Dagblaðið Vísir - DV - 06.04.1991, Blaðsíða 24

24
LAUGARDAGUR 6. APRÍL 1991.
Kvikmyndir
Meistaraverk frá írlandi
hann undir nafninu Ayatollah
meöal starfsmanna meðan á
myndatökunni stóð, bæði til gam-
ans og til að undirstrika aðdáun
þeirra á hve vel honum tókst að
koma persónuleika Bull til skila.
Sheridan ber Richard Harris
einnig söguna vel. „Það var stór-
kostlegt að vinna meö honum. Þaö
er ekki annaö hægt en að bera virð-
ingu fyrir mönnum sem geta leikið
af svona mikilli ástríöu. Ég held
einnig að fólk verði undrandi yfir
hve vel Harris tekst upp í mynd-
inni. My Left Foot flallar um heim-
ilið, öryggi, ást og umhyggju en The
Field um vitfirringu og hiö illa.“
Bandarískur
athafnamaður
Það er Tom Berenger sem leikur
bandaríska aðkomumanninn.
Hann á erfitt með að skilja ástríðu
hins aldna bónda að eignast jörð-
ina. Foreldrarhans áttu ættir sínar
að rekja til þessarar grænu eyju
sem hann langar nú til að kynnast
nánar. Hann er þó mjög bandarísk-
ur í sér því ætlun hans er kaupa
jörðina til að byggja þar sements-
verksmiðju ásamt því að „gera vegi
um írland þvert og endilangt", eins
hann komst sjálfur að orði. Það er
einmitt þessi húgsanagangur sem
verður honum að falli í myndinni.
Berenger hefur viðurkennt að
honum hafi reynst erfitt að ná tök-
um á persónuleika Bandaríkja-
mannsins. Hann átti að vera hulinn
ákveðnum ævintýraljóma en Ber-
enger fór til leikstjórans og vildi fá
að vita eitthvað meira um þessa
dularfullu persónu. Hann ímynd-
aði sér síðan að þessi bandaríski
athafnamaöur væri meö skrifstofu
bæði í Dublin og í Boston. Á þess-
um árum var verið að byggja upp
vegakerfið í Bandaríkjunum og í
það fór mikið af steypu. Banda-
ríkjamanninum fannst skylda að
taka þátt í uppbyggingunni á ír-
landi vegna ættartengsla sinna en
í raun þarf hann ekkert á þessari
jörð að halda til að byggja sements-
verksmiðjuna sína. Það er nóg úr
öðru að velja. En þetta verða samt
sem áður örlög hans.
írskir
Bandaríkjamenn
Það eru fleiri úrvalsleikarar í The
Field en Richard Harris. Þar má
nefna John Hurt og Brenda Fric-
ker. - Myndin er nokkuð íburðar-
meiri en My Left Foot en getur
varla talist nein stórmynd á banda-
riskan mælikvarða. Hún var frum-
sýnd í Bretlandi í sl. mánuði og
fékk þar mjög góðar viðtökur. Það
virðist því sem The Field æth aö
slá í gegn líkt og My Left Foot.
Þeir félagar Sheridan og Pearson
eru þegar farnir að undirbúa næstu
mynd fyrir Universal. Hún á að
gerast um 1930 og fjalla um ungan
mann frá írlandi sem er aö reyna
að koma undir sig fótunum í
Bandaríkjunum. Myndin verður
kvikmynduö bæði í New York og
Dublin.
Það er ánægjulegt að sjá að írskur
kvikmyndaiðnaður er að ná sér á
strik. Þessi velgengni þeirra
Sheridan og Pearson hefur virkað
sem vítamínsprauta á kvikmynda-
gerð i landinu. Það er þegar farið
að spá Richard Harris óskarnum
fyrir besta leik í karlhlutverki sem
hann hefur þegar verið tilnefndur
til.
Þessi velgengi á listasviðinu er
ekki einvörðungu bundin kvik-
myndum því bæði Sinead O’Con-
nor og U2 hafa gert það gott í tón-
listinni. Til að kóróna allt saman
hefur Dublin verið valin menning-
arborg Evrópu 1991. Geri aörir bet-
Ur. Helstu heimildir:
Empire, Variety.
Það er ahtaf erfitt fyrir smáþjóöir
að hasla sér völl í kvikmyndagerð
á alþjóðlegum vettvangi. Þetta eig-
um við íslendingar einna best að
vita. Þótt við höfum gert myndir
sem ætlaðar voru fyrir alþjóðlegan
markað eins og Átómstöðina þá
höfum viö allavega hingað til ekki
haft erindi sem erfiði. Þetta getur
þó breyst á einni nóttu eins og gerð-
ist hjá annarri smáþjóð, frændum
okkar írum í fyrra. Þá slógu þeir
eftirminnilega í gegn með mynd-
inni My Left Foot sem fjallaði um
líf írska rithöfundarins Christy
Brown. Myndin hlaut mikið lof um
allan heim og var tilnefnd til fimm
óskarsverölauna. Þegar upp var
staðið hafði Daniel DayLewis hlotið
óskarsverðlaun sem besti leikarinn
í karlhlutverki fyrir frábæra túlk-
un sína á Christy Brown svo og
Brenda Fricker sem besta leikkona
í aukahlutverki.
Gott samstarf
Leikstjóri My Left Foot var Jim
Sheridan. Þetta var fyrsta kvik-
myndin sem hann leikstýrði en
Sheridan haföi lengið starfað við
leikhúsið og öðlast þar mikla
reynslu við leikstjórn og sviðsetn-
ingu leikrita. Hann var einnig einn
af stofnendum Project Arts Centre
á sínum tíma.
Velgengni My Left Foot opnaði
Sheridan og félaga hans, framleið-
andanum Noel Pearson, margar
dyr. En upphaflega bauð Noel Pe-
arson Sheridan að leika hlutverk
Christy Brown í myndinni sem
endaði þó með því að Sheridan tók
að sér leikstjórnina.
Þeir félagar geröu nýlega þriggja
ára samning við bandaríska kvik-
myndaverið Universal um gerð
þriggja mynda. Nú hefur litið dags-
ins ljós fyrsta myndin í þessum
pakka sem ber nafnið The Field og
gerist árið 1939 í írska þorpinu
Carraigthomond.
Mikill harmleikur
Myndin er byggð á leikriti Johns
B. Keane og fjallar um írska bónd-
ann Bull McCabe sem Richard
Harris leikur. Jörðin, sem hann
hefur byggt upp höröum höndum,
er sett á söluskrá. McCabe ætlar
sér aö eignast jörðina en missir af
henni þegar Bandaríkjamaður,
sem er nýkominn til Carraigthom-
ond, býður betur. McCabe tekur
þessu endalokum illa og hefur í
hótunum við hinn nýja eiganda
ásamt sonum sínum. Þegar hann
lendir í átökum við Bandaríkja-
manninn verður hann fyrir því
óhappi að bana honum óviljandi.
Þetta er upphafið að miklum fjöl-
skylduharmleik þar sem saga ír-
lands gefur myndinni sterkan und-
irtón.
„Það sem vakti áhuga minn á
þessari gömlu sögu var þráhyggja
Bulls,“ var haft eftir Sheridan í
viðtali við blaðið Empire þegar
hann var spurður hvað hefði vakið
áhuga hans á The Field. „Ég vildi
fræðast betur um hvað var að ger-
ast í kollinum á honum. Hann var
bókstafstrúarmaður eins og svo
margir aðrir. Bull vildi halda í þá-
tíðina sem hann taldi heilsteyptari
og haldbetri en nútímann."
Enska og heimspeki
Þegar bakgrunnur Jims Sheridan
er skoöaður kemur í ljós aö hann
lauk prófi í ensku og heimspeki frá
háskólanum í Dublin fyrir nær
tuttugu árum. Hann hafði þá engan
áhuga á kvikmyndum en skellti sér
af fullum krafti í leikhúsið eins og
áður var sagt. Hann stofnaði meðal
annars Bamaleikhúsið og feröaðist
á milli framhaldsskóla þar sem
hann setti á svið og leikstýrði allt
að því framúrstefnuverkum af
Atriði úr The Field.
Hér eru þeir Richard Harris og leikstjorinn Sheridan.
miklum skörungsskap. Sheridan
fór síðan fljótlega að vekja athygli
utan írlands fyrir leikstjórn sína,
meðal annars með mjög frumlegri
útgáfu á Purgatory sem sýnd var á
Edinborgarhátíðinni 197S. Hann
yfirgaf síöan írland 1981, eins og
flestir listamenn á írlandi gera ein-
hvern tíma á lífsleiðinni, og fluttist
til Kanada ásamt eiginkonu og
tveimur börnum þeirra. Þaðan lá
leiöin til New York þar sem hann
varð forstöðumaður Irish Art Cent-
er þangað til Noel Pearson gat talað
hann til að taka þátt i gerð My
Left Foot.
Stórkostlegur leikur
Þaö er Richard Harris sem leikur
hinn hvítskeggjaða Bull og er þetta
fyrsta hlutverk hans í k.vikmynd í
ein tíu ár. Þótt hann hafi virkað
óöruggur í upphafi var hann fljótur
að ná tökum á hlutverkinu og gekk
Stærstu hlutverkin eru í höndum Harris og Berenger.
Umsjón
Baldur Hjaltason