Þjóðviljinn - 08.08.1981, Blaðsíða 11

Helgin 8.-9. ágúst 1981 ÞJöÐVILJINN — SIÐA 11
Leikhússtjórarnir
Sigrún Valbergsdóttir
og
Jórunn Sigurðardóttir
rekja sögu
A Iþýðuleikhússins
— AL
og spá
íframtíðina
ALÞÝÐULEIKHÚSIÐ HEFUR
SANNAÐ TILVERURÉTT SINN
Akureyri fyrir sex árum, þegar
hópur fólks meö nokkra atvinnu-
leikara i broddi fylkingar kom
saman og stofnaöi Alþýöuleik-
húsiö. bau settu sér þaö markmiö
aö vera landsbyggöar leikhús og
þannig störfuöu þau i tvö ár, auk
þess aö fara í leikför til útlanda.
Innan hópsins myndaöist sterkur,
góður leikstjórnarstill og þau
stóðu jafnfætis hvaöa leikhóp sem
var. Þeim fylgdi nýsköpun og
ferskleiki og þau reyndu aö höfða
til alþýöu manna. Aö öllu leyti var
þetta mjög merkilegt fyrirbæri,
sem kostaöi mikla baráttu og
kjark, enda rekið algjörlega án
styrkja. Fyrr eða siðar hlaut
samt sú staöreynd aö skjóta upp
kollinum, aö leikhús getur ekki
staöiö undir sér.
Jórunn: Annar þáttur hófst
þegar sunnandeild AL var
stofnuö. bá má segja aö leikhúsiö
hafi snúist einar 180 gráöur. baö
varö félag 40 manna, sem flestir
voru nýkomnir út úr skóla. Allir
vildu stefna aö þvi aö reka áfram
framsækið leikhús, beita lýð-
ræöislegum vinnubrögöum i
starfi og leikritavali. Þaö gefur
auga leiö aö leikhúsiö breyttist
viö þaö aö hópurinn stækkaði og
stefnan i leikritavali varö önnur,
enda nauösynlegt fyrir leikhús að
reyna fyrir sér. Stórfundir tóku
allar ákvarðanir og leikhúsið var
eins og kraumandi pottur, nýjar
hugmyndir skutu upp kolli og um-
ræöur voru miklar, en tima-
frekar.
Lifir leikhúsið
næsta ár?
A þessum fyrstu árum hér
sunnanlands safnaöist saman
mikil reynsla, en Alþýöuleikhúsiö
var fyrst ýg fremst vettvangur til
aö fá vinnu, til aö fá aö leika. Ef
menn fengu tilboö frá hinum leik-
húsunum höföu þau forgang, og
Sjá næstu síðu
Hver er staöa Alþýöuleikhúss-
ins á þvi herrans ári 1981?
Sigrún: Við teljum að Alþýðu-
leikhúsið sébúið aö sanna tilveru-
rétt sinn og meira en þaö. Alþýðu-
leikhúsið er atvinnuleikhús, fjöl-
mennur vinnustaður og leiklistin
er ekki lengur neitt hobby þeirra
sem viö hana vinna, heldur reyna
þeir aö hafa sitt lifibrauð af list-
sköpun.
samanstendur af fólki sem langar
aö ákveöa sjálft hvaö það gerir.
Slíkt er ekki hægt i stofnanaleik-
húsunum nema aö mjög tak-
mörkuöu leyti, þaö er einfaldlega
ekki rými þar. Stofnanaleikhúsin
eru bundin af ákveönum reglum
og heföum, þaö erum viö ekki,
nema auövitaö aö þvi leyti aö
sýningarnar gangi. Viö erum
sjálf aö vinna aö uppbyggingu
okkar eigin leikhús, meö
ákveönar hugmyndir um þaö
fyrir hverja við viljum leika og
hvernig viö viljum aö leikhús sé.
Viö teljum okkur standa á tima-
mótum, siöasti vetur var mikil og
dýrmæt reynsla, nú erum við aö
marka okkur nýja braut, koma
meiri festu á reksturinn og
mynda hópa innan hússins. Viö
trúum á þaö sem viö erum aö
gera og viö höfum greinilega
fengið hljómgrunn meðal áhorf-
enda. Þaö er bara fjármagniö
sem strandar á.
Saga ífjórum þáttum
— Ef viö litum aftur til stofn-
unar Alþýðuleikhússins, hvernig
hefur þróunin oröiö?
Sigrún: Þaö má skipta sögunni
i fjóra þætth þrir eru liönir, hinn
fjórði hefst i haust.
Fyrsti þátturinn hófst noröur á
30.000 áhorfendur
Alvara málsins sést best á þvi
aö siöastliðinn vetur sóttu 30.000
áhorfendur sýningar okkar og eru
komnir nokkuð upp fyrir þá tölu
eftir leikferö KONU út á land. Viö
höfum tekið til umfjöllunar
vandamál hópa, sem hingaö til
hafa ekki átt sér marga formæl-
endur á leiksviöinu,svosem ungl-
Suö kvikmyndavéla og lymsku-
leg augnaráð glæpona ráöa nú um
stundir yfir salnum i Hafnarbíói.
Þar sem i vetur léku konur,
stjórnleysingjar, kóngsdóttir og
unglingar i leit aö sjálfum sér,
blasir hvita tjaldiö við og varpar
frá sér myndum af fólskuverkum
og glannaskap. Svo verður þó
ekki lengi, þvi meö haustinu tekur
leikgleöin aftur völdin, Alþýðu-
leikhúsiö heldur innreiö sina á
nýjan leik, meö nýjum og spenn-
andi verkum. Þaö þýöir þvi
ekkert aö leita leikhúsmanna i
gamla bragganum viö Skúlagötu-
strönd, leiðin liggur vestur á
Tómasarhaga til fundar við leik-
hússtjórana tvo, þær Sigrúnu Val-
bergsdóttur og Jórunni Siguröar-
dóttur.
Það telst auövitað til tíöinda aö
konur skuli stjórna leikhúsi, hvaö
þá tvær i einu, en taliö snýst ekki
um þá hlið mála, heldur stööu Al-
þýöuleikhússins, sögu þess og
framtiö. Iivað ætlar aö veröa um
barnið? Iivenær opnast augu
þeirra er á pyngjunni halda fyrir
nauösyn þess aö skapa leikhúsinu
almennileg uppeldisskilyrði og
fyrir gildi leikhúss á borö viö Al-
þýðuleikhúsiö?
ingar, heyrndardauf börn, nú og
svo börn almennt. Frá upphafi
hefur þaö einmitt veriö stefna
leikhússins að sinna börnum til
jafns við fullorðna.
Þaö starfa um 30 manns hjá Al-
þýðuleikhúsinu, nánast allt leik-
arar, auk leikstjóra, leikmynda-
teiknara og höfunda. Allt þetta
ætti að sýna aö AL er staðreynd,
þriöja atvinnuleikhúsið i bænum,
sem ekki er hægt aö ganga fram
hjá.
— Hvers konar leikhús er Al-
þýðuleikhúsið samkvæmt ykkar
skilgreiningu?
Jórunn: Viö erum þaö sem
kallað er frjáls leikhópur, sem
Viö höfum gengiö f-á Heródesi til Pilatusar ár eftir ár, en rekumst alltaf á ákveöna hræöslu hjá ráöa-
mönnum. Ljósm: gel.