Dagblaðið Vísir - DV - 22.08.1986, Blaðsíða 6

6
FÖSTUDAGUR 22. ÁGÚST 1986.
Fréttir
Ný spá Hagstofunnar gerir ráð fyrir að íslendingum fjólgi Irtið úr þessu:
Oldruðum fjólgar
en bómum fækkar
Ný mannfjöldaspá Hagstofunnar á
vafalaust eftir að vekja talsverða um-
ræðu hérlendis á næstu misserum.
Spáin, sem Hagstofan mun formlega
birta í næstu viku, gerir ráð fyrir að
á næstu árum og áratugum dragi veru-
lega úr fólksfjölgun á Islandi, bömum
fækki hlutfallslega en öldruðum fjölgi.
íslendingum fari svo að fækka fljót-
lega eftir árið 2020.
Islendingar em nú 242 þúsund tals-
ins. Spáð er að árið 1990 verði þeir 250
þúsund talsins, 262 þúsund árið 2000
og nái að verða 276 þúsund árið 2020.
Upp úr því fer þeim að fækka aftur.
Nýbirtar tölur um fækkun fæðinga
hafa vakið athygli. Nú er er svo kom-
ið að hver íslensk kona eignast að
meðaltali 1,9 böm á ævinni. Á árunum
1956 til 1960 eignaðist hver kona 4,2
böm að jafnaði á ævi sinni.
Hratt dregur úr fólksfjölgun
I hinni nýju mannfjöldaspá Hagstof-
unnar kemur fram að undanfama
áratugi hafi fólksfjölgun verið mun
meiri hér á landi en í flestum iðn-
væddum ríkjum. En síðustu ár hafi
þó mjög dregið úr fjölguninni. Er búist
við að sú þróun haldi áfram.
Fóiksfjölgun var mest hér á landi á
árunum 1950 til 1960, um og yfir 2%
á ári. Á síðustu árum hefúr fólksfjölg-
un verið um 1%. Spáð er að hún verði
um 0,7% á næstu fimm árum. Efitir það
verði hún 0,5% á ári fram að aldamót-
um, en þá verði íslendingar 10% fleiri
en þeir em nú.
Eftir aldamót dregur enn úr fólks-
fjölgun, samkvæmt spánni. Mun hún
stöðvast fljótlega eftir árið 2020. Segir
Hagstofan þó varasamt að treysta for-
sendum um fæðingartíðni og flutninga
svo langt fram í tímann.
Milli 4.000 og 5.000 böm hafa fæðst
á ári hverju síðastliðin 35 ár. Um þess-
ar mundir fæðast innan við 4.000 böm
á ári. Spáð er að fæðingar verði komn-
ar niður í 3.400 böm um aldamót.
Árlega deyja nú um 1.700 manns.
Gert er ráð fyrir að sú tala hækki
hægt og sígandi í 2.000 um aldamót.
Dauðsföllum fjölgar ekki vemlega fyrr
en eftir 2020, þegar fjölmennu árgang-
amir, fæddir eftir 1950, komast á efri
ár.
Náttúmleg fjölgun, það er mismunur
lifandi fæddra og dáinna, er nú um
2.200 manns en verður komin niður í
um 1.400 manns um aldamót, sam-
kvæmt spánni.
Þjóðin eldist
íslendingar em „ung“ þjóð miðað
við nágrannaþjóðimar, þó að meðal-
aldur íslendinga hafi hækkað talsvert
undanfarin ár. Á næstu áratugum mun
þjóðin „eldast“ enn frekar. Hlutfall
ungmenna lækkar og öldnum fjölgar
lítillega að tiltölu. Hlutur þeirra sem
kallast mega á vinnualdri eykst.
Böm og unglingar, innan 15 ára ald-
urs, vom 35% þjóðarinnar árið 1960
og 26% árið 1985. Um aldamót verður
þessi hlutfallstala komin niður í 20%.
Það er eilítið hærri tala en sú sem nú
er annars staðar á Norðurlöndunum.
Hlutfall fólks á aldrinum 15 til 64
ára hækkar samkvæmt spánni úr 64%
nú í 68% árið 2000. Það helst síðan
stöðugt í 15 ár en tekur þá að lækka.
Hlutfall aldraðra, 65 ára og eldri,
hækkar hægt úr 10% nú í 12% árið
2000. Eftir árið 2010 tekrn- gamla fólk-
inu að fjölga mjög hratt. Verður
hlutfall þess komið upp í 17% árið
2020.
í spánni er gert ráð fyrir að böm 6
ára og yngri, sem hafa verið um 30
þúsund að tölu síðastliðin 25 ár, verði
ekki nema um 24 þúsund um aldamót.
Á grunnskólaaldri em nú um 37
þúsund böm. Er áætlað að sá fjöldi
haldist óbreyttur næstu 10 árin en
lækki síðan niður í 30 þúsund um alda-
mót.
Á aldrinum 16 til 19 ára em nú um
18 þúsund manns. Verður sá fjöldi
nánast óbreyttur árið 2000. Spáð er
að hann fari síðan minnkandi.
Forsendur spárinnar
Spáin er miðuð við þróun mannfjöld-
ans á íslandi og í nálægum löndum
undanfarin ár. í aðalspá er miðað við
Peningamarkaöur
VEXTIR (%> hæst
Innlán óverðtryggð
Sparisjóðsbækur óbundnar 8-9 Lb
Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 8.5-10 Ab.Lb.Vb
6 mán. uppsógn 9.5-12.5 Ab.Vb
12 mán. uppsögn 11-14 Ab
Sparnaður - Lánsréttur
Sparað í 3-5 mán. 8-13 Ab
Sp. í 6 mán. og m. 9-13 Ab
Ávísanareikningar 3-7 Ab
Hlaupareikningar 3-4 Lb.Sb
Innlán verðtryggð Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 1 Allir
6 mán. uppsögn 2.5-35 Lb
Innlán með sérkjörum 8-16
Innlán gengistryggð
Bandarikjadalur 5-7 Ab
Sterlingspund 9-10.5 Ab.Vb
Vestur-þýsk mörk 3.5-4 Ab
Danskar krónur 5-7.5 Ab.Lb.Sb
Útlán óverðtryggð
Almennir víxlar(forv.) 15.25 Allir
Viðskiptavixlar(forv.)(1) kgeog 19.5
Almenn skuldabréf(2) 15.5 Allir
Víðskiptaskuldabréf(1) kge Allir
Hlaupareikningar(yfirdr.) 7-9
Utlán verðtryggð Skuldabréf
Að 2.5 árum 4 Allir
Til lengri tíma 5 Allir
Utlán til framleiðslu
Isl. krónur 15
SDR 8
Bandarikjadalur 8.25
Sterlingspund 11.25
Vestur þýsk mörk 6
Spariskirteini
3ja ára 7
4ra ára 8.5
6ára 9
Með vaxtmiðum(4 ár) 8.16
Gengistryggð(5 ár) 8.5
Almenn verðbréf 12-16
Húsnæðislán 3.5
Lifeyrissjóðslán 5
Dráttarvextir 27
VlSITÖLUR
Lánskjaravisitala 1472 stig
Byggingavisitala 274.53 stig
Húsaleiguvisitala Hakkaði 5% 1. júli
HLUTABRÉF
Söluverð að lokinni jöfnun m.v. 100 nafnverðs:
Eimskip 200 kr.
Flugleiðir 140 kr.
Iðnaðarbankinn 98 kr.
Verslunarbankinn 97 kr.
(1) Við kaup á viðskiptavíxlum og við-
skiptaskuldabréfum, af þriðja aðila, er
miðað við sérstakt kaupgengi, kge, hjá
flestum bönkum og stærri sparisjóðum.
(2) Vaxtaálag á skuldabréf til uppgjörs
vanskilalána er 2% bæði á verðtryggð
og óverðtryggð lán. Skammstafanir:
Ab = Alþýðubankinn, Bb = Búnaðar-
bankinn, Ib=Iðnaðarbankinn, Lb =
Landsbankinn, Sb = Samvinnubankinn,
Úb=Útvegsbankinn, Vb = Verslunar-
bankinn, Sp = Sparisjóðimir.
Nónari upplýsingar um pengamark-
aðinn birtast í DV á fimmtudögum.
Hin nýja spá Hagstofunnar um mannfjölda á íslandi til ársins 2020. Með aðal-
spá eru sýnd tvö frávik með mismunandi fæðingatíöni.
DV
þúsund þúsund
Bömum og unglingum mun fækka, samkvæmt spánni. Hér eru sýndir þrír
aldurshópar.
það að bömum, sem hver kona eign-
ast á ævinni, hafi eftir 7 ár fækkað
úr 2,08 árið 1984 í 1,7.
Þessi forsenda er við það miðuð að
á íslandi hefur fæðingatíðni lækkað
um helming á aldarfjórðungi. Þróunin
hér á landi hefúr fylgt því sem gerst
hefur í Vestur-Evrópu, nema að því
leyti að hún verður seinna á Islandi.
Um 1980 stöðvaðist hin hraða lækkun
fæðingatíðninnar víða erlendis. Breyt-
ist hún nú minna ár frá ári. Fæðinga-
tíðni í mörgum Vestur-Evrópulöndum
er nú víða á bilinu 1,3 til 1,7 böm, sem
hver kona eignast á ævinni.
Frávik frá aðalspánni gera ráð fyrir
meiri fæðingatíðni og minni fæðinga-
tíðni en er í aðalspá. I hærra tilvikinu
er hún höfð óbreytt frá þvi stigi sem
hún var árið 1984, eða 2,05 böm á
hverja konu. Það er sú bamatala sem
þarf til þess að kynslóðimar verði j afn-
stórar þegar til lengri tíma er litið. I
lægra frávikinu lækkar talan á 9 árum
niður í 1,4 böm á ævi hverrar konu,
en helst síðan óbreytt efiár það.
Minnst óvissa er um mannslátin í
mannfj öldaspánni. Tekið er mið af því
hvemig ævi manna hefur lengst. Gert
er ráð fyrir að því að meðalævin leng-
ist um eitt ár á hveijum áratug.
Fólksflutningar milli landa em
teknir inn í spána. Gengið er út frá
þvi að fjöldi brottfluttra umfram að-
flutta verði 300 manns á ári. Arin 1968
til 1985 fluttu að meðaltali 380 fleiri
af landi brott en til landsins. Er ekki
talin ástæða til að ætla að útlending-
um fjölgi mikið hér á landi.
-KMU
þúsund þúsund
25 - 25 -
20- 65 -69 ára 20- 70 — 74 ára
15- y i5-
10- 10- /
5- «*" I 5- —:""r^

I I I I I l " J i i i i i i r~
1960 1980 2000 2020 1960 1980 2000 2020
þúsund
25-
20- 75 ára og eldri
15-
5- Aðalspá
i i i i I '
1960 1980 2000 2020
öldruðum fjölgar eins og linuritin sýna.
Biliö milli fjölda þeirra sem fæðast og fjölda þeirra sem deyja minnkar stöðugt.