Dagblaðið Vísir - DV - 23.11.1982, Blaðsíða 18

18
DV. ÞRIÐJUDAGUR 23. NOVEMBER1982.
,,Ekkert sérlega gaman,” sagöi
Helgi Benediktsson um Litla sótar-
ann. Hann var búinn aö fara og sjá
óperuna. Þaö var greinilegt aö óper-
ur yfirleitt rúmast ekki innan áhuga-
sviös Helga.
— Varstu búinn að læra lögin
þegar þú fórst um daginn?
„Nei, ekkert sérstaklega veL”
— Hvaöa lag finnst þér skemmti-
legast i óperunni?
, jEg á ekkert uppáhaidslag.”
— Ertunokkuöaölæratónlist?
,,Já, á flautu. Eg ætla kannski að
verða tónlistarmaöur. En mig
langar ekkert til aö læra að syngja og
ekki að verða óperusöngvari. ”
— Hvernig finnst þér þá aö læra á
hljóðfæri?
„Mér finnst gaman aö læra á flaut-
una og ég kann aö spila mörg lög
núna.”
— Heldurðu að þaö væri nú ekki
gaman að vera meö krökkunum
þarna uppi á sviðinu?
„NeL ég öfunda krakkana ekki
neitt.”
Aheyrendur leika allstórt hlutverk i Litla sótaranum. Tii aö þeir skili sinu sem best ergóð æfíng rótt fyrir hló. Jón Stefánsson stjómar henni
þarna afmikilli röggsemi.
háskólans á Litla sótaranum
„Okkur voru send 4 lög sem á að
syngja sameiginlega,” sagði Jón
Þórarinsson, tónmenntakennari í
Æfinga- og tilraunaskóla Kennara-
háskólans, þegar blaðamenn DV
litu inn í tíma bjá honum. Hann var
að undirbúa 8 ára krakka sem flest-
ir voru að fara í óperuna um kvöld-
ið. „Það var óskað eftir að við
kynntum þetta fyrir krökkunum og
viö erum fegin að fá að gera það.
Lögin eru mjög skemmtiieg og
krakkamir hafa haft ákaflega
gaman af þessu. Mér finnst þetta
skemmtilegt og ágætt kennsluefni
og gaman að vinna það mcð krökk-
unnm.”
— Hvaðan kemur efnið?
„Það kemur frá Jóni Stefáns-
syni, stjórnanda Litla sótarans.
Því er dreift í aila grunnskóia,
a.m.k. hér i Rcykjavík í samráði
við námstjóra. Þetta er eitt af því
fáa af þessu tagi sem gert er sér-
staklega fyrir krakkana. Og þeir
svara yfirleitt mjög jákvætt öllu
þvi sem gert er fyrir þá.”
— Hversu lengi hafa þessir
krakkar verið i þjálfun fyrir sýn-
inguna?
„Þeir hafa verið nokkrar viknr
með þetta, svona af og til á miili
annarrar kennslu. Við tökum þetta
svona með.”
— Hvemig er kennslunni háttað?
„Eg hef farið fyrst i textann og
jafnframt talað svolítið um efnið.
Siðan eru lögin sungin og spUuð af
segnlbandi. Við fengum músikina á
bandi svo hægt er að syngja með
börnunum í sýningunni. En auðvit-
aö nota ég bandið ekki eingöngu.
Þessi börn eru nú bara 8 ára og
mörg ólæs sem skapar nokkra
erfiðleika. Þetta er því taisvert
auðveldara með eldri krökkum,
þar er textinn ekki vandamál”
— Skipuicggur skólinn síðan ferð
ióperuna?
„Nei, hann gerir það ekki. Það er
ekki farið í hópum, né frá skólan-
um. Þetta er alveg frjálst fyrir
hvernogeinn.”
Klukkan er 10.00 og tónmennta-
kennsla aö byrja hjá 8 ára bekk í
Æfinga- og tilraunaskóla Kennara-
háskólans. Undanfariö hafa slíkir
tímar sumir hverjir veriö meö dálítið
ööru s niði en gengur og gerist og í
þeim liafa krakkamir veriö búnir
undir óperuferð. Ætlun flestra
krakkanna er að fara þá um kvöldið.
Sumir hafa reyndar ekki getaö á sér
setið og eru þegar búnir aö fara, þeir
ætla jafnvel aftur, einhverjir. Þaö
var svo óskapléga gaman.
Eins og við er að búast, þegar
stóra stundin er aö renna upp, hafa
krakkarnir þegar lært dável það sem
þeim er ætlaö aö læra. Operan sem á
að fara að sjá er svolítið sérstök. Hún
lætur áhorfendur ekki í friði eins og
flestar óperur sem aöeins krefjast
hlustunar gestanna. Þessi vill aö þeir
taki þátt í fjörinu og hjálpi til viö
sönginn. Allir eiga að leggjast á eitt
um aö búa til óperu. „Litli sótarinn”
skal hún heita. Svo heppilega vill til
að útlenskur maöur, Benjamín Britt-
en, er þegar búinn aö gera tónlist viö
bráðsniðugt lítiö ævintýri um sótara-
strák svo ekki þarf að hafa áhyggjur
af því. Málið er bara að koma öllu
saman og æfa lögin vel svo hægt sé
aö hjálpa leikurunum sem standa
uppi ásviði.
Kennslustundin hjá 8 ára bekkn-
um byrjar meö því að kennarinn
segir aö nú sé ætlunin aö fara í
síðasta skipti gegnum lögin fjögur
sem áhorfendur syngja. Fyrst er það
Sótarasöngur: „Söðla þinn gæðing
og geystu af stað .. . ”. Ekki mikiö
mál fyrir krakkana og þá ekki
Þvottasöngur: „Heyr, ketillinn
syngur sem söngfugl á kvist ...”
Þetta seinna lag er eldfjörugt og
textinn smellinn. Hann fjallar
um það að litli sótarinn er tekinn og
baöaöur. Ekki veitti nú af. Þriðja
lagið er Fuglasöngurinn. Flestir í
bekknum vom á því að sá söngur
væri skemmtilegastur. ,JEf uglan
upp úr rekkju rís og ræðst á frosk og
hagamýs ...” Það er sungiö um 4
fuglategundir: Uglur, hegra, dúfur
og þresti. Ekki nóg með það, heldur
er hermt eftir þeim, fyrst hverjum
fyrir sig og síðan skiptist hópurinn i
femt og allir fuglarnir kyrja sína
sérkennilegu hljómlist í einu. Ekki
h'tið um að vera þá. Og Lokasöngur
er einnig hressilegur: „Sjá hestarnir
stappa. Hófunum klappa.” Þetta er
gleöisöngur enda hefur Bjarti Utla
sótarastrák verið bjargað úr klóm
vondra húsbænda. „Hjartans þökk
og verið sæl” er niðurlag söngsins og
kennslustundin er líka búin. Svo er
bara aö s já hvemig kunnáttan nýtist
þegar á hólminn er komið. Eftir
frammistöðunni í skólastofunni að
dæma þarf ekkert að efast. Ur
Æfingaskólanum fer greinilega
harðsnúið Uð i óperuna.
Sagan um litla sótarann gerist á
ensku sveitasetri upp úr alda-
mótunum 1800. Bjartur er bláfá-
tækur átta ára drengur. Faðir hans
hafði lærbrotnaö og neyðst til aö
senda Bjart að heiman vegna þess
að ekkert var U1 að borða. Hann
var þá seldur Surti gamla, sótara-
meistara og Klunna, syni hans.
Þeir notuðu Bjart til að hreinsa
reykháfana að innan með því að
láta hann kUfra upp í þá og skafa
burtsót.
Svo illa viU til einu sinni að
drengurinn festist í skorsteini en
börnin á heimiUnu ná að bjarga
honum. Með klókindum sínum
reyna þau siðan aö bjarga Bjarti
svo hann þurfi ekki oftar að skríða
um skorsteina. Það er víst alveg
óþarfi að segja hér hvemig til
tekst, sjón ersögu ríkari.
Fyrri helmingur Sótarans er
eiginlega æfing. Böm og fuUorðnir
ákveða að setja upp ópem og nota
ævintýrið um litla sótarann. Þau
skipta síöan með sér verkum, einn
semur tónUstina, annar textann,
þriðji sér um búninga og svo fram-
vegis. Um leið og atriðin fæðast er
æft undir stjórn leikstjórans og
stjórnandans. Áhorfendur fá
þannig að sjá sum atriðin marg-
endurtekin en þannig er nú einmitt
vinna í leikhúsi. Fyrri hlutinn er
því sem kennslustund í leikhús-
vinnu.
I seinni hlutanum er óperan svo
flutt meö aðstoð áhorfenda sem nú
kunna lögin 4 sem þeim er ætlað aö
syngja.
Litli sótarinn er búinn aö ganga i
Islensku óperunni síðan í haust og
nýtur stöðugt vaxandi vinsælda.
Nemendur skólanna flykkjast á
staöinn og ekki er annaö aö sjá en
flest börnin skemmti sér konung-
lega. Og haldi einhver að
skemmtunin kosti einhver ósköp,
er það misskilningur. I skólunum
kosta bafnamiðar 70 krónur en
miðar handa fuUorðnum 150
krónur. Hér er á feröinni skemmt-
un fyrir alia. Einn tveir og þrír —
ogaUiríóperuna!
í ÓPERUNNI
— krakkar úr 8 ára bekk í Æfinga- og tilraunaskóla Kennara-