Dagur - 23.12.1959, Side 31

JÓLABLAÐ DA6S
31
Að liinuni ýinsu dcilduni og sérstofu-
uiuiiii meðtöldum nmnu vtm .25. Inisund
stúdentar nenia við Moskvuháskúla. A'ðal-
byggingin rúmar 15 þúsund. I>ar er alls
ekkert íjallað um húmanistiskar greinar.
Það er athyglisvert tímanna, tákn, að
kentisla í þeim íer fram í gamalli háskóla-
byggingu skammt lrá Kreinl. Þangað
liljóta þó allir jiessir verðandi elnavísinda-
menn einhvern tíma að koma, ]>ví að ]>eir
eru skyldir að ljúka vissum .námskeiðum
í heimspeki og haglræði og auk þess
sleppa þeir ekki við að læra eitt erlent
tungumál að eigin vali.
Stúdeiitar launnftir.
Það er mikill atburður í ævi stúdcnts
að vera veitt inntaka í MÖskvuháskóla,
]>ar komast miklu færri að en vilja. F.n
eftir að þangað er einu sinni komið, er
engu að kvíða, ef námið gengur að óskum,
]>ótt elnahagurinn sé ekki góður. Nem-
andi við háskóla í Ráðstjórnarríkjunum
fær laun fyrir vinnu sína við námið en
á móti er þess auðvitað krafist, að hann
skili yissum afköstum. Mikil ástundun
og elja við námið er launuð með ríflegum
aukaþóknunum. f>essi lauít munu vera
um 900 rúblur á mánuði, sem nægir ágæt-
lega til allra nauðsynja. Þessum launum
heldur stúdentinn nieðán sumarleyfi
stendur yfir í skólanum, en auk ]>ess fá
]>ó stúdentar, a. m. k. í sumum greinum,
nokkra fjárhæð í viðbót, sem ætluð er til
]>ess að ferðast fyrir og kynna sér ýmsa
híuti. Háskólaborgari ]>arf ekki að kvíða
]>ví að námi loknu, að hann fái ekki at-
vinnu. Ég spurðist fyrir um, hvað hæft
væri í þeim fréttum, að menn væru sendir
til starfa að geðþéitta stjórnarvalda og án
þess að fá/að velja sér starfið, sjálfir, er
náminu væri lokið. Fékk ég ]>að svar, að
mörgum mönnum væri, einkum ef ]>eir
væru tæknimenntaðir, boðið starf, þar
sem mest kapp væri lagt á uppbyggingn,
t. d. víða í Síberíu, þar isem . lifskjörin
væru á ýrnsan hátt örðugri, en ]>eir fengju
þá hærri laun. Mönnum yæri að sjálf-
sögðu frjálst að hafna slíkum •tilboðum
og þyrftu þé> engu að kvíða, .því að hvar-
vetna væri þörf á menntuðu fólki til
starfa.
Afrekssýningin.
Eitt af því, sem flestir. útlendingar í
Moskvu skoða.er landbúnaðar-og iðnaðar-
sýningin (Exhibition and Econontic Achi-
evement), sem kalla mætti afrekssýningu
Ráðstjórnarrikjanna. Hún.er einstæð. Sýn-
ing þessi er opin allt árið um kring. Upp-
haflega var hún fyrst og fremst landbúnað-
ársýning, en nú skipar iðnaðuriun þar
engu é>veglegri sess, nema síður sé. Sýn-
ingarsvæðið er 211 hektarar að flatarmáli,
og hús og liallir eru yfir 300. Þetta er
eiginlega borg éit af fyrir sig, með fiigur
stræti og torg, veitingahús og skemmti-
garða. Gosbrunnar og trjágróður gleðja
augað. Ilið fegursta af öllu eru ]>é> mörg
húsin.
Morguninn, sem við skoðuðum lítinn
hluta af þessari miklu sýningu, var heldur
grátt um að litast og krapafor á giitunum,
en þrátt fyrir ]>að var mikill fjöldi fólks
að skoða sýninguna. Til að afsaka forina,
sagði hinn sérlegi túlkur, sem fylgdi okkur
um svæðið, að menn væru vanir að gera
ráð íyrir, að veðurspár væru rangar, og ]>ví
yæru engin tæki í gangi við að hreinsa
krapið af s ýningarsvæðinu. Við vorurn
þarna á gangi eins lengi og við máttum
vera að því, um það bil 3 klukkustundir.
Túlkurinn okkar, sem annars sagðist vera
japönskutúlkur sýningarinnar en talaði þö
ágæta ensku, sagði, að með ]>ví að vera um
það bil eina mínútu að skoða hverja ein-
staka útstillingu eða hlut, myndi taka ár
að kynna sér sýninguna alla, án þess að
reiknaður væri sá tími, sem færi í gfingu-
lerðir milli húsa og deilda sýningarinnar.
Deildir sýningarinnar.
Sýningin skiptist í fjórar höfuðdeildir.
Fyrsta deildin hefst í mikilli liöll, er stend-
ur fyrir endanum á innreiðinni á sýning-
una. Þar er sýnd þróunarsaga í fram-
faramálum. Auk ]>ess eru í þessari deild
ein sýningarhöll fyrir hvert hinna fimm-
tan sovétríkja og enn ellefu hallir þar sem
Ijallað er um cinslök efni, svo sem vísindi
(]>ar eru líkön spútnikanna og éitlistanir á
útbúnaði þeirra) og friðsamlega notkun
kjarnorkunnar.
Sérstakar deildir eru um lieilsugæslu og
læknavísindi, alþýðumenntun og æðri
skóla, bókaútgáfu í Ráðstjórnarríkjunum
og mörg fleiri efni, jafnvel barnaleikföng
og framleiðslu þeirra.
Verkin sýna merhin.
1 fyrstu sýningarhiillinni er rakin saga
ráðstjórnarinnar síðan 1917 og áhorfend-
anum er þar í fáum en glöggum dráttum
gerð grein lyrir þeim breytingum, sem orð-
ið hafa á flestum sviðum þjóðlífsins síðan
núverandi stjórnaríorm var tekið upp. A