Dagblaðið Vísir - DV - 16.07.1990, Blaðsíða 32

44
MÁNUDAGUR 16. JÚLÍ 1990.
Merming
Andlát
-J-K
> Verk eftir Toshikatsu Endo i Hafnarborg.
DV-mynd JAK
Innan hringsins
Af skiljanlegum ástæðum eru sýningar á japanskri
myndlist fátíðar hér á landi, að frátöldum grafíkverk-
um sem stöku sinnum berast hingað á vængjum pósts-
ins. Margir minnast eflaust sýningar á verkum grafík-
snillingsins Kunito Nagaoka að Kjarvalsstöðum fyrir
nokkrum árum.
Aö undirlagi Japana sjálfra, nánar tiltekið svokallað-
ar Sasagawa stofnunar hér á landi, hefur nú verið
komið á fót sjóði sem ætlað er að efla menningarlega
samvinnu Japans og Norðurlanda. Endo er þekktur
listamaður í heimalandi sínu, er meðal annars fulltrúi
Japans á yfirstandandi tvíæringi í Feneyjum.
Umfangsmikil verk
Viðkomustaður hans hér á landi er Hafnarborg í
Hafnarfirði sem nú er óðum að vinna sér nafn sem
marktæk sýningarstofnun.
Ein og sér hefði stofnun eins og Hafnarborg sjálfsagt
ekki efni á að flytja svo umfangsmikla listsýningu til
landsins. Því þótt verk Endos séu ekki mörg eru þau
þung og mikil um sig. Er þó hugmyndalegt umfang
þeirra enn meira.
Viö fyrstu yfirsýn virðast hringform Endos úr tré,
jámi og bronsi eins og endurómur vestrænnar naum-
hyggju, hringlaga verka þeirra Richards Long, Ro-
berts Smithson, og Carls André, að viðbættu marg-
rómuða japönsku handverki. Nánara samneyti við
verk Endos og hugmyndaheim leiðir þó í ljós aðrar
áherslur og markmið. Endo lítur ekki á hringinn sem
hreint og líflaust form sem aðeins skírskotar til sjálfs
sín, eins og áhangendur naumhyggjunnar gera. Né
heldur notar hann hringformið sem „tákn“ fyrir eitt-
hvað annað, óendanleikann, fullkomnunina, æðri
máttarvöld eða annað í þá veru.
Til skilnings á sköpunar-
verkinu
Hringurinn er honum sem hlutgervingur arftekinn-
Myndlist
Aðalsteinn Ingólfsson
ar og sammannlegrar viðleitni til skilnings á sköpun-
arverkinu. Sérhver einstakhngur gengur „í hring/í
kringum allt sem er“, segir í kvæði Steins Steinarrs
(og raunar einnig búddískum fræðum), og fýsir að
verða eitt með því sem er innan hringsins. Eldur og
vatn eru undirstaða lífsins, og þessa frumkrafta virkj-
ar Endo í verkum sínum, beint sem óbeint. Málm-
hringir hans eru til orðnir fyrir hita eldsins, tré-
drumbar hans eru vígðir eldi og/eða bornir tjöru, sem
ítrekar í senn eyðingar- og sköpunarmátt eldsins.
Vatnið heldur eldinum í skefjun, það temprar, líknar
og gefur líf. Ofan á trédrumbunum eru grópir barma-
fullar af vatni og „þrýstingurinn á yfirborði (vatnsins)
lyft því yfir brún ílátsins án þess þó að.fljóti yfir“,
eins og segir í sýningarskrá. Fyrir utan allt annað er
vatnið því eins konar mælikvarði á innbyrðis jafn-
vægi í sköpunarverkinu.
Eitt með alheiminum
Með þessum hætti leitast Endo við að færa lífssýn
mannsins í fast form, og um leið að gefa okkur áhorf-
endum tækifæri til að komast í tengsl við uppruna
okkar, verða eitt með alheiminum. En til þess verðum
við að leggja á okkur ferðalag inn á við, inn að þunga-
miðju þess hrings sem sérhvert okkar markar sér.
Ekki er víst að við séum öll undir slíkt ferðalag búin.
Alltént er vel þess virði aö leggja leið sína í Hafnar-
borg til að njóta kyrrðarinnar með þessum verkum.
Sýningu á verkum Toshikatsu Endo í Hafnarborg
lýkur þann 22. júlí næstkomandi.
AI
Hella Nettke Jónsson lést í Borgar-
spítalanum að morgni hins 13. júlí.
Guðný Sigríður Sigurðardóttir frá
Neskaupstað, Suðurgötu 15, Kefla-
vík, lést í Sjúkrahúsi Keflavíkur 12.
júlí.
Grétar Ingimarsson frá Bíldudal,
Grenigrund 5, Kópavogi, andaðist í
Borgarspítalanum þann 12. júlí.
Skúli Sveinsson, fyrrverandi aðal-
varðstjóri og þingvörður, Flókagötu
67, Reykjavík, lést í Landspítalanum
að morgni 13. júlí sl.
Málfreð Friðrik Friðriksson, skó-
smíöameistari, Ægisstíg 2, Sauðár-
króki, lést í Sjúkrahúsi Skagfirðinga
að morgni 13. júlí.
Þóra Stefánsdóttir, Hvassaleiti 16,
andaðist í Vífilsstaðaspítala 12. júlí.
Jarðarfarir
Agnar Sigurðsson lést 6. júlí sl. Hann
var fæddur 17. júní 1923, sonur Ragn-
hildar Guðmundsdóttur og Sigurðar
Ásgrímssonar. Hann lauk sveins-
prófi í járnsmíði í Stálsmiðjunni í
Reykjavík 1946 og prófi úr Iðnskólan-
um sama ár, eftir það vann hann um
tíma sem vélviríu í vélsmiðjunni
Jötni. Hann lauk prófi úr Vélskólan-
um árið 1952 og starfaði eftir það hjá
Eimskipafélagi íslands. Eftirlifandi
eiginkona hans er Unnur Sigurðar-
dóttir. Þau eignuðust þrjú börn sam-
an. Einnig gekk' Agnar syni Unnar í
föður stað. Útför Agnars verður gerð
frá Seltjarnarneskirkju í dag kl.
13.30.

k DV
óskar eftir að ráð Upplýsingar hjá i afgreiðslunni í Ri Kópasker a umboðsmann fr< jmboðsmanni í sín ^ykjavík í síma 91 - á 1. ágúst. na 96-52170 og 27022.
HOTEL I REKSTRI
TIL SÖLU NL-VESTRA
Hótel Vertshúsið, Hvammstanga, sem er í fullum
rekstri, er til sölu. Núverandi leigusamningur rennur
út 1. sept. 1990. Upplýsingar veittar í síma 95-24157,
Sýsluskrifstofan, Blönduósi. Tilboðum ber að skila
fyrir 31. júlí 1990 til embættisins.
Blönduósi, 13. júlí 1990.
Skiptaráðandinn í Húnavatnssýslu
Gunnar Hafsteinn Þórðarson, Blika-
lóni, Hafnarfirði, verður jarðsunginn
frá Hafnarfj arðarkirkj u miðvikudag-
inn 18. júlí kl. 15.
Hörður Baldursson, Heiðarholti 24,
Keflavík, andaðist í Landspítalanum
þann 8. júlí. Jarðarförin hefur farið
fram í kyrrþey.
Ingunn Guðvarðardóttir, Vaflar-
braut 11, Akranesi, verður jarðsung-
in frá Akraneskirkju þriðjudaginn
17. júlí kl. 14.
Útför Páls H. Jónssonar frá Laugum
verður gerð frá Húsavíkurkirkju
föstudaginn 20. júlí kl. 14.
TiJkyimingar
Námskeið í skyndihjálp
Reykjavikurdeild RKÍ heldur námskeið í
skyndihjálp fyrir almenning. Það hefst
miðvikudaginn 18. júli kl. 20 og stendur í
5 kvöld. Kvöldin sem kennt verður eru:
18., 24., 25. og 30. júlí og 1. ágúst. Nám-
skeiðið verður haldið að Fákafeni 11,
annarri hæð. Öllum 15 ára og eldri er
heimil þátttaka. Nánari upplýsingar og
skráning þátttakenda er á skrifstofutíma
í síma 688188. Nú þegar tími sumarleyfa
fer í hönd fara margir að hugsa sér til
hreyfmgs, ætla að ferðast innanlands eða
til útlanda. Reynt verður að heimfæra
námskeiðið upp á aðstæður í byggð og
óbyggð. Það hefur oft sannast að hjálp
nærstaddra getur skipt sköpum á slys-
stað. Það er oft auðlærð hjálp sem getur
gert mikið gagn.
Kosning til
kirkjuþings
Nýlega er lokið kosningu til kirkjuþings,
skv. lögum um kirkjuþing og kirkjuráð
íslensku þjóðkirkjunnar. Eftirtaldh hafa
verið kjömir til setu á kirkjuþingi sem
aðalmenn næstu 4 árin: Úr Reykjavíkur-
prófastsdæmi: sr. Karl Sigurbjömsson,
sr. Hreinn Hjartarson, Hólmfríður Pét-
ursdóttir og Jóhann Björnsson.
Úr Kjalamessprófastsdæmi: dr. Gunnar
Kristjánsson og Helgi Hjálmsson.
Úr Borgarfjarðar-, Snæfells og Dalapróf-
astsdæmum: sr. Jón Einarsson prófastur
og Halldór Finnsson.
Úr Barðastrandar- og ísafjarðarprófasts-
dæmum: sr. Gunnar Hauksson og Gunn-
laugur Jónasson.
Úr Húnavatns- og Skagaíjarðarprófasts-
dæmum: sr. Ámi Sigurðsson og Margrét
K. Jónsdóttir.
Úr Eyjafjarðar- og Þingeyjarprófasts-
dæmum: sr. Þórhallur Höskuldsson og
Halldóra Jónsdóttir.
Úr Múla- og Austfjaröarprófastsdæmum:
sr. Þorleifur Kjartan Kristmundsson og
Guðmundur Magnússon.
Úr Skaftafells-, Rangárvalla- og Ámes-
prófastsdæmum: sr. Sigurjón Einarsson
og Jón Guðmundsson.
Úr hópi kennara guðfræðideildar Há-
skóla Islands: dr. Bjöm Bjömsson.
Úr hópi guðfræðinga og presta sem fast-
ráðnir em til sérstakra verka innan þjóð-
kirkjunnar: sr. Jón Bjarman.
Landsbankinn á
landsmóti skáta
Landsbankinn starfrækti bankaaf-
greiðslu á landsmóti skáta á Úlfljótsvatni
og gaf út svokallaðar Undrabækur sem
vom sérprentaðar bækur eingöngu ætl-
aðar til notkunar þar. Bömin gátu því
geymt allt þaö fé sem þau höfðu með-
ferðis inni á bók og tekið út vasapeninga
til daglegra nota. Einnig gátu þeir fjöl-
mörgu erlendu gestir sem sóttu lands-
mótið geymt þar gjaldeyri og skipt eftir
þörfum. Jóhann Sveinbjömsson stýrir
afgreiðslu Landsbankans í Reykholíi.
Honum til aðstoðar á landsmótinu vom
þær Eygló Gráns, Esther Halldórsdóttir
og íris Eiríksdóttir sem vom lánaðar frá
Landsbankaútibúinu á Selfossi. Skátarn-
ir lögðu stóran skerf af mörkum til skóg-
ræktar á landsmótinu þvi um 50.000 trjá-
plöntur vom settar niöur þá daga sem
mótið stóð yflr. Landsbanki íslands, við-
skiptabanki skátanna, veitti fé til styrkt-
ar gróðursetningunni.
Fjölnnidlar
ER VATNSKASSINN BILAÐUR?
Gerum við-seljum nýja
ameríska - evrópska
Ármúla 19,128 Reykjavík
Simar: 681877, blikksmíðaverkstæðið
681949, vatnskassaverkstæðið
681996, skrifstofan
Spurning um réttlæti
Asamt heföbundnum liðum í sjón-
varpinu var sýnt finnskt leikrit
byggt á sögu eftir Albert Camus. Það
íjallaöi um þann terror að vera
terroristi. Spumingar um réttlæti
leituðu á hugann svo og spumingar
um kjark. „Við erum öll hugleys-
ingjar, það tekur bara enginn eftir
því,“ var sagt. Mannlegar tilfinning-
ar virðast viðs Qarri í þessum kalda
heimihryðjuverka. Napurlegtflf
skyldimaöurætla.
Þessi dapri heimur er þó víðs fjarri
í huga manns þegar sumarið er ann-
ars vegar og maður er staddur uppi
á íslandi. Þetta vekur mann þó til
umhugsunar um tilveruna annars
staðar.
Albert Camus var frá Alsír og
starfaði sjálfur í ffönsku and-
spymuhreyfingunni í seinni heims-
styrjöldinni. Hann þekkti því vel
hugsanagang þeirra sem ætluðu að
ráðast til atlögu. Hann stundaði
blaðamennsku í heimaborg sinni,
Oran, og skrifaði leikrit og skáldsög-
ur. Hlaut hann nóbelsverðlaunin
1957.
Efvið vendum okkar kvæði i kross
og höfum samviskusamlega borgað
áskriftargjöldin okkar getum við lit-
ið á dagskrá Stöðvar tvö þetta sama
kvöld. Þar kveður við nokkuð ann-
an tón, í það minnsta til að byrja
með. Ómar Ragnarsson með sína
léttu lund hreif áhorfendur með sér
í stutta stund en eftir það tók spenn-
an við. Þaö má ekkert kvöld vera
án spennu. Hitchcock og Boston
morðinginn tóku höndum saman og
létutilskararskríða.
Menn lögðust eftir allt þetta til
hvílu og dreymdi sjálfsagt góða
drauma.
Telma L. Tómasson