Dagblaðið Vísir - DV - 08.06.1990, Blaðsíða 15

FÖSTUDAGUR 8. JÚNÍ 1990.
15
„Mikið atvinnuleysi 1 Rangárvalla-
sýslu hefur valdið búferlaflutningum
þaðan undanfarin ár og er ráðstöfun
sem þessi því afar þýðingarmikil fyrir
byggðarlagið.“
Klaustri og Leirársveit.
Mín skoðun er sú að Hvolsvöllur
sé mjög vel til þess fallinn að taka
á móti höfuðstöðvum SS. Mikið at-
vinnuleysi í Rangárvallasýslu hef-
ur valdið búferlaflutningum þaðan
undanfarin ár og er ráðstöfun sem
þessi því afar þýöingarmikil fyrir
byggðarlagið.
í héraðinu býr margt fólk sem
þegar gæti hafið störf við kjöt-
vinnslu og hefur til þess menntun
og reynslu.
Vöruvöndun -aðalsmerki SS
Sláturfélag Suðurlands hefur
ávallt verið þekkt fyrir vöruvönd-
un og ijölbreytni á markaðnum og
verið í fararbroddi í kjötvinnslu
hér á landi. Flutningur kjötvinnsl-
unnar til Hvolsvallar ætti ekki síð-
ur að stuðla að góðri vöru. Með þvi
að hafa vinnsluna heima í héraði
ættu að nást ennþá nánari tengsl
milli framleiðenda og vinnslunnar
og það ætti að vera öllum til hags-
bóta.
- Hugmynd er nú uppi um flytja vinnsluna í þetta hús en slátra á Selfossi,
Hús Sláturfélagsins á Hvolsvelli.
Vík, Klaustri og Leirársveit.
í umræðunni um fituminni kjöt-
vörur hefur SS fylgst vel með. Nú
er komið á markaöinn álegg sem
inniheldur minna fitumagn og er
það í anda þeirrar manneldisstefnu
sem Alþingi samþykkti á síðast-
hðnu vori. í þjóðfélagi nútímans,
þar sem fólki gefst sífellt minni tími
til matreiðslu, er ákaflega mikil-
vægt að nægt framboð sé á hand-
hægum réttum sem fljótlegt er að
matbúa. Á þessu sviði hefur SS
haft forystu en þar er enn mikið
verk að vinna.
Kjötvörur frá SS á Hvolsvelli eiga
án efa eftir að verða ennþá verð-
mætari í framtíðinni fyrir það að
svo skammur tími verður frá slátr-
un að vinnslu og áhrif ýmiss konar
mengunar, sem óhjákvæmilega
fylgir borgarsamfélagi, yrðu ekki
áhyggjuefni.
Ríkisstjórnin taki ákvörðun
Nýverið gengu framámenn í
Hvolhreppi á fund forsætisráð-
herra til viðræðna um þetta þýð-
ingarmikla mál. Það sem skiptir
miklu máli nú er að ríkisstjórnin
taki ákvörðun um kaup ríkisins á
húseign Sláturfélagsins í Laugar-
nesi og geri félaginu kleift að losa
um fiármagn til þess að heflast
handa við framkvæmdir á Hvols-
velli og víðar á Suðurlandi vegna
fyrirhugaðra flutninga.
Húsnæði SS í Laugarnesinu getur
nýst ríkinu afar vel þar sem Lista-
háskóh íslands er nú húsnæðislaus
og þetta húsnæði er afar hentugt
fyrir þær hstgreinar sem nú eru í
húsnæðishraki. Þessi ríkisstjórn
hefur kennt sig við byggðastefnu,
þ.e. reynt að byggja landsbyggðina
upp þannig að fólki sé kleift að búa
þar áfram við næga og fiölbreytta
atvinnu.
Nú er lag hjá ríkisstjórn íslands.
Ég vona að hún taki ákvörðun í
þessu málefni hið fyrsta svo að
SS-menn geti unnið áfram að
skipulagsbreytingum félagsins og
flutt heim í hérað.
Unnur Stefánsdóttir
Sláturfélagið
Hvolsvöllur fyrir valinu
Þeir SS-menn hafa unnið að
skipulagsbreytingum á félaginu
undanfama mánuði. Hugmynd er
nú uppi um að flytja vinnsluna að
Hvolsvehi en slátra á Selfossi, Vík,
Unnur Stefánsdóttir
varaþingmaður framsóknar-
manna á Suðurlandi
Fyrir rúmu ári ritaði undirrituð
grein í DV þar sem vakin var at-
hygh á mikilvægi þess að kjöt-
vinnsla SS flytti heim í hérað. Þá
var í, umræðunni sala á nýbygg-
ingu félagsins í Laugarnesinu í
Reykjavík.
í þessari grein lýsti ég þeirri
skoðun minni að það hlyti að vera
eðhlegt að slátrun og vinnsla kjöts
á vegum SS færi fram á heimslóð-
um frekar en að aka hráefninu til
höfuðborgarinnar þar sem á annað
hundrað manns hafa atvinnu af
úrvinnslunni.
KjaHaiinn
leið heim
Nasiskar tilhneigingar Morgunblaðsins
Morgunblaðið boðar ekki nas-
isma. Það boðar ekki útrýmingu á
fólki. Það dásamar ekki Hitler. Það
mælir ekki með kynþáttalöggjöf.
En þegar betur er að gáð kemur
í ljós að undir yfirborði frjálslyndis
og mannúðarstefnu glittir í nas-
iskar tilhneigingar sem gætu - ef
aðstæður krefðust þess - brotist út
í mun skæðari nasisma.
Hér á eftir mun ég gera grein fyr-
ir þessum thhneigingum Morgun-
blaðsins, víti til varnaðar. En fyrst
mun ég skilgreina hugtakið nas-
isma, eins og ég nota það hér, og
bera það saman við hugtakið húm-
anisma.
Mismunur nasisma
og húmanisma
I hugum margra tengist nasismi
ofbeldi, gyðingaandúð,. fangabúð-
um og þess háttar. En sjálf hug-
myndafræði nasismans er ekki
endilega bundin við þessa hrika-
legu útfærslu. Nasismi er and-
hverfa húmanisma. Sá sem fylgir
nasiskum kenningum dregur með-
bræður sína í dilka eftir mann-
gildi. Sumt fólk tilheyrir hinum
útvöldu en annað er skilgreint
óæðra fólk. Stundum er reynt að
gæða flokkunina vísindalegu
yfirskini, stundum nægir geðþótta-
ákvörðun. - Nasistar ákváðu að
gyðingar, sígaunar og slavar væru
„óæðra fólk“. Óæðra fólkið átti
ekki að hafa mannréttindi. Síðar
var ákveðið að útrýma því.
Rómversk-kaþólska kirkjan á
Spáni gekk mihi bols og höfuðs á
trúleysingjum og gyöingum á 15.
öld, drap og bannfærði mikinn
mannfiölda. En jafnvel þessar
hrikalegu aðfarir voru óhkar nas-
isma í grundvallaratriðum: fórn-
arlömbunum var boðinn valkost-
ur: að taka kristna trú og komast
þannig hjá ofsóknum. Nasistar
KjaUarinn
Elías Davíðsson
skólastjóri
buðu „óæðra fólkinu" engan val-
kost. Þeim var einfaldlega útskúf-
aö.
Eðlismunur á húmanisma
(mannúðarhyggju) og nasisma er
sá að húmanismi felur í sér virð-
ingu fyrir hverjum manni. Það er
merki um húmaniskt samfélag að
jafnvel fangar, sem dæmdir hafa
verið fyrir ógeðfelld afbrot, eru
ekki sviptir mannvirðingu sinni.
Húmanisti virðir eða gagnrýnir
gerðir manna, útskúfar aldrei
mahni sem slíkum. Refsilöggjöf sið-
menntaðra þjóða byggist á því að
menn eru ákærðir og ef til vill
dæmdir vegna tiltekinna athæfa en
ekki vegna þess að þeir séu taldir
glæpamenn. Refsing manna er tak-
mörkuð í tíma. Og þar sem ákæran
er tiltekin fá menn einnig tækifæri
tíl að verja gerðir sínar fyrir óvil-
höhum dómi.
Morgunblaðið setur
ritbann á einstakling
Árið 1981 tilkynnti ritstjóri Morg-
unblaðsins, Styrmir Gunnarsson,
mér að MorgUnblaðið myndi ekki
framar birta greinar eftir mig. Að-
spuröur staðfesti hinn ritstjórinn,
sjálfur mannréttindapostulinn
Matthías Johannessen, að ritstjóm
Morgunhlaðsins í heild hefði
ákveðið að setja ritbann á mig. Mér
tókst þó ekki að fá skriflega stað-
festingu blaðsins á þessu ritbanni,
jafnvel ekki fyrir mhhgöngu ann-
arra manna. Ástæður fyrir rit-
banninu voru ekki tilgreindar.
Á árunum 1983-1986 dvaldist ég
erlendis við nám. Eftir heimkom-
una kannaði ég hvort ritbannið
væri enn við lýði. Ég fékk engin
svör við bréflegum fyrirspurnum
mínum'. í byrjun þessa árs (1990)
sendi ég grein til birtingar í Morg-
unblaðið og bað um að fá að vita
hvort og hvenær blaðið myndi
birta greinina. Ég fékk ekkert svar
fyrr en ég ítrekaði fyrirspurn mína.
Þá fyrst kom svar, undirritað af
Styrmi Gunnarssyni, og hljóðaði
það svo:
„Vegna bréfa þinna frá 27. janúar
og 18. febrúar vil ég taka eftirfar-
andi fram:
í ljósi fyrri samskipta þinna og
Morgunblaðsins höfum við ekki
áhuga á að birta greinar þínar í
blaðinu.
Þessi afstaða tengist á engan hátt
skoðunum Morgunblaðsins á
dehumálum Araba og ísraels-
manna."
Þess ber að geta að bréfið var
ódagsett en póststimpill sýndi 20.
febrúar 1990.
Ritbann Morgunblaðsins og
hugmyndafræði nasismans
Það er ekki óalgengt að blöð hafni
thteknum greinum, stundum af því
að þær eru ekki prenthæfar og
stundum vegna pólitískrar stefnu
þeirra. Það er almenn skoðun að
ritstjórar ættu að hafa þennan rétt.
Ritbann Morgunblaðsins á mér
er hins vegar af allt öðrum toga.
Hér er ekki verið að dæma tiltekið
ritverk heldur dæma fyrirfram öll
ritverk thtekins manns, gömul, ný
og þau sem hann hefur ekki enn
samið. Hér er verið að dæma mann,
ekki hugvfcrk hans.
í bréfi Morgunblaösins til mín
eru ekki heldur thgreind nein
ákæruatriði gegn mér, aðeins
dylgjur um „fyrri samskipti". Mér
er því ekki veitt tækifæri th að
verja æru mína. Sú staðreynd að
ritstjórinn tilgreinir ekki „glæpi“
mína og bendir ekki á sáttaleið sýn-
ir að hann vill forðast þá niður-
stöðu að hann yrði ef til vih að birta
á ný greinar eftir mig. Allt þetta
er mjög undarlegt og frekar ógn-
vekjandi. Því það sem hendir mig
í dag getur hent þig á morgun.
Með thhti til þeirrar skilgreining-
ar á eðli nasismans, sem að ofan
getur, verður sú ályktun ekki um-
flúin að ritbann Morgunblaðsins á
öllum ritverkum mínum flokkist
undir nasisma.
Hættan fyrir lýðræðið
á Islandi
Gagnstætt því sem margir kynnu
að halda er málið mun alvarlegra
en þaö virðist. Það snertir í raun
ekki persónu mína nema að litlu
leyti. Hér sanna ritstjórar Morgun-
blaðsins að tal þeirra um mannrétt-
indi og frelsi er blaður eitt. Þeir
telja sér stætt á því ekki aðeins að
útskúfa mönnum (að hætti nasista)
heldur að hindra opinskáa um-
ræðu um atvikið (sbr. neitun þeirra
að tjá sig við Ríkisútvarpið um
máhð). Af þessu sést hvernig þeir
skynja sín eigin völd. Þetta fram-
ferði hlýtur að vekja óhug þeirra
sem þekkja þróunarferil fasisma
og byrjunareinkenni hans.
Ritbann Morgunblaðsins á mér
er forsmekkurinn af því sem gæti
hent ef menn sofna á verðinum.
Með samruna fiölmiðla og einka-
væðingu þeirra aukast líkur á nas-
iskum vinnubrögðum á borð við
þau sem Morgunblaðið beitir nú
gegn mér. í skjóli einkaréttar og
markaðsyfirburða verður auðveld-
ara að beita ýmsum ráðum gegn
tjáningarfrelsi, til dæmis þegar fela
þarf óþægilegar staðreyndir fyrir
almenningi.
Framferði Morgunblaðsins gegn
tjáningarfrelsinu ætti því að vera
öllum lýðræðissinnum víti th varn-
aöar. Tjáningarfrelsi verður þó
ekki varðveitt með fiölgun fiöl-
miðla, eins og oft er mælst th. Það
ætti frekar að vera krafa lýðræðis-
sinna á íslandi að alhr almennir
fiölmiðlar virði fiáningarfrelsið í
hvívetna og að réttur einstaklinga
til frjálsrar tjáningar verði betur
varinn í lögum.
Elías Davíðsson.
„Meö tilliti til þeirrar skilgreiningar á
eðli nasismans, sem að ofan getur,
verður sú ályktun ekki umflúin að rit-
bann Morgunblaðsins á öllum ritverk-
um mínum ílokkist undir nasisma.“