Dagblaðið Vísir - DV - 27.02.1993, Qupperneq 29

LAUGARDAGUR 27. FEBRÚAR1993
41
Morðið á James Bulger hefur vakið Breta upp af vondum draumi:
Hér býr þjóð
með sjúka sál
- segja þeir sem vilja að gripið verði til aðgerða gegn vaxandi ofbeldi
James Bulger gleymist ekki Bretum. Hann var tveggja ára þegar hann var
myrtur. Fjölmörg hliöstæð mál er að finna í Bretlandi þótt almenningur
hafi ekki tekið viö sér fyrr en nú. Símamynd Reuter
„Morð á saklausum litlum dreng,
sem á allt lífið fyrir sér, hefur opnað
augu okkar fyrir því að í sál þessarar
þjóðar býr mikil illgirni. Þetta er sjúk
sál,“ segir George Carey, erkibiskup
af Kantaraborg og trúarleiðtogi 70
milljóna manna sem fylgja ensku
biskupakirkjunni að málum.
Bömin ein heima
í reiðileysi
í Bretlandi er fólk enn slegið yfir
þeim tíðindum að tveir tíu ára dreng-
ir skuh velja sér tveggja ára fómar-
lamb á abnannafæri - saklausan
dreng sem týnt hefur móður sinni -
og myrða hann eftir ólýsanlegar mis-
þyrmingar.
Margir verða til að taka undir með
erkibiskupnum og efast um að
breska þjóðarsálin sé í því ástandi
sem hún ætti að vera. í blöðum hafa
birst óteljandi sögur af illri meðferð
á bömum og enn verri meðferð
bama á jafnöldrum sinum. Þessar
sögur vekja meiri athygb nú en áður
því menn trúðu áður að um einangr-
uð atvik væri að ræða. Nú spyija
menn hvort æska landsins sé orðin
sjúk af ibgimi og heift.
Foreldrar em sakaðir um að van-
rækja böm sín sem síðan leiðist út í
glæpi eftir slæman félagsskap á göt-
unni. Ótal dæmi em um að ung böm
séu skibn eftir ein heima um lengri
eða skemmri tíma og verði þá að
bjarga sér sjálf. Slík meðferð leiði til
að samband foreldra og bama rofnar
fyrr en síðar og þá bggur braut of-
beldis og glæpa bein fyrir.
Hvatttilnjósna
um nágrannana
Bamavemdarfélög hafa gengið svo
langt að gefa út sérstakar leiðbein-
ingar til almennings um hvemig
megi þekkja böm sem höfð em ein
heima af háttalagi þeirra.
Fólk er beðið aö hafa eftirbt með
nágrönnunum svo að hægt sé að
koma í veg fyrir vanrækslu á böm-
um. Þetta ástand elur á tortryggni
og hefur sviþ af persónunjósnum í
einræðisríkjum. Bamavemdarfélög-
in spyija á móti hvað annað sé til
ráða.
Ekkert hægt aö gera
við unglingana
Dómskerfið verður líka skotspónn
þeirra sem vbja leita róta vandans.
Bent er á að í flestum tbvikum fái
ungbngar aö ganga sjáifala fram til
fimmtán ára aldurs þótt þeir hafi ítr-
ekað gerst sekir um gróf afbrot.
Lögin heimba að vísu að böm abt
niður í tíu ára aldur séu dæmd en
það gerist aðeins í örfáum undan-
tekningartbvikum. Þá er í Bretlandi
eins og víöar ekkert hægt að gera við
dæmda afbrotaungbnga.
í Nottingham er sagt að 14 ára ungl-
ingur hafi um sig glæpagengi sem
fari um með ránum og ofbeldisverk-
um þótt hann hafi verið dæmdur.
Það er engin stofnun tb að vista hann
fyrr en hann hefur náð 15 ára aldri.
í sumum landshlutum hafa hús
verið leigð tb að geyma afbrotaungl-
ingana. Þau halda þó í mörgum tb-
vikum fongunum iba og jafnvel sagt
að frá sumum þessara heimba sé
rekin umfangsmikb glæpastarfsemi
með innbrotum í hús, vasaþjófnuð-
um og ránum á götum úti.
Glataða kynslóðin
Þegar leitaö er orsakanna kemur
Bretum mikið og langvarandi at-
vinnuleysi fyrst í hug. Yfir landið
abt hefur um 10% vinnufærra
manna verið án atvinnu um langan
tíma en ástandið er miklu verra víða
í fátækrahverfum borganna.
Þar hafa stórir hópar ungs fólks,
sem jafnvel er komiö hátt á þrítugs-
aldur, aldrei fengið vinnu og sér ekki
fram á að úr rætist. Þetta unga fólk
er nú kabað „glataða kynslóðin“ því
það hefur verið utanveltu í samfélag-
inu alla sína tíð.
Þannig er ástandið t.d. í Bootle-
hverfinu í Liverpool þar sem James
btb Bulger átti heima og morðingjar
hans einnig. Drengimir tveir, sem
ákærðir eru fyrir morðið, koma úr
fiölskyldum sem hafa flosnað upp
vegna atvinnuleysis, fátæktar og
drykkjuskapar.
Drengirnir tveir tilheyra því þeim
þjóðfélagshópi sem menn hafa mest-
ar áhyggjur af. Bent er á að það geti
ekki verið tbvbjun að þeir leiddust
út í voðaverkið sem lögreglan telur
sig hafa sannanir fyrir aö þeir hafi
unnið.
Aðgerðir sem koma
ofseint?
John Major forsætisráðherra lofar
hertum aögerðum gegn glæpum en
það kann að reynast álíka árangurs-
ríkt og að senda slökkvibðið út til
að kveða niður drauga því upplausn-
in hefur þegar gegnsýrt þjóðfélagið.
Bretar hafa ekki áður verið eins
svartsýnir á framtíðina eins og í vet-
ur. Meirihluti þjóðarinnar segist
vfija flytja úr landi til að flýja örlögin
heima. í skoðanakönnunum lýsir
fólk vantrú á stofhanir samfélagsins.
Fóbc treysti helst lögreglunni en hún
kemur sjaldnast á vettvang fyrr en
skaðinn er skeður.
-GK
ívellystingum
eftir að hafa
kveikt í konu
Bretar hafa nú í vikunni
. hneykslast mjög á fréttum af 13
ára gömlum strák sem fundinn
var sekur um að hafa myrt konu
með því að leggja eld að klæðum
hennar.
Strákurinn hefur verið í umsjá
félagsmálastofnunar eftir að
hann var dæmdur. Þar hefur
hann gengið í gegnum endurhæf-
ingu sem felst í útiveru og fjall-
göngum.
Hneykslaðir Bretar segja að
hinn dæmdi sleppi viö refsingu
vegna morðsins og bfi þess í stað
í vehystingum sem kallaðar séu
meðferð. Hann haldi tb í sumar-
húsi og pjóti lífsins eins og hann
hafi ekki unnið til annars.
Nágrannarn-
ir vísuðu á
rangan dreng
Nágrannar Jonathans Green,
12 ára drengs sem í fyrstu var
grunaður um morðið á James
Bulger, vísuðu lögreglunni á
hann og sögðust vera vissir um
aö þaö væri hann sem sæist á
myndbandinu af ráninu á Bulger.
Siðar kom í Ijós að þetta var á
misskbningi byggt. Nágrannarn-
ir sögöu að Jonathan væri oft á
slaepingi í borginni og væri til
alls líklegur.
Saga hans hefður oröið tb að
minna fólk á að dæma ekki of
fljótt þótt grunur beinist að ungl-
ingum vegna afbrota. Fjölskylda
Jonathans varð íyrir núklu að-
kasti meöan hann var í vörslu
lögreglunnar.
James Bulger
jarðsunginn
á mánudag
Ákveðið er að útfor James btla
Bulger fari fram í Liverpool á
mánudaginn. Lögreglan hefur
undirbúið sig aba vikuna fyrir
útförina því búist er við að mikih
mannfjöldi komi tb kirkju. Fá
mál hafa hlotiö slíka umfjöbun í
Bretlandi sem morðið á James.
Þá óttast lögreglan að tb óeirða
komi eins og þegar drengimir,
sem ákærðir eru fyrir morðið á
James, komu fyrst fyrir dómara.
Margir eru fulbr haturs vegna
þess sem gerðist og vbja að lög-
reglan gangi hart fram í að upp-
ræta glæpi í borginni.
Foreldrum James hafa borist
gjafir síðustu daga frá fóbti sem
vib votta þeim samúð sína.
Leikkona
svipt forræði
yfir dóttur
sinni
Breska le-ikkonan Yasmin Gib-
son vakti athygb fyrr í mánuðin-
ura fyrir að skijja ebefu ára dótt-
ur sína eftir eina heima eftirbts-
lausa meðan hún skrapp í þriggja
vboia frí tb Spánar.
Gibson var handtekin og flutt
nauðug heim vegna meðferðar-
innar á dótturinni Gemmu.
Hennar biðu sviðsijós flölmiðl-
anna við komuna tb landsins og
fólk krafðist þess að hun yrði
svipt forræði yfir dóttur sinni,
Þaö hefur nú verið gert og verð-
ur Gemma hjá fósturforeldum
undir eftirbti yfirvalda. Lebtkon-
an er orðin þjóðfræg fyrir tiltæki
sitt þótt hún vbdi nú hafa unniö
sér flest annað til frægöar.
Fangavist
fyrirað
svelta bam
tilbana
Maureen Monagham, 42 ára,
einstæð móðir í Lundúnum, fékk
fimmtán mánaða fangavist fyrir
að sinna ekki um tveggja ára tví-
bura sem hún átti. Fyrir rétti
þótti sannað að annar tviburinn,
Keby, hefði látist úr þorsta og
hungri. Cindy, hinn tviburinn,
lifði af.
Þegar lögreglan kom í íbúð
þeirra mæðgna voru systurnar
einar heima. Móðirin birtist
skömmu síðar og sagðist hafa
verið úti að skemmta sér með
vörubbstjóra sem hún hitti oft.
Hún viðurkenndi við yfir-.
heyrslur að hafa oft áður skibð
dætumar eftir einar heima.
Létustmeð-
anfaðirinn
varútiað
drekka
Michael Burcher, 38 ára gamall
faðir í Cardifl', var dæmdur í 18
mánaða fangelsi fyrir vanrækslu
eftir að tvö ung böm hans, Ben
og Aimee, létust í baði.
Burcher átti að gæta barnanna
en skbdi þau ein eftir í baðinu.
Þau náðu í hárþurrku, misstu
hana í baði og létust basði af raf-
losti.
Við yfirheyrslur játaði Burcher
að hafa farið út tb aö hitta félag-
ana á kránni tb að fá sér í glas !
með þeim.
Móðirin var að vinna og sagði
hún aö Burcher hefði oft vanrækt
börnin þegar hann átti að gæta
þeirra. Burcher var atvinnuiaus
og afþlánar nú dóm sinn.
Lokaði son-
inn inni í
kústaskáp
ogfórút
Rúmlega tvítug móðir í Man-
field á Englandi verður næstu tvö
árin undir eftirbti vegna þess að
hún lokaði tveggja ára son sinn
inni í köldum kústaskáp og fór
út að skemmta sér.
Skápurinn var harðlokaður og
fannst drengurinn þar mjög
skelfdur eftir að nágrannamir
höfðu kabaö á lögregluna. Hann
hafði eina brauðsneið tb að nær-
ast á þar tb móðirin kæmi heim
að morgni.
Þegar lögreglan kom aö ná í
móðurina tb yfirheyrslu bað hún
um að vera sótt síðar því ekkert
lægi á. Hún sagöist auk þess vera
með timburmenn og iba fyrir
köbuð.
Særður
hættulega
með hníf í
skólanum
Litlu munaði að Stefan Beck,
13 ára strákur í Whittlesey í Cam-
bridgeskíri á Englandi, léti lífið
nú á dögunum þegar skólabróðir
hans stakk hann í bakið með
hníf. Þefr vora þá staddir í
kennslustund.
Læknum tókst aö bjarga lífi
Stefans en sögðu aö btlu hefði
mátt rauna. Tbræðismaðurinn
fór í yfirheyslu hjá lögreglunni
en var sleppt sama daginn gegn
tryggingu. Þó var viðurkennt að
hann ætti við veruleg sálræn
vandamál að striöa.
Lögreglan sagðist ekkert geta
gert því farið hefði veriö að lög-
um. Lögreglumennimir lýstu þó
óánæa u sinni með niðurstððuna.'