Þjóðviljinn - 08.08.1981, Blaðsíða 16

16 SÍÐA — Þ.JÓÐVILJINN Helgin 8--9- ágúst 1981
Fóstrur athugið
Fóstrur óskast á dagheimilið Sunnuborg
frá 1. sept. n.k.
Upplýsingar hjá forstöðumanni i sima
36385.
Fjármálastjóri
Starf fjármálastjóra hjá Rafveitu Hafnar-
fjarðar er laust til umsóknar. óskað er
eftir að umsækjandi hafi viðskiptafræði-
menntun eða góða starfsreynslu við bók-
hald. Laun samkvæmt launaflokki B21.
Umsóknum skal skila á sérstökum eyðu-
blöðum fyrir 25. ágúst n.k. til Rafveitu-
stjóra sem veitir nánari upplýsingar um
starfið.
Rafveita Hafnarfjarðar
Nýr umboðsmaður
Sandgerði
Ráðinn hefur verið nýr umboðsmaður
Þjóðviljans i Sandgerði. Hann heitir Ingi-
björg ólafsdóttir, Brekkustig 7 s. 7431.
Tilboð óskast i eftirtaldar bifreiðar, sem
verða til sýnis þriðjudaginn 11. ágúst 1981,
kl. 13—1(U porti bak við skrifstofu vora að
Borgartúni 7:
BuickCentury station .....................árg. ’75
Ford Escort fólksbiíreið.................. ” ’78
Ford Escort fólksbifreiö.................. ” ’77
Mercury Comet fólksbifreiö................ ” ’76
Peugeot504 fólksbifreiö.................... ” '71
GMCRallyVan................................ ” ’78
Ford Club Wagon........................... ” '76
P'ordBronco................................ ” ’76
lnt.Scout.............................. ” ’77
Land Roverdiesel.......................... ” ’77
Land Rover diesel......................... ” ’76
Land Roverbensin.......................... ” ’74
Land Rover bensin......................... ” ’73
Land Rover bensin......................... ” ’73
Land Rovei bensin......................... ” ’70
UAZ 452 .................................. ” ’77
UAZ 452....................................” ’73
Chevrolet pick up....................... ” ’74
Chevy Vansendiferðabifreiö................. ” ’75
ChevroletSuburban4x4....................... ” ’76
Chevy Van sendiferðabifreiö................ ” ’77
Til sýnis á birgðastöð Rarik v/Elliðaár-
vog:
Bedford 4x4 torfærubifreiö.............árg. ’70
Dinahoe traktorsgrafa 190-4 hö..... .árg. ’75
Til sýnis hjá Véladeild Vegagerðar
rikisins, Borgarnesi:
Parker mulning$vél meö hörpu, gerð 1100
Til sýnis hjá Véladeild Vegagerðar rikis-
ins, Reykjavik:
Fuchs vélkrani, gerð 500
Tilboðin verða opnuð sama dag kl. 16.30,
að viðstöddum bjóðendum. Réttur er
áskilinn til að hafna tilboðum, sem ekki
teljast viðunandi.
INNKAUPASTOFNUN RÍKISINS
BORGARTÚNI 7 SÍMI 26844 PÓSTHÓLF 1441 TELEX 2006
Skúra, skrúbba og bóna var starf vinnukvenna, en frá alda ööli hefur það falliö i hlut kvcnna aö halda
nánasta umhverfi mannsins hlýlegu og hreinu, nú á siöustu öldum viöskit og skömm.
tengist galdraofsóknunum) og
bæði karlar og konur lentu á bál-
inu. 1 þessari frásögn er fjallaö
um þá þekkingu sem konur höfðu
á lækningamætti jurta svo og
særingum sem stundum fylgdu
með, en samkvæml kenningum
kirkjunnar var allt slíkt komið
beintfrá djöflinum og hundheiðið
i þokkabót.
Við förum nd að nálgast okkar
tima,eraukin tækni, iðnbyltingin
og tilraunir til að brjótast undan
oki vistarbandsins koma til sög-
unnar. Lausakonur fóru milli
bæja og borga og reyndu að vinna
fyrir sér, en það var illa séð af
yfirvöldum. Kaflinn segir frá
slikri konu sem tókst að bjarga
sérásamtdóttursinni, með þvi að
taka að sér verk fyrir rika fólkið
svo sem eldamennsku, þvotta og
annað slikt og að lokum tekst
þeim að gifta dótturina ,,vel” og
tryggja afkomu þeirra beggja.
Hin nýja öreigastétt
Með iönbyltingunni urðu miklar
breytingar á lifi kvenna. Mikill
hluti þeirrar vinnu sem unnin var
á heimilunum fluttist i verk-
smiðjurnar tilaðmynda vefnaður
og gerð alls konar heimilistækja.
Kcnur sáu áfram um heimili og
endurframleiðslu vinnuaflsins, en
föru að selja vinnu sina, á verði
sem yfirleitt var helmingur á þvi
sem körlum var greitt. Stétt
verkakvenna kom upp, borgirnar
stækkuðu óöum, hverfi verka-
fólks risu, með eymd, barna-
dauða, óþrifnaöi og þrældómi.
Jafnframt kom upp stétt kvenna
giftra velstæðum borgurum.
Þær konur höfðu sumar ekki ann-
að hlutverk en að geta af sér
börn, dansa vinarvalsa i veislum
og gefa vinnukonum einhver
fyrirmæli er best lét, enda má
finna margar lýsingar á óham-
ingjusömum konum i bók-
menntum 18. og 19. aldarinnar.
Kvenréttindahreyfingin kom
upp i' kjölfar vaxandi möguleika
kvenna til menntunar, sem vakti
athygli þeirra á þvi að i raun nutu
þær ekki borgaralegra réttinda.
Heimsstyrjaldir, tækniþróun og
þörf kapitalismans fyrir vinnuafl
kallaði konur Ut á vinnumarkað-
inn, sem enn á ný varð til þess að
þær risu upp vegna þeirra að-
stæðna sem þærbjuggu við: lágra
launa, efnahagslegrar og kyn-
ferðislegrar kúgunar vanmats á
öilu því sem konur hafa gert
gegnum aldirnar, tvöfalds og p’e-
falds vinnuálags o.s.frv.
Neysla og enn
meiri neysla
1 siðasta kaflanum er vikið að
ástandi mála i dag frá sjónar-
hornum þriggja kynslóða kvenna.
Sú elsta er kona sem neitar að
láta samfélagið stjórna sér. Yfir-
völd vilja setja hana á elliheimili
þar sem allt gamalt fólk á aö
vera. HUn býr i húsi sinu Ut i
skógi, með eina kú i fjósi og lifir
eins og hana langar til. Dóttir
hennar er fulltrúi þeirrar kyn-
slóðarsem gengið hefur i gegnum
allan baminginn, átt sin börn,
skilið, unnið, en hefur verið sagt
upp vinnu vegna þunglyndis. Hún
leitar til mömmu gömlu út i
frelsið og hreina loftið. Dóltur-
dóttirin kemur lika, orðin at-
vinnulaus. Konum atvinnulifsins
finnst þær vera orönar ónauðsyn-
legar i ómanneskjulegu sam-
félagi. Þærkomast allar að þeim
niðurstöðu að þærséu kUgaðar og
misnotaðar, en hvað á að gera?
Lausnin er annars konar lif,
annars konar samfélag. Aö berj-
ast og sveigja sig ekki undir
kröfur kapitalismans um að
kaupa og eiga. Það er hægt að
komast af með minna. Það er
hægt að endurvekja hin gömlu
mjúku gildi, vera manneskja en
ekki markaðsvara eða tryggur
neitandi f „velferðinni”. Við eig-
um ekki endalausan forða til að
taka af, ef ekki verður sndið við
til annarra lifnaðarhátta er voð-
inn vi's. Þess vegna er nauðsyn-
legtað þekkja söguna, þekkja þau
verk sem konur hafa annast, sem
einm itt hafa beinst að þvi að nýta
það sem til var, að gera nánasta
umhverfi mannsins hlýlégt og
þægilegt.
Leggjum á brattann
„Þær voru sammála um að það
væri eitt og annað úr vinnuanda
fortiðarinnar sem vert væri að
varðveita, einkum það að spara
og nýta. Það hafði verið reglan
kynslóð fram af kynslóð og féll
einkum i' hlut kvenna. Siðan komu
vélarnar sem framleiddu mikið
magn vara á skömmum tíma.
Timi ofgnótta gekk i garð. NU var
hætt að spara, nú átti að eyða.
Ekki að nota aftur, bara að nota,
þá héldu hjólin áfram að snUast,
og velferðin óx.
1 stórborgunum sást best að
neyslan var það sem hélt kerfinu
gangandi. Alltsem var nýtt, varð
fljótlega ónýtt. Alltrifnaði, bilaði,
sprakk.Efniogbyggingvoru með
innbyggðum göllum, svo að hlut-
imir entust ekki of lengi. Tiskan
breyttist, nýjar þarfir voru bUnar
til. Plastglös fengust i massavis,
innpökkuð i plastpoka og voru
borin heim í enn stærri plastpoka.
Þaö flæddi út Ur öskutunnunum.
Klóökin bólgnuöu, heilu gámarnir
voru keyrðiráöskuhauganafullir
af óslitnum húsgögnum og fötum.
Þaö var orðið öllum eölilegt að
eyðileggja og rifa brjóta og stela,
bara til að geta fleygt. Hvers
vegna? Allt sem var notað jók
þjóðarframleiösluna. HUn óx með
hverju bflslysi og hverju inn-
broti”.
„Það er ekki rétt, sögðu þær
hver við aðra, að valið sé milli
mengaðrar allsnægtar annars
vegarog gamla þrældómsins hins
vegar. Það er um margar leiðir
að velja, þó að þær blasi kannski
ekki beint við. — En, það er
byrjað að ryðja, brautina, við er-
um að leggja á brattafm”.
— ká
Kvinnfolksgöra, Arisma 1980