Dagblaðið Vísir - DV - 06.06.1986, Blaðsíða 14

14
l
DV. FÖSTUDAGUR 6. JÚNÍ 1986.
------------------JTJT
Frjálst.óháð dagblað
, Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
, Stjórnarformaðurog útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóriog útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÖNAS KRISTJANSSON og ELLERT B. SCHRAM
' Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlASSNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjórar: JÖNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P.STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLT111, SlMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF., ÞVERHOLT111
Prentun: ÁRVAKUR HF. -Áskriftarverð á mánuði 450 kr.
Verð í lausasölu virka daga 45 kr. - Helgarblað 50 kr.
DV
Stjórnin sitji
Sumir stjórnarliðar vilja, að kosið verði næsta haust.
Það eru einkum ýmsir sjálfstæðismenn, sem þetta
mundu vilja. Kjörtímabilið rennur sem kunnugt er ekki
út fyrr en eftir ár.
Hvers vegna koma þingkosningar næsta haust til
greina? Helzta skýringin er, að kjarasamningar renna
út eftir áramótin og fyrir þingkosningar, ef ríkisstjórn-
in sæti út kjörtímabilið. Af þessu vildu ýmsir, að kosið
yrði fyrr en síðar. Þeir segja, að hætt yrði við ólgu á
vinnumarkaði fyrir þingkosningar að vori komanda.
Stjórnarandstæðingar, A-flokkarnir, hafa styrkt stöðu
sína í nýafstöðnum sveitarstjórnarkosningum. Þeir taka
sums staðar upp samstarf. Þessi öfl gætu ráðið úrslitum
í komandi kjarasamningum, ef þau stæðu saman. Fylgj-
endur kosninga í haust telja, að stjórnarflokkunum
gæti þyí verið hætta búin, ef kosið yrði í kjölfar óróa-
tíma á ívinnumarkaði. Ef hins vegar yrði kosið í haust,
gæti ríkisstjórnin fengið endurnýjaðan meirihuta og
nýtt umboð. Stjórn, sem setið hefur í þrjú og hálft ár,
væri ekki jafnfær að takast á við vandann og ný stjórn
með nýtt umboð. Annar kostur væri, að ný stjórn yrði
mynduð, til dæmis með samstarfi Sjálfstæðis- og Al-
þýðutlokks eða þeirra tveggja og Alþýðubandalags
einnig. Auk þessa þarf ríkisstjórnin í byrjun næsta vetr-
ar að takast á við mikinn vanda í ríkisfjármálum, þar
sem halli á ríkisrekstrinum er mikill, meðal annars
vegna skuldbindinga í kjarasamningunum.
Það er því tvennt, sem gæti vakað fyrir þeim sjálf-
stæðismönnum, sem vilja kosningar í haust. Annars
vegar að fá endurnýjað umboð stjórnarinnar til að tak-
ast á við vandann. Hins vegar kæmi til greina að mynda
hreinlega nýja ríkisstjórn.
En ólíklegt er á þessari stundu, að meirihluti í Sjálf-
stæðisflokknum vilji kosningar fljótlega. Sjálfstæðis-
flokkurinn tapaði um tveimur og hálfu prósentustigi í
fylgi í síðustu sveitarstjórnarkosningum þrátt fyrir góða
útkomu í Reykjavík. Nú vita sjálfstæðismenn, að flokk-
urinn fengi miklu minna fylgi í Reykjavík í þingkosn-
ingum heldur en hann fékk í borgarstjórnarkosningum.
Fylgistap Sjálfstæðisflokksins gæti orðið meira í þing-
kosningum en nemur þessum tveimur og hálfu prósentu-
stigi. Því kjósa margir sjálfstæðismenn að bíða með
kosningar.
Fylgistap Framsóknar í sveitarstjórnarkosningunum
var mun meira. Þó finnast þeir framsóknarmenn, sem
segja, að kjósa verði fljótt, flokkurinn sé að drabbast
niður og hann þurfi að endurnýja með nýjum þing-
mönnum. Framsóknarmenn vilja þó fremur en sjálfstæð-
ismenn sitja út kjörtímabilið. Þeir telja flestir, að
efnahagsástandið verði áfram nokkuð gott og lífskjör
muni fara batnandi. Þá megi þakka forsætisráðherra
þann árangur, þegar kosið yrði að kjörtímabilinu loknu.
Liklegt_sé, að semja megi við verkafólk á hófsamlegum
nótum. Einnig telja sumir framsóknarmenn, að flokkur
þeirra þyrfti ekki að tapa, þótt átök yrðu á vinnumark-
aði fyrir kosningar. Framsókn gæti þá hvatt til harðra
aðgerða og hagnazt sem hinn ábyrgi flokkur.
Rétt er að taka undir það sjónarmið, að eölilegast
sé, að ríkisstjómin sitji út kjörtímabilið. Stjórnin á
ótrauð að takast á við vandann. Staðan ei nú í mörgu
góð í efnahagsmálum. Úr þeim spilum ber ríkisstjórn-
inni að vinna, ekki hlaupast frá vandanum.
Haukur Helgason.
,Landsmönnum öllum koma til góöa endurbætur á vegakerfinu og á það sérstaklega við um fólk á landsbyggðinni.
Viðbótarfjár-
magn til vega-
framkæmda
Þann 16. april sl. hreyfði ég þeirri
hugmynd í þingræðu að hamla ætti
gegn stöðugum niðurskurði ríkis-
stjómarinnar á fjárveitingum til
vegamála með því að láta hluta af
lækkandi innkaupsverði á bensíni
renna óskipt til vegaframkvæmda
úti um land.
Ég hvatti til þess að á Alþingi yrði
leitað samstöðu um þá stefhu að
sett yrði gólf á útsöluverð á bens-
ini miðað við 28 kr. á lítra frá
maíbyrjun að telja og það sem
lækkandi innkaupsverð á bensíni
kynni að skila síðar á árinu yrði
tekið óskipt sem viðbót til vega-
mála á þessu ári. Fyrirsjáanlega
gæti sú upphæð numið um 250 millj-
ónum króna á seinni helmingi ársins
ef gera mætti ráð fyrir lækkun sem
svaraði til 4 kr. á lítra.
Til samanburðar má geta þess að
allt fé til nýrra vegaframkvæmda á
landinu öllu er í ár áætlað um 900
milljónir króna en samkvæmt
vegaáætlun fyrir árin 1985-88 var
gert ráð fyrir 1400 milljónum á árinu
1986. Niðurskurðurinn sem ríkis-
stjómin hefur beitt sér fyrir nemur
þannig 500 milljónum króna á yfir-
standandi ári eða álíka upphæð og
hagnaður af lækkandi innkaups-
verði á bensíni gæti skilað á einu ári.
Deilt um máliö
í ríkisstjórn
Þegar ég reifaði þetta mál á Al-
þingi komu engin viðbrögð frá
ráðherrum eða ríkisstjómarliðinu.
Fáum dögum síðar setti Verktaka-
samband fslands fram tillögur um
„Þjóðarátak í vegamálum" með
verulegri aukningu á fjárveitingu til
nýframkvæmda umfram vegaáætl-
un. Þorsteinn Pálsson fjármála-
ráðherra vísaði þeim hugmyndum
Kjallarinn
Hjörleifur
Guttormsson
þingmaðurfyrir
Alþýðubandalagið
strax á bug og sagði í Morgunblað-
inu að ekki kæmi til greina að auka
vegaframkvæmdir á þessu ári. Sam-
gönguráðherra lýsti sig hins vegar
hlynntan því að málið yrði skoðað.
Nú er komin upp deila í ríkis-
stjóminni um þessi mál. Matthías
Bjamason hefur flutt þar tillögu um
viðbótarfjáröflun til vegafram-
kvæmda, nánast samhljóða þeim
hugmyndum sem ég setti fram á Al-
þingi í apríl. Halldór Ásgrímsson
hefur hins vegar lýst sig andvígan
málatilbúnaði Matthíasar og ber við
verðbólgumarkmiðum stjómvalda.
Stórt mál fyrir
landsbyggðina
Það liggur fyrir að við gerð
kjarasamninga í lok febrúar sl.
var aðeins gert ráð fyrir 10%
lækkun bensínverðs en það hefur
nú lækkað um 20% eða mun meira
en reiknað var inn í áætlaðar breyt-
ingar á framfærsluvísitölu í febniar-
lok.
Að mínu mati er ekki skynsamlegt
að elta sveiflur í bensínverði niður
á við ef líklegt er talið að þær vari
ekki til langframa. Landsmönnum
öllum koma til góða endurbætur á
vegakerfinu og á það sérstaklega við
um fólk á landsbyggðinni. Niður-
skurður á undanfömum árum hefur
raskað stórlega þeim markmiðum
um uppbyggingu vegakerfisins sem
Alþingi samþykkti fyrir nokkrum
árum.
Það er mikil skammsýni ef rík-
isvaldið notar ekki það lag sem
nú er til að afla viðbótarfjár til
vegaframkvæmda. Það eru
vissulega tíðindi ef Framsóknar-
flokkurinn og formaður Sjálf-
stæðisflokksins ætla að standa
þar á móti.
Áherslu verður auðvitað að leggja
á að öll lækkun á innkaupsverði
bensíns umfram útsöluverð skili sér
beint til vegaframkvæmda því að
ríkissjóður hefur þegar tekið til sín
alltof stóran hluta af bensínverðinu
í formi skatta.
Hjörleifur Guttormsson.
„Það er mikil skammsýni ef ríkisvaldið
notar ekki það lag sem nú er til að afla
viðbótarfjár til vegaframkvæmda.“