Dagblaðið Vísir - DV - 04.10.1990, Blaðsíða 15

FIMMTUDAGUR 4. OKTÓBER 1990.
15
Er gömlu
flokkunum
treystandi?
Kvennalistakonur hafa frá upp-
hafi sagt, aö þær stefni að því aö
gera Kvennahstann óþarfan sem
sérstakt stjórnmálaafl. Von okkar
er, aö einhvem tíma í framtíöinni
verði hugmyndafræði okkar og
vinnubrögö uppistaða og ívaf í víö-
tækri hreyfmgu, þar sem konur og
karlar geta unnið hhð við hhð af
gagnkvæmri tihitssemi og virðingu
hvert fyrir annars forsendum,
menningu og sjónarmiðum.
í samræmi við þessa sýn hljótum
við ahtaf aö endurskoða tilveru-
gmndvöh Kvennahstans, meta
það, hvenær sem tilefni gefst, hver
þörfin er og hvaða erindi við eigum
við þjóðina. Það segir kannski mest
um stöðu kvenna og barna og
áherslumar í íslenskum stjórn-
málum, að það hefur enn ekki kom-
ið th tals í neinni alvöru, að hlut-
verki Kvennahstans sé lokið.
Málefnin mikilvægust
Ýmsir benda á þann augljósa ár-
angur af starfi Kvennalistans, hvað
konur eru miklu sýnhegri en áður,
bæði á vettvangi félagsmála og at-
vinnumála, og staðhæfa, að þar
með sé nóg að gert. Því fer þó víðs
fjarri, auk þess sem aukin þátttaka
kvenna er aðeins einn þáttur máls-
ins. Miklu mikhvægari er sá mál-
efnalegi árangur, sem þarf að nást,
og sú hugarfarsbylting, sem allt
veltur á.
Kjallariim
Kristín Halldórsdóttir
starfskona Kvennalistans
Kvennahstakonur verða því að
spyrja sig og kjósendur sína, hvort
slík hugarfarsbylting sé næghega
langt komin og hvort öðmm stjóm-
málaöflum sé treystandi fyrir höf-
uðbaráttumálum Kvennalistans.
Við getum tekið forgangsmálin
hð fyrir hð:
Aðbúnaðurbarna
Eru gömlu flokkarnir t.d. líklegir
th þess að setja aðbúnað barna á
forgangshstann hjá sér?
Hafa þeir sýnt það, að þeir hafi
velferð heimilanna í fyrirrúmi,
þegar þeir leggja á ráðin?
Er þeim treystandi th þess að efna
marggefin loforð um fullnægjandi
dagvistun, einsetna skóla, öryggi
og uppörvandi umhverfl?
Skilja þeir, að hin brýna þörf fyr-
ir styttri vinnutíma og bætt kjör
snýst ekki síst um gmndvöll fyrir
eðhlegt fjölskyldulíf?
Bera niðurstöður skoðanakönn-
unar um viðhorf íslenskra barna-
fjölskyldna þess vott, að gömlu
flokkarnir séu vanda sínum vaxn-
ir?
„Svona má... velta því fyrir sér, hvaö
yrði um forgangsmál kvennalista-
kvenna, ef þær drægju sig pent í hlé
og létu gömlu flokkana um leiksvið
stjórnmálanna.“
„Hafa görnlu flokkarnir sýnt, að þeir bjóði upp á raunverulegar lausnir
handa hinum lægstiaunuðu?" er m.a. spurt í greininni.
Launamálin
Hafa gömlu flokkarnir sýnt, að
þeir bjóði upp á raunverulegar
lausnir handa hinum lægstlaun-
uðu? Á láglaunafólk virkilega ekki
betra skilið en yfirlýsingar um
óhagganlegt launakerfi og síendur-
tekið ákall um þolinmæöi, meðan
hinir hæstlaunuðu hrifsa til sín
launahækkanir, sem samsvara
meðaltekjum láglaunamennskju
eða meira? Það á við um forstjóra
jafnt tapfyrirtækja sem betur
stæðra, að ékki sé minnst á bæjar-
stjórana, sem virðast sérstaklega
ijárþurfi umfram venjulegt fólk. Á
meðan tala ráðherrar um þjóðar-
sátt.
Er gömlu flokkunum treystandi
til þess að rétta hlut kvenna í
launamálunum? Hefur skilningur
þeirra eflst th slíkra muna síðustu
árin, að þeir séu líklegir th þess að
setja slíka leiðréttingu í forgang?
Hafa þeir sýnt hinn minnsta skiln-
ing á nauðsyn þess að taka thlit th
kvenna við uppbyggingu í atvinnu-
lífinu?
Umhverfismálin
Er þorandi að láta gömlu flokk-
ana um umhverfismálin? Getum
við treyst því, að eitthvað sé á bak
við öll orðin um nauösyn þess að
vernda náttúru landsins, þegar
þeim stofnunum, sem eiga að sjá
um slíka vernd, er haldið í fjötrum
fjárskorts? Sér einhver samræmi í
fagurgalanum um hreina, íslenska
umhverfið og þrjóskufullri ásókn-
inni eftir mengandi stóriðju?
Er einhver kvennalistakona sam-
mála dæmigeröum orðum um-
hverfisráðherra, sem segir, að
„... í ljósi þess, að viö höfum dreg-
ið verulega úr brennisteinsmengun
með því að útrýma olíukyndingu
að mestu þurfum við ekki að
skammast okkar þótt við aukum
losun brennisteinsoxíðs með nýju
álveri“!! (Þjóðviljinn 7. sept. 1990).
Það eru að vísu sáralítil líkindi
til þess, að núverandi umhvérfis-
ráðherra fái umboð kjósenda til
þess að gegna því embætti lengur
en til næstu kosninga, en fráleitt
er að treysta á aðrar áherslur hjá
fulltrúum hinna flokkanna.
Svona má lengi áfram telja og
velta því fyrir sér, hvaö yrði um
forgangsmál kvennalistakvenna, ef
þær drægju sig pent í hlé og létu
áömlu flokkana um leiksvið stjórn-
ínálanna.
Það yrði auma leikritið.
Kristín Halldórsdóttir
Hröðum uppbygg-
ingu leikskóla
Það er ekki hlaupið að því að verða sér úti um pláss á barnaheimili,
segir m.a. í greininni.
Síðustu kjarasamningar gáfu
fyrirheit um umbætur á ýmsum
sviðum. Þjóðarsáttin átti og á að
gefa mönnum ráðrúm til umhugs-
unar og úrbóta á félagslega sviðinu.
Það verður að segjast eiris og er að
árangurinn hingað til hefur verið
ansi rýr og því miður hafa menn
ekki orðið varir við frumkvæði af
hálfu stjórnvalda í þessum efnum.
Á hinn bóginn finnast dæmi um
hið gagnstæða. Heilbrigðiskerfinu
hrakar stöðugt í bókstaflegri merk-
ingu og er deildum lokað í lengri
eða skemmri tíma. „Samfelldur
skóladagur“ er farinn að hljóma
klisjukennt. Dagheimilispláss eru
víða af skornum skammti og svona
mætti lengi telja.
Bannorðið er launakjör
í landi þar sem framfærsluvísi-
tala er yfir lágmarkslaunum verð-
ur að gera ráð fyrir því að almennt
vinni báðir foreldrar utan heimilis.
Til þess að það gangi upp með góðu
móti verða ýmsar forsendur að
vera til staöar, s.s. pláss á barna-
heimih fyrir börnin. Það er ekki
hlaupið að því að verða sér úti um
þau og reyndar nánast ókleift á
mörgum stöðum.
Það er því að miklu leyti ósam-
ræmanlegt að báðir foreldrar vinni
úti og að barn fái pláss á barna-
heimili. Oftast nær er úrræðið að
KjaUaiinn
Árni Guðmundsson
félagi í BSRB
útvega vistun hjá dagmömmu en
sá ágæti kostur er flestum ofviða
fiárhagslega, jafnvel þótt eingöngu
sé um vistun fyrir eitt barn að
ræða.
Barnaheimili þar sem starfað er
á faglegum grunni með góðu og
velmenntuðu starfsfólki er að mínu
mati besti kosturinn. Það er fiár-
festing sem þjóðfélagið hefur ekki
efni á að sleppa.
Það væii ósanngjarnt að halda
því fram að ekkert hefði verið gert
af hálfu sveitarfélaga á þess.u sviði.
Sum sveitarfélög hafa unnið ákveð-
ið uppbyggingarstarf; kjami máls-
ins er bara sá að það vantar fleiri
pláss. Og í ljósi þess vekur það
vissulega undrun að í stærsta sveit-
arfélagi landsins séu til dagheimili
sem ekki halda fullum dampi og
að fiöldi deilda sé lokaður vegna
starfsmannaeklu.
Það hlýtur að vera dapurlegt
hlutskipti að geta ekki nýtt bygg-
ingar nema að hluta til og má rekja
þetta bakslag til launastefnu við-
komandi sveitarfélags undanfarin
ár. Þess vegna vekur það furðu
þegar forsvarsmaður þeirrar stofn-
unar, sem annast þessi mál, mætir
í fréttatíma Sjónvarps og setur sig
aðspurður um ástæður vandans í
sömu stellingar og þegar börn leika
„Frúna í Hamborg“. Nema hvaö í
stað þess að ekki megi segja ,já,
nei, svart, hvítt" er bannorðið
„launakjör". - Svörin voru í sam-
ræmi viö reglur leiksins.
Markviss vinnubrögð
Það hlýtur að vera hverju sveit-
arfélagi kappsmál og markmið að
stuðla að uppbyggingu á sviði dag-
vistarmála. Markviss vinnubrögð
skapa hæfari einstaklinga og betra
þjóðfélag. Nokkrar leiðir til að
nálgast markmiðið er að:
A. hraða uppbyggingu heimila og
auka þar með fiölda plássa.
B. Gefa fólki sem ekki tilheyrir for-
gangshópum aukna möguleika á
vistun fyrir börn sín.
C. Skapa viðunandi starfskjör og
aðstöðu fyrir starfsfólk.
D. Skapa forsendur fyrir ýmis önn-
ur dagvistarform.
E. Gefa fólki sem ekki tilheyrir for-
gangshópum kost á niðurgreiðsl-
um hjá dagmæðrum.
F. Auka stuðning við forgangshópa
enn frekar.
Auk þess væri það af hinu góða
að frumvarp til laga um leikskóla
hlyti afgreiðslu á Alþingi sem allra
fyrst.
Við BSRB-félagar víkjumst ekki
undan því að taka virkan þátt í
stefnumótun á þessu sviði og mun-
um gera það í þeirri von að frum-
kvæði okkar verði stjórnvöldum til
eftirbreytni. Mætum því á fundinn
um málefni leikskólans sem BSRB
hefur boðað til í Gamla bíói klukk-
an fimm í dag og sýnum viljann í
verki.
Árni Guðmundsson
„í landi þar sem framfærsluvísitala er
yfir lágmarkslaunum veröur að gera
ráð fyrir því að almennt vinni báðir
foreldrar utan heimilis.“