Dagblaðið Vísir - DV - 25.07.1988, Blaðsíða 15

MÁNUDAGUR 25. JÚLÍ 1988.
15
Dr. Hannes og hr. Birgir, dr. Marx og Háskólinn:
Seljum Háskólann
„Frjáls“ háskóli getur skipað málum sínum með töluvert öðrum hætti
en rikisskóli, t.d. getur hann afnumið æviráðningu háskólakennara,"
segir greinarhöfundur.
Með því að skipa Hannes H. Giss-
urarson í margumtalað lektors-
embætti við Háskólann bætir Birg-
ir ísleifur Gunnarsson enn einum
kafla við þann sorgarleik sem
nefna mætti „Afskipti Valdsins af
Háskólanum“. Menntamálaráö-
herra hunsar bæði dómnefndarálit
og vilja deildarráðs, fótumtreður
sjálfstæði Háskólans. Birgir ber
það fyrir sig að dómnefnd hafi ver-
ið vanhæf. Hann gæti gert orð
Steins Steinarrs að sínum:
„Og þótt þú tapir, það gerir ekkert
til, '
því það var nefnilega vitlaust gefið.“
En sé dómnefnd vanhæf á Birgir
aö krefjast nýrrar dómnefndar,
Hannes er ekki sjálfkjörinn þótt
eitthvað sé aö dómnefnd sem ekki
mæhr meö honum. Aukinheldur
er hægt að meta dómnefndarálitið
án tillits til þess hveijir sitja í dóm-
nefnd. Staðhæfingar dómnefndar
þess efnis að Hannes beiti á stund-
um óvísindalegum vinnubrögðum
eru annaðhvort réttar eða rangar,
án tillits til þess hvort dómnefndar-
menn eru í klíku með Ólafi Harðar-
syni eður ei. Birgir verður að svara
þessum ásökunum á hendur Hann-
esi áður en hann ber vanhæfni á
dómnefndarmenn.
Það er eins og Birgir sé með
ákvörðun sinni að segja að hann
viti svo mikið um stjómmálafræði
að hann þurfi ekki að leita áhts
sérfróðra manna nema náttúrulega
kennara Hannesar. Þeir eru nefni-
lega í Bretlandsdeild Flokksins.
Fjölbreytni í félagsvísinda-
deild
Sú staðhæfing Birgis að hann
auki póhtíska fjölbreytni félagsvís-
indadehar með skipan Hannesar
er blátt áfram fáránleg. A.m.k. einn
prófessorinn við deildina er flokks-
bundinn sjálfstæðismaður og
kunnugir segja að Ólafur Harðar-
KjaUarinn
Stefán Snævarr
rithöfundur/magister í heimspeki
son sé flest annað en vinstrisinm.
Ég hygg að enginn kennari við
dehdina sé hreinræktaður marx-
isti. Vinstrimenn, eins og Ólafur
Ragnar Grímsson og Þorbjörn
Broddason, beita aðferðum
„strúktur-funksjonalisma" eins og
skýrt kemur fram í bók þeirra „ís-
lenskt þjóðfélag". Stefna þessi er
eitur í beinum flestra marxista.
Vhji Birgir auka póhtíska fjöl-
breytni félagsvisindadehdar ber
honum því að ráða harðsoöinn
marxista th kennslu í stjórnmála-
fræði.
Kostir og gallar Hannesar
En hvað sem hður „afreksverk-
um“ menntamálaráðherra er engin
ástæða th að gera lítið úr Hannesi
Gissurarsyni. Hann hefur lokið
doktorsprófi við Oxfordháskóla
sem er hreint ekki svo htið afrek.
Síðan var ritgerðin gefm út af
bandarísku forlagi sem sérhæfir
sig í útgáfu breskra doktorsrit-
gerða og er nóta bene ekki halelúja-
forlag fijálshyggjumanna. Hins
vegar er menntun Hannesar öh hin
undarlegasta, hann er cand. mag.
í sagnfræöi með heimspeki sem
aukagrein og tók ekki th við stjóm-
málafræöi fyrr en á doktorsstigi.
Raunar held ég að Hannes hafi
ekki numið empiríska stjómmála-
fræði, aðeins stjómspeki. En veitir
stjómmálafræðiskor nokkuð af
kennara með yfirsýn yfir sögu og
stjómspeki? Það má meira að segja
efast um ágæti empirískrar stjóm-
málafræði, er stjómmálafræðin
nokkuð annað en mihistig mihi
stjómmála og stjómspeki?
En sá galh er á gjöf Njarðar að
þrátt fyrir mjög góða þekkingu
Hannesar á hugmyndafræði fijáls-
hyggjunnar em visku hans þröng-
ar skorður settar. Ég hef oftar en
einu sinni staðið Hannes að því að
fara rangt með kenningar sem
hann á að þekkja. Núna síðast
uppástóð hann að Karl Marx hefði
álitið að verðghdi vöm réðist af
þeim vinnutíma sem fer í að fram-
leiða hana, þannig að Lati-Geir á
Lækjarbakka er framleiðnari en
hvaða Stakhanov sem vera skal.
En sannleikurinn er náttúrulega
sá aö Marx gerði ráð fyrir svo-
nefndum „þjóðfélagslega nauðsyn-
legum vinnutíma", þ.e. þeim með-
altíma sem fer í aö framleiða th-
tekna afurð meö meðalframieiðni á
thteknum tíma í hagsögunni
(Marx: Capital. Vol. I. London 1972,
bls. 7-8).
Ef sá „þjóðfélagslega nauösynlegi
vinnutími", sem þarf th að fram-
leiða ákveðna vöru, er fimm tímar
og Lati-Geir framleiðir hana á tíu
tímum þá er vara Lata-Geirs aðeins
fimm tíma virði. Það er svo annað
mál að engum hefur hingað th tek-
ist að finna handhægan mæh-
kvaröa á þetta fyrirbæri sem Marx
nefndi „þjóðfélagslega nauðsynleg-
an vinnutíma“. En kannski aö
stjórnmálafræðingurinn hálærði,
Birgir ísleifur, geti upplýst okkur
nánar um þessi mál.
H.í. i einkaeign
En þótt ekki sé hægt að læra mik-
ið um kenningar Karls Marx af
Hannesi Gissurarsyni má læra af
honum skhning á ágæti einka-
rekstrar. Besta leiðin til að losna í
eitt skipti fyrir öll við óviöur-
kvæmheg afskipti póhtíkusa af
málefnum Háskólans er einfald-
lega að gera hann að sjálfseignar-
stofnun. Háskóhnn er meö ýmsum
hætti sjálfstæð ríkisstofnun sem
kýs sér oddvita (rektor) og fjár-
magnar framkvæmdir sínar meö
happdrætti og bíórekstri. Hvers
vegna ekki að auka þetta sjálf-
stæði? Reka mætti Háskólann með
svipuðu sniði og Verslunarskól-
ann, ríkið borgi stóran hluta af
rekstrarkostnaðinum en Háskól-
inn valsi að öðru leyti frjáls.
Reynt verði að efla efnalegt sjálf-
stæði hans eftir föngum, t.d. með
þvi að hækka árgjald stúdenta upp
í tuttugu þúsund krónur, en gefa
stúdentum kost á að fá námslán til
að mæta þessum aukna kostnaði.
Ef fimm þúsund nemendur borga
tuttugu þúsund krónur á ári mætti
nota það fé til að borga einum
hundrað litlum Hannesum árs-
laun! Eðhlegt er að ríkið fái fuhtrúa
í stórn Háskólans eða háskólaráði
en skipunarvald verði annaö hvort
í höndum rektors eöa stjórnar.
„Frjáls" háskóh getur skipað mál-
um sínum meö töluvert öðrum
hætti en ríkisskóli, t.d. getur hann
afnumiö æviráöningu háskóla-
kennara. Þannig gæti Háskólinn
losað sig við þá kennara sem ekki
stunda nein fræðistörf að gagni eða
eru ómögulegir kennarar. Slík
„perestrojka“ gæti orðið íslensku
menntalhi gífurleg lyftistöng.
Lokaorð
Ég hef í þessari grein stiklaö á
stóru, farið úr einu í annað. En það
er kannski við hæfi á þessum tím-
um fjölbreytni, þegar menn eru
sagnfræðingar eitt árið, stjórn-
málfræðingar hið næsta.
Stefán Snævarr
„Hannes er ekki sjálfkjörinn þótt eitt-
hvað sé að dómnefnd sem ekki mælir
með honum.“
Byrgjum brunninn
„Það er fullyrt að mannslíf hafi glatast
vegna þess að þyrlukostur okkar er
ekki sem skyldi.“
x ' v ' ' v-
s**"'*.* .. s ----------- /^•' • .

i v ' r.'"' ' ■"''u'*' *
„Það er hræðilegt til þess að hugsa að það geta orðið slys á sjó úti
þar sem ekki væri hægt að notast við nuverandi þyrlur vegna takmark-
aðs flugþols þeirra," segir greinarhöfundur. - TF-GRO, þyrla Landhelgis-
gæslunnar.
Hinn 11. maí 1988 samþykkti AI-
þingi svohljóðandi þingsályktun-
artillögu:
Alþingi ályktar að fela ríkis-
stjóminni að láta gera athugun á
kostnaði við kaup og rekstur á
björgunarþyrlu af bestu fáanlegri
gerð fyrir Landhelgisgæsluna.
Þannig afgreiddi ahsheijamefnd
sameinaðs Alþingis tihögu Borg-
araflokksins, tihögu sem gekk í
raun miklu lengra. Hún gerði ráð
fyrir því að ríkisstjórnin skyldi
kaupa fullkomna björgunarþyrlu
fyrir Landhelgisgæsluna, ekki að-
eins að „athuga" eins og þingsá-
lyktunin segir.
Hér er um stórmál aö ræða fyrir
öryggi okkar ahra, ekki eingöngu
sjómanna. Vissulega er shk þyrla
fyrst og fremst öryggistæki sjó-
manna, enda rétthega köhuð
sjúkrabifreið þeirra. Það er hræði-
legt th þess að hugsa að það geta
orðið slys á sjó úti þar sem ekki
væri hægt að notast við núverandi
þyrlur vegna takmarkaðs flugþols
þeirra.
Það gætu orðið slys þar sem sú
staða kæmi upp að skhja yrði eftir
skipbrotsmenn úti á baharhafi til
þess eins að deyja drottni sínum.
Það á enginn skipstjóri að eiga það
á hættu að þurfa að velja hver eða
hverjir af áhöfn hans fá að lifa og
hver eöa hveijir ekki. Það gæti orð-
ið slys uppi á hálendi að vetri til
þar sem ekki yrði hægt að notast
við núverandi þyrlukost vegna
þess að ekki er th staðar þyrla út-
búin afísingarbúnaði.
Það er fullyrt að mannslíf hafi
nú þegar glatast vegna þess að
þyrlukostur okkar er ekki sem
KjáUarinn
Ingi Björn
Albertsson
alþingismaður
skyldi. Af tihitssemi við aðstand-
endur verður ekki nefnt dæmi því
th stuðnings.
Það er því óþolandi ef ríkisstjórn-
in gerir ekki meira en að „at-
huga“. Ríkisstjómin á auðvitað að
taka af skarið, „athuga" og kaupa.
Bættur flugkostur
Það em þijú meginatriði sem þá
verður að hafa í huga: a) að burðar-
þol sé nægjanlegt th þess að bjarga
heihi áhöfn, b) að flugþol sé nægj-
anlegt th þess að sinna kahi frá ís-
lenska fiskiskipaflotanum, c) að
þyrlan sé útbúin afísingarbúnaöi.
Þessi þijú atriði eru meginatriðin
og ekkert þeirra má vanta.
Auðvitað geri ég mér fuha grein
fyrir því að hér er um veruleg út-
gjöld að ræða, sennhega upp á um
500 mihjónir króna. Við því er bara
eitt svar og það er aö á mannslíf
verður ekki og má ekki setja verð-
miða.
Þá má einnig benda á að skatt-
píningarstefna ríkisstjómarinnar
hefur skilað inn meiri tekjum en
skattakóngana sjálfa óraði fyrir,
svo miklu meiri að þaö skiptir mih-
jörðum. Því ætti ekki að vefjast
fyrir þeim að kaupa bráðnauðsyn-
legt öryggistæki fyrir þegnana, sem
aðeins kostar hthræði á við það
sem af þeim hefur verið tekið.
Og ég fullyrði að þau kaup myndu
ekki flokkast undir „fjárfestingar-
fyhirí", eins og einn þingmaður
vih gjarnan kaha ástandið hér, og
því munu engir timburmenn fylgja
slíkri gjörð.
Ég mun svo sannarlega fylgja
þessu máli eftir á komandi þingi
og gera allt sem í minu valdi stend-
ur th að stjómvöld skynji mikh-
vægi þess að við eignumst fuh-
komna björgunarþyrlu.
Hér er ekki verið að kaha: „Úlf-
ur, úlfur,“ hér er miklu frekar ver-
ið að reyna aö byrgja brunninn
áður en.’.. Svo einfalt er máhð í
raun og veru.
Af hehum hug vona ég að stjórn-
völd sinni þessu nauösynjamáh og
taki af skariö. Þaö má ekki koma
th þess að við missum mannslíf
fyrir það eitt að búa ekki eins vel
að öryggismálum þegnanna og við
í raun höfum alla burði th.
Ingi Björn Albertsson