Dagblaðið Vísir - DV - 14.07.1990, Blaðsíða 20
20
LAUGARDAGUR 14. JULl 1990.
Umsjón:
Baldur Hjaltason
Óbeinar auglýsingar
Það er að verða æ algengara nú
til dags að fyrirtæki auglýsi vörur
sínar í kvikmyndum. Leikararnir
nota ákveðna gerð af bílum, borða
ákveðna tegund af mat og auðvitað
drekka þeir ákveðna tegund af gosi.
Þegar auglýsingar kvikmynda-
húsanna eru skoðaðar í dagblöðun-
um sést að þar er ávallt auglýstur
sýningartími þeirra mynda sem
eru á boðstólum. En sá sem mætir
á þessum auglýsta sýningartíma
verður óft að bíða í nokkurn tíma
áður en sýning sjálfrar myndarinn-
ar hefst, vegna auglýsinga og sýnis-
homa úr næstu mynd. Magn aug-
lýsinga virðist fara eftir því um
hvað myndin íjallar og hve vinsæl
hún er. Yfirleitt er um að ræða
auglýsingar sem höfða til yngri '
kynslóðarinnar, enda sækir hún
langmest kvikmyndahúsin.
Raunar hafa myndbandanotend-
ur ekki heldur sloppið undan
áhrifamætti auglýsinganna því
ekki er óalgengt að auglýsingar séu
hengdar framan við viðkomandi
mynd. Þetta gildir jafnt um myndir
sem keyptar em til eigin nota og
þær sem leigðar eru á myndbanda-
leigum.
í Bandaríkjunum tóku stóru
kvikmyndaverin Wamer Brothers
og Disney nýlega upp á því að
banna auglýsingar á undan mynd-
um sínum þegar þær era sýndar í
kvikmyndahúsum. Þetta hefur gert
það að verkum að farið er að aug-
lýsa vörur og þjónustu óbeint í
kvikmyndunum í æ ríkara mæli.
Ef til vill var það ætlun þessara
kvikmyndavera að ýta undir þess
konar auglýsingar því þau fá tekj-
urnar af þeim beint í sinn eigin
vasa í stað þess að láta kvikmynda-
húsaeigendur njóta þess.
Bílar
Þegar Paramount kvikmynda-
verið frumsýnir í sumar Days of
Thunder, sem er framhaldið af Top
Gun með Tom Cruise í aðalhlut-
verki, er búist við miklum fjölda
óbeinna auglýsinga. Myndin fjallar
um kappakstur sem er gífurlega
vinsæl íþróttagrein í Bandaríkjun-
um og veltir milljörðum dollara á
ári. Þegar er vitað að Hardee, Coca
Cola, Exxon og Chevrolet hafa
greitt töluvert fé til að fá að kynna
vörur sínar í myndinni og sem
dæmi má nefna að Cruise keyrir
bíl af Lumina-gerð. Þar að auki er
bíUinn allur þakinn auglýsingum
eins og tíðkast með kappaksturs-
bíla. Einnig er farið að tíðkast að
fyrirtækin borgi ekki í beinhörðum
peningum fyrir auglýsinguna held-
ur taki að sér að kynna viðkom-
andi mynd í sínum auglýsingum í
öðram fjölmiðlum.
Hinn gullni
meðalvegur
Kvikmyndaframleiðendur verða
að vera gætnir til að ekki beri of
mikið á þessum auglýsingum,
ásamt því að halda fjölda þeirra í
lágmarki. Þetta er þeim einnig í hag
því þá geta þeir krafist hærri
greiðsíu fyrir auglýsinguna. En
ekkert er hvimleiðara fyrir kvik-
myndahúsagest, sem hefur borgað
fyrir að sjá kvikmynd er hann hef-
ur áhuga á, en að vera neyddur til
aö horfa á illa duldar auglýsingar.
Mynd eins og Mac and Me, sem var
efdrherma E.T. og gerð með það í
huga að höföa til bama, fór illilega
yfir strikið. McDonalds-hamborg-
efa eftir því að þau skötuhjúin voru
í sífellu að fá sér sígarettu. Þau
púuðu og púuðu þarna heilu
tímana og er mjög líklegt að tóbaks-
framleiðendur hafi styrkt framleið-
endur myndarinnar. Einnig er ekki
óalgengt að áfengisframleiðendur
reyni að láta mikið bera á sinni
vöru. Hér er meira um að ræða
lífsstíl heldur en ákveðin vöru-
merki. Það á að líta ut fyrir að það
sé fint að reykja og drekka. Það var
sérstaklega athyglisvert að sjá His
Girl Friday varðandi tóbaks-
reykingar. Myndin var gerð 1940
og síðan þá hefur mikið vatn runn-
ið til sjávar. Tóbaksreykingar eru
nú í andstöðu við þann lífsstíl, sem
ungt fólk hefur tamið sér, og því
myndi kvikmyndaframleiðandi
núna aldrei setja svona mörg lítt
dulin tóbaksatriði inn í myndir sín-
ar því það yrði of áberandi og gæti
dregið úr vinsældum myndarinn-
ar.
Kvikmyndaframleiðendur verða
að gæta sín að ganga ekki of langt.
Þegar áhorfendur fara að taka of
mikið eftir þessum auglýsingum er
hætta á að þær geti fariö að hafa
neikvæð áhrif á vinsældir mynd-
anna. Enn er engin verðskrá um
hvernig kvikmyndaframleiðendur
verðleggja þessar auglýsingar og
raunar viðurkenna sumir ekki að
þeir selji svona auglýsingar. Eitt
þeirra fyrirtækj er Disney. Hins
vegar lentu fulltrúar þess í mestu
vandræðum þegar þeim var sýnt
bréf, sem þeir sendu til valinna
fyrirtækja, þar sem þeir buðu
svona auglýsingar í myndina Mr.
Destiny á „aðeins" 1-5 milljónir
króna.
Það getur verið gaman fyrir þá
sem ætla á bíó á næstunni að hafa
í huga þessar óbeinu auglýsingar
og horfa með öðru auganu á mynd-
ina frá þessum sjónarhóh.
Ætli það sé tilviljun hvaða bjórtegund er drukkin í þessari mynd?
þeirra kom fram á ólíklegustu stöð-
um eins og utan á kafíibolla.
arakeðjan og Coca Cola höfðu sam-
þykkt að auglýsa óbeint í mynd-
inni. Framleiöandinn gekk svo
langt að láta danskeppni í mynd-
inni fara fram á McDonalds-ham-
borgarastað ásamt því að láta kepp-
andann heita Ronald McDonald.
Ekki var þaö betra með kókið. Það
kom í ljós í myndinni að eina nær-
ingin sem geimverumar gátu nýtt
sér og höfðu lyst á var Coca Cola.
Pitsur
En í sumum tilvikum geta svona
auglýsingar hfgað upp á myndir,
eins og sjást mun þegar Teenage
Mutant Ninja Turtle verður fram-
sýnd hérlendis. Hetjumar í mynd-
inni gæða sér á pitsu frá Dominos
og fá einnig afslátt eftir að pitsa
kemur of seint, sem raunar er slag-
orð Dominos í raunveruleikanum.
Samkvæmt erlendum blööum var
handritinu sérstaklega breytt til að
koma þessu atriði að og varð Dom-
inos að greiða um 30 milljónir ís-
lenskra króna fyrir vikið.
Þessar auglýsingatekjur geta
skipt framleiðendur miklu máli,
eins og A1 Ruddy komst að en hann
framleiddi á sínum tíma The God-
father og svo Cannonball Run. Sú
síðarnefnda gaf af sér aukalega um
120 milljónir íslenskra króna vegna
óbeinna auglýsinga. Ástæðan var
sú að myndin var tekin að hluta til
í 7-Eleven-verslunum og merki
Vinsæl vörumerki
Yfirleitt borgar sig ekki að aug-
lýsa svona óbeint í kvikmyndum
nema vinsæl vöramerki og ekki
síst ef þau era tengd ákveðnum
lífsstíl. Bleiuframleiðandinn
Huggies borgaði vel fyrir að í
myndinni The Baby Boom voru
einungis notaðar bleiur frá honum.
Hann auglýsti þessa staðreynd og
í þessu tilviki hjálpaði þetta mynd-
inni sem átti frekar erfitt uppdrátt-
ar.
En svona auglýsingar eru enginn
nýr sannleikur. Þeir sem sáu ný-
lega í ríkissjónvarpinu myndina
His Girl Friday með þeim Cary
Grant og Rosalind Russell tóku án
Dæmigert atriöi með óbeinum auglýsingum.
Skipulegvinna
En þeir sem standa að þessum
auglýsingum verða einnig að gæta
sín. Eða eins og A1 Ruddy sagði í
viðtali við Variety: „Þetta verður
að líta raunveralega út. Þaö er ekki
hægt að láta Mel Gibson taka upp
pakka af Ajax-sígarettum eða
drekka Aqua-bjór. Enginn myndi
trúa því að hann gerði þetta.“
Framleiðendur verða einnig að
benda fólki oft á að ákveðnar per-
sónur í ákveðinni mynd noti afurð-
ir þeirra. Subaru-bílaframleiðend-
urnir urðu að auglýsa að í nýlegri
mynd æki Tom Hank Subaru-bif-
reið. Ef vel tekst th er líka til mik-
ils að vinna. Bandarískur framleið-
andi, sem keypti auglýsingu í E.T.
þar sem E.T. er látinn borða
ákveðna tegund af sælgæti, aug-
lýsti þetta grimmt í öðrum fjölmiðl-
um. Myndin varð einnig geysivin-
sæl og framleiðandinn jók söluna
hjá sér um heil 65% á einu ári.