Dagblaðið Vísir - DV - 19.03.1990, Blaðsíða 28

hHHH
36
MÁNUDAGUR 19. MARS 1990.
Tarðarfarir
Helga Jóakimsdóttir lést_10. mars.
Hún fæddist í Hnífsdal 11. ágúst 1904,
dóttir hjónanna Margrétar K. Þor-
steinsdóttur og Jóakims Pálssonar.
Helga kvæntist Haildóri Ingimars-
syni en hann lést áriö 1967. Þau hjón-
in eignuðust fimm börn. Útfór Helgu
verður gerð frá Kópavogskirkju í dag
kl. 13.30.
Karl G. Guðfmnsson fyrrum bóndi,
Hverfisgötu 112, Reykjavík, andaðist
í Landakotsspítala 4. þ.m. Útfór hefur
farið fram í kyrrþey að ósk hins
látna.
Ásta Ólafsdóttir, Fannborg 1, Kópa-
vogi, lést laugardaginn 10. mars í
Landakotsspítala. Útförin hefur farið
fram í kyrrþey að ósk hinnar látnu.
Ingileif Eyleifsdóttir, Vesturgötu 161,
Akranesi, lést í Sjúkrahúsi Akraness
12. mars. Jarðarfórin fer fram frá
Akraneskirkju þriðjudaginn 20.
mars kl. 14.
Guðrún Óskarsdóttir, Hringbraut 36,
Hafnarfirði, verður jarðsungin frá
Víðistaöakirkju þriðjudaginn -20.
mars kl. 13.30.
Útfór Önnu Jónsdóttur, Meðalholti
12, Reykjavík, sem lést á heimili sínu
11. mars sl„ fer fram frá Háteigs-
kirkju þriðjudaginn 20. mars ki.
13.30.
Jafet Egill Ottósson, Álftamýri 22,
verður jarðsunginn frá Háteigs-
kirkju þriðjudaginn 20. mars kl. 15.
Guðbjörg Jónsdóttir frá Uxahrygg,
til heimilis að Hvassaleiti 56, Reykja-
vík, verður jarðsungin frá Háteigs-
kirkju miðvikudaginn 21. mars kl.
13.30.
Andlát
Ásdís Kolbeinsdóttir lést á Borgar-
spítalanum föstudaginn 16. þ.m.
Sigríður Erlendsdóttir, Álfaskeiöi 92,
Hafnarfirði, andaðist á St. Jósefsspít-
ala, Hafnarfirði, föstudaginn 16.
mars.

HMC
CK E_ M 0 0 £ C 0 L l E C T J_0N
INThKSMIONAL
Qx
FERINGARMÖMMUR
- FERMNGARÖMMUR
Kápur - dragtir
- kjólar
Glæsilegt úrval

m'juvnrtniH
V/LAUGALÆK, SÍMI 33755

■

MARSTILBOÐ
HELÐSLUBORVÉL MEÐ HÖGGI
Tilboðsverð kr. 9.735,-
Sölustaðir um land allt
SINDRA AASTALHF
Pósthólf 880, Borgartúni 31, 105 Reykjavík, sími: 627222
Merming__________________pv
Sannleikurinn og lífið
Hvað er sannleikur? Gerir sannleikurinn okkur
frjáls, eöa erum við kannski betur komin á meðan
hann liggur í þagnargildi. Hann meiðir þá engan á
meðan. Eða hvað?
í leikritinu um Hótel Þingvelli er kallað eftir sann-
leikanum. Yfir lífi einstaklinganna hvílir óræður
skuggi og hver vindhviða ber með sér hrollkalda vissu
um það að átök séu í nánd. Smám saman verður ljóst
að uppgjör er óumflýjaniegt og þó að það sé sársauka-
fullt verður ekki við snúið.
Þessi efniskjarni gæti borið uppi vangaveltur um
sögu lands og þjóðar og fyrirhafnarlítiö væri að heim-
færa hann upp á atburði síðustu áratuga.
En höfundurinn, Sigurður Pálsson, fléttar saman
marga þætti í leikritinu. Örlög einstaklinga og saga
þjóðar tvinnast saman og höfundur nýtir sér ýmis
tákn og vísanir til þess að dýpka merkinguna. Form-
gerð verksins á leiksviðinu undirstrikar líka þennan
tvíeina tilgang: Að tengja tilvist okkar og líf í þessu
landi í ellefu hundruð ár daglegu amstri og samskipt-
um einstakiinga, sem komnir eru fram á brún hengi-
flugs, kannski meöfram vegna sjálfsblekkingar og
andvaraleysis.
En samt er það fyrst og fremst dramatísk fjölskyldu-
saga sem hann segir okkur er við fylgjumst með gest-
um og heimamönnum á Hótel Þingvöllum einn örlaga-
ríkan sólarhring í „vertíöarlok".
Leikritið er greiðlega samið, framvindan eðlileg og
töluvert spennandi þó aö snemma í verkinu sé með
góðum vilja hægt að ráða í hvar fiskur liggur undir
steini. Mannleg samskipti eru í fyrirrúmi og skýringar
á atferli og afstöðu persónanna koma smám saman í
ljós.
Undir lokin fannst mér þó gripið til fremur ódýrra
lausna þegar hrein tilviljun er látin ráða örlögum per-
sóna. Þá slaknaði á spennunni og þar sem hefði átt
að verða tragiskur hápunktur, lognaðist sagan ein-
hvern veginn út af.
Textinn ber merki höfundar síns, ljóðrænn á köflum,
en tekur svo dýfur þegar tilfmningahiti og innibyrgð
reiði fær útrás.
Það haustar á Þingvöllum. Öll náttúran ljómar í feg-
urstu litum en það eru veðrabrigði í lofti. Annasamt
sumar er að baki og vetrarkvíði sest aö í hugum fólks-
ins.
Leikmynd Hlínar Gunnarsdóttur er sérstaklega vel
útfærð og styður hugblæ og inntak verksins. Hótelið
í forgrunni, gjáin, vatniö og íjallahringurinn í bak-
grunni mynda stórbrotna umgjörö um þau örlög sem
tilreidd eru í verkinu. Leikmyndin er formsterk og
Hallmar Sigurðsson leikstjóri nýtir hana vel bæði sjón-
rænt og eins til að ná fram dramatískum áhrifum.
Lýsing Lárusar Bjömssonar er fallega unnin og Lár-
us H. Grímsson semur tónlist sem stendur undir því
að vera hluti af verkinu, leikhústónlist í besta skiln-
ingi.
Hótel Þingyellir er sumarhótel og þar ræðum ríkjum
frú Petrína Óskars sem um árabil hefur stjórnað því.
Hún er jarðbundin og vinnusöm og vill hafa allt í föst-
um skorðum.
í óljósum bakgrunni er saga af slysförum eigin-
mannsins sem drukknaði í vatninu eina óveðursnótt
fyrir mörgum árum. Fram kemur að hann hafi verið
hugsjónamaður og algjör andstæða Petrínu sem hefur
skömm á hvers kyns hugarvingli.
Kannski er það þess vegna sem börn hennar tvö
hafa hvort á sinn hátt gert uppreisn gegn henni. Sonur-
inn, Theodór, leitaði frelsis í hömlulausu líferni en
beið óbætanlegt tjón af eiturlyfjaneyslu og er síðan
blindur og haldinn ofskynjunum. Dóttirin, Tinna, finn-
ur aðra leið til uppreisnar.
Auk íjölskyldunnar koma við sögu næturvörðurinn
á hótelinu, hótelgestir í haustlitaferð, jarðfræðingur,
sem stundar rannsóknir á staðnum og síðast en ekki
síst dularfull kona frá Ameríku sem reynist mikill
örlagavaldur í lífi þessa fólks.
í síðustu viku gafst kostur á að endurnýja kynni við
eitt af fyrstu leikritum Sigurðar Pálssonar, stríðsára-
króníkuna Hlaupvídd sex, sem sýnt var á skólasýn-
ingu í FB. Sú sýning reyndist skemmtilegur prólógus
að þessari og ef grannt er skoðað má greina ákveðin
tengsl á milli þessara tveggja verka þó að gjörólík séu.
í báðum verkunum eru konur í brennidepli. Örlög
þeirra ráðast á miklum umbrotatímum þegar allt þjóð-
félagið tekur kollsteypu og ótrúlegar breytingar verða
á skömmum tíma. Fyrra verkiö gerist við upphaf tíma
bils, hið seinna er eftirmæli og lýsir persónulegu upp-
gjöri undir lok þess.
Lýsing karlmannanna í þessum verkum er fremur
LeiJdist
Auður Eydal
léttvæg og lýtur fyrst og fremst því lögmáli aö dýpka
og skýra mynd kvennanna.
Þetta á að vísu ekki við um næturvörðinn unga á
Hótel Þingvöllum, sem er harla fámáll en mjög veiga-
mikil persóna í verkinu engu að síður. Þar hjálpast
aö handritið og úrvinnslan sem er sterk og hnitmiðuð.
Næturvörðurinn, Grímur Viðarr, er að reyna fyrir
sér sem leikskáld. Valdimar Örn Flygenring leikur
hann. Grímur er staðgengill höfundar í verkinu, augu
hans og eyru, og ef til vill gerðist sagan, þegar upp
var staðið, aðeins í hugarheimi hans.
Valdimar túlkar hér persónu fjarri þeirri „töffaraí-
mynd“, sem var um það bil að festast við hann á tíma-
bili, og vinnur undir handleiðslu Hallmars Sigurðsson-
ar leikstjóra mjög vel úr hlutverkinu.
Kristján Franklín Magnús leikur hinn blinda sjá-
anda, Theodór, son Petrínu hótelstýru. Hann gegnir í
senn hlutverki véfréttar og váboða og torræð ræða
hans boðar þung örlög. Kristján leggur töluverð tilþrif
í framsögnina en ef til vill hefði kaldari og fjarrænni
túlkun skilað sterkari áhrifum. Einhvern veginn tókst
ekki sem skyldi að tengja hlutverk Theodórs við verk-
ið og aðrar persónur.
Petrína Óskars verður í meðfórum Guðrúnar Ás-
mundsdóttur jarðbundin, klettur sem hvergi haggast
lengi vel. En þegar múrar sjálfsstjórnar hennar hrynja
og hún neyðist til að horfast í augu við veruleikann
þá skelfur land. Guðrún túlkar Petrínu af innsæi og
skilningi, leikur hennar er blæbrigðaríkur og persónu-
sköpunin byggð á traustum grunni. Þó hefði mátt
tempra ofsaleg viðbrögð hennar og gæða hægari þunga
þegar innibyrgðar tilfinningar brjótast út.
Hlutverk Eddu Bridges, konunnar frá Ameríku, er
hins vegar bæði skrifað og leikið á lágum og hljóðlátum
nótum. Sigríður Hagalín birtir ljóslifandi mynd þessar-
ar konu sem að vissu leyti hefur verið á flótta alla tíð,
síðan hún flutti úr landi. Eina leiðin til að sættast viö
fortíðina er að leita upphafsins og til þess er hún kom-
in. En áður en varir er hún hrifin inn í atburöarás sem
hana óraði ekki fyrir.
Fulltrúi hinnar óstýrilátu æsku er Tinna, dóttir hót-
elstýrunnar. Inga Hildur Haraldsdóttir túlkar ljóslega
með töktum og talsmáta þrjóskulega uppreisn Tinnu
sem þrátt fyrir allt reynir sitt til aö nálgast móðurina
þó að það beri ekki árangur. Gagnvart jarðfræðingn-
um, Leó Leóssyni, er hún hins vegar eggjandi ástmær.
Sigurður Skúlason leikur Leó og gerir persónunni
snyrtileg skil.
í haustlitahópnum sem lífgar töluvert upp á tilver-
una á Hótel Þingvöllum síðustu dagana fyrir lokun
eru þau Soffia Jakobsdóttir, Karl Guðmundsson, Val-
geröur Dan og Gísli Halldórsson, sem hvert um sig
vinnur spaugilega smámynd úr fremur þakklátum
efniviði.
Að öllu samanlögðu fannst mér Hótel Þingvellir
býsna vel unnið og ásjálegt verk á sviöi Borgarleik-
hússins. Úrvinnsla Halimars leikstjóra er mjög góð,
og leikmynd Hlínar sætir tíðindum.
Og Siguröur Pálsson hefur staðfest það með þessu
leikriti að full ástæða er til að bíða nýrra verka hans
með eftirvæntingu.
Leikfélag Reykjavikur í Borgarleikhúsi:
HÓTEL ÞINGVELLIR
Höfundur: Sigurður Pálsson
Leikstjórn: Hallmar Sigurðsson
Leikmynd og búníngar: Hlin Gunnarssdóttir
Lýsing: Lárus Björnsson
Tónlist: Lárus H. Grímsson. AE
Fjölinidlar
„Einmana máfur“
Það getur oft verið skemmtilegt
að hlusta á þá morgunhanana á Rás
2, Jón Ársæl og Leif Hauksson.
Þannig var það líka í morgun. Leifur
Hauksson er með skemmtilegri út-
varpsmönnum og maður fyrirgefur
honum margt „guIlkornið“ sem
málfarsræktarmenn rífa hár sitt
yfir. Eins og til að mynda í morgun
þegar hann í uppljómun var að sigla
út í Viðey og sagði frá máfageri sem
fylgdi bátnum. Þá vitnaöi Leifur í
ijóð og sagöi „Einmana máfur í æti
að leit.“ Ég þori að fullyröa aö þetta
er ekki rétt með faríð. En maður
fyrirgefur Leifi vegna þéss hve
skemratilegur útvarpsmaður hann
er.
Sökum þess hve léleg dagskrá
sjónvarpsstöðvanna var í gær-
kveldi, sunnudag, gaf ég þeim frí.
Og ég á von á þvi að það séu fleiri
en ég sem eru að flýja frá sjónvarpi
yfir í útvarpshlustun vegna þessa.
Það hefur löngum vakið mér
undrun, eftir að hinar svo kölluðu
frjálsu útvarpsstöðvar komu til sög-
unnar, að samkeppni léttmetisrá-
sanna, svosem Rásar2, Bylgjunnar
og Stjörnunnar, meðan hún var og
hét, fólst í því einu að vera eins. Og
samkeppni Bylgjunnar og Rásar 2
felst enn í því að reyna aö vera eins.
En svo kom Aðalstöðin til sögunn-
ar og fór allt aðrar leiðir. Þar er leik-
in tónlist fyrir venjulegt fólk og önn-
ur efnistök eru með öörum hætti en
hjá stöðvunum sem vilja vera eins.
Ég hef að visu aldrei verið aðdáandi
Eiríks Jónssonar sem útvarps-
manns en að honum frátöldum hef-
ur Aðalstöðin yfirburöi í minum
huga.
Sigurdór Sigurdórsson