Dagblaðið Vísir - DV - 30.01.1995, Blaðsíða 15
MÁNUDAGUR 30. JANÚAR 1995
15
Það sem sameinar
Jón Baldvin og Jóhönnu
„Staðreyndin er sú að stórauka
þarf framlög til skólamála á næstu
árum.“
Hver ætli hafi skrifað þessa setn-
ingu í blaðagrein fyrir nokkrum
dögum? Forseti íslands? Formaður
Kennarasambands íslands? Svavar
Gestsson? Hver?
Svar: Össur Skarphéðinsson,
frambjóðandi Alþýðuflokksins.
Allt þetta studdi
Alþýðuflokkurinn
A árunum 1988 til 1991 sat hér
ríkisstjórn sem jók framlög til
skólamála. Hún tvöfaldaði raun-
framlög tii menningarmála og hún
jók framlög til rannsóknar og þró-
unarstarfsemi um 20%. Þá tók við
ríkisstjórn Davíðs Oddssonar. Rík-
isstjórn Davíðs Oddssonar:
1. Lét skera niður framlög til
grunnskólans.
2. Stöðvaði framþróun í framhalds-
skólanum.
3. Lagði á skólagjöld í framhalds-
skólum.
4. Lagði á skólagjöld í háskólum.
5. Stóð ekki við stefnumótun ríkis-
stjórnarinnar í raunnsóknar- og
þróunarmálum.
6. Henti stefnumótun þeirri sem
unnin hafði verið til nýrrar ald-
ar í menntamálum.
7. Lagði skatta á menningarstarf-
semi.
8. Þeir hafa skorið niður framlög
til Lánasjóðs íslenskra náms-
manna þannig að sjóðurinn er
ekki lengur besti námsmanna-
sjóður á Norðurlöndum. Langt í
KjaHarinn
Svavar Gestsson
fyrrv. menntamálaráðherra
og efsti maður G-listans
í Reykjavík
frá.
Allt þetta studdi Alþýðuflokkur-
inn, bæði Jón Baldvin og Jóhanna.
Hvað sameinar Jón Baldvin
ogJóhönnu?
En þó segir þetta ekki allt.
Allan starfstíma síðustu ríkis-
stjórnar reyndu alþýðuflokksmenn
allt sem þeir gátu til að koma í veg
fyrir þær framfarir í skólamálum
sem menntamálaráðuneytið beitti
sér þá fyrir með skeleggum stuðn-
ingi allra aðila skólamála á íslandi.
Jón Baldvin Hannibalsson, for-
maður Alþýðuflokksins, reyndi allt
sem hann gat til að stöðva grunn-
skólaumbætur í ríkisstjórninni.
Hann stóð eins lengi og hann gat
gegn þvi að ríkisstjórnin féllist á
að leggja frumvarp til grunnskóla-
laga fram sem stjórnarfrumvarp.
Hann stöðvaði framlagningu frum-
varps um Listaháskóla.
Jóhanna Sigurðardóttir, vara-
formaður Alþýðuflokksins, gerði
allt sem í hennar valdi stóð til að
koma í veg fyrir að frumvarp til
leikskólalaga, það fyrsta í sögunni,
yrði lagt fyrir Alþingi. Bæði Jón
Baldvin og Jóhanna náðu sérstak-
lega saman í því að heimta innan
ríkisstjórnarinnar ítrekaðan niður-
skurð á Lánasjóði íslenskra náms-
manna. Þó að þau væru eins og
hundur og köttur i fjölda mála gekk
ekki hnífurinn á milli þeirra í skiln-
ingsleysi og fjandskap andspænis
Lánasjóði íslenskra námsmanna.
Mér er einnig kunnugt um það
að í núverandi ríkisstjórn hefur
Jón Baldvin staðið gegn öllum hug-
myndum um lagfæringar í mennta-
málum af hvaða toga sem þær hafa
verið. Má heita að litið leggist fyrir
kappann því það hafa vissulega
ekki veriö stór framfarasporin sem
Ólafur G. Einarsson hefur gert til-
lögur um í núverandi ríkisstjórn.
Góð grein fyrir
endurhæfingartímabilið
Alþýðubandalagið er eini stjórn-
málaflokkurinn sem hefur sett
menntamál og menningarmál
fremst málaflokka í orði og í verki.
Um það var meðal annars íjallað í
grein eftir undirritaðan í Morgun-
blaðinu 17. janúar sl. Össur segir í
lok sinnar greinar: „Forgangsröð-
un Alþýðuflokksins er skýr í þess-
um efnum.“ Það er því miður ekki
rétt.
Skammt mun Alþýðuflokknum
duga grein Össurar til að þvo af
Alþýðuflokknum samfelldan fjand-
skap við allt sem heitir menntun -
og menningarmál, sérstaklega frá
því að Alþýðuflokkurinn fór að
ráða einhverju, 1987. Nú er valda-
tími Alþýðuflokksins senn á enda.
Grein Össurar er góð fyrir endur-
hæfingartímabilið sem í hönd fer.
Svavar Gestsson
„Allan starfstíma síðustu ríkisstjórnar
reyndu alþýðuflokksmenn allt sem þeir
gátu til að koma í veg fyrir þær fram-
farir í skólamálum sem menntamála-
ráðuneytið beitti sér fyrir með skelegg-
um stuðningi allra aðila skólamála á
íslandi.“
Læknisráð með raðgreiðslu
Um áratugaskeið hefur verið um
það þjóðarsátt í landi okkar að hér
sé rekið gott heilbrigðiskerfi þar
sem allir - ríkir sem fátækir - geti
notið sama réttar til allrar þeirrar
læknishjálpar sem kostur er á
hverju sinni. Stór skref voru stigin
i ráðherratíð Magnúsar Kjartans-
sonar áriö 1971, heilsugæslukerfi
var byggt upp um land allt og kjör
öryrkja og ellilífeyrisþega gjör-
breyttust. Síðar voru unnin stóraf-
rek í málefnum fatlaðra, ekki síst
í ráðherratíð Svavars Gestssonar á
árunum 1979-82. Víst þótti aftur-
haldsöflunum í landinu mikið í lagt
en enginn barðist af hörku gegn
þessum sjálfsögðu réttindum.
Hervirki með lagasetningum
Alþýðuflokkurinn hefur jafnan
stært sig af sínum þætti í almanna-
tryggingakerflnu og með nokkrum
rétti. En það er orðið æði langt síðan
sá þáttur var umtalsverður og þær
rósir löngu visnaðar. Og á þessu
raunalega kjörtímabili, sem nú er
að renna sitt skeiö, hafa ráðherrar
Alþýðuflokksins stundað þá iðju
helst að rífa almannatrygginga- og
heilbrigðiskerfið í tætlur. Og með
aðstoð hinnar „nýju" vonar í ís-
lenskum stjórnmálum, Jóhönnu
Sigurðardóttur, og eftirmanns
hennar, Rannveigar Guðmunds-
dóttur, og bræðranna Guðmundar
Áma Stefánssonar og Sighvats
Björgvinssonar er svo komið að fólk
hefur ekki efni á að leita læknis.
Þetta hervirki hefur ýmist verið
unnið með lagasetningu eöa reglu-
Kjal]aiinn
Guðrún Helgadóttir
alþingismaður
gerðum. Og það eru reglugerðirnar
sem fara fram hjá fólki vegna þess
að um þær er ekki fjallað í þinginu.
Ég hef gert á því nokkra athugun
hvernig þessar síauknu greiðslur
fólks fyrir heilbrigðisþjónustu birt-
ast því og sú athugun varð mér
nokkurt áfall. Sá siður hefur nú
verið upptekinn, þegar fólk á ekki
fyrir nauðsynlegri rannsókn lækn-
is, að bjóða raðgreiðslur á korta-
reikningum! í viötölum við starfs-
fólk, sem innheimtir þessar
greiðslur, kom í ljós að því er mesta
raun að þessum innheimtum því
að hver getur sagt sér sjálfur hver
niðurlæging það er aö þurfa að
biðja um lán fyrir eigin læknisþjón-
ustu eða barna sinna. En fólk gríp-
ur þetta fyrirkomulag fegins hendi
fremur en að verða af þjónustunni.
Hitt er svo ef til vill alvarlegra
að áreiðanlega eru þeir margir sem
fresta eða sleppa alveg nauðsynleg-
um rannsóknum vegna þessara
háu gjalda. Alveg eins og tann-
læknar verða mjög varir við að for-
eldrar koma nú síður með ung börn
til eftirlits vegna gjaldsins sem tek-
in mótmæli þessu niöurrifi á vel-
ferðarkerfinu? Jú, það heitir ein-
faldlega pólitískt sinnuleysi.
Fram undan eru kosningar til
Alþingis og pólitískt sinnuleysi er
hættulegt. Það er réttur hvers ein-
staklings sem orðinn er átján ára
að mótmæla nú. Nú hljóta menn
að svara því hvort þeir treysta þeim
sem þannig hafa haldið á málum,
hvort sem þeir hanga í sama flokki
—
„Og á þessu raunalega kjörtímabili,
sem nú er að renna sitt skeið, hafa ráð-
herrar Alþýðuflokksins stundað þá
iðju helst að rífa almannatrygginga- og
heilbrigðiskerfið í tætlur.“
ið hefur verið upp. Tannlæknir,
sem ég ræddi við, sagði hispurs-
laust að þessi lánlausa ríkisstjórn
heföi fært tannhirðu í landinu aftur
um tuttugu ár.
Pólitískt sinnuleysi
Nú liggur næst við að spyrja: Vill
einhver í raun og veru að það sé
háð efnahag fólks hvort þaö nýtur
bestu hugsanlegrar heilbrigðis-
þjónustu? Vfll einhver að sum börn
fái betri tannhirðu en önnur? Ég
held ekki. íslenska þjóðin hefur
sýnt það í verki þessa döpru daga
að við viljum vernda og styðja
hvert annað. Hvernig má þá annað
eins og þetta gerast án þess að þjóð-
eða stofna nýjan. Menn verða að
svara því hvort þeir vflja reka gott
og öflugt heilbrigðiskerfi, þar sem
allir njóta sömu þjónustu, eða ekki.
Um það mun kosningabaráttan
ekki síst snúast. Kostirnir eru jafn-
rétti allra landsmanna til að halda
heilsu eða forréttindi hinna efna-
meiri til læknisþjónustu.
Er einhver í þessu landi sem þyk-
ir eðlflegt að efnalítið fólk greiði
læknisþjónustu með raðgreiðslum?
Því verður fólk að svara. Það kem-
ur okkur öllum við.
Guðrún Helgadóttir
Meðog
ámóti
Hækkun gjaldtöku á bíia-
stæðum í miðborginni
Slæm nýting
skuldastaða
Slefán Haraldsson,
framkvæmdostjóri Bíla-
stæðasjóðs
j „Við eigum
við tvihliða
vandamál að
glíma, slæma
nýtingu á
stæðum í
hliðargötum
og bílahúsum
og erfiða
skuidastöðu
Bflastæða-
sjóðs. Með
hærri gjaldskyldu og takmörkun
á hámarksstöðutíma búum viðtfl
skammtímastæði fyrir viðskipta-
vini miðbæjarins um leið og not-
endur þjónustunnar bera kostn-
aðinn sem af henni hlýst, til
dæmis við- eftirlit með bifreiða-
stöðum.
Bílastæöasjóður er með 300-400
mjög eftirsótt bílastæði i hjarta
bæjarins, við dyrnar á verslun-
um á Laugaveginum og í Kvos-
inni, og er eftirspumin langt
umfram framboðið, Síðan eru
2.800 bílastæði í hliðargötum og
1.100 stæði í bílahúsum. Öll stæð-
in liggja vel við og mættu vera
betur nýtt. Til að leysa nýtinguna
beitum við gjaldskyldu til að
stýra eftirspurninni og beína
fólki út í hliðargötur, á miðastæði
og i bflahús. Þar verður áfram
jafnódýrt að leggja.
Um leið og við leysum þennan
vanda leysum við lika skulda-
stöðu Bílastæðasjóðs. Hún er til
komin vegna þess að sjóðurinn
hefur verið látinn byggja töluvert
mikið á siðustu áram án þess að
menn hafi gætt þess nógu vel að
haga byggingarhraðanum eftir
tekjum sjóðsins. Við vonumst til
þess að skuldir upp á 830 mifljón-
ir núna lækki i 800 mifljónir um
áramót."
Berjumst til
síðasta manns
„Þetta kem-
ur ekki til
greina. Við
kaupmenn
við Laugaveg
erum alveg
rosalega á
móti þessu og
ætlum að
berjast til síð-
asta manns. JónSlgur)ónBson,gull-
Við erum að smléu'-vióLaugaveg.
byggja upp verslun og atvinnulíf
fyrir 1.500 til 2.000 manns á
Laugaveginum. Við getum ekki
látið það hrypja. Ef gjöld fyrir
bílastæði hækka hættir fólk að
koma til okkar og þetta hrynur
allt.
Fyrir hverja eru stöðumælarn-
ir? Þeir eru fyrir kaupmenn viö
Laugaveg. Ef engar verslanir
væru við Laugaveg væru ekki
heldur neinir stöðumælar. Stöðu-
mælarnir eiga ekki aö vera tekju-
lind fyrir Reykjavíkurborg. Við
erum að reyna að glæða miðbæ-
inn lífi. Ef við neyðumst til að
flytja verslanirnar þaðan deyr
allt líf í miðborginni og þá þarf
enga stöðumæla lengur. Bilahús-
in eru vitlaust staðsett. Við-
skiptavinirnir nenna ekki að
labba og þess vegna er nýtingin
á húsunum svona slæm.
Borgaryfn-völd hafa byggt þessi
bílahýsi fyrir 800 milljónir. Það
er vonlaust mál að neytendur
borgi þessa fjárfestingu niður.
Þaö gengur ekki upp.“