Dagblaðið Vísir - DV - 14.05.1987, Side 30

30
FIMMTUDAGUR 14. MAÍ 1987.
Menning
Dyrgripir þjoðar
Bækur tvær af einni
Þá kemur í ljós að um tvær bækur
er að ræða og hreint ekki sama hvort
lesið er upp á þýsku eða ensku. Þar
eð bókin er ekki gefin út með sínum
íslenska frumtexta verður í hann að
ráða af þýðingunum. Helst dettur
mér í hug að hann hafi ekki verið
alltof lipurlega saminn og þýðendur
því haft ærinn vanda, verðandi bæði
að vinna af nákvæmni en um leið
með áhuga lesandans í huga. Fellur
mér enska útgáfan mun betur en sú
þýska þegar bækumar eru bomar
saman. Er enski textinn mun lipurri
og aðgengilegri ókunnum lesanda
en sá þýski. Það hvarflar jaínvel að
manni að gamla skrýtlan um viljann
til að gera hlutina fremur ílókna en
einfalda sé enn í góðu gildi þegar
þýska útgáfan er lesin. Þar við bæt-
ist að í þýska textanum em prentvill-
ur sem varla sjást í hinum enska.
Texti, handa hverjum?
Fyrst og fremst held ég þó að agnú-
amir eigi sér rætur í frumtextanum,
sem að líkindum er ekki beint sam-
inn með því hugarfari að erlendir
lesendur og ókunnir skuli hans
njóta. Þó verður sumt að skrifast á
reikning þýðingarinnar. Fóstbræður
em réttilega nefiidir swom brothers
á ensku, en Zienbrúder, eða fóstur-
bræður, á þýsku. Náttúra ása er
skýrð í ensku þýðingunni en ekki í
þeirri þýsku. Kannski er gert ráð
fyrir því að sá sem kunni þýsku að
lesa hafi inngrip í norræna goða-
fræði. Eins er um fleðardálka og
fleiri atriði. Dæmi um vanda þýð-
enda má kannski taka af texta við
mynd af silfumælunni frá Trölla-
skógi. Þar kveða ensku þýðendumir
auga dýrsins vera möndlulaga en á
þýsku er það pemlaga. Þegar kemur
að skýringum við myndir bókarinn-
ar hefur þýski textinn þó stundum
vinninginn þar eð útskýringamar
verða heldur ítarlegri. Hins vegar
er þar um sama mismun stíls að
ræða og á öðm lesmáli bókarinnar.
í öðru formi en skráða á skinn
Agnúamir á textanum em þó smá-
munir einir og blikna hjá þeim
glæsileik sem einkennir alla aðra
vinnu. Rit af þessu tagi er ekki í
einu vetfangi unnið og reyndar
spuming hvenær undirbúningi lýk-
ur. Þótt um ár sé liðið frá því að
páfadómur samþykkti upptöku Þor-
láks helga í heilagra manna tal, segir
í umræddri bók að hvorki hann né
Jón Ögmundarson hafi hlotið slíka
náð. En það gefur kannski hvað
gleggsta mynd af því hve gífurleg
vandavinna liggur að baki slíkrar
glæsibókar - glæstrar og aðgengi--
legrar bókar, sem sýnir mönnum
foma dýrgripi þjóðarinnar í öðm
formi en skráða á skinn.
EM.
Þór Magnússon þjóðminjavörður.
FERSK - HRESS VIKA
- VIKULEGA
Kvennabarátta er pólitík
segir Kristín Einarsdóttir,
nýkjörin þingkona
Reykvíkinga, í
Vikuviðtalinu.
Ragnheiður Runólfsdóttir,
sundkonan frækna, er
nafn Vikunnar
Reikað um
París
A Showcase of lcelandic Nationa! Treasur-
es / Islándische Kulturschátze aus
Archáologischer Sicht. Myndabók í útgáfu
lceland Review.
Texti: Þór Magnússon.
Myndir: Páll Stefánsson.
Hönnun: Fanney Valgarósdóttir.
Þýóendur: enska: May og Hallberg Hall-
mundsson; þýska: Hubert Seelow.
Allt frá því að ferðamenn tóku í
auknum mæli að venja komur sínar
til lands okkar höfum við, eins og
aðrar þjóðir, reynt að gera okkur far
um að kynna land og þjóð á sem
bestan og virðingarmestan hátt. Enn
þykir ferðamönnum gestrisni ríkja
hér. Landið kynnir sig sjálft, hreint
og fagurt - eða svo til, því að sumum
gestum þykir það góðri lukku stýra
að við skulum aðeins búa á einu
prósenti af flatarmáli landsins þegar
þeir verða vitni að umgengnishátt-
um okkar við viðkvæma náttúm
þess.
Að kynna menningararfinn
Það er þó fleira en náttúra lands-
ins og hlýlegt viðmót íbúa þess sem
Bókmenntir
Eyjólfur Melsted
okkur þykir vert að sýna gestum.
Ber þar ekki síst að nefna menning-
ararfinn. Koma mönnum þar fyrst í
hug bækur, íslendingasögur og aðr-
ar þær miðaldabókmenntir sem við
kennum við gullöld.Og enn er það
bókin sem forskotið hefúr þegar
framleiddur er vamingur til að selja
gestinum til minja og vitnis um
menningarlegan þjóðararf. Ég veit
ekki hversu oft og heitt ég hef óskað
mér að útgefendur tónlistar hefðu
vit á að koma á markað snældum
með vandaðri íslenskri tónlist í jafii
glæsilegu, en jafhframt aðgengilegu
formi og, til dæmis, umræddar bækur
frá Iceland Review.
Sú skondna aðstaða
í útliti, frágangi og öllu sem að
fram- og uppsetningu bókarinnar
lýtur eru „Dýrgripimir" fyrsta
flokks. - Það er hálfskondin aðstaða
að skrifa pistil um íslenska bók, sem
ekki er til á íslensku, og þurfa að
þýða titil hennar aftur á bak yfir á
móðurmálið. Reyndar lendir leið-
sögumaður erlendra gesta oft og
iðulega í svipaðri aðstöðu, svo að
ekki er tilfinningin með öllu ókunn-
ugleg. En einmitt á þann hátt verður
íslendingurinn að nálgast efni bók-
arinnar. Fyrst verður að sjálfsögðu
fyrir að dást að útliti, frábærum
myndum og fyrirmyndarfrágangi.
En svo kemur að því að lesa textann.
Laxveiðin að hefjast
og veiðimenn kætast
Kaupóður
fjársvikari
í Malmö
Allt
um
sól-
gleraugu
Tilraun
um innrás
Smásaga eftir Hlín Agnarsdóttur