Dagblaðið Vísir - DV - 29.04.1983, Síða 4
DV. FÖSTUDAGUR 29. APRlL 1983.
4
Málin reifuð
fyrir forseta
Fulltrúar aUra stjórnmálaflokka
áttu í gær viöræöur við forseta íslands
um stjórnmáiaástandiö og möguleika
á myndun nýrrar rikisstjórnar.
Fundirnir hófust klukkan hálf tvö og
voru hverjum forystumanni áætluð
þrjú kortér tU viöræöna viö forsetann.
Fyrstur kom forystumaður stærsta
þingflokksins og síðan hver af öörum
eftir stærð flokkanna.
Geir HaUgrimsson varðist allra
frétta eftir fund sinn með forsetanum.
Hann sagðist gera ráð fyrir að ræða við
formenn allra flokka en vUdi ekkert
segja um hvort hann ætti möguleika á
myndun meirihlutastjórnar eða hver
væri raunhæfasti stjórnarmyndunar-
möguleikinn í stöðunni.
Steingrímur Hermannsson,formaður
Framsóknarflokksins, sagðist reiðu-
búinn tU að ræða myndun stjórnar með
hverjum þeim sem gæti myndaö meiri-
hiutastjórn. Hann greindi þannig frá
viðræðum sinum við forsetann: „Við
ræddum atvinnumál, sjávarútveginn
og stöðuna þar og önnur mál sem eru
knýjandi núna. Ég fagna því að mér
heyrðist hún vera á þeirri skoðun að
stjórnarmyndun þyrfti að geta gengið
fljótt fyrir sig. Þaö erum við líka.”
Svavar Gestsson sagði: „Ég skýrði
forseta frá viöhorfi Alþýðubandalags-
ins tU stöðunnar i stjórnmálum eins og
hún er núna og fór yfir þau málefni. Ég
tel að forseti hljóti að taka sjálfstæða
ákvörðun. Ég er ekki með prédikanir
yfir forseta íslands eins og Morgun-
blaðið.” Svavar bætti síðan við: „Ég
tel að höfuðatriðið sé aö mynda ríkis-
stjórn og það fljótt.”
Kjartan Jóhannsson, formaöur
Alþýðuflokksins, sagði að þaö væri
ekki venja að greina frá viðræðum við
forseta og því varðist hann aUra frétta
af því sem þeim fór á milli. Um
stjórnarmyndunarviðræðurnar sagði
hann: „Það er ýmislegt sem bendir tU
þess að Sjálfstæðisflokkurinn og
Framsóknarflokkurinn séu á leiðinni
að mynda nýja ríkisstjórn,” en bætti
við að reynslan hefði sýnt að slíkar
ríkisstjórnir væru ekki sérlega góðar.
VUmundur Gylfason sagðist hafa
lagt áherslu á það í viöræðum sinum
Pálmi Jónsson og Friðjón Þóröarson ræddu við Gunnar Thoroddsen forsætisráðherra á sama tima og
forystumenn flokkanna ræddu við forseta. Friðjón og Pálmi komu af þingflokksfundi Sjálfstæðisflokks-
ins ti! viðræðna við forsætisráðherra á skrifstofu hans þar sem þessimynd var tekin ígær.
Vigdís Finnbogadóttir forseti og Svavar Gestsson, formaður Alþýðubanda
lagsins.
við forseta að hann teldi ekkert óeðU-
legt að fuUtrúi stærsta þingflokksins
fengi stjórnarmyndunarumboð og því
væri það ekkert atriði fyrir Bandalag
jafnaðarmanna hvort viðkomandi væri
innan þingflokksins eða utan.
Síðast til viðræönanna kom Sigríður
Dúna Kristmundsdóttir, fuUtrúi
Kvennalistans. Hún vildi ekki ræða
hvort samstjórn KvennaUstans,
Alþýðuflokksins og Sjálfstæðisflokks-
ins væri raunhæfur möguleiki en
sagðist hafa átt viðræður við Geir Hall-
grímsson fyrr um daginn. Hún lagði
sérstaka áherslu á að Geir hefði boðað
forystu Kvennalistans til viðræðna
enda hefðu þær ekkert frumkvæði átt
um slíkar viðræður.
Eftir þessar viðræður er það for-
setans að ákveða næsta skref sem er
að fela einhverjum forystumanna
flokkanna umboð til myndunar ríkis-
stjórnar.
-ÓEF.
Sigríður Dúna Kristmundsdóttir, af Kvennalista, og Vigdis Finnbogadóttir
forseti. Þetta er i fyrsta sinn sem kona kemur til viðræðna við forseta
íslands um stjórnarmyndun.
Svo mælir Svarthöfði Svo mælir Svarthöfði Svo mælir Svarthöfði
Tuttugu og þriggja kónga flokkur
Þá er loksins runnin upp
kveðjustundin góða, en ríkisstjórn
dr. Gunnars Thoroddsen sagði af sér
í gærmorgun, eins og reiknað hafði
verið með. Um stund verður biðlað
til allra átta, en aö lokum mun fara
svo, að Geir Hallgrímsson myndar
ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks,
Alþýðuflokks og Kvennalista, ef
marka má þær hreyfingar sem uppi
eru, en stjórnin hefur þegar fengið
nafn og kallast Vífreisn. Það kemur
heim og saman við þaö úrræðaleysi,
sem viröist blasa við nýrri stjórn,
sama af hvaða toga hún er spunnin.
Nafngiftin, sem komin er af því að
reisa við víf er eins góð og hver
önnur, þegar ljóst er að erfitt mun
verða að reisa við þjóðarhag. Hundr-
að prósent verðbólga, þorskleysi á
miöum og virkjanamál í kaldakoli,
eru þau náttúrufyrirbæri og manna-
verk, sem enginn fær við ráðið í
fljótu bragði, jafnvel þótt friður
fengist til þess. Þrjátíu og tveggja
þingmanna hópur á þingi á móti tutt-
ugu og átta er ekki líklegur meiri-
hluti til stórræða. 1 raun væri það
frekast þjóðstjórn eða utanþings-
stjórn, sem líkleg yröi til að skapa
það traust, sem nú skortir svo mjög
hjá almenningi í garð stjórnvalda.
í þingflokkunum mun bera meira á
framamálum einstaklinga en
raunverulegri umhugsun um þjóðar-
hag eins og gjaman er við stjómar-
myndanir. Margir kóngar em í spU-
inu, en velfelstir þingmanna mundu
þiggja ráðherrasæti og láta fyrir það
nokkuð af þeim hugmyndum, sem
þeir höfðu uppi fyrir kosningar.
Auðvitað var kosningabaráttan á
þann veg, að Iítið var á hugmyndum
og stefnumiðum flokkanna að græða.
Venjan hefur verið að mynda ríkis-
stjórnir til að taka við ákveðnu búi,
sitja síðan í nokkura tíma við brauð
og leiki og togarakaup áður en horfið
er á ný út í það yndistafl, sem fylgir
viöræðum um nýja stjórn að loknum
kosningum. Þetta er ævistarf stjórn-
málamanna.
Ekkert bendir til að nein breyting
hafi orðið núna. Talið er víst aö Geir
HaUgrimssyni verði falin stjórnar-
myndun fyrstum manna, en í flokki
hans em tuttugu og þrír kóngar, sem
á þessum dögum telja sig allir jafn-
gUda til ráöherradóms. Tuttugu og
þriggja kónga flokkur ræðir svo við
fjórtán kónga flokk, tíu kónga flokk,
o.s.frv„ en endar sjálfsagt sínar
þreifingar á þriggja drottninga
flokki. Á meðan stefnir verðbóigan
hraðfari inn á annað hundraðiö,
haldið verður áfram að veiða smá-
fisk af þeim tegundum sem eftir lifa,
og henda honum fyrir borð, og
skýrslur Hjörleifs rykfaUa, verði
þær ekki notaðar í forhlöð af rjúpna-
skyttum. Á komandi atvinnuleysis-
sumri, skiptir auðvitað mestu aö
defla um stórkónga og smákónga
innan flokkanna, sem þvælast fram
og aftur um stjórnmálasviðið með
hálfar ríkisstjórnir í farangrinum,
enda varðar engan um það, sem á
egó-i sínu hefur komist á þing, þótt
egó-ið hafi forgang fram yfir þjóöar-
þarfir.
Fari nú hins vegar svo, að Geir
HaUgrímssyni takist aö mynda ríkis-
stjórn, ætti hann að sjá svo til, aö
sáttmálar tækju fram að dýfan skuli
tekin strax, enda er þá frekar von til
að horfur batni seinna á kjör-
timabUinu. Góðar óskir skulu fylgja
honum í þeirri tilraun, sem fyrir
dyrum stendur. Tuttugu og þriggja
kónga flokkur hans verður að koma
með viðhlítandi skýringar, ætli hann
með einhverjum hætti aö setja fótinn
fyrir formann sinn, því sama er
hvaða hugmyndir það eru, sem
menn hafa gert sér um formanninn
bæði innan flokks og utan, þá er það
víst að enginn er á þessari stundu
jafnfær um að koma einhverju hripi
á flot landinu tU bjargar.
Um aðra flokka skal það sagt, að
annað er að vinna kosningar á mis-
jafnlega haglegum faguryrðum en
ætla sér aö standa frammi fyrir
verkefnum, sem krefjast mikUIar
dómgreindar og lítils kjaftæðis.
Svarthöfði
{mimmnmimimniiiimiimmnmnnitiitmimimimtimtnntnrtimK