Dagur - 24.12.1946, Page 9

þykir hverjum einasta manni og konu svo
vænt um öll hin — það er auðséð! Alveg
eins ogþau væri systkini! Eru þetta systkini?
Eða erum við dáin og komin í Himnaríki?
.... Eða er okkur að dreyma?
Það er mikið ljós og margföld hljómlist
til í heiminum, það er satt og víst, og mikið
yndi hreinum hjörtum, dóttir sæl, anzaði
séra Sæmundur: Skemnit þú þér nú, barnið
gott! En gleym þú ekki að nota jáfnframt
augu þau og eyru, sem guð hefir gefið þér.
Það hafði þegar þyrp/.t að þeim fólk,
prestinum og dóttur lians, vingjarnlegt fólk
sem lieilsaði þeim alúðlega og brosandi:
Sjáum til, hér er kominn séra Sæmundur!
F.n hvað það var gaman!
Unga stailkan mátti þó varla vera að því
að taka kveðjum manna, hinn mikli salur
dró að sér meginið af athygli hennar. Aldrei
hafði hún hugsað sér, að hægt væri að byggja
svona stór hús! Því mundi enginn trúa, sem
hefði ekki litið það eigin augum. Það var
svona rétt að hún trúði augurn sínum. Oddi
með allri bæjarhúsaþyrpingunni ntundi
hæglega geta rúmazt hér í þessum eina sal.
Og þó var salur þessi aðeins einn af mörg-
um, því hafði hún þegar veitt eftirtekt.
Bráðlega kynntist hún hinuin og öðrum,
án þess eiginlega að vita hvernig. Áður langt
leið trúði hún einum af þessum nývinum,
laglegum manni ungum, fyrir því, hvað
henni þætti iuisakynnin falleg og hvað lnin
hefði orðið hissa á að til v:eri svona stór
salur. Hann anzaði henni brosandi — og
deplaði um leið augum til einhvers í ná-
munda við þau:
Ungfrúin er ef til vill ekki vön því, að
ná ekki til veggja og lofts?
Henni varð litið í augun á honum og
undraðist; þau voru eitt bros — og þó kunni
hún einhvern veginn ekki við raddhljóm-
inn. Eitthvað var það hér, sem hún skildi
ekki. Og nú leit helzt út fyrir að hann mis-
skildi hana og hina þrálátu njósn hennar.
Það endaði með því, að hún varð að líta
undan.
Hið brosandi augnaráð unga mannsins
flögraði andartak burt frá höfði liennar,
niðurlútu, mætti augum annarra ungra
manna, sem skildu og brostu. Því næst
hneigði hann sig fyrir henni, ljúfmannleg-
ur, en Ijúfmennskan var ekki alveg laus við
einhvern snefil af lítillæti, og spurði, hvort
hún vildi ekki gera honum þá ánægju að
dansa við sig.
Unga stúlkan leit á liann á ný, leit á hann
skærum, bláum augum, sem aðeins höfðu
skírzt frekar við skuggann af óljósri hryggð,
og anzaði fastmælt:
Við yður held eg, að eg vilji ekki dansa,
nei.
Ungi maðurinn hneigði sig altur, dýpra
en fyrr og með hönd á hjarta: Afsakið auð-
mjúkan þjón, sem þér eyðið á svari, er hæfði
kóngsdóttur! — Hann snerist á hæli, yppti
leynilega öxlum til kunningjanna, og bætti
við í eyra eins af vinuin sínum: F.f það ekki,
svo sem sýnilegt er, kæmi af skjátuvörum!
Reyndist berið súrt? spurði vinurinn með
ofurlítið spotzkri hluttekningu.
JÓLABLAÐ DAGS
Þá yppti hinn vonsvikni
dansbiðill öxlum til eyrna:
Vegni þér betur!
Sæmundur prestur hafði
Iagt kvöldeignarhald á borð
eitt lítið í einum af hliðar-
sölunum; þar gæti dóttir
hans átt víst að finna hann
milli dansanna. Málkunn-
ugur var hann hér mörg-
um, að því er virtist, og
þessir kunningjar Iians
námu stundum staðar, þeg-
ar þeir áttu leið fram hjá
borði Iians, heilsuðu Iion-
um kurteislega og skiptu
nokkrum orðum við liinn
gráhærða öldung í dökku
fötunum, athuguðu hann
undrandi, sumir kankvís-
lega, en eftir að hafa leitað
liófanna, hurfu flestir frá
nærgöngulu spaugi; eug-
ann virtist langa til að eiga
við hann orðaskak. Hefðar-
maður einn, hniginn að
aldri og orðinn ólipur á fótum, en við fulla
heilsu og gefinn fyrir gleðskap, laut að eyra
hans og spurði:
Leyfið mér að forvitnast. . . . hm! Er það
— dóttir yðar, sem með yður er?
Séra Sæmundur jankaði því. Hefðarmað-
urinn þagði þá stund, sem kurteisi heimti
og heimilaði, hvorki lengur né skemur,
sagði síðan: Margur hefði þegið að eiga aðra
eins-----dóttur! — hló við og kvaddi, og
virtist ofurlítið á báðum áttum: Hm!
Annar maður, sízt ótignari, sýndi séra Sæ-
mundi fáheyrð vinahót og spurði, hvort
hann ef til vill vasri orðinn þreyttur á Odda?
Langaði hann ekki í betra brauð? Ekki það.
F.ða hafði honum dottið í hug að girnast
biskupstign? Ekki heldur! Jæja, — annað
hvort var hann þá mjög lítilþægur — eða hið
gagnstæða, Im hu hu! Augu tignarmannsins
fylgdu ungu sttilkunni nreð velþóknun, á
meðan liann ræddi við föður hennar: Hans
hátign er annars mjög náðugur — þessa
dagana!
Sæmundur fróði lyfti brúnum, undrandi,
úti á jrekju. Hann hafði fyrr komið Jiar í
sveit sem þægilegt er að geta brugðið fyrir
sig gáfuleysi, kunni tökin á því að skilja
ekki meira cn hann kærði sig um. Tignar-
maðurinn lét líða stundarkorn, síðan ræskti
hann sig, fyrst góðlátlega, síðan miður góð-
Iátlega. Síðan fór hann sína leið, og brá
skugga yfir andlit þaulæft í leyndum þótta
og sýndarþjónustu.
Það var ekki oft, að unga stúlkan hafði
tíma til að setja sig hjá föður sínum og kasta
mæðinni. Oftast kom hún aðeins til að
fræðast af honum um hver Jressi ungi maður
eða unga kona væri. Sæmundur prestur
fræddi hana fúslega og kunni glögg skil á
ölhi því, er hún vildi vita. Að áliðinni nóttu
spurði hann hana að lokinni fræðslu:
Þú skemmtir þér alltaf jafn vel?
Skemmti mér! hrópaði unga stúlkan og
augu hennar leiftruðu af dillandi kátínu:
hcfur drukkið fulldrjúgt vínltcrjasaf; nn."
Nei — orð ná ekki yfir það! Eg er heilluð
af hamingju, faðir minn! Mér liefir aldrei
liðið eins vel og í kvöld. Eg vissi ekki að
Jxað væri hægt að láta sér líða svona vel! Eg
— eg lifi! .... Ó — eg lifi. . . .
Nóttin líður, tautaði séra Sæmundur ó-
kátur: Ef við látum dag renna yfir —
skemmtum okkur, er okkur heimleiðin
lokuð, dóttir sæl! .... Þangað til einhverja
aðra nótt, þangað til — nóttina Jaá! Ættum
við ekki að fara að hugsa um að halda heim?
Hvernig talarðu, faðir minn? Nóttin, sem
er nýbyrjuð! anzaði unga stúlkan og steig
dansspor fyrir framan hann. Viljir þú fara
nú, verðut'ðu aðfara einn! — Hún Ijarlægð-
ist hann í valsi: Mig færðu ekki með J)ér
l'yrst um sinn! .... Ef til vill aldrei!
Sæmundur fróði hristi höfuðið. Og Jretta
halði hún í gamni! Jæja — hver hlutur
verður að hafa sinn gang: eldraun lífsins er
lvverjum einum óhjákvæmileg. Það Jtarf
ekki fróðan mann til að vita slíkt! Reyndar
var liér teflt um dóttur hans, En þannig
hafði það verið um allar aldir. Það er um
börnin eins og um lífið sjálft: Drottinn gaf,
drottinn tók. Stunir.finna jafnvel hamingju,
eins konar hamingju, eða að minnsta kosti
hamingju-ranghverfu — eða ranghverfða
hamingju! — á öldum yfirskinsins, á tál-
fjölum tildurs og slægðar. Tré flýtur þar,
sem steinar sökkva! .... Hinn aldni vitr-
ingur sat þögull og einmana yfir víni, sem
sauð og brast í skínandi skál.
Enn á ný kom dóttir hans sem snöggvast
að borðinu til hans, ekki jafn glöð og áður,
og það var eins og honum þætti fyrir því.
Hún settist hjá honum, þagði við.
Sé eg rétt eða er mig farið að dreyma:
Þú kemur og sezt — og situr? spurði séra
Sæmundur og lét glas sitt mæta glasi dóttur
sinnar í ofurlitlum klingjandi ómi.
Afsakaðu, faðir minn — mig langar ekki í
meira vín.
(Framhald á bls. 22.)
7 7
,.Hann