Dagblaðið Vísir - DV - 20.06.1985, Blaðsíða 4

4
DV. FIMMTUDAGUR 20. JUNI1985.
Landsbankinn og/eða Iðnlánasjóður:
TAPA15 MILUONUM
— vegna gjaldþrots Tæknibúnaðar hf.
Nú er ljóst aö Landsbankinn og
/eða Iönlánasjóöur tapa um 15
milljónum króna vegna gjaldþrots
Tæknibúnaðar hf. Kröfuskilafrestur
í þrotabú fyrirtækisins rann út þann
12. júni siðastliðinn. Tæknibúnaður
framleiddi olíunýtingarmæla í skip.
Gjaldþrotamál Tæknibúnaðar hf.
er um margt forvitnilegt mál, sem
„Málið er einfalt,
ábyrgðin rann út”
— segir Bragi Hannesson, f ramkvæmdastjóri Iðnlánasjóðs, „og
Landsbankinn óskaði ekki eftir endurnýjun á tilskildum tíma”
ííinWtna gialdþrot t æknibúnaðar
Tapar Landsbanki
íslands miUjónum?
®e-,??-.oír!rss2
-sssssssrss*
.•S5* “«-s?SS
ss.*
jSiirtSr .»»*««“>
v„6*ndi hnld* rmkuldlr **»™6*
-bankinnerhelstikrafutafiíþrotab
,lrw h»fur öruíK» vttne*)u um »ft „i.ldtacu Mestur hhiti Mn-
"íssrsítssí;
351 s vtsat r „..
S^teBtu IL tmt, ^t-nknn*- I6nrek»tr-
S!S|,2SSS«S«í “^krMul-U.rbv.Tjkmb^
n'-i.n. og vtttor m •* t**» þ* u1, ,u »trh-ft fyrlrt-ki.
ogMiklpUrkð^ndL
w *ru eíeit- euin ote t«tr tB* M“ I
Sndtnu Ukllr Uklegir k»upendur .4 I
„11. dgnirnar i •»» top- -p“ I
-ÍSSBSSSC
*Ettfm2Í**6 "* I
i-mUb»nk»n» vegn» þe»»» rnito. O* I
rTES5w«-iM<-<*l-
Frétt DV um gjaldþrot Tæknibúnaðar hf. i april.
Kröf urnar í þrotabúið
Kröfuskilafrestur í þrotabú
Tæknibúnaðar hf. rann út 12. júní'
siðastliðinn. Kröfur i búið námu um
2,1 milljón króna, en eignir þrotabús-
ins, hlutar í oliunýtingarmæia, höfðu
áður verið seldir fyrir um 2,2 miUjón-
ir.
Það hefur á vissan hátt vakið
athygli manna að Landsbanki Is-
lands, Iðnlánasjóður (fyrir hönd Iðn-
rekstrarsjóös) og Kúlulegusalan hf.
gerðu ekki kröfur i búið, en kröfur
þessara aöila hefðu orðiö langstærst-
ar.
„Þriöjungur krafnanna eru vegna
launa og launatengdra gjalda.
Afgangurinn er opinber gjöld og við-
skiptakröfur,” sagði Maritús Sigur-
björnsson, skiptaráöandi í gjald-
þrotamáli Tæknibúnaðar hf.
„Við teljum þetta mál mjög af-
dráttarlaust gagnvart okkur; aö
ábyrgðir þær sem Iðnrekstrarsjóður
veitti Landsbankanum timabundið
vegna þessara lána séu runnar út,”
sagði Bragi Hannesson, bankastjóri
Iönaðarbankans og framkvæmda-
stjóri Iðnlánasjóðs.
Til skýringar skal þess getið að
Iönrekstrarsjóður var á siðasta ári
geröur að sérstakri deild í Iönlána-
sjóöl Sjóöurinn erföi þvi málið af
Iðnrekstrarsjóði.
Bragi sagöi að Landsbankinn
hefði ekki óskaö eftir endurnýjun
ábyrgöanna á tilskildum tíma, og þvi
væri málið af hálfu Iönlánasjóös ein-
falt; ábyrgðirnar væru ekki lengur
fyrirhendi.
„Iönrekstrarsjóöur veitti fyrst
timabundna ábyrgö fyrir 65.000
dollara láninu og siðan fyrir 205.000
dollara láninu.
Báöar voru ábyrgðimar tíma-
bundnar, en þær voru nokkrum sinn-
um endumýjaðar. Og þann 16. júli
1982 var svo komið aö lánin vom
sameinuö i eitt skuldabréf upp á
270.000 dollara.
Iðnrekstrarsjóður veitti enn tíma-
bundna ábyrgö. Og þann 16. júlí 1983
rann hún út án þess að Landsbankinn
óskaði eftir endurnýjun. Þar með
teljum viö að ábyrgðin hafi fallið
niður,” sagði Bragi Hannesson.
-JUH
vert er að skoða. DV sagði fyrst frá
þvi 26. april siðastliöinn, þá undir
yfirskriftinni: „Tapar Landsbanki
Islands mill jónum? ”
Þrátt fyrir aö Landsbankinn
og/eöa Iðnlánasjóður tapi um 15
milljónum króna vegna gjaldþrots-
ins er tap Kúlulegusölunnar hf. c/o
Ami Fannberg, sagt mest.
Ástæðan er sú að Tæknibúnaöur
var í eigu Arna og því eins konar
dótturfyrirtæki Kúlulegusölunnar hf.
Ljóst er því að gjaldþrotamál Tækni-
búnaðar, heildartapið, er upp á tugi
milljóna króna.
Landsbankinn tók á sínum tima
tvö erlend lán, 65 þúsund dollara og
205 þúsund dollara, og veitti Tækni-
búnaðL Iðnrekstrarsjóður ábyrgðist
lánin timabundið. Ætlunin var sú að
seinna lánið yrði venjulegt afurða-
lán. Með öörum oröum: Afurðir
Tæknibúnaðar, oliunýtingarmælam-
ir, áttu aðtryggja endurgreiðslur, ef
í harðbakkann slægi. En fyrirtækið
komst aldrei á þann rekspöl að verða
afuröalánshæft.
Vandamálið nú, þegar Tækni-
búnaður hf. er gjörsamlega gjald-
þrota, er að þrotabúið reynist aöeins
hlutir í olíunýtingarmæla, og að
verðmæti upp á 2,2 milljónir króna.
Og þar meö eru 15 milljónimar
foknar. -JGH
„Ekki útséð hvort
bankinn tapar
þessum peningum”
— segir Jónas Haralz um það hvort Landsbankinn
hafi ekki haft örugg veð vegna lánanna
til Tæknibúnaðar
„Það er reyndar enn ekki útséð
hvort Landsbankinn tapar þessum
peningum, lögfræðingar okkar telja
að ábyrgöin sé enn hjá Iönrekstrar-
sjóði,” sagöi Jónas Haralz, banka-
stjóri Landsbankans, er hann var
spuröur að þvi hvort Landsbankinn
hieföi ekki haft örugg veð vegna lán-
anna til Tæknibúnaöar hf.
„Landsbankinn tók tvö erlend lán
sem veitt voru Tæknibúnaöi hf.
Fyrra lánið var 65 þúsund dollarar,
það seinna 205 þúsund dollarar.
Iðnrekstrarsjóður ábyrgðist bæði
lánin, það seinna tímabundiö eöa
þangað til aö unnt yröi að breyta þvi i
venjulegt afurðalán sem yrði endur-
selt Seðlabankanum.
Landsbankinn fékk þannig ömgga
ábyrgð Iðnrekstrarsjóðs, en t«c jafn-
framt veð i búnaöi fyrirtækisins
vegna sjóðsins.”
J ónas sagði að veriö væri að vinna
að lausn þessa máls á milli Iönlána-
sjóðs og Landsbankans. „Iðnlána-
sjóöur hefur lýst sig reiöubúinn til að
ábyrgjast fyrra lánið ef samkomu-
lag næstum það seinna.”
— Nú endumýjaði Landsbankinn
ábyrgðina gagnvart Iðnrekstrar-
sjóði en siðan rann hún skyndilega
út, án þess að óskað værl enduraýj-
unar Landsbankans. — Voru það
mlstök bankans?
„Það er vissulega formgalli að
ekki var óskað endumýjunar á
ábyrgðinni, en lögfræðingar okkar
telja að það dugi þó ekki til að rifta
ábyrgðinni,” sagöi Jónas Haralz.
-JGH
I dag mælir Dagfari
í dag mælir Dagfari
í dag mælir Dagfari
Köld eru kvennaráð
í gær var kvenréttlndadagurinn.
Það mun vera nokkurs konar
þjóðhátiðardagur kvenna og er hald-
inn hátíðlegur af þvi konur fengu
kosningarétt þennan dag fyrir sjötiu
áram. Ekki virðist það þó hafa dugað
að þær fengju kosningarétt og kjör-
gengi þvi enn er kvenfólklð haldið
slikri minnimáttarkennd að ætla
mætti að þrælastríðlð værl enn i full-
um gangi. Þær berja bumbur þennan
dag og tala um jafnrétti, réttlæti og
kvennabaróttu af vígamóð og eru
enn að ímynda sér að þær séu
kúgaðar og undlrokaðar af hinu
kyninu.
Það fyndna við þennan hamagang
allan er sú staðreynd að enginn hefur
orðið var við þessa kúgun nema
konurnar sjálfar. Og það bara þenn-
an eina dag. Aðra daga vikunnar og
alla aðra daga ársins er ekkl annað
vitað en að konur hafi það ágætt upp
tU hópa og njóti nokkura veginn
sömu lifskjara og réttinda og karlar.
Minnimáttarkennd kvenna er Utt
skUjanleg. Yfirleitt bera karlarair
þær á höndum sér, ganga með grasið
í skónum á eftir þelm, hafa mök við
þær af einskærrí ást, skipta launum
sínum bróðuriega á mUli sín og eigln-
konunnar og standa upp fyrir göml-
um konum í strætó. Konum er jafnan
hlíft við erfiðlsvinnu, konum er hlift
við verkamannavinnu og sjó-
mennsku, konum er hUft við her-
mennsku og konur fá jafnan að vinna
heimUisstörf, ef um það er að ræða
að annar hvor maklnn verður að
gæta bús og baraa. Konur fá að
skreyta sig með skartgripum, klæö-
ast dýrlndis kjólum og vera upp ó
punt hvenær sem efnt er tU veislu-
halda eða mannfagnaðar. Þær fá
meira að segja að standa við hUð
eiginmanns sins þegar merkar
myndir eru teknar af merkum mönn-
um og þeirra er ætið getið þegar
mikilmenna er minnst. Þá er þvi
skilmerkUega haldið tU haga hverri
viðkomandi hafi verið kvæntur og
borið lof á elginkonuna fyrlr að hafa
búið honum gott og myndarlegt
heimiU. Þetta er meira að segja gert
þótt konan hafi i rauninni ekki gert
annað en að elda matinn og ryk-
suga ibúðina og séð tU þess að inni-
skórair væru ó réttum stað þegar
húsbóndinn kom heim. Áður fyrr
gegndu vinnukonur þessu hlutverkl
og þó var þeirra aldrei getið i svisög-
um eða minningargreinum sem
sýnir best hversu staða konunnar
hefur batnað stórum. Og svo era þsr
að kvarta!
Nú tU dags snýst kvenréttindabar-
óttan einkum um það að komast ó
þing. En hver hefur bannað þelm að
komast á þing? AUa metnaðarfulla
karlmenn langar Uka að komast á
þing en það er fjarri lagi að sá
draumur rætist hjá öUum. Þing-
mennska er nefnUega undlr þvi kom-
ln að frambjóðandinn hljótl kosnlngu
og konur verða í þeim efnum að
sætta slg við sama hlutskipti og
karlar, að ná kjöri. Nema jafnréttis-
baráttan gangi út á það að konur
njóti forgangs tU trúnaðarstarfa
sem hlýtur þá að stafa af þelm
misskllningi, sem kvenfólkið hefur
veríð aUð upp vlð aUtof lengl, að þær
getl fengið aUt upp i hendurnar sem
þær óska sér. Ur þvi konur vttja
endUega afsala sér þeim forréttind-
um, sem þær hafa notið fram að
þessu, verða þsr að átta sig á því að
jafnréttið felur í sér að þær verða að
hafa fyrir hlutunum. Þsr geta ekki
bsði átt kökuna og étlð hana. Þetta
verður karlmönnum einnig að vera
ljóst. Þess vegna eiga þeir að taka
tilUt tU kvenréttindabaráttunnar og
kröfunnar um jafnréttlð og hætta
aldagömlu dekri við kvenfólk. Dag-
fari hefur riðið á vaðið. Hann er
hættur að vaska upp. Hann er hættur
að gefa kommni pening fyrir kjóL
Hann er hsttur að segja hennl hvað
hún á að kjósa.
Dagfari.