Dagblaðið Vísir - DV - 02.04.1987, Blaðsíða 15
FIMMTUDAGUR 2. APRtL 1987.
15
Jafhrétti til náms
Eitt af grundvallaratriðum al-
merrnra mannréttinda er réttur
hvers og eins til menntunar og
skólagöngu. Fyrir nokkrum árum
voru sett hér á landi lög um grunn-
'skóla sem ætlað var að tryggja
þennan rétt: ÖU böm skulu hafa
sama rétt til náms.
Hefur þetta tekist?
Nei, enn eigum við langt í land
með það að böm okkar búi við raun-
vemlegt jafnrétti til náms og þá í
samræmi við getu hvers og eins.
Klúverandi ríkisstjóm 'Framsóknar
og íhalds hefur skorið niður framlög
til fræðslumála á sama hátt og fram-
lög til annarra samfélagslegra
verkefna.
Hver er staðan?
Samkvæmt könnun á vegum
menntamálaráðuneytisins liggur
fyrir að 300-400 sérkennara vantar
til að hægt sé að sinna nauðsynlegri
sérkennslu með þar til menntuðu
starfsfólki. Á hverjum bitnar þetta
helst?
Ekki þarf að efast um gildi þess
að fötluð böm eigi kost á sérhæfðri
kennslu og þjálfun eftir getu hvers
og eins. Það em sjálfsögð mannrétt-
indi. Þessa staðreynd hafa núver-
andi stjómarflokkar látið sem vind
um eyru þjóta. Einstaka fulltrúar
þeirra hafa jafnvel afgreitt málið
með því að gefa í skyn að það séu
„óeðlilega" margir sem þurfi á sér-
kennslu að halda í einstaka kjör-
dæmum! Hugarfarsbreytingar er
þörf var kjörorðið á kosningavöku
fatlaðra á Hótel Sögu 22. mars sl.
Vissulega orð í tíma töluð.
Til þess að búa við raunvemlegt
jafnrétti til náms þarf að sjá til þess
að skólar þessa lands séu búnir góð-
um kennslutækjum en þar er
misbrestur á.
KjaUaiinn
Margrét
Frímannsdóttir
oddviti Stokkseyrarhrepps
I flestum sveitarfélögum hafa verið
reist skólahús, sum hver virkilega
myndarlegar byggingar. Umgjörðin
er sem sé í lagi. En úti á lands-
byggðinni em þessir skólar í flestum
tilvikum afar illa búnir kennslu-
tækjum. Kennslukvóta vantar, oft
vegna þess að böm em fá í bekkjar-
deildum. Aðstaða til sérkennslu er
lítil og léleg, ef þá nokkur. Af þessu
sést að aðbúnaður til kennslu úti á
landsbyggðinni er allur annar en á
höfuðborgarsvæðinu þar sem þessi
atriði öll em í nokkuð góðu lagi.
Launamál kennara hafa verið í
brennidepli sl. fjögur ár. Kennarar
em láglaunastétt og fjarri því að
störf þeirra séu metin að verðleikum.
Núverandi ríkisstjóm hefur með
orðum sínum og athöfnum gert það
að verkum að menntaðir kennarar
leita sér nú í auknum mæli vinnu
við önnur störf en kennslu. Þessu
þarf að breyta. Búa þarf bömum
okkar trygga aðstöðu til starfs og
náms í grunnskólum landsins í um-
sjón sérmenntaðs fólks. Gmnnskól-
inn veitir undirstöðumenntun. Við
byggjum á undirstöðunni, hún verð-
ur að vera góð.
Eitt atriði enn skulum við skoða.
Hafa menn hugsað um hvað það
þýðir í raun ef framlög ríkisins til
skólareksturs verða skorin niður
eins og núverandi stjómarflokkar
hafa í huga að gera? Hvað þýðir það
fyrir dreifbýlishreppana, þar sem
skólaakstur er með stærstu útgj alda-
liðum sveitarfélagsins? Hvert skyldi
vera mat núverandi stjómarflokka á
rétti þeirra bama sem í þessum dreif-
býlishreppum búa?
Hvað er til ráða?
Kosningamar 25. apríl verða upp-
gjör fólksins í landinu við steíhu
flokkanna. Alþýðubandalagið legg-
ur áherslu á,
- að lögum um grunnskóla verði
framfylgt,
„Til þess að búa við raunverulegt jafn-
rétti til náms þarf að sjá til þess að
skólar þessa lands séu búnir góðum
kennslutækjum en þar er misbrestur á.“
- að öll böm búi við raunvemlegt
jafnrétti til náms i samræmi við þarf-
ir og getu hvers og eins,
- að öllum bömum verði í skólum
tryggð þroskandi aðstaða til starfs
og náms í umsjón sérmenntaðs fólks.
Búum bömum okkar réttlátt þjóð-
félag!
Margrét Frímannsdóttir.
Skipar 1. sæti G-listans í Suðurlandskjör-
dæmi.
Fallegu orðin duga lítt
Oft undanfarið hef ég verið spurð;
Af hverju ætlið þið að bjóða fram
aftur? Emð þið ekki búnar að ná
fram því sem þið ætluðuð ykkur -
að vekja athygli á konum og sýna
að þið getið. Þið ætluðuð að benda
á að konur væm í miklum minni-
hluta en gætu fullt eins vel og karlar.
Núna spillið þið bara fyrir öðrum
konum, komið í veg fyrir að konur
í öðrum framboðum komist að.
Kvennalistinn var að hluta til
stofnaður vegna þessa - af því að
okkur ofbauð. Konur em ekki fá-
mennur minnihlutahópur á íslandi
þó stundum hafi slíkt hvarflað að
okkur - við máttum jú sjást en tæp-
lega í okkur heyrast.
Og það er mergurinn málsins .
Okkur kvennalistakonum fannst og
finnst enn að málflutningur kvenna
- það er sú hugmyndafræði og það
manngildi sem við leggjum áherslu
á - fái lítt að njóta sín.
Þess vegna höldum við áfram og
munum halda áfram þangað til þær
hugmyndir, sem byggja á að bömin
séu undirstaða framtíðar og því þurfi
að gera allt sem í mannlegu valdi
stendur til að þau komi sem best
búin til fullorðinsára, komast í fram-
kvæmd. Hver króna sem við spörum
þar getur seinna orðið okkur dýr,
bæði í mannlegum og efnalegum
skilningi.
Fjálglegttal
Konur í dag eru lakar settar en
karlar. Þeirra bíður oft annað hlut-
skipti í lífinu, hlutskipti sem ætti að
vera jafhrétthátt og hlutskipti karla
- en er það ekki. Því viljum við
breyta. Við viljum ekki gera konur
að körlum né heldur teljum við að
við ættum allar sem ein að berjast
til að verða eins og karlar. Við vilj-
um nefiiilega alls ekki að kynin séu
alveg eins. Við kunnum ágætlega
Kjallaiirm
hvem tímann að því að við getum
sagt: Markinu er náð - viðhorf karla
og kvenna em jafnrétthá við stjóm
landsins sem og á öðrum vettvangi.
Steingrímur spillir fyrir Ólafi
En svo ég svari þeirri spumingu
sem ég varpaði fram í upphafi; En
spillið þið ekki fyrir konum í öðrum
flokkum?
Við spillum ekkert frekar fyrir
konum heldur en körlum. Með sams
konar rökfræði má segja að Stein-
grímur spilli fyrir Ólafi Ragnari.
Fleira pólitík en efnahagsmál
Við höfum aðra forgangsröð, aðrar
áherslur og oft á tíðum allt önnur
baráttumál.
Og þessum málum viljum við koma
í höfii.
Af hverju berjumst við ekki fyrir
okkar málum innan þeirra flokka
sem fyrir em? Af því að þeir svara
Þórunn Friðriksdóttir
kennari
að meta mismun kynjanna en við
viljum að störf kynjanna séu metin
að verðleikum - þar teljum við miklu
ábótavant. Hin dæmigerðu kvenna-
störf hafa lítt verið metin til launa
eða virðingar. Það má tala fjálglega
um þau á hátíðarstundum og i minn-
ingargreinum en þegar til alvörunn-
ar kemur, eins og t.d. við
samningaborðið, duga fallegu orðin
lítt. Nýlega voru birtar tölur um að
konur væru rúmlega hálfdrættingar
á við karla í launum og í sjónvarps-
fréttum var talað um að sá munur
ætti fyrst og fremst rætur að rekja
til þess að konur væru upp til hópa
í láglaunastörfum, bamagæslu,
heilsugæslu og kennslu.
Það er einmitt mat á hefðbundnum
kvennastörfum sem við viljum
breyta. Af hveiju er það merkilegra
að meðhöndla peninga en böm?
Á meðan þessi sjónarmið em ríkj-
andi teljum við að okkar sé full þörf.
Ef til vill og vonandi kemur ein-
„Það er einmitt mat á hefðbundnum
kvennastörfum sem við viljum breyta.
Af hverju er það merkilegra að með-
höndla peninga en börn?“
ekki þeim spumingum sem við leit-
um svara við.
Af hverju er reynsla og menning
kvenna lítils metin nema i minning-
argreinum?
Af hveiju em hefðbundin störf
kvenna eingöngu metin á hátíðar-
stundum - ekki við samningaborðið?
Af hveiju er alltaf svarað að konur
fáist lítt til starfa í pólitík? Okkar
reynsla sýnir annað.
Við viljum vinna að pólitík og við
teljum að fleira sé pólitík en efria-
hagsmál þó þau séu vissulega
mikilvæg. I raun er allt tal kvenna
yfir kaffibolla í eldhúsinu pólitík og
tengist því samfélagi sem við búum
í og hvemig við teljum því best borg-
ið.
Þórunn Friðriksdóttir, kennari.
Höfundur skipar 5. sæti á lista
Kvennalistans í Reykjaneskjördæmi.
„Við splllum ekkert frekar fyrir konum heldur en körfum. Með sams konar rökfrœði má segja að Steingrfm-
ur spilli fyrir Ólafi Ragnari."