Dagblaðið Vísir - DV - 12.04.1995, Blaðsíða 20

20
MIÐVIKUDAGUR 12. APRÍL 1995
Sögur af nýyrðum_
Ökufleyting
I dagbók minni 22. aprO 1986 seg-
ir, að Skúli Jón Sigurðarson, deild-
arstjóri hjá Flugmálastjóm, hafi
hringt í mig og spurt, hvort ég vissi
um einhverja þýðingu á enska orð-
inu aquaplaning. Ég sagði honum,
að þetta orð hefði komið til um-
ræðu á fundi í Orðanefnd bygging-
arverkfræðinga, og hefði ég lagt
til, að þetta yrði kallað ökuíleyting
á íslenzku. Ég man ekki nákvæm-
lega, hvenær ég myndaði orðið, en
áreiðanleg hefir það gerzt á árim-
um 1985 eða 1986. Ég sagði Skúla,
að í nefndinni hefði verið rætt um
ökuíleytingu bifreiða, en ekki flug-
véla. Vildi ég því afla mér upplýs-
inga, hvort um sama fyrirbæri
væri að tefla, skyldi ég gera það
samdægurs og hringja í hann dag-
inn eftir. Ég komst að því, að aqua-
planing gæti átt við öll hraðfara
ökutæki. Heimildarmaður minn
var Einar B. Pálsson prófessor, sem
„bað mig að reyna að fá Flugmál-
astj. til aö nota ökufleytingu", að
því er segir í dagbókinni. Daginn
eftir, 23. apríl, hringdi ég í Skúla,
sagði honum, að ökufleyting gæti
eins átt við um flugvélar og bætti
við, að ef hann þyrfti á sagnoröi
aö halda yrði það að fleytast.
Ekki spurði ég Skúla, hvers
vegna hann þyrfti á þessu orði að
halda, enda fannst mér það liggja
í augum uppi. Hinn 10. marz 1986
hafði flugvél ekki hafizt á loft í flug-
taki á Reykjavíkurflugvelli, heldur
lent úti á Suðurgötu. Ég vissi, að
Skúh átti sæti í Flugslysanefnd og
taldi víst, aö hann þyríti að skrifa
skýrslu um slysiö. Orsök þess hefði
sennilega verið ökufleyting. Þegar
sagt var frá skýrslu Flugslysa-
nefndar í Morgunblaðinu var notað
orðið ökuíleyting.
Ég átti nýlega tal við Skúla og
staöfesti hann allt, sem segir í dag-
bók minni. Hann sagði mér einnig,
að hann hefði bent á orðiö ökufleyt-
ing, þegar Flugorðasafniö (1993)
var í vinnslu. En þeir, sem þar réðu
málum, hafa stytt orðið í íleyting.
Oft getur farið vel á því að stytta
orð, en hér virðist mér það ekki
henta. Við styttinguna missir orðið
Umsjón
Halldór Halldórsson
gagnsæi sitt, enda getur orðið íleyt-
ing haft víðtæka merkingu. Orðið
íleyting er því ekki eins gott íðorð
og ökuileyting. Hitt er svo annað
mál, að í samböndum, þar sem eng-
in hætta er á misskilningi, er eðh-
legt að stytta oröiö ökuíleyting í
íleyting. Slíkar styttingar eru al-
gengar bæði í mæltu máh og text-
um. En skhyrði er, að misskilning-
ur komi ekki til greina. Fyrir þá,
sem ókunnir eru ökufleytingu, er
rétt að geta þess, að í Flugorðasafni
er orðið íleyting skýrt á þessa lund:
„Það að fleytast", en sögnin íleytast
er skýrð svo: „Renna áfram á mikl-
um hraöa í bleytu. Orsökin er sú
að hjóhn fljóta ofan á þunnu vatns-
lagi“. Af þessu má sjá, að sögnin
fleytast hefir verið tekin upp í Flug-
orðasafnið.
TILKYNNING FRÁ
LANDSKJÖRSTJÓRN
Landskjörstjóm kemur saman til fundar miðvikudag-
inn 19. þ.m. kl. 3 síðdegis í Austurstræti 14, 4. hæð,
til þess að úthluta þingsætum við alþingiskosningamar
sem fram fóru 8. apríl sl., sbr. 110. gr. 1. um kosningar
til Alþingis.
Umboðsmönnum landsframboða gefst kostur á að
koma til fundarins á sama tíma.
Landskjörstjórn
OF- LOiND^UX ■ v-M
Sundu pöntunarseðilinn í pósli <:ða hringiJu^ta {lunlaOu Froetnans víiriilislunn
Við srmlmn liann lil |iíu í póslkröfu samilíegurH.
helmillsfang______________________ __________I___
póstnr.__
kennitala
listinn kostar 490 kr. sem dregst frá fyrstu pöntun.
staður
Sendlst til: FKEEMAN, BÆJARHRAUNI 14
222 HAFNARFJÖRÐUH.
SÍMl 565 3900
Símt: 686 3800
Krossgáta
t
CD
æ
o
£
B
xO
SiH
03
*cd
cd
i-H
- * > S.Q X o: ÖC H. Q X N Qi % V- '4 VÖ X
'«4 N Cc N úi - O X *N (íi V'V 4 '4 cr
X vl - > -o -N o: X <*: 'ri . íí: 4 t: Vb
* -4 N CQ X N. X - > 4 4 \ V!)
> V) - '41 X N <3: V. X Cl X 4 Ui N X . 4 sQ VS sQ 0
fö Q cc * '-U V X VÖ X O N sO vt: N O K
Vo -4 X ÍC va • X /0 X V) -4 íj: Vti 'N X
“N. 'O • X >4 X R* Vc X N «1 9: R
V- > N 9: VS VÖ V K o. sO 4 X *0 V >
X > X X V X • tií X 4 X Rt Uj cv: . X 0
Q Vi. N cö 9: - X o ■4 •4 'N X VT| X 4 h. 0 X X
C3 X •4 U. X 9: CL X X X X K * X 0 X
'<4 • X X • X 'Ö •