Dagblaðið Vísir - DV - 19.03.1990, Blaðsíða 4

4
MÁNUDAGUR 19. MARS 1990.
Fréttir
Engin grundvallarbreyting á hemaðarlegri þýðingu íslands:
Hernaðarlegt mikilvægi
gæti jafnvel farið vaxandi
- segir Albert Jónsson hjá Oryggismálanefnd
„Aö svo komnu máli verður ekki
séö aö grundvallarbreyting hafi orð-
ið á hernaðarlegri þýðingu íslands í
augum NATO-rikjanna. Þvert á móti
er mikilvægi leiðarinnar yfir hafið
undirstrikað og jafnvel talið fara
vaxandi í kjölfar fækkunar í hef-
bundnum herjum i Evrópu.“ Þannig
kemst Albert Jónsson, starfsmaður
Öryggismálanefndar, að orði í nýju
fréttabréfi frá nefndinni þar sem
hann fjallar um stööu íslands.
Þar er því haldið fram að ísland sé
mjög mikilvægt fyrir varnir flutn-
ingsleiðanna yfir Norður-Atlants-
hafið. Er bent á aö áfram verði það
mikilvægt fyrir NATO að þessi leið,
þar, eða frá Bandaríkjunum til Evr-
ópu, verði greiðfær ef til átaka kem-
ur. Bendir Albert á að endurskoðun
hernaðarstefnunnar, sem nú standi
yfir, breyti ekki í grundvallaratrið-
um mikilvægi leiðarinnar yfir hafið
í fælingar- og hernaöarstefnu NATO.
Segir hann að svo lengi sem banda-
rískar hersveitir verði í Evrópu verði
þessi leið mikilvæg.
Er vísað til þess, í framhaldi af
framangreindu, að engar upplýsing:
ar séu fyrir hendi um að draga eigi
úr herstyrk Keflavíkurstöðvarinnar.
' Kemur þetta heim og saman við ný-
legt viðtal hér í DV við yfirmann
Keflavíkurstöðvarinnar, Thomas F.
Hall.
í greininni er sagt að hernaðarleg-
ur fyrirvari NATO, ef til átaka kæmi,
ætti að lengjast úr tveim vikum, sem
oftast hefur verið miðað við, í að
minnsta kosti mánuð. Þetta kann að
leiða til breytinga á áætlunum um
liðsauka frá Bandaríkjunum til ís-
lands og mundi aö minnsta kosti
hafa áhrif á framkvæmd þeirra á
hættutíma.
Þá myndi lengri hernaðarlegur fyr-
irvari þýða það að íslenskum stjórn-
völdum gæfist meiri tími til þeirra
ákvarðana sem þau þurfa að taká,
eins og um það hve mikil hernaðar-
umsvif þau leyfa hér.
Þá bendir Albert á að lengri fyrir-
vari kynni að leiða til þess að ekki
verði þörf fyrir fastasveitir úr banda-
ríska landhernum í liðsaukaáætlun-
um vegna íslands.
-SMJ
Stór og myndarleg ferðataska fannst í gamla kirkjugarðinum við Suðurgötu
fyrir helgi eftir að lögreglu hafði borist vitneskja um að hún lægi þar innan
um leiöin í garðinum. Þegar taskan var opnuð sást að innihaldið var lik-
lega þýfi. í henni var fjarskiptabúnaður úr bát, sjónvarpsupptökutæki, átekn-
ar myndbandsspólur, kventaska og stígvél. Taskan var send til Rannsóknar-
lögreglu ríkisins. DV-mynd S
Sovésk hernaðar-
umsvif við ísland
minnka mikið
Árið 1989 flugu orrustuþotur frá
Keflavíkurstöðinni í veg fyrir 65 sov-
éskar herflugvélar við ísland. Árið
1988 var flogið í veg fyrir 120 sov-
éskar flugvélar. Hámarkið er hins
vegar frá 1985 þegar flogið var í veg
fyrir 170 sovéskar flugvélar.
Þessar upplýsingar koma fram í
fréttabréfl Öryggismálanefndar frá
því í mars. Þar kemur fram að hern-
aðarumsvif Sovétmanna við ísland
hafa minnkað geysilega. í greininni
er vitnað til ummæla yfirmanns Atl-
antshafsdeildar Bandaríkjanna fyrir
hermálanefnd öldungadeildar
Bandaríkjaþings frá 7. febrúar. Þar
mun hafa komið fram aö ferðir sov-
éskra kafbáta á Atlantshafi væru
orðnar mjög fáar. Það hefur ávaUt
verið mun erfiðara að hafa yfirsýn
yfir fjölda kafbáta en flugvéla en
þetta hvort tveggja er tekið sem
merki um að umsvif Sovétmanna séu
að minnka verulega.
Engin sveit í flugher Bandaríkj-
anna hefur flogið í veg fyrir jafn-
margar sovéskar herflugvélar og
orrustusveitin í Keflavíkurstöðinni.
Undanfarna þrjá áratugi hefur verið
flogið í veg fyrir rúmlega 3000 sov-
éskar herflugvélar við landið, þar af
1269 á árunum 1980 til 1989.
Albert Jónsson, ritstjóri frétta-
bréfsins, bendir á að mikil minnkun
sovéskra hernaðarumsvifa við ís-
land sé í takt við almennt minnkandi
umsvif flugvéla, kafbáta og herskipa
sovéska flotans utan heimaslóða
undanfarin ár. Telur hann að þetta
stafi af breyttum áherslum í flota-
stefnu sem fela í sér að meira er lagt
upp úr því að verjá hafsvæði við
Sovétríkin en áður.
Þá kemur einnig fram að æfingum
norðurflota Sovétmanna hefur fækk-
að í 2 til 3 á ári og fara þær nú ein-
göngu fram í eða við heimahöfn.
Æfingar norðurflotans á N-Atlants-
hafi hafa ávallt verið umdeildar á
Vesturlöndum.
-SMJ
í dag mælir Dagfari
Nýr meirihluti
Hópur fólks sem kallar sig samtök
um nýjan vettvang hefur að undan-
fórnu haldið blaðamannafundi og
stofnfundi og sjálfsagt marga aðra
fundi og hefur tilkynnt að það ætli
að bjóða fram í borgarstjórnar-
kosningunum í vor. Þetta er bjart-
sýnn hópur og hress og hefur þar
að auki góða kímnigáfu því að það
fylgir fundahöldunum og yfirlýs-
ingunum að hópurinn stefni að
meirihluta í borgarstjórn!
Það er líka eins gott að hafa hú-
morinn í lagi og láta brandarana
Qúka því enn sem komið er veit
enginn hverjir verða í framboði
fyrir þessi samtök og raunar vita
fæstir hverjir eru í þeim. Að vísu
er mönnum kunnugt um að leifarn-
ar af Alþýðuflokknum hafa ákveð-
ið að standa að þessu framboði eft-
ir aö ljóst var orðið að Alþýðuflokk-
urinn gat ekki fengið sjálfstæðis-
menn til aö bjóða sig fram fyrir
hönd flokksins. Þaö var mikið áfall
fyrir kratana því að formaður Al-
þýðuflokksins var áður búinn að
lýsa því yfir að tilgangslaust væri
að tefla fram flokksmönnum og fé-
laga Bjarna. Fólk mundi lufsast á
kjörstað og kasta atkvæði sínu á
glæ í gjörsamlega vonlaust fram-
boð.
Þegar það lá fyrir að kratar voru
vonlausir í framboð og sjálfstæðis-
menn fengust ekki í framboð var
ákveöið að leita aö fólki úti í bæ
sem væri nógu vitlaust til aö gefa
kost á sér. Er þá reiknað með því
aö fólk sem ekki kemst að hjá öðr-
um flokkum safnist saman í þess-
ari ruslakistu eins og títt er um
annað það sem afgangs verður.
Með þessu hyggjast kratar bjóða
fram án þess að bjóða fram og
standa utan við þessar kosningar
með því að standa að þessu fram-
boði. Ekki má heldur gleyma því
að félag alþýðubandalagsmanna,
sem kallar sig Birtingu, hefur
ákveðið að standa að framboöinu
án þess þó að vera bendlað við það.
Gegnir þar sama máli og um Al-
þýðuflokkinn að Birting á ekki
formlega aöild að borgarstjórnar-
kosningunum en hvetur félags-
menn sína til að styðja framboðið.
Sýnist manni af þessu að stjórn-
málasamtök hafi ákveðið að leggja
stjórnmálaafskipti niður þegar
kemur að kosningum og er það ný
aðferð í pólitík og einkar sniðug.
Einkum er hún sniðug fyrir þá hina
sem bjóöa fram sína eigin lista því
að þá er brautin bæöi bein og breið
fyrir flokkana sem þora að vera
með í kosningunum.
Með því að standa að samtökum
um nýjan vettvang án þess að
standa formlega að framboði þess-
ara samtaka og án þess að vita
hverjir verði í framboði telja for-
svarsmenn bæði Alþýðuflokks og
Birtingar aö væntanlegur listi nái
meirihluta í borgarstjóm. Er aug-
ljóst að kratar og uppflosnuðu alla-
ballamir telja það sigurstrangleg-
ast fyrir sig að láta nafn síns hvergi
getið og má nokkuð vera til í því.
Reynslan sýnir að Alþýðuflokkur-
inn hefur sáralítið fylgi i Reykjavík
og allaballarnir í Birtingu vita að
þeir eru alls staðar í minnihluta á
þeim fundum sem þeir mæta og þá
er auðvitað skynsamlegast fyrir
þessi stjórnmálasamtök að vera í
felum meðan kosningarnar standa
yfir. Hvort það dugar til meirihluta
er annað mál en hitt er rétt að
meðan ekki er vitað um frambjóð-
endur, hver veit þá um kjósendur?
Kosningarnar eru leynilegar og ef
listinn verður líka leynilegur er
vissulega von til þess að fjöldamörg
atkvæði falli þessu framboði í
skaut.
Þá er heldur ekki loku fyrir það
skotið að þetta sé allt saman grín
vegna þess að þetta eru miklir hú-
moristar sem standa að samtökum
um nýjan vettvang. Það er húmor
í því að kalla það nýjan vettvang
þegar gamlir flokkar og uppflosn-
aðir flokksmenn taka upp á því að
sameina gamla liðiö á gömlum vett-
vangi. Það er bráðfyndið þegar fólk
sameinast um lista án þes að vita
hverjir standa að honum eða hverj-
ir verði í framboði. Og það er
sprenghlægilegt þegar þetta sama
fólk telur sig geta náð meirihluta
kjósenda án þess að hafa hugmynd
um það hvort nokkur viti hvað
verið er að kjósa um eða hvern er
verið að kjósa.
Alla vega skapast einhver meiri-
hluti. Meirihluti þeirra sem kjósa
listann eða meirihluti þeirra sem
ekki kjósa hstann. Við fáum nýjan
meirihluta í Reykjavík í vor.
Dagfari