Dagblaðið Vísir - DV - 30.09.1989, Blaðsíða 2

2
LAUGARDAGUR 30. SEPTEMBER 1989.
Fréttir
Hugmynd Ólafs Ragnars um 26% virðisaukaskatt heimsmet:
Hvergi hærri virðis-
aukaskattur en hér
- hefur hækkað um 5,6 miiljarða frá fyrstu hugmyndum
30
Virðisaukaskattur í 22 löndum
í samanburði við væntanlega breytingu á skattakerfinu á Islandi.
20 _
10
0 Söluskattur
~T3
c
fO 2! «/)
lífllífÆí-Síá
T" 10 ~ ...TTT
fI1j1
“»'E S "S -
5sl ísland
oSQ
.O ro j- ^
.51 9 c/)
I3
w

•83
'84
'85 '86
'87
'89
Línuritið sýnir hvernig hugmyndir fjögurra fjármálaráðherra um virðisauka-
skattinn hafa þróast síðustu sex ár. (Skammstafanir: AG - Albert Guð-
mundsson, ÞP = Þorsteinn Pálsson, JBH = Jón Baldvin Hannibalsson.
ÓRG = Ólafur Ragnar Grímsson.)
Innan ríkisstjómarinnar er nú
rætt um að hækka virðisaukaskatt-
inn upp í allt að 26 prósent. Eins og
fram kom í DV í gær tilkynnti Ólafur
Ragnar Grímsson fjármálaráðherra
þetta í vikunni. Ef af yrði myndi rík-
isstjórnin ekki einungis jafna heims-
metið í innheimtu virðisauka, eins
og fyrri ráðagerðir hennar bentu til,
heldur slá það.
Fyrri hugmyndir ríkisstjórnarinn-
ar beindust að því að hafa flestar
vörur með 25 prósent skatti en niður-
greiða nýmjólk, kindakjöt, fisk og
íslenskt grænmeti til jafns við aö
þessar vörur bæru 15 prósent skatt.
Fréttaljós
Gunnar Smári Egilsson
Einungis eitt land í heiminum hefur
25 prósent virðisaukaskatt. Það er
írland en þar er alls enginn skattur
á matvælum. Fyrri hugmyndir ríkis-
stjómarinnar hefðu því í sjálfu sér
nægt til að slá heimsmetið.
Með því að fara með skattþrepið
upp í 26 prósent tryggir ríkisstjómin
metið. Þá gildir einu þótt hún lækki
neðri skattprósentuna#
Ólafur Ragnar 'kynnli þe|sar Hu^
myndur á þeim nótur^ aðtalmenna
skattprósentan yrði háakkuð til að
afla íjár til að lækka neðri prósent-
una. En eins og frairt kom í DV í gær
gefur hækkunin á almennu prósent-
unni það miklar tekjur fyrir ríkissjóð
að það myndi nægja tÚ að afnema
skatt af þeim vörum sem ráðgert er
að verði í neðra þrepinu. Þær hug-
myndir, sem Ólafur Ragnar kynnti,
em því hugmyndir um auknar tekjur
af virðisaukaskatti.
Eins og sést á meðfylgjandi línuriti
hefur skattprósentan í viröisaukan-
um sveiflast nokkuö í þeim íjórum
frumvörpum um virðisaukaskatt
sem lögð hafa verið fyrir þingið og
Kvermalistmn:
Skiptir um þing-
flokksformann
Samkvæmt vinnutilhögun
Kvennalistans hafa þær skipt um
konur í ábyrgðarstöðum sínum.
Danfríður Skarphéðinsdóttir lætur
nú af starfi þingflokksformanns en
við því tekur Kristín Einarsdóttir en
varaformennsku gegnir Málmfríður
Sigurðardóttir. Það hefur verið til-
högun hjá þeim kvennalistakonum
frá upphafi að engin gegni starfi
þingflokksformanns lengur en eitt
áríeinu. -SMJ
Reiðhöllin
gjaldþrota
Reiðhöllin hf. er gjaldþrota.
Eigendur félagsins gengu á fund
borgarafógeta í gær og óskuöu
eftir þvi að fyrirtækiö yrði tekið
til gjaldþrotaskipta. Ástæðan er
aö tekjur félagsins geta ekki stað-
ið undir afborgunum af skuldum
og Oármagnskostnaði.
Um áramót var eigið fé fyrir-
tækisins uppurið. Þá voru skuld-
ir þess um 95 milljónir og mat
eigna var svipaö. -g8e
síðan í hugmyndum núverandi ríkis-
stjómar. Þegar Albert Guömundsson
lagði fram fyrsta frumvarpið var
Kostnaður ríkissjóðs af upptöku
virðisaukaskatts um áramótin verð-
ur á bilinu 70 til 100 milljónir króna.
í þessari upphæð eru breytingar á
tölvukerfi hjá skattinum, auglýs-
ingaherferð og kynningarstarfsemi í
fyrirtækjunum.
Þetta kom fram í máli Ólafs Ragn-
ars Grímssonar fjármálaráðherra
þegar hann fylgdi mikilli kynningar-
herferð um virðisaukann úr hlaði.
skattprósentan 21 prósent eða 2,5
prósentum lægri en þágildandi sölu-
skattur. Albert lagði síðar fram sam-
Ólafur sagðist sannfærður um að
þessum fjármunum væri vel varið.
Með virðisaukanum væri tekið upp
nútímalegt skattkerfi; það væri ein-
falt, innheimtan yrði öruggari, sam-
keppnisstaða íslenskra fyrirtækja
myndi batna og vöruverð myndi
lækka þegar tfl lengri tíma væri litið
þar sem skatturinn safnaðist ekki
upp.
A næstu mánuðum munu um 25 til
hljóða fnnnvarp. Tveim árum síðar
lagði Þorsteinn Pálsson fram sitt
frumvarp með 24 prósent skatti eða
einu prósenti undir söluskattinum.
Samkvæmt greinargerð með því
frumvarpi átti virðisaukinn ekki að
leiða til aukinna tekna ríkissjóðs.
Einu ári síðar kom Jón Baldvin
Hannibcdsson með sitt frumvarp. í
því var gert ráð fyrir 22 prósenta
skatti. Alþingi samþykkti þetta
frumvarp þótt það fæli í sér tekjutap
fyrir rikissjóð upp á um 3 milljarða.
í sumar tilkynnti Ólafur Ragnar
að ríkisstjórnin ætlaði sér að hafa
skattprósentuna 25 prósent eða jafn-
háa söluskattinum. Á móti yrðu
ýmis matvæli greidd niður í 15 pró-
sent þrep. Kostnaðurinn við þaö er
áætlaður um 800 milljónir. Tekju-
auki ríkissjóös af hækkun virðisauk-
ans um hvert prósentustig er hins
vegar um 1.400 milljónir en 1.300
milljónir ef kindakjöt, nýmjólk, fisk-
ur og íslenskt grænmeti eru skilin
frá.
Miðað við greinargerðina með
frumvarpi Þorsteins stenst það ekki
að 25 prósent almenn prósenta gefi
ríkissjóði ekki auknar tekjur. Sam-
kvæmt henni ætti ríkissjóður að
græða um 500 milljónir á því.
oHinar nýju hugmyndir ríkisstjórn-
^rinnar gefaríkissjóðnim 1.300 millj-
onir til viðDÓtar. Þær ætlar ríkis-
stjórnin að nota til að lækka lægra
þrepið. Þetta lægra þrep gefur ríkis-
sjóði hins vegar ekki nema um 1.150
milljónir í tekjur. Þó skattur á þessar
vörur yrði afnuminn með öllu
myndu tekjur ríkissjóðs hækka enn
af virðisaukanum.
Frá upphaflegum hugmyndum Al-
berts Guðmundssonar hafa tekjur
ríkissjóös hækkað um 5,6 milljarða.
Hvort sem það verður gert eða ekki
er ljóst að þegar íslendingar taka upp
virðisaukaskattinn þá slá þeir allar
þjóðir út og setja heimsmet í inn-
heimtu virðisaukaskatts.
kynning
30 manns vinna að kynningu á virð-
isaukanum. Þeir munu fara út í fyrir-
tækin og kenna mönnum hvemig
staðið skuli að útfyllingu á skatt-
skýrslum og bókhaldi. Megináhersl-
an verður lögð á að kenna þeim 14
þúsund skattgreiðendum sem ekki
hafa greitt söluskatt á undaníomum
áram. Samhliða þessu verður hrint
af stað mikilli auglýsingaherferð.
-gse
Úttektarmiöi sem sýnir aö Jón
Batdvin lét fjármáiaróöuneytiö
gefa Alþýöuflokknum 22 áfengis-
flöskur.
Jón Baldvin Hanrabalsson:
Gaf Alþýðu-
TIOKKBIIIITI
22 flöskur
- ráðuneytið borgaði
Jón Baldvin Hannibalsson ut-
anríkisráðherra spyr í bréfi sínu
til Ríkisendurskoðunar og skoð-
unarmanna ríkisreikninga hvort
þessir aðilar kannist við dæmi
þess að ráðherrar hafi varið
risnufé sínu til veitinga handa
stofiiunum stjórnmálaflokka og
nefndi sem dæmi miðstjómir og
flokksráð. Jón Baldvin ætti sjálf-
ur að þekkja dæmi þess þar sem
hann veitti flokksráöl Alþýöu-
flokksins 22 flöskur af áfengi
seint í mars á síðasta ári.
Þá kvittaði Ingibjörg Björns-
dóttir, starfsmaður ftármála-
ráöuneytisins, fyrir móttöku á 7
lítrum af Eldur ís vodka, 5 flösk-
um af Gordons gini, 5 flöskum af
Dlmple viskíi, 2 flöskum af Camp-
ari og 3 flöskum af Chablis hvít-
vini. Með í pöntun fjármálaráðu-
neytisins vora tveir kassar af
Tueros vindlum og 4 sígarettu-
pakkar. Á kvitttm frá veislusöl-
um ríkisins í Boigartúni 6 stend:
ur að þessi úttekt sé vegná
flokksráðs Alþýöuflokksins.
Á sínuln tíma greidd?ijármíla-
ráðuneytið vinið á kostnaðar-
verðL Ef Alþýöuflokkurinn
keypti þetta vín 1 dag þyrfti hann
að greiöa 45.750 krónur fyrir þaö.
-gse
Sigrún Bjöigróisd., DV, Egilætöð um:
Fljótsdælir eru nýkomnir úr
göngura af Vesturöræfum og aö
sögn Hjartar Kjerúlf oddvita er
allt það svæði og Fljótsdalsheiðin
að verða eitt gæsaver. Á einum
stað voru taldar 8000 gæsir í sum-
ar þar sem 200 héldu sig fyrir
fáum árum. Greinilegar gróður-
skemmdir er að sjá eftir gæsina
og er sums staðar sem sviðin jörð
þar sem áður var vel gróiö.
Gæsin flaug upp undan gangna-
mönnum í stórum flokkum og var
sem svört ský.
Gæs hefúr fjölgað mjög á síð-
ustu árum austanlands. Er þar
um að ræða bæði grágæs og
heiöagæs. Varplönd heiðagæsar-
innar eru inni við Vatnajökul en
þó hefúr hún verið að fikra sig
lengra og lengra í átt til byggöar.
Hjörtur sagði að erfitt væri að
skjóta heiðagæs því hún væri
mjög stygg en hún væri oröin
plága og því nauösynlegt að
fækka henni. Helsta ráðiö væri
sennilega að tína eggin og gera
út til þess leiðangra inn á varpl-
öndin. Þá gat hann þess að fýrrv.
sýslumaður hefði ekki veriö frá
því að gefa leyfi til að taka hana
í sárum ef hún væri oröin sá
skaövaldur sem menn teldu.
En gæsin.skemmir ekki bara
afréttarlönd. Hún er einnig í tún-
um haust og vor og Þar sem ný-
ræktir eru nokkuö frá bæ á hún
það til aö hirða alla uppskeruna.
Hún liggur í hánni þar sem borið
er á tún effir fýrri slátt og
þarf oft ekki að hyggja þar að
slætti.
-gse
Olafur Ragnar Grímsson fjármálaráðherra og Garöar Valdimarsson ríkisskattsstjóri eru stoltir af nýja merkinu sem
á að tákna upptöku virðisaukaskattsins um áramót. DV-mynd KAE
Um 100 milljóna