Þjóðviljinn - 31.01.1981, Blaðsíða 24

24 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 31. jan. — 1. febr. 1981.

erlendar
bækur
An Illustrated World Hi-
story I - IV.
J.M. Roberts: The Earliest
Men and Women—The First
Ci vilizations — The World of
Greece and Rome — Different
Worlds. Penguin Books 1980.
Höfundurinn hefur kennt við
háskólann f Oxford og viðar.
Hann hefur átt hlut að sagn-
fræðiritum og skrifað heimssögu,
sem hlaut ágæta dóma. I þessum
bindum rekur hann sögu frum-
mannsins og þróunina slðan.
Þessi fjögur bindi sem er helm-
ingur heildarsögunnar er fjallað
um upphaf manna og allt fram á
miöaldir. Hverju bindi fylgja
myndir bæði i lit og svart/hvitar,
ásamt töflum og kortamyndum.
Bindin verða alls átta.
I fyrsta bindinu er sögð saga
þrounarinnar og leitast við að
rekja uppruna mannsins og lýst
umhverfi þvi, sem frummenn
urðu að búa við. Siðan kemur að
byltingu ný-steinaldar og brons
og málmnotkun. Höfundurinn
hefur til samanburðar mannlif nú
á dögum meðal þeirra þjóðflokka,
sem enn lifa á steinaldar og söfn-
unarstigi. í öðru bindi hefst hin
eiginlega saga, uppkoma menn-
ingar, skipulag samfélaga, upp-
haf skráðra heimilda og lýsing á
fyrstu skipulögðum rikisheildum
stórum og smáum: Sumerar,
Egyptar, Kinverjar og áfram.
Þriðja bindið er yfirlit um sögu
Grikkja og Rómverja og eru þær
sögur hér raktar á hinn hefö-
bundna hátt, enda verður að
þjappa efninu saman, svo litið
rúm verður til annarra útlistana.
Fjórða bindið spannar viðara
svið, þar er drepið á helstu menn-
ingarsvæðin f flestum álfum og er
þetta bindi fjölbreyttast að efni en
hverjum þætti gerð mjög knöpp
skil, sem von er á rúmlega 100
tvidálka blaðsiðum.
The Island —
Orielton.
The Human and Natural History
of a Welsh Manor. Illustrated by
C.F. Tunnicliffe. Penguin Books
1980.
Ronald Lockley er kunnur sem
náttúrufræöingur, fyrir rann-
sóknir á lifnaöarháttum fugla og
dýra. Hann er Walesbúi að upp-
runa og eftir nokkra dvöl annars
staðar, hvarf hann aftur á
heimaslóðir og nam land á eyði-
eyjunni Skokholm, þar sem hann
kom sér fyrir og bjó I nokkur ár
ogstundaði rannsóknir sjófugla. í
The Island fjallar liann um dvöl
sina á eynni og lifsbaráttuna þar.
Meginhluti bókarinnar fjallar um
nokkrar tegundir sjófugla og kan-
inur, en þeim siðast nefndu átti
hann eftir að kynnast betur, eftir
að hann flutti I land og komst yf-
ir fornan herragarð. Orielton.
Um dvölina þar skrifaöi hann
bók, sem kom út i fyrstu 1977 og
er nú gefin út í Penguin. Eftir að
Lockley fluttist á Orielton, hélt
hann áfram rannsóknum sinum
og lagði höfuðáhersluna á kan-
inur, sem hann skrifaði um bók-
ina „The Privat Life of the
Rabbit”, sem hlaut frábærar
móttökur.
Lýsingar höfundar á dýra- og
mannlífi eru liprar og skemmti-
legar og áhugi hans á friöunar- og
umhverfisverndarmálúm hefur
vakiö margan til umhugsunar um
þau efni. Hann leggur áherslu á
að hlutfallið milli mannheima og
dýrheima raskist sem minnst og
þar með fylgir vitaskuld jurta-
rikið. Höfundurinnn bendir á
ýmsar hættur.semnú þegar vott-
ar fyrir, þegar þetta hlutfall rask-
ast og bendir á afleiðingarnar,
þegar menn hafa gengið fulllangt
i græöginni.
Lockley minnir um margt á
annan höfund, sem hefur skrifað
um svipuð efni, sem er Gavin
Maxwell, en bækur hans hafa
einnig verið gefnar út i Penguin
útgáfunni.
VERÐLAUNAKROSSGATA
Nr. 256
7 2— 5 ¥— £ b V T~ 3 )o zT~
// y 9 )2 /3 ¥~ W~ /s~ V b ~z~ 10 T~ T~ 12 l(p
17 JO 12 /&' w )(p /s T~ 20 9 IZ Z/ 7 )& w
17 /2 (p 20 10 /r 3 2) 12 3 V 2/ )( ZO (? 23 13 )h'
d 2/ jst n 20 2/ 7 ZY y /S 2S /r (e> /2 W~ )S~ 3
23 3 V 3 )(T 2f Z¥ /2 3 V ? 3 1S~ V 2C, Z/ /*i
ro 27 17 )2 IV 27 V It b is- é> W )Z /á> 9P 2o
2'<7 22 £ zi Z/ /2 /<7 T~ 20 29 20 /¥ 22 r T~
2Z 17 $0 2o /°) 3 V r '3M %> 7 7 w 3/
/z 2J 21 V 21 12 (o 20 )2 iT 20 9 13 2S 1/7 2/ 7
7 17 )<7 zl /5' V (? /£ 10 2v /& 22 30 7T~
25 21 3 2/ (o 22 15

Stafirnir mynda íslenskt orð
eða mjög kunnugleg erlend heiti
hvort sem lesið er lárétt eða lóð-
rétt.
Hver stafur hefur sitt númer
og galdurinn við lausn gátunnar
er sá að finna staflykilinn. Eitt
orð er gef ið og á því að vera næg
hjálp, því að með því eru gefnir
stafir í allmörgum orðum. Það
eru því eðlilegustu vinnubrögðin
að setja þessa stafi hvern i sinn
reit eftir því sem tölurnar segja
til um. Einnig er rétt að taka
fram, að í þessari krossgátu er
gerður skýr greinarmunur á
grönnum sérhljóða og breiðum,
t.d. getur a aldrei komið f stað á
og öfugt.
Setjið rétta stafi í reitina hér til hliðar.
Þeir mynda þá nafn á fornri bók
íslenskri. Sendið þetta nafn sem lausn á
krossgátunni til Þjóðviljans, Síðumúla
6, Reykjavik, merkt „Krossgáta nr.
256". Skilafrestur er þrjár vikur.
Verðlaunin verða send til vinningshafa.
Verðlaun fyrir krossgátu 253 hlaut
Rúnar Guðmundsson, Háagerði 87,
Reykjavík.
Verðlaunin eru bók Halldórs Pét-
urssonar. — Lausnarorðið er KOL-
BRÚN.
Verðlaunin að þessu sinni er ein af hin-
um æsispennandi leynilögreglusögum
Maj Sjöwall og Per Wahlöö sem Mál og
menning er að gefa út í íslenskri
þýðingu. Bókin er Löggan sem hló,
skáldsaga um glæp.