Dagblaðið Vísir - DV - 20.07.1988, Blaðsíða 34

34
MIÐVIKUDAGUR 20. JÚLÍ 1988.
LífsstOI
Ólögleg aukeíni:
Segjast ná því úr með suðu
I þessum tunnum er eplamauk sem notað er i tómatsósu frá Val. Til að verja maukið rotnun er sett i það brennisteinssýra
DV-mynd GVA
í tómatsósu frá Efnagerðinni Val
er notað eplamauk sem ílutt er inn
frá Danmörku. í þetta eplamauk er
blandað brennisteinssýru sem rot-
varnarefni.
Ekki er leyfilegt að nota brenni-
steinssýru sem rotvamarefni hér á
landi nema í þurrkaða ávexti. Notk-
un þess í eplamauk er því ólögleg og
verður það áfram með nýrri reglu-
gerð um aukefni. Samkvæmt henni
Neytendur
má aðeins nota brennisteinssýru
sem rotvamarefni í sýrðar asíur.
Tvö rotvarnarefni til staðar
í samtah við blaðið staðfesti Stefán
Gunnarsson, verkstjóri hjá Val, að
maukiö væri blandaö brennisteins-'
sým. Hann sagði ennfremur að sýr-
an væri fjarlægð úr maukinu viö
vinnslu og næðist hún öll úr því við
suðu. í tómatsósuna væri svo bland-
að öðm löglegu rotvamarefni
DV hafði samband við matvæla-
fræðinga vegna þessa máls. Töldu
þeir fráleitt að sýran næðist úr við
suðu. Mikið yrði eftir, jafnvel þótt
suðan færi fram við lofttæmi. Það
að blanda öðm rotvamarefni væri
því að bera í bakkafullan lækinn, því
þá væm tvö rotvamarefni í sósunni
en slíkt er ónauðsynlegt og jafnvel
skaðlegt. -PLP
Brennisteinssýra í eplamauki
Ólafur Sigurðssón matvælafræðingur
Öfgakenningar
á undanhaldi
Notkun aukefna í matvælum (E-
númerin) er oft gagnrýnd. Telja ýms-
ir sérfræðingar að oft sé of langt
gengið. Hefur áróðurinn gengið svo
langt að falsaðar skýrslur hafa verið
birtar og víða erlendis er haldið uppi
linnulausum áróðri sem á ekki við
rök að styðjast. Sjaldnast er minnst
á alla þá vinnu og rannsóknir sem
fer í að sýna fram á skaðleysi þeirra.
Er talið að það geti kostað milljóna-
tugi að fá leyfi til notkunar nýs auk-
efnis vegna rannsókna eingöngu.
Kúrinn sem átti aö lækna
ofurvirkni barna (hyperacti-
vity)
Feingold-kúrinn er einn svo-
nefndra töfrakúra og náði útbreiðslu
í Bandaríkjunum. Upphafsmaður
kúrsins er dr. Ben Feingold sem hef-
ur haldið því fram að tengsl væm á
miilisumra fæðutegunda og aukefna
annairs vegar og hegðunar og náms-
hæfni bama hins vegar.
Matarkúrinn byggist á því að neyta
ekki sumra matvæla og forðast til-
tekin aukefni sem notuð em í mat-
vælum. Böm, sem em ofurvirk (hy-
peractive), mundu njóta góðs af og
jafnvel læknast.
Ofurvirk böm valda foreldrum oft
miklu hugarangri. Þau sofa stutt, em
sífellt á iði, geta aðeins einbeitt sér í
stuttan tíma, era uppstökk og geta
verið árásargjöm. Þetta era þættir
sem bömin ráða ekki við og fylgja
þessu jafnvel ósamræmdar vöðva-
hreyfingar. Oft versna einkennin er
bömin eldast.
Til hjálpar foreldrum þessara
bama vom stofnuð í Bandaríkjunum
árið 1977 samtök þar sem foreldrum
var ráölagt að setja bömin á Fein-
gold-kúrinn.
Fyrstu aðgerðir vom að hætta
neyslu matvæla sem innihéldu tilbú-
in litarefni og bragðefni, glutamat
(þriðja kryddið), nítrit eða nítrat,
BHA, BHT og bensósýra.
í öðm lagi átti að forðast um sinn
matvæh sem innihéldu náttúruleg
sahcylöt. Það em matvæh eins og
eph, möndlur, aprikósur, perar,
plómur, sveskjur, appelsínur, tómat-
ar, gúrkur, rúsínur o.fl. Einnig var
talinn upp langur hsti aukefna með
svonefndum E-númemm.
Skriðan fer af stað
Tuttugasta september 1986 birtist
grein eför bandaríska dálkahöfund-
inn Ann Landers í bandarískum dag-
blöðum á Chicago svæðinu, sem th-
heyrðu blaðahringnum Chicago
Sim-Times, þar sem hún hrósaði
Feingold-kúmum sem meðhöndlaði
ofurvirk böm.
Innan samtaka bandarískra mat-
vælavísindamanna er ráðgjafar-
nefnd sem starfar að því að leiðrétta
ahs kyns rangfærslur og ósannindi
tengd matvælum og hollustu þeirra.
Viðbrögð þeirra urðu til þess að
Ann Landers bað lesendur sína af-
sökunar á því að hafa látið blekKjast.
Fjöldi sérfræðinga í næringar-,
matvæla- og læknisfræðum skrifuðu
bréf til hennar þar sem greint var frá
því að fuhyrðingar dr. Feingolds
ættu ekki viö rök að styðjast, væm
ósannaðar, vihandi, til þess fahnar
að foreldrar leituðu síður hjálpar hjá
viðurkenndum aðhum o.s.frv.
Bandarísk samtök, sem vinna gegn
hohustu-svikum og samtök banda-
rískra næringarfræðinga, hafa einn-
ig lýst yfir vantrú á Feingold-kúm-
um.
Rannsóknarmenn í bamalækning-
um, taugasjúkdóma-, geðlæknis-,
lyfia-, lífeðhs-, ofhæmis- og sálar-
fræöum bentu Ann Landers á það,
allir sem einn, að ofurvirkni barna
orsakaðist ekki af mataræðiv Áður-
nefndir sérfræðingar em starfandi
prófessorar og/eða yfirmenn rann-
sóknastofnana í bandarískum há-
skólum, ríkisstofnunum og víðar.
Eitt bréfið var frá lesanda sem tjáði
Ann Landers að hún hefði leitað th
Feingold-stofnunarinnar um upplýs-
ingar um thtekið atriði en var í stað-
inn boðin þátttaka í félaginu (20$),
kassetta (4$), bók eftir Dr. Feingold
(8$) og kokkabók eftir Feingold-
hjónin (6$).
Konan sagðist ekki trúa því að Ann
Landers hefði verið kunnugt um
þetta þegar hún væri að ráðleggja
lesendum sínum að fara eftir ráðum
dr. Feingolds.
Svar Ann Landers var: „Það er rétt
hjá þér, mér var ekki kunnugt um
þetta. Ég bið aha lesendur mína af-
sökunar á því að hafa vhlt um fyrir
þeim.“ Stór orð frá Ann Landers,
megi fleiri taka hana sér th fyrir-
myndar.