Dagblaðið Vísir - DV - 25.07.1990, Qupperneq 8

8
MIÐVIKUDAGUR 25. JÚLÍ 1990.
Útlönd
Ariane-geimflaug var skotiö á ioft
í gærkvöldi og er þaö í fyrsta sinn
síðan í febrúar síðastliönum en þá
átti sér stað sprenging og geimflaug
eyöilagðist. Ariane-flaugarnar eru
mannlausar.
Hlutverk Ariane-flaugarinnar,
sem skotiö var á loft í gær, var að
koma fyrir á sporbaug um jörðu
tveimur Qarskiptahnöttum, öörum
vestur-þýskum en hinum frönsk-
um. Báöir hnettimir eru vara-
Imettir fyrir aðra sem þegar hefur
verið komiö fyrir í geimnum. Ar-
iane tókst hlutverk sitt prýöilega
og hefur hnöttunum nú verið kom-
iö fyrír.
Hin vestur-evrópska Ariane-
samsteypa er stærsta fyrirtæki
heims í sinni grein, að koma fjar-
skiptahnöttum fyrir í geimnum. í
kjölfar sprengingarínnar í febrúar
þurftu ráðamenn fyrirtækisins að
gera breytingar á starfsemi sinni
og undirbúningi geimskota flauganna. Það voru mannleg mistök sem
ollu sprengingunni í febrúar, klútur, sem hafði gleymst í einni eldsneytis-
leiðslu, stiflaði leiðsluna með þeiro afleiðingum að sprenging varð.
Ariane-flaug reiðubúin til flugtaks.
Simamynd Reuter
Átjánda tungt Satúrnusar uppgötvað
Vísindamenn haia uppgötvað enn eitt tungl á braut um Satúmus og
er nú vitað um átján fylgitungl þessarar reikistiömu. Nýja fylgitunglið
er ekki stórt um sig, aðeins 20 kílómetrar í þvermál. Ekki hefur tungl-
inu, sem er að finna í ysta hring Satúmusar, enn veriö gefiö nafn en ekki
er ólíklegt aö þaö veröi látiö heita Pan.
ísræl hafnar hvatningu EB
Shamir, forsæfisróðherra ísraels, ræddi í gær við ufanrikisráðherra
þrlggja aðildarríkja Evrópubandalagsins um friðarhorfur f Miðaustur-
iöndum. Slmamynd Reuter
ísraelsstjóm hefur hafnaö hvatningu aðildarrikja Evrópubandalags-
ins, EB, um að fulltrúar PLO, Frelsissamtaka Palestínu, eigi aðild að við-
ræðum um friö í Miðausturlöndum. Þá hétu stjórnvöld þar einnig aö
standast allar þvingunaraðgeröir sem EB-ríkin kynnu að beita ísrael.
Utanríkisráðhetrar þriggja EB-ríkja - Ítalíu, Irlands og Lúxemborgar -
ræddu við Shamir forsætisráðherra og Levy, utanríkisráðherra ísraels.
ítalski ráðherrann lagöi áherslu á að PLO tæki þátt í fríðarumleitunum.
Hann lét einnig aö því líggja að frekari efnahagsleg tengsl milli ítallu bg
ísraels kynnu að velta á friðammleitunum.
Mótmæla bandarísku herstöðvunum
Grikkland samþykkti í gær
áframhaldandi veru bandaríska
hersins í landinu og nær sam-
komulagið til átta ára. Skömmu
áöur en gríska þingið staöfesti
þetta samkomuiag bmtust mikil
mótmæli út í Hania á Krít, skammt
frá bandarískri fiotastöð.
Samkvæmt samkomulaginu
verður tveimur herstöðvum lokaö
Hellenikon herflugstöðinni,
nærrí flugvellinum í Aþenu, og Nea
Makri flotastöðinni, austur af höf-
uöborginni. Flestir verða banda-
rísku hermenmmir á Krít, grísku
eyjunni í Miðjaröarhafi. Þingið
samþykkti samkomuiagið með 151
atkvæði gegn 144.
Mótmæh hófust á Krít að kvöldi
mánudags. Lögregla beitti táragasi
til aö sundra um tvö þúsund mót-
mælendum sem hentu bensín-
sprengjum að lögreglu og kveiktu
í byggingum og skrifstofuhúsnæði.
Skotið var að tveimur lögreglu-
mönnum, aö því er fram kom í
fréttum. Vera bandaríska hersins í
GrikWandi hefur veriö kveikjan að
Mótmælendur á Grikklandi hentu
bensínsprengjum að lögreglu tif
að leggja áherslu á andstöðu sina
við veru bandariskra hermanna i
landinu. Simamynd Reuter
mótmælum alit frá árinu 1967
þegar herinn hrifsaöi völdin. Grikkir litu svo á að Bandaríkin styddu
herstjómina og varö þaö til þess að ýta undir andstöðu við Bandaríkja-
menn eftir að herstjómin missti vöidin.
Deilur íraka og Kuwait í Persaflóa:
Liðsflutningar
við landamærin
írakar hafa flutt þrjátíu þúsund
hermenn að umdeildum landamær-
um landsins og Kuwait, nágrannans
í suðaustri. Spenna fer nú vaxandi á
þessum slóðum og hafa Bandaríkja-
menn sent herskip til Persaflóa til
æfinga ásamt herskipum frá Samein-
uðu arabísku furstadæmunum.
Bandarískur embættismaður sagði í
gær að hermenn bandaríska hersins
í þessum heimshluta hefðu enn ekki
verið skipaö í viðbragðsstöðu. Ljóst
er að æfingar bandarísku herskip-
anna nú eru tímasettar með þessa
vaxandi spennu í huga og til að sýna
vinaþjóðum Bandaríkjanna við
Persaflóa stuöning.
Talsmaður utanríkisráðuneytis
Bandaríkjanna sagöi aö herefling
ætti sér stað beggja vegna landa-
mæra íraks og Kuwait. Talsmaður-
inn sagði íraka bera ábyrgðina á því
að hafa hafið þessa hereflingu en
vildi ekki skýra frá mati bandarískra
stjómvalda á því um hversu mikla
hernaðarflutninga væri hér að ræða.
Vestrænir stjórnarerindrekar
segja að tvær vopnum búnar her-
deildir íraka hafi verið fluttar að
landamærunum og umdeildra olíu-
svæða á landamærunum. Vestrænir
hernaðarsérfræðingar tóku fyrst eft-
ir herflutningunum til landamæra
ríkjanna um síðustu helgi og segja
Miklir liðsflutningar eru nú að landa-
mærum íraks og Kuwait.
að nærfellt þrjátíu þúsund hermenn
hafi verið fluttir til.
Stjórnarerindrekar telja að með
þessu séu írakar aö reyna að þvinga
Kuwait nú þegar fundur OPEC-ríkja,
Samtaka olíuútflutningsríkja, er aö
hefjast. Fundurinn hefst á morgun.
Fréttaskýrendur segjast búast við að
fulltrúar írak á þeim fundi muni
krefjast hærra olíuverðs á alþjóöa-
markaði. I síðasta mánuði byrjuðu
stjórnvöld í írak og Kuwait að munn-
höggvast. írak sakaði Kuwait um að
hafa stolið olíu úr olíulindum á
landamæranum og að vinna að því
að grafa undan efnahag ríkjanna við
Persaílóa með því aö framleiða meiri
oliu en markaðurinn þyldi. írakar
hafa stöðugt aukið þrýstinginn jafn-
vel þó að Kuwait hafi heitið að draga
úr framleiðslu olíu.
Olíuráðherra íraks, Issam Abdul-
Rahim, sagöi í gær að samtökin
þyrftu að setja þak á framleiðsluna
og halda sig við það þak þar til verð
á olíutunnu hækkaði upp í 25 doll-
ara. Sagði ráðherrann að 25 dollarar
væru algert lágmark. í fréttum
íröksku fréttastofunnar sagði aö
lokatakmark íraks væri að olíutunn-
an færi á þijátíu dollara.
Flest aðildarríki OPEC eru hins
vegar hlynnt minni og mun hægfara
verðhækkun en írakar vilja. Olíu-
tunnan selst nú á 17 dollara. Verð á
olíu hefur hækkað um þrjá dollara
síðustu vikur, m.a. vegna þess að
menn óttast að írökum takist að fá
samþykki hinna aöildarríkja OPEC
fyrir framleiðslutakmörkunum.
Hosni Mubarak, forseti Egypta-
lands, hefur verið að reyna að miðla
málum og ræddi við leiðtoga íraks,
Kuwait og Saudi Arabíu í gær.
Egypski forsetinn segir að rétt sé að
írak og Kuwait leysi ágreininginn sín
á milli sjálf, að því er fram kom í
fréttum í morgun.
Reuter
Hosni Mubarak, forseti Egyptalands, ræddi í gær við Saddam Hussein, forseta Iraks (til hægri), til að reyna að
jafna ágreining íraka og Kuwait. Símamynd Reuter
Úkraína vill aðild að RÖSE
Yfirvöld Úkraínu, sovéska lýðveld-
isins sem lýsti yfir fullveldi 16.júlí
síðastliðinn, íhuga nú að sækja um
aðild að RÖSE, Ráðstefnunni um ör-
yggi og samyinnu í Evrópu. Það var
sendiherra Úkrainu hjá Sameinuðu
þjóðunum, Gennady Oudovenko,
sem greindi frá þessu á fundi með
fréttamönnum í gær.
Sendiherrann sagði einnig að hann
vildi að Úkraína yrði áheymarfull-
trúi á fundUm Samtaka ríkja utan
hemaðarbandalaganna.
Úkraína og Hvíta-Rússland eiga
fulltrúa hjá Sameinuðu þjóðunum
auk þess sem Sovétríkin í heild sinni
eiga þar fulltrúa. Var þetta ákveðið
við stofnun Sameinuðu þjóðanna
1945 til þess að Sovétríkin fengju
fleiri en eitt atkvæði. Þessi Sovétlýð-
veldi hafa alltaf greitt atkvæði eins
og fuiltrúar Sovétríkjanna en nú
gæti orðið breyting á, að því er sér-
fræðingar segja.
í fuliveldisyfirlýsingunni í síöustu
viku sagöi þingið í Úkraínu að lýð-
veldiö vildi verða hlutlaust og vera
utan hernaðarbandalaga.
Heimildarmaður RÖSE í Vín tjáði
fréttamanni Reuterfréttastofunnar
að ekki væri möguleiki fyrir Eystra-
saltsríkin að fá áheymarfulltrúa eins
og þau báðu um í síðustu viku. Sovét-
ríkin myndu koma í veg fyrir það.
Reuter