Dagblaðið Vísir - DV - 04.04.1992, Qupperneq 4

4
LAUGARDAGUR 4. APRÍL 1992:
Fréttir
Ótrúleg harka hlaupin 1 matvörumarkaðinn:
Kaupmenn henda hver
öðrum út úr verslunum
Samkeppnin á matvörumarkaön-
um hefur tekiö óvænta stefnu upp
á síðkastið. Kaupmenn eru farnir
að henda hver öðrum út úr versl-
unum ef verið er að gera verðkann-
íuiir. Upphaíið að þessu öllu saman
má rekja til þriöjudagsins í síðustu
viku þegar Jóhannes Jónsson,
kaupmaður í Bónusi, vísaði tveim-
ur Miklagarðsmönnum á dyr með
nokkrum þjósti. Miklagarðsmenn
hafa síðan svaraö fyrir sig í sömu
mynt.
Upplýsingar um verð
grundvöllur samkeppni
Þessi nýja stefna er athyglisverð
vegna þess aö samkvæmt öllum
hagfræðikenningum byggist frjáls
samkeppni á sem mestu upplýs-
ingastreymi til neytenda og kaup-
manna um verð, magn og gæði
hverrar vöru. Þess vegna eru
fjölmiðlar svo mikilvægir tii að
fijáls samkeppni fái notið sín í
praxís.
Útskutlara-aðferðin á matvöru-
markaðnum er engu að síður stað-
reynd. Bjöm Ingimarsson, fram-
kvæmdastjóri Miklagarðs, segir að
þeir hafi aldrei amast viö þvi þó
að geröar væru verökannanir í
versluninni. Hins vegar væri sam-
komulag á milli Bónuss og Mikla-
garðs um þessi mál sem rekja megi
til þess að á þriðjudaginri í síðustu
viku hefðu tveir starfsmenn hans
farið í Bónus til að taka verðkönn-
un.
Jóhannes yggldi sig og
rak Miklagarðsmenn út
Hann segir aö þeim hafi fljótlega
verið vísað á dyr en hafi þráast við
Fréttaljós
Jón G. Hauksson
þar sem um greinilega ný vinnu-
brögð væri að ræða. En þegar Jó-
hannes Jónsson, aðaleigandi Bón-
uss, kom til skjalanna og sýndi al-
vöru málsins hafi mennimir yfir-
gefið verslunina.
Tveimur dögum síðar barst bréf
frá Bónusi til bæði Miklagarðs og
Hagkaups um að Bónus óskaði eftir
þeim reglum að framvegis gerðu
þessi fyrirtæki verðkannanir í
Bónusi á mánudögum og þriðju-
dögum en ekki öðrum dögum og
að aðeins einn starfsmaöur kæmi
til að gera könnunina.
Forráðamenn Miklagarðs svör-
uðu þessu með því að samþykkja
hinar nýju reglur en bættu við að
þeir væntu þess að sömu reglur
giltu um verðkannanir Bónuss í
Miklagarði.
Hagkaup gerir ekkert
með beiðni Bónuss
Hagkaupsmenn höfnuðu hins
vegar hinum nýju reglum Bónuss
og svömðu ekki beiðninni. Að sögn
Ragnars Atla Guðmundssonar,
eins framkvæmdastjóra Hagkaups,
eru rök þeirra þau að hver sem er
geti farið í hvaða verslun sem er,
hvenær sem er og gert verðkönn-
un.
Þegar Mikligarður opnaði hinn
nýja markað sinn síðastliðinn mið-
vikudag var mönnum frá bæði
Hagkaupi og Bónusi vísað á dyr af
öryggisvörðum. Björn Ingimars-
son, framkvæmdastjóri Mikla-
garðs, hringdi síðan í Hagkaups-
menn og bað þá afsökunar. „Hann
sagði aö þetta hefði verið misskiln-
ingur og bað okkur afsökunar. Við
höfum ekki tekið þetta neitt ilia
upp,“ segir Ragnar Atli.
Björn hringdi hins vegar ekki í
Bónus-menn á þeim forsendum að
Miklagarðsmenn segja að ballið
hafi byrjað þegar Jóhannes Jóns-
son í Bónusi vísaði tveimur þeirra
í hasti út út búðinni.
samkomulag Bónuss og Mikla-
garðs væri í gildi.
Bónus: Kannanir truflandi
fyrlr þá sem eru að kaupa
Jón Ásgeir Jóhannesson, versl-
unarstjóri í Bónusi, sonur Jóhann-
esar, aðaleiganda Bónuss, segir að
þeir hafi sett reglur um takmark-
anir á verðkönnun samkeppnisað-
ila vegna þrengsla í Bónus-búðun-
um. Það væri truflandi fyrir þá sem
væru að kaupa að hafa marga sam-
keppnisaðila á miklum annatímum
að gera verðkannanir. Dæmi væri
um aö þrír til fjórir frá Hagkaupi
væru í versluninni á sama tíma að
gera verðkannanir.
Verðlagsstjóri
Georg Ólafsson verðlagsstjóri
sagði við DV að engar reglur væru
til í samkeppnislögunum um
verðkannanir samkeppnisaöila
þótt réttur eigenda yfir sinni búð
væri auövitað mikill. Verðlags-
stofnun hefði samkvæmt lögum
heimild til að afla allra þeirra upp-
lýsinga sem hún vill um verð í
verslunum.
Georg sagði augljóst að hagur
neytenda í frjálsri samkeppni væri
að hafa sem mest af upplýsingum
um verð vara í verslunum. Þannig
virkaði samkeppnin best.
Að sögn Georgs er ný löggjöf á
leiðinni sem gengur út á að efla
gagnsæi markaðarins og að bæði
neytendur og samkeppnisaðilar
viti nákvæmlega hvað sé að gerast
á markaðnum.
Saklaust fórnarlambið steindautt viö vegkantinn.
DV-myndir ÞÁ
W

Skepnum beint að veg-
kanti með raf girðingu
ÞórhaSur Asnumdsson, DV, NorðurLvestra;
Blönduósbúar og Skagstrendingar
eru ákaflega óhressir með lausa-
göngu hrossa við Skagastrandarveg
enda umferðaróhöpp tíð af þeirra
sökum. Það síðasta varð fyrir rúmri
viku. Sérstaklega eru það hrossin
hans Ævars í Enni sem vegfarendur
hafa kvartað undan. Siguröur Kr.
Jónsson á Blönduósi segist beinlínis
hafa orðiö þess var að bóndi á svipuð-
um slóðum hafi beint skepnum í veg-
kantinn með rafgirðingu.
Síðasta slysið varð þegar bíll var
kominn fast að Bakkakoti og hross
voru að snöfla í veginum. Allt í einu
birtist eitt þeirra á veginum og
árekstvu- varö ekki umflúinn. Drepa
varð hrossið og tjónið á bílnum er
varla undir 200 þús. krónum. Fólk
slapp við meiösli og ekki fór eins illa
og fyrir tveimur árum þegar ungrn-
Siglfirðingur ók á hross á svipuðum og verður það sjálfsagt það sem eftir
slóðum. Ungi maðurinn er í hjólastól er ævinnar.
Svona leit bílllnn út eftir að hafa lent á hrossinu.
Sölukostnaður spariskírteina:
Akvarðanir um
kostnað teknar
í ráðuneytinu
„Ákvarðanir um auglýsinga- og
sölukostnaö ríkisskuldabréfa eru
teknar í fjármálaráðuneytinu. Það
hafa vissulega farið miklir peningar
í þetta á undanfómum árum en miö-
að við veltu em þetta þó litlir pening-
ar. Hvort dregur úr þessum kostnaði
á næstunni ræðst af samkeppninni á
markaðinum og lánsfjáreftirspurn
ríkissjóðs. Til að halda sinni hlut-
deild geri ég ráð fyrir að ríkissjóður
þurfl áfram að kosta svipuðu til,“
segir Pétur Kristinsson, forstöðu-
maöur þjónustumiðstöðvar ríkis-
verðbréfa.
Á undanförnum fimm árum hefur
ríkissjóður greitt um 850 milljónir
króna í auglýsingar, sölu og mark-
aðssetningu ríkisskuldabréfa. Þessir
fjármunir fóm í að afla ríkissjóði
26,6 milljarða króna innlend lán.
Hlutfall auglýsinga- og sölukostn-
aðar af lánsfjáröflun hefur aukist
jafnt og þétt frá árinu 1988, eða úr
ríflega tveimur prósentum í tæp fjög-
ur prósent. Á síðasta ári nam þessi
kostnaður 232,9 milljónum, þar af
fóm 70 milljónir í auglýsingar og 90
milljónir í sölulaun. A sama tíma
nam lánsfjáröflunin 5,9 milljörðum
króna.
Til samanburðar má geta þess aö á
árinu 1987 var auglýsinga- og og sölu-
kostnaður spariskírteinanna 47
milljónir. Þá var innlend lánsfjáröfl-
un 2,2 milljarðar króna. Árið 1988 var
kostnaðurinn 110,9 milljónir en
lánsfjáröflunin 4,9 milljarðar. Árið
1989 var kostnaðurinn 137,2 milljónir
en lánsfjáröflunin 5,1 milljarður. Og
árið 1990 var var kostnaðurinn 321,6
milljónir en lánsfjáröflunin 8,5 millj-
arðar.
Að sögn Péturs fá söluaðilar ríkis-
skuldabréfa nú 1,5 prósent af and-
virði seldra bréfa í sölulaun. Hlutfall-
ið segir hann á undanfórnum árum
hafa sveiflast á milli 1 og 2 prósenta.
En hver er skýringin á því að auglýs-
inga- og sölukostnaðurinn hefur
nánast tvöfaldast á undanfómum
fimm ámm?
„Skýringin er aukin samkeppni á
lánsfjármarkaðinum. Þó þetta sé
mikill kostnaður þá má ekki gleyma
því að umfang útistandandi ríkis-
skuldabréfa er nú um 60 milljarðar
sem ætla má að sé um tæplega helm-
ingurinn af innlánum bankakerfis-
ins,“segirPétur. -kaa
Ferðatösku með verðmæt-
umístolið
Ferðatösku með talsvert miklum
verðmætum var stolið við aðalút-
ganginn í Leifsstöð aðfaranótt síö-
astliðins mánudags. Eigandi tösk-
unnar, Kristín Amþórsdóttir, kveðst
hafa orðiö fyrir verulegu tjóni. Hún
var að koma með flugvél frá London.
í Leifsstöð
í töskunni, sem er svört á litinn,
var meðal annars fermingargjöf og
aðrir persónulegir munir. Vitni eða
aðrir sem geta gefið upplýsingar um
hvarf töskunnar em beðnir um aö
snúa sér til Rannsóknarlögreglu rík-
isinsísíma 44000. -ÓTT