Dagur - 20.12.1958, Blaðsíða 23
JÓLABLAÐ DAGS
öld. En um síðustu aldamót var,
fyrir forgöngu dansks sjóliðsfor-
ingja, kaptein Ryders, hafin tilraun
með trjárækt á nokkrum stöðum á
landinu. Hafði Ryder aflað sam-
skotafjár í jsessu skyni. >Var liafizt
handa með að afgirða nokkra liekt-
ara á hverjum stað: að Þ.ingvöllum,
við Rauðavatn, að Grund í Eyja-
firði og að Hallormsstað: Magnús
Sigurðsson, bóndi á Grund, lét af
hendi landspildu í Grundarlandi
1899. í alla þessa reiti.vóru gróður-
settar innfluttar trjáplöntur. Um
þessar byrjunartilraunir segir Ein-
ar Helgason, garðyrkjufræðingur, í
stuttri skýrslu í Búnaðarritinu
1899: „Þótt svo fari, sem búast má
við, að þessar tilraunir / mistakist,
þá er það engin sönnun fyrir því,
að trjárækt geti ekki heppnast hér
á landi. Það hefur í öllum löndum
gefizt illa að fly-tja plöntur langar
leiðir að og gróðursetja í annað og
kaldara loftslag. Vér verðum að
haga trjáræktartilraunum þannig,
að sá fræi og ala plönturnar hér
upp.“
Aðaltegundin í Grundarreitnum
er fjallafura. Er hún fremur lágvax-
in trjátegund, en mjög greind eins
og runnar. Hæstu trén þar eru
lerki, en álitlegasta tegundin er
lindifura. Eru um 100 tré í reitnum
al' þeirri tegund og öll með þráð-
beinum stofni. Það hæsta'er nú um
7 m. Árið 1953 var reiturinn stækk-
aður um fullan helming og er nú
búið að gróðursetja í töluverðan
hluta þess, er við var bætt, og einn-
ig hefur verið gróðursett í eldri
reitinn á nokkrum stöðum, síðan
farið var að grisja þar,
Fyrstq sáning trjáfræs.
Árið 1900 var girtur reitur á bæj-
arlóð Akureyrar sunnan ;við gömlu
kirkjuna. Var reiturinn um 500
íerlaðmar. Átti reiturinn að vera
vísir að tilraunastöð lyrir trjárækt.
Skyldi gera samanburð á þeim teg-
undum, sem von væri til að gætu
þrifist hér. Var þá um vorið sáð
trjáfræi í reitinn og gróðursettar
trjáplöntur, scm útvegaðar höfðu
verið frá Noregi og Danmörku. —
Byrjað var á þessu fyrir tilhlutun
Páls Briems amtmanns, sem í sam-
ráði trið Sigurð Sigurðsson, þáver-
andi skólastjóra Bændaskólans á
Hólum, kom verkinu í fram-
kvæmd. Sigurður sá um girðingu
stöðvarinnar, undirbúning jarð-
vegsins, fræsáningu og gróðursctn-
ingu fyrsta árið, en eftir það hafði
J. Chr. Stephánsson, timburmeist-
ari, er bjó í Aðalstræti 52, umsjón
með stöðinni. Voru aldar þar upp
þær plöntur, sem gróðursettar voru
í Gróðrarstöð Ræktunarlelags
Norðurlands, eftir að félagið var
stofnað 1903. Árið 1908 var svo
Ræktunarfélaginu afhent stöðin til
eignar og umráða. Nú er þcssi reit-
ur eign Balduins Ryel, kaupmanns,
er byggði íbúðarhús sitt í brekk-
unni vestan við hann. Hæstu trén í
þessurn trjárcit eru nú um 10—11
m. í Gróðrarstöðinni er töluvert af
barrtrjám af svipaðri hæð.
Auk þess, sem hér er upp talið,
eru svo allmargir reitir einstakl-
iga, sem hér yrði of langt mál upp
að telja.
Okkar hlutur er of smár.
Fyrstu gróðursetningarárin var
mest plantað af birki, en síðustu
árin mun meira af barrtrjám, svo
sem áður segir. Meginið af allri
þcirri gróðursetningu er unnið í
sjálfboðavinnu, og var aldrei eins
mikil og sl. vor. Er Árrnann mjög
þakklátur öllum þeim mörgu, scm
hafa stutt félagið með vinnu sinni
og á ýmsan hátt.
Af þessu yfirliti er ljóst, að tölu-
vert er unnið að skógræktarmálum
hér við Eyjafjörð. Þúsundir trjáa
vaxa þar upp, sem áður var klæð-
laust og bert. En þótt þessir skógar-
reitir séu samanlagt nokkuð stórir,
eru þeir ekki nema örlítið brot hins
(Framhald á bls, 26.)
Hér eru ltotaryfélagar að gróðursetja trjáplöntur i Botnslandi. Meðal þeirra eru: Eð-
varð Sigurgeirsson, Guðlaugur Friðþjófsson, Jóhann G. Benediktsson, Jón E. Sigurðs-
son, Árni Jóhannessson, Pétur Sigurgeirsson, Jóhann Erimann, Jaliob Frimannsson,
Baldur Halldórsson, Guðmundur Karl Pélursson, Ingi Hansen, Olafur Jónsson,
Gunnar Schram, Helgi Trygguason o. fl. — Ljósm. E. D.