Dagblaðið Vísir - DV - 14.07.1990, Blaðsíða 6

6
LAUGARDAGUR 14. JÚLÍ 1990.
Útlönd
Afsagnar ráð-
herra krafist
Flest bresku dagblaöanna tóku
í gær undir hvatningu flölda
stjórnmálaraanna þar í landi til
Nicholas Ridley, iðnaðar- og við-
skiptaráðherra, um hann segi af
sér embætti í kjölfar umraæla
hans um Þýskaland og Evrópu-
bandalagiö sem höfð voru eftir
honum í tímaritinu Spectator
fyrr í vikunni. í timaritinu sakar
ráðherrami Þjóðverja um að sæl-
ast eftir yfirráöum í Evrópu og
líkir embættismönnum Evrópu-
bandalagsins við Adolf Hitler.
Ridley dró ummæh sín forra-
lega til baka samdægurs en ekki
er ljóst hvort hann hyggist verða
viö kröf'um um afsögn. Ummælí
hans komu sem þruma ur heið-
skiru lofti beggja vegna.Ermar-
sunds og hefur Thatcher, breski
forsætisráöherrann, lýst því yfir
að þau endurspegli hvorki henn-
ar afstööu né ríkisstjómarinnar.
Flest vestur-þýsk dagblöö héldu
sig að mestu við staðreyndir
raálsins í gær, skýrðu frá um-
mælum Ridley án umsagnar.
Beuter
Nicholas Ridley, iðnaðar- og við-
skiptaráðherra Bretlands.
Sfmamynd Reuter
Þúsundir
flóttamanna
fluttar frá
Albaníu
Þúsundir albanskra flótta-
manna komu til ítah'u í gærdag
eför næturlanga sjóferð frá Al-
baníu, síðasta vígi harðlínu-
kommúnista í Austur-Evrópu.
Flóttamennirnir fögnuðu ákaft er
skip þeirra, sem sigldu undir fána
Sameinuöu þjóðanna, lögðu að í
Brindisi. Nýfætt barn, sem kom
í heiminn í sendiráði Vestur-
Þýskalands í höfuðborg Albaníu,
var fyrsti Albaninn til að fara frá
borði og var þaö flutt á sjúkra-
hús. Flóttamennimir höfðu dval-
ist í sendiráðum erlendra ríkja í
Tirana, höfuðborg Albaniu.
Aö sögn embættismanna var
ákveðið aö flytja fólkið úr landi
að nóttu til. Með því fyrirkomu-
lagi reyndu ráðamenn í Albaníu
að forðast að fleiri vongóðir
ílóttamenn flykktust að skipun-
um. En að sögn eins ítalsks emb-
ættismanns kom tíl ryskinga þeg-
ar nokkrir Albanir reyndu að
komast um borð í skipin þar sem
þau lágu við höfn í hafharborg-
inni Durazzo.
Albanska stjóroin ákvað fyrr í
vikunni að veita þeim flótta-
mönnum, sem dvalist hafa í er-
lendu sendiráðunum, fararleyfi.
Þannig voru rúmlega tvö þúsund
manns flutt úr vestur-þýska
sendiráðinu til Ítalíu auk fleiri
úr öðmm sendiráðum. Nokkrir,
voru fluttir belnt á sjúkrahús viö
korauna til Brindisi. Einhverjir
flóttamannanna verða eftir á ítal-
íu en aðrir munu sækja um hæli
annars staðar í Evrópu.
Reuter
Mikhail Gorbatsjov, leiðtogi sovéska kommúnistaflokksins (til hægri), ásamt forsætisráðherra Sovétrikjanna, Nik-
olai Ryzhkov. Rúmlega vikulöngu þingi flokksins lauk i gær. Símamynd Reuter
Þingi sovéskra kommúnista lokið:
Fleiri segja
sig úr flokknum
Mikhail Gorbatsjov, forseti Sovét-
ríkjanna og leiðtogi sovéska komm-
únistaflokksins, kvaðst í gær fyrir-
lita þá félaga flokksins sem sagt hafa
sig úr honum í þessari viku. Um-
mæli forsetans komu sólarhring eftir
að Boris Jeltsin, forseti rússneska
lýðveldisins og einn vinsælasti
stjómmálamaöur landsins, tilkynnti
úrsögn sína og hópur róttækra um-
bótasinna sagði skilið við flokkinn
til að stofna eigin stjórnmálaflokk.
í gær tilkynntu tveir aðrir þekktir
kommúnistar að þeir hygðust feta í
fótspor Jeltsins, þeir Gavriil Popov,
borgarstjóri Moskvu, og Anatoly
Sobchak, borgarstjóri Leningrad.
Mennirnir kváðust segja sig úr
flokknum til að taka þátt í stofnun
fjölflokkakerfis í Sovétríkjunum.
Úrsagnir mannanna era skýrt
merki þess að flokkurinn er í upp-
lausn. En það er ekki bara sovéski
kommúnistaflokkurinn sem á við
sundmngu að stríða. Bandalag lýð-
ræðisafla, en forystumenn þess sögð-
ust í gær vilja segja skilið viö komm-
únistaflokkinn, horfist einnig í augu
við ósætti innan sinna raöa. Nokkrir
félagar i Bandalaginu, sem verið hef-
ur flokksbrot innan kommúnista-
flokksins, neituðu að taka þátt í
klofningi forystunnar. Þeir sátu sem
fastast á þingi kommúnista, sem lauk
í Moskvu í gær, og kváðust hafa safn-
að undirskriftum eitt hundrað um-
bótasinna undir yfirlýsingu þeirra. í
þeirri yfirlýsingu segir að ákvarðan-
ir á þinginu sýni að hægt sé að vinna
að umbótum á stefnu og markmiðum
kommúnistaílokksins innan frá.
Sögulegu þingi flokksins, því
lengsta í sögu hans, lauk í gær og var
Gorbatsjov klappað lof í lófa þegar
hann flutti lokaræöuna. „Þeir sem
telja að þetta hafi verið síðasta þing
flokksins hafa rangt fyrir sér,“ sagöi
leiðtoginn. Gorbatsjov hefur sætt
mikilli gagnrýni á þessu þingi en
fréttaskýrendur telja þó að þegar upp
sé staðið hafi hann styrkt stöðu sína.
Áður en þinginu var slitið í gær
var kosið til miðstjórnar kommún-
istaflokksins. Talið er að umbóta-
sinnar og stuðningsmenn pere-
strojku forsetans, eða umbótastefn-
unnar, séu í meirihluta í þessari
valdamiklu stofnun flokksins, þó
ekki liggi fyrir hveijir skipa hana.
Það vakti athygli að ncifn Jegors Líg-
atsjov, eins helsta harðlínumanns
Sovétríkjanna, var ekki að fmna á
tveimur framboðslistum til mið-
stjórnar sem þingfulltrúar kusu af. Á
þessum listum var hins vegar aö
finria nöfn margra miðjumanna.
„Líkur benda til þess að... Gor-
batsjov muni fá þá miðstjórn sem
hann vill svo hann geti þrýst á að fá
umbætur sínar í gegn,“ sagði einn
erlendur stjómarerindreki í gær.
Gorbatsjóv kvaðst í viðtali við
bandaríska sjónvarpsstöð í gær telja
að flokkurinn kæmi endurnærður
út úr þessu þingi. Þingið reyndist
ekki „útför“ flokksins eins og margir
spáðu, sagði forsetinn.
Reuter
Vaxandi spenna í Kenýa
- Norðurlönd gagnrýna forsetann
Forseti Kenýa, Daniel Arap Moi,
sætir nú vaxandi þrýstingi til að inn-
leiða umbætur í landinu og hafa
Norðurlönd varað forsetann við að
áttatíu milljón dollara aðstoð kunni
að vera í hættu hlíti hann ekki hvatn-
ingum um lýðræöi og fjölflokkakerfi
1 landinu. Andstæðingar Moi heima
fyrir hafa einnig hert baráttu sína
fyrir umbótum og endalokum eins
flokks stjómkerfls í landinu.
Sendiherrar Norðurlandanna -
Svíþjóðar, Danmerkur, Finnlands,
Noregs og íslands - hafa afhent utan-
ríkisráöuneyti Kenýa bréf þar sem
ráðamenn em varaöir við því að
halda áfram að hunsa kröfur um
aukið lýðræði. Fari svo kunni þjóöin
að verða af hátt í áttatíu milljón doll-
ara aðstoð. Þetta kom fram í dag-
blöðum í gær. „Norðurlönd telja það
áhyggjuefni að stjórnvöld í Kenýa
hafi talið nauðsyn á að svara kröfum
um fjölflokkakerfi með ofbeldi,“ seg-
ir í yfirlýsingu sendiherranna sem
birt var í gær. Vesturlönd hafa jafnan
litið svo á að stöðugleiki ríki á stjóm-
^vEÞÍÓPÍA SCDAN il

u ÚGANDA|£-rpT^P
* Nairóbí ¥
TANSANÍA J Ind- / LANDS- (0 HAF
Vaxandi spennu gætir nú í Kenýa i
austanverðri Afriku.
málasviðinu í Kenýa sem var ein-
stakt í heimsálfu sem betur er þekkt
fyrir hatrömm átök í pólitíkinni. En
nú er svo komið að þar er einnig far-
ið að gæta vaxandi andófs gegn al-
ræðistilhneigingum stjórnvalda.
Synir fimm fyrmrn forystumanna
sjálfstæðisbaráttu Kenýa frá Bretum
hvöttu einnig stjórnina til að veitá
þegnum sínum aukið frelsi í gær.
„Ekki er lengur hægt að hunsa frelsi
einstaklingsins til að láta í ljósi skoð-
anir sínar. Sjálfsákvörðunarréttur
er ekki forréttindi heldur réttur
hvers manns,“ sagði í yfirlýsingu
þeirra. Gibson Kamau Kuria, þekkt-
ur andófsmaður sem fór úr landi í
gær eftir að hafa dvalist í sendiráði
Bandaríkjanna í Nairobi, kvaðst ótt-
ast frekara ofbeldi í landinu gangi
stjórnin ekki að kröfum andófs-
manna.
í dagblöðum í gær var einnig skýrt
frá því að aukinnar hörku gætti í
herferð stjórnarinnar gegn andstæð-
ingum sínum. Á miðvikudag voru
fleiri stjómarandstæðingar teknir í
vörslu yfirvalda, þar á meðal þing-
maöur. Alls hafa sextán andófsmenn
verið handteknir frá þvi í síðustu
viku og að minnsta kosti tuttugu lát-
ið lífið í blóðugum átökum milli
stjórnarandófsmanna og óeirðalög-
reglu í þessari viku.
Reuter
Rúmenía:
Rúmlega tuttugu þúsund
manns tóku þátt í mótmælagöngu
um götur Búkarest, höfuðfaorgar
Rúmeniu, í gær. Þetta var fjöl-
mennasta kröfuganga í landínu
síðan í desemherbyltingunni í
fyrra þegar harðstjóranum Ceau-
sescu var steypt af stóli og hann
síðan tekinnaf lífi.
Fólkið hrópaði „Frelsi, frelsi" í
göngunni i gær og ýmis slagorö
gegn stjóminni. Rúmenar á öll-
um aldri tóku þátt í mótmælum
með námsmönnum kröföust þess
að einn þekktasti forystumaður
námsmanna, Marian Munteanu,
yrði látinn laus úr haldi. Munte-
anu var tekinn í vörslu yfirvalda
í kjölfar mikiila rósta í höfuð-
borginni í siðasta mánuði. Forseti
Rúmeníu, Ion Uiescu, áformaöi
að flytja sjónvarpsávarp í gær-
kvöldi.
Reuter
Peningamarkaður
INNLÁNSVEXTIR (%) hæst
Innlán óverðtryggð
Sparisjóðsbækurób. 3,0 Allir
Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 3-4 Ib.Sb.. Sp
6 mán. uppsögn 4-5 Ib.Sb
12mán. uppsögn 4-5,5 lb
18mán. uppsögn 11 Ib
Tékkareikningar, alm. 0,5-1 Allir nema Ib
Sértékkareikningar 3.0 Allir
Innlán verðtryggð Sparireikningar
3j\mán. uppsögn 1.6 Allir
6 mán. uppsögn 2,5-3,0 Lb.Bb,- Sb
Innlán með sérkjörum 2,5-3,25 Ib
Innlángengistryggð
Bandaríkjadalir 7-7.25 Lb.Sb
Sterlingspund 13,6-14.25 Sb
Vestur-þýsk mörk 6,75-7,5 Lb
Danskarkrónur 9,25-10,75 Sb
ÚTLÁNSVEXTIR (%) lægst
Útlán óverðtryggð
Almennirvíxlar(forv.) 13,5-13,75 Bb.Sb
Viöskiptavíxlar(forv.) (1) kaupgengi
Almennskuldabréf 14,0 Allir
Viöskiptaskuldabréf (1) kaupgengi Allir
Hlaupareikningar(yfirdr.) 16.5-17,5 Bb
Utlan verðtryggð
Skuldabréf 7,5-8.25 Lb.Bh
Utlán til framleiðslu
Isl. krónur 13.75-14,25 Bb
SDR 10,75-11 Bb
Bandarikjadalir 10.10-10.25 Bb
Sterlingspund 16,8-17 Sp
Vestur-þýskmörk 9,9-10.5 Bb
Húsnæðislán 4.0
Lífeyrissjóðslán 5-9
Dráttarvextir 23,0
MEÐALVEXTIR
óverötr. júní 90 14,0
Verðtr. júní 90 7.9
VÍSITÖLUR
Lánskjaravísitalajúlí 2905 stig
Lánskjaravísitalajúní 2887 stig
Byggingavisitala júlí 549 stig
Byggingavisitala júli 171.8 stig
Framfærsluvisitala júlí 146,4 stig
Húsaleiguvísitala hækkar 1,5% 1 .júlf.
VERÐBRÉFASJÓÐIR
Gengi bréfa verðbréfasjóða
Einingabréf 1 4,976
Einingabréf 2 2,714
Einingabréf 3 3,275
Skammtímabréf 1,684
Lifeyrisbréf
Gengisbréf 2,161
Kjarabréf 4,930
Markbréf 2,621
Tekjubréf 1,979
Skyndibréf 1.473
Fjölþjóðabréf 1,270
Sjóðsbréf 1 2,394
Sjóðsbréf 2 1,763
Sjóðsbréf 3 1,674
Sjóðsbréf 4 1,421
Vaxtarbréf 1,6900
Valbréf 1,5885
Islandsbréf 1,031
Fjórðungsbréf 1,031
Þingbréf 1,031
öndvegisbréf 1,030
Sýslubréf 1,032
Reiðubréf 1,020
HLUTABRÉF
Söluverö að lokinni jöfnun m.v. 100 nafnv
Sjóvá-Almennar hf. 650 kr.
Eimskip 462 kr.
Flugleiöir 180 kr.
Hampiöjan 162 kr.
Hlutabréfasjóður 154 kr.
Eignfél. Iðnaðarb. 160 kr.
Eignfél. Alþýðub. 115 kr.
Skagstrendingur hf. 367 kr.
Islandsbanki hf. 157 kr.
Eignfél. Verslunarb. 135 kr.
Olíufélagið hf. 467 kr.
Grandi hf. 172 kr.
Tollvörugeymslan hf. 107 kr.
Skeljungur hf. 500 kr.
(1) Við kaup á viðskiptavíxlum og við-
skiptaskuldabréfum, útgefnum af þriðja
aðila, er miðað við sérstakt kaupgengi,
kge.