1
Endar ná ekki saman:
INNKAUPA-
POKINN
OG LAUNA-
UMSLAGIÐ
Mikið hefur veriö um þaö talað, að
í skj ób myntbrey tingarinnar haf i átt
sér stað gífurlegar veröhækkanir og
oft heyrist rætt um óeðlilegar
veröhækkanir umfram verölags-
þróun.
Hvaö sem fullyrða má um það er
þaö þó staöreynd, aö fólk stendur
ráöþrota frammi fyrir þeim hækkun-
um sem sífellt dynja yfir og langt er
frá aö endar nái saman í útgjöldum
heimilanna, þó ekki sé nema til
brýnustu nauðsynja.
Víst er einnig um þaö, að of lítið
hefur veriö gert af hálfu stjórnvalda
til aðhalds og eftirlits meö verðlags-
þróun og aö kannanir Verðlags-
stofnunar heföu þurft aö vera ítar-
legri og yfirgripsmeiri strax í kjölfar
myntbreytingarinnar.
Úttekt á
verðlagsþróun
Þegar til þess er litiö hvaö sú
skoöun er aimenn í þjóöfélaginu aö
Jóhanna
Sigurðardóttir
óeðlilegar verðlagshækkanir hafi átt
sér stað frá myntbreytingunni, þá
gæti veriö æskilegt og gagnlegt aö
gerö væri ítarleg könnun og úttekt á
alíri verölagsþróun vöru og þjónustu
frá myntbreytingunni. — Þaö veröur
þó að hafa í huga, að nú eru nær tvö
ár liðin frá myntbreytingunni og því
yrði slík könnun mjög tímafrek,
viöamikil og kostnaðarsöm og greini-
lega ýmsum annmörkum háö, þar
sem s vo langt er um liðið.
Verðskynið
hefur slævst
Þó varla sé hægt að fuUyrða með
vissu um almenna hækkun vöru og
þjónustu, umfram þaö sem eölilegt
getur talist, nema að undangenginni
nákvæmri úttekt og könnun, þá er þó
hægt að fullyrða að verðskyn fólks
hefur verulega slævst frá mynt-
breytingunni. Einnig má færa aö því
töluleg rök, að einkaneysla fólks hafi
aukist, sem bendir til aö fólk hafi
ekki gert sér nægjanlega grein fyrir
verögildi nýju krónunnar.
Ragnhildur Helgadóttir
1978—1982. Þaö var eðlilegt, aö
margar konur teldu þetta
óviðunandi ástand, og skipti þá ekki
máh, aö auðvitað gátu konur s jálfum
sér um kennt. Víðast, t.d. meðal
sjálfstæöismanna í Reykjavík, var
skipaö á framboöslista eftir próf-
kjör, og í þeim hefði áhuginn átt að
koma fram, því aö vissulega var
þess þó kostur að k jósa konur, marg-
ar konur, á listana. Þá varþaö einnig
til að auka óánægjuna, að ástandiö
fór fremur versnandi, en batnandi. 1
Reykjavík var engin sjálfstæöiskona
kosin á þing 1979, en tvær höföu verið
kosnar 1971 eftir prófkjör hausið
1970. Þaö mátti því búast viö því, að
konur reyndu aö ná áfram breytingu
aö þessu leyti við undirbúning fram-
boðslista fyrir sveitarstjómar-
Haukur Helgason