Dagblaðið Vísir - DV - 01.02.1994, Blaðsíða 15

15
ÞRIÐJUDAGUR 1. FEBRÚAR 1994
Hagtölur leysa
ekki vandann
AUt bar þetta upp á sama dag.
Kunningi minn sagöist vera hættur
aö vera atvinnulaus og farinn að
læra til „fræðings". Hann hefði gef-
ist upp á því að ráða sig í vinnu
hjá fyrirtækjum sem jafnharðan
væru lögð niður eða tekin til gjald-
þrotaskipta.
Sama dag fór halarófa af verka-
lýðsforstjórum lífeyrissjóða til út-
landa í kauphallir að kynna sér
gengi verðbréfa og læra á hluta-
bréfamarkaðinn til að geta betur
ávaxtað peninga frá þeim sem einu
sinni höfðu atvinnu á íslandi.
Sama dag sagði Friörik fjármála-
ráðherra niðri á Alþingi íslendinga
að orsaka atvinnuleysisins í land-
inu væri að leita í hagtölum. Al-
þingismenn hefðu fjárfest glaðlega
og þjóðin sæti uppi með gjaldþrotin
vegna verknaða þeirra. Það er erf-
iðara að segja upp alþingismönn-
um en óbreyttum starfsmönnum
eins og kunningja mínum.
Mætti ráða 7 þúsund manns
Ríkið varð af 14 þúsund milljón-
um í töpuðum kröfum á árunum
1989-1992 vegna heimskulegra fjár-
festinga. Fyrir þá upphæö hefði
verið hægt að ráða 7 þúsund manns
í vinnu í heilt ár.
Jóhanna félagsmálaráðherra
upplýsti á Alþingi í síðustu viku
að ríkisstjómin væri með ýmsar
hugmyndir sem ættu að slá á at-
vinnuleysið og aðrar sem væri ætl-
KjaUaiiim
Þorlákur Helgason,
formaður Alþýðuflokksfélags
Reykjavíkur, tekur þátt í
prófkjöri Alþýðuflokksins
5. og 6. febrúar
að að aðstoða þá sem ættu í
greiðsluerfiðleikum. Vitað er að
húsnæðiskostnaður- er að buga
margar flölskyldumar. Tekjumiss-
ir gerir greiðsluáætlanir að engu
hjá mörgum. Því ber að fagna því
að ríkisstjómin skuli ætla að hjálpa
þeim sem eru illa staddir.
Tímabundnar aðgerðir
Ég hef áður bent á að ríki og borg
geti tafarlaust gengið fram fyrir
skjöldu og ráðist að atvinnuleysinu
með tímabundnum aðgerðum:
Ef aðeins yrði tekið af yfirvinnu
opinberra starfsmanna og atvinnu-
lausir ráðnir í staðinn mætti stór-
um minnka atvinnuleysið. Ég geri
mér fullkomlega grein fyrir því að
við göngum ekki af atvinnuleysinu
dauðu með því móti en það má
grípa til aðgerða tafarlaust.
íslenskt atvinnulíf er að taka
stórfelldum breytingum. Við get-
um ekki reitt okkur á að fiskurinn
í sjónum dragi okkur að landi eiim
og sér. Ríki og sveitarfélög verða
að taka höndum saman til að móta
framtíðarstefnu í atvinnumálum
en sú framtíð blasir ekki við. At-
vinnuleysið er bláköld staðreynd
og atvinnumálin leysast ekki þó að
vitnað sé í hagtölur eða vísað á
hetri tíð í vændum.
Vor í lofti!
Ég trúi því að með samstilltu
átaki megi breyta til og opna dyr.
Ég vona innilega að okkur takist
að hreinsa til með vorinu. Reykja-
víkurborg er langstærsti vinnu-
veitandi landsins að ríkinu undan-
skildu. Borginni ber siðferðileg
skylda til að ganga fram fyrir
skjöldu. Því miður hafa ráðstöfun-
artekjur borgarinnar dregist sam-
an og skuldir aukist í kjöhar hallar-
bygginga.
Ég skora á núverandi borgar-
stjórn að taka til hendinni þegar
prófkjörsslagnum lýkur í Sjálf-
stæðisflokknum. Ég lofa því að
beita mér fyrir því að atvinnumálin
verði á oddinum á sameiginlega
hstanum, náum við meirihluta og
nái ég oddastöðu á listanum með
því ágæta fólki sem mun skipa
hann.
Þorlákur Helgason
„Við getum ekki reitt okkur á að fiskurinn í sjónum dragi okkur að landi
einn og sér,“ segir m.a. i grein Þorláks.
„Sama dag fór halarófa af verkalýös-
forstjórum lífeyrissjóða til útlanda í
kauphallir að kynna sér gengi verð-
bréfa og læra á hlutabréfamarkaðinn
til að geta betur ávaxtað peninga frá
þeim sem einu sinni höfðu atvinnu á
Islandi.“
Atvmnulausir í Reykjavík:
H vað þýðir einn milljarður fyrir þá?
Það er kunnara en frá þurfi að
segja að það hefur verið langþráður
draumur „minnihlutaflokkanna" í
borgarstjórninni að breyta áhersl-
um í sfjóm borgarinnar; að þar
verði meira manngildi og minna
steinsteypugildi.
Jafnræðisreglan gildir
Lengi hefur verið hamrað á því
að sundrungin og óheilindin á milh
flokkanna væru það mikil að aldrei
næðist sameiginlegt framboð. Við
sem höfum unnið að undirbúningi
þessa sameiginlega framboðs að
hálfu Alþýðuflokksins, Amór Ben-
ónýsson, Bryndís Kristjánsdóttir
og undirritaður, erum öll sammála
um að vel hafi til tekist.
Það sem fyrst og fremst samein-
aði flokkana var góður málefna-
grunnur þeirra hvers um sig sem
auðvelt er að samræma í einn
heildarmálefnalista. Einnig skiptir
miklu máh að samið hefur verið
sérstaklega um að jafnræðisreglan
gjldi í öhu samstarfinu.
Þegar þessir flokkar ná síðan
meirihluta í horginni verður það
að lokinni mikilh og góðri vinnu
um málefni og áherslur. Aðstæður
nú em aht aðrar en vora 1978 þeg-
ar flokkamir nánast duttu í meiri-
hluta í borgarstjórn og öh undir-
búningsvinna var óunnin.
KjaJlaiinn
Pétur Jónsson
formaður Fulltrúaráðs alþýðu-
flokksfélaganna í Reykjavík og
frambjóðandi í prófkjöri
Alþýðuflokksins í Reykjavík
Skuldaaukning
Aðaláhyggjumar era hins vegar
hin slæma fjárhagsstaða borgar-
innar og er greirúlegt að þar hefur
eitthvað farið veralega úr böndun-
um. Skuldir hafa vaxið úr um
25.000 krónum á hvern borgarbúa
árið 1982 upp í nær 100.000 árið
1993! í hvað hefur þessi skuldasöfn-
un farið? Sjáanlegt er að mest hefur
farið í „gæluverkefni".
Scunbandsleysi stjómendanna við
raunveruleUiann í fjármálum borg-
arinnar er augljóst og kom berlega
fram í ræðu borgarstjóra 6. janúar
sl. Þar lýsti hann því yfir að skuldir
borgarsjóðs væra 10,4 mihjarðar og
hefðu aukist um 3 mihjarða á miUi
ára. Nokkrum dögum síðar upp-
lýstu fuhtrúar minnihlutans að
þama skakkaði næstum einum htl-
um mihjarði króna (mihjarður er
1.000.000.000 krónur)!
TæknUegt atriði segir embættis-
maður borgarinnar - ótrúleg
blinda á verðmæti segja aðrir. Fyr-
ir svona „tæknUegt atriði“ er hægt
að greiða öU laun stórs sjúkrahúss
á við fjórðungssjúkrahúsið á Akur-
eyri í heUt ár en þar starfa um 500
manns! Hvað era margir atvinnu-
lausir í Reykjavik? Hvað myndi
1 mUljarður króna þýða fyrir
þá?
Forgangsverkefni
Það er fuhtrúum stjómmála-
flokkanna, sem náðu saman um hið
nýja framboð, vel ljóst að án
styrkrar og ábyrgrar fjármála-
stjómar verður ekkert gert. Engar
nýjar, nauðsynlegar áherslur í
stjórn borgarinnar sem allir era
þó sammála um að verði að vera.
AUar væntingar, sem gerðar era til
þessa nýja meirihluta, yrðu þá að
engu.
Það mun því verða forgangsverk-
efni nýs meirihluta í borgarstjóm
að takast á við fjármál borgarinnar
og þeir sem þaö gera hafa öragg-
lega gott samband við raunvera-
leikann í fjármálum borgarinnar.
Pétur Jónsson
„Það er fulltrúum stjómmálaflokk-
anna, sem náðu saman um hið nýja
framboð, vel ljóst að án styrkrar og
ábyrgrar fjármálastjómar verður ekk-
ert gert.“
„Ég tel að
kvótaþing sé
skrcf í rétta
átt. Þó tel ég
aö nauðsyn-
legtsé aðsetja
styrkingar-
ákvæði í önn- 11
ur lög til að Hólmgeir Jónsson,
tryggja aö sjó- framkvæmdastjbri
menn séu Sjómannasam-
ekki látnir bandsins.
taka þátt i kvótabraskinu. Það
sem hefúr veriö stærsta vanda-
málið í þessu er það sem kallað
hefur verið tonn á móti tonni. Þar
hafa menn verið að nota veiði-
heiroildir tíl að borga með fiskinn
auk peninga. Þetta er auðvitað
gert tíl þess að fara frambjá
hlutaskiptum sjómanna en þeir
eiga að fá hlut úr verðmæti afl-
ans. Verðmætiö er ekki bara pen-
ingar heldur önnur verðmæti
sem aflinn er greiddur með. Ég
tel að kvótaþing geti klippt á það
að menn noti umfram veiðUieim-
Udir sem þeir hafa sem hluta af
greiðslu fyrir aflami. Með kvóta-
þingi veröa menn bara að kaupa
aflann beint á markaði eða í bein-
um viðskíptum og greiða þá það
verð sem kallast gangverð hverju
sinni. En þar sem kvótaþing eitt
og sér kemur ekki í veg fyrir að
sjómenn séu látnir taka þátt x
kvótabraski er sem fyrr segir
nauðyiúegt aö styrkja önnur lög
tU að koma í veg fyrir þátttöku
þeirra þar í. Og ég vil að í lög
verðí sett að þaö sé refsivert að
láta sjómenn taka þátt í kvóta-
braskinu.“
A móti f ram-
sali á kvóta
„Eg er og
hef alltaf ver-
ið andvígur
þeim eignar-
rétti sem felst
í frjálsu fram-
sah á kvóta.
Þess vegna er
ég andvígur
Jóhann Arsælsson
því að sett sé ....
upp eitthvert alÞ'n9‘smaður-
kvótaþing til
aö annast kvótaframsal. Ég tel að
frjálst kvótaframsal hafi verið
aöal átakamálíð i umræöunni um
stjórn fiskveiða um langan tíma.
Ég tel einnig að kvótaframsalið
hafi orsakað stærstu vandamálin
sem fylgt hafa fiskveiöistjórnun-
inni. Þar á ég við margs konar
óréttlæti og byggðaröskun sem
því hafa fylgt. Eg er mjög andvíg-
urþeim aðferðum sem menn nota
núna við kvótaframsalið. Ég jtöí
eftir sem áður á móti framsah
þótt kvótaþingi yrði komið á. i
lögunum um stjórn fiskveiða seg-
ir að fiskurinn i sjónum sé sam-
eign þjóðarinnar. Samt sem áður
fá útgeröarmenn að braska með
kvótann, óveiddan fiskinn í sjón-
um, að vUd. Menn eru orönír svo
uppteknir af þessum eignarrétt-
arhugmyndum að þeir leggja fil
að mynda ofurkapp á að skerða
sem mest hlut smábáta, ná af
þeim kvóta. Þetta gerist á tíma
aukins atvinnuleysis. Allir vita
að smábátarnir skapa mun meiri
atvinnu er hinir stærri. Ötgerðar-
menn cru fyrir löngu farnir aö
líta á kvótann sem sína eign. Að
þeir eigi aö fá allan alVakstur af
lionum. Það er einmitt þess vegna
sem þeir þvinga sjómenn til þátt-
töku i kvótabraskinu. Fijálst
framsal kvóta skapar ígildi eign-
arréttar, hvað sem menn segja.
Ég tel að dómur Hæstarettar firá
þvííhaustsanniþaö." -S.dór