Þjóðviljinn - 30.01.1982, Blaðsíða 15

Helgin 30,—31. janúar 1982 ÞJÓÐ
i— StÐA 15
næstu ár þjálfaöi ég þar einnig, i
félagi viö Guðmund Jónsson i
bæöi skiptin. Haustiö 1976 fór ég
til Köln i Vestur-Þýskalandi á
námskeið hjá þýska knattspyrnu-
sambandinu, og haustið eftir
dvaldi ég á sama stað i þrjá
mánuði. Þá fylgdist ég með
þjálfun 1. deildarliðs Kölnar.
Sumarið 1977 lá leiðin aftur til
Akureyrar, nú til að þjálfa lið KA.
Þar var ég i þrjú ár, 1977—79.
Fyrsta árið unnum við 2. deildina
og hin tvö lékum við i 1. deild.
Siðustu tvö sumur hef ég svo
þjálfað yngri flokka hjá Fram, og
kem til með að gera það i sumar,
samhliða landsliðsþjálfara-
starfinu.”
— Hvað er eftirminnilegast frá
þinum ferii sem knattspyrnu-
maður?
„Tapleikurinn frægi gegn
Dönum, 14-2, gleymist aldrei.
Annars er erfitt að tina til einstök
atriði, það er af svo mörgu að
taka. Svo einkennilegt sem það
kann að virðast var ég mikið
taugastrekktari fyrir leiki gegn
islenskum liðum en fyrir lands-
leiki.”
— 1 hverju liggur munurinn á
þjálfun landsliðs og 1. deildar-
liðs?
„Það er feikilegur munur á
þessu tvennu. Það væri kannski
ekki rétt að tala um þjálfun
landsliðs, starf landsliðsþjálfara
liggur að mestu i skipulagningu
og undirbúningi fyrir einstaka
leiki. Undirbúningsþjálfun er öll i
höndum félagsliðanna. Lands-
liðsæfingar byggjast ekki á að
keyra menn út með erfiðum
æfingum heldur i að samhæfa
leikmenn svo þeir myndi liðs-
heild.
Það er mikill kostur fyrir
landsliðsþjálfara að félagsliðin
koma yfirleitt áþekk, likamlega
séð, til leiks i Islandsmóti. Eftir
það tekur leikskipulag og sálfræði
við. Ég tel að maður sem er snjall
i að búa lið undir einstaka leiki
eins og landsleiki sé hinn ákjós-
anlegi landsliðsþjálfari. Hann
getur verið sérhæfður, þarf ekki
að vera sterkur þjálfari að öllu
leyti.”
— Er islensk knattspyrna á
réttri leið?
„Við erum i framför, það hefur
sýnt sig á undanförnum árum. Ef
við litum á landsliðið, þá byrjar
það að springa út á dögum Tony
Knapps um 1974 og siðan hefur
það verið stigandi á uppleið.
Siðasta ár var það besta i lands-
leikjasögu tslands.
Rætt við
Jóhannes
Atlason
landsliðs-
þjálfara
í knatt-
spyrnu
Missum miðlungs-
leikmennina líka
Um félagsliðin gegnir öðru máli
þvi við missum alltaf bestu leik-
mennina út i atvinnumennsku.
Góðir leikmenn og sterkir
persónuleikar hverfa. Það versta
fyrir félögin, og um leið 1.
deildarkeppnina, er að þau eru
farin að missa miðlungsleik-
mennina lika, einkum til hinna
Norðurlandanna. Það þarf þvi
mikla endurnýjun til aö fylla i
skörðin.”
Byrjað á
öfugum enda!
„Sér þá unglingastarf félag-
anna til þess að fyllt verði f þessi
skörð?
„Þvi miður hefur ekki verið
staöiö nógu vel að málum I þeim
efnum. A undanförnum árum
hefur gifurlegt fjármagn farið i
þá erlendu þjálfara sem félögin
hafa i auknum mæli fengið til sin
en þar hefur verið byrjað á
öfugum enda. Þaö er ekkert vafa-
mál að þeir hafa margir hverjir
lifgað mjög upp á knattspyrnuna
hérlendis, en málið er að þeir
þjálfa eingöngu þá elstu en koma
ekki nálægt sjálfri grunnþjálf-
uninni. Hún fer fram i yngri
flokkunum, þar er grunnurinn að
framtiöinni lagður, en þvi miður
hafa þeir verið vanræktir einum
of.”
— Hvað er þá til ráða?
„Við eigum að reyna að fá betri
þjálfara fyrir yngri flokkana, og
þar á ég við menn með reynslu og
þekkingu. Raunin hefur viða
verið sú að óreyndir menn hafa
verið látnir taka við yngri flokk-
unum, þeim mun óreyndari eftir
þvi sem neðar dregur i flokkana.
Þetta er algerlega röng stefna
sem þarf að breyta.
Það er handhægast fyrir mig að
taka Fram sem dæmi þvi þar
þekki ég best til. Hjá Fram voru á
sjöunda áratugnum, fram undir
1970, mjög sterkir yngri flokkar
sem voru yfirleitt i fremstu röð. 1
kjölfarið kom sterkur meistara-
flokkskjarni hjá félaginu og góður
árangur náðist. A árunum
1970—74 og jafnvel til 1977 var
Fram stöðugt i baráttu um bikara
i meistaraflokknum. Eftir 1972
var hins vegar kastað til hönd-
unum með unglingastarf félags-
ins og á átta ára timabili vannst
ekki einn einasti Islandsmeist-
aratitill i yngri flokkunum. Það
var loks árið 1980 sem 3. flokkur
varð íslandsmeistari. I kringum
1977 var byrjað að taka til hend-
inni hjá yngri flokkunum á nýjan
leik. Góðir og öflugir menn feng-
ust til starfa i nefndum og ráðum
en það er mjög mikilvægt atriði.
Það er ekki nóg að ráða góða
þjálfara ef ekki er stutt á réttan
hátt við bakið á hinum ungu leik-
mönnum, félagslega séð.
Atvinnumennska
á íslandi?
— Nú minntist þú á flótta leik-
manna til annarra landa. Er hægt
að sporna við þeirri þróun með
einhvers konar atvinnumennsku
og væri slikt æskilegt?
„Ef fjárhagslegt bolmagn er til
staðar, væri það mjög æskilegt.
Slikt myndi liklega halda mönn-
um frá að fara til hinna Norður-
landanna en það yrði hægara sagt
en gert. 1 dag þarf gifurlegt fjár-
magn til að halda einni knatt-
spyrnudeild gangandi. Mikið
hefur breyst siðustu tiu árin,
félögin gera meiri kröfur til leik-
manna og leikmenn aftur meiri
kröfur til félaga. Rekstur knatt-
spyrnudeildanna gengur að miklu
leyti út á hálfgerða betlistarfsemi
og ef áhorfendafjöldi hjá viðkom-
andi félagi minnkar, eykst betlið.
Ég held að fáir hafi viðunandi
lausn á þessu mali. Að visu væri
hægt að virkja fyrirtækin meira
en spurningin er, hversu mikið
við getum spennt bogann. Ég get
ekki séö beina atvinnumennsku i
náinni framtið. Þróunin er að
visu i þá átt að hygla leikmönnum
sem mest en það eru takmörk
fyrir þvi hversu langt er hægt að
ganga.”
— Hvað með landsliðið sjálft?
Eiga landsliðsmenn að fá greitt
þegar þeir leika fyrir tslands
hönd?
„Ég sé ekki tilgang i þvi. Það
hefur alltaf verið metnaðarmál
að leika með landsliðinu og mér
virðist svo vera enn. Það ætti ekki
að vera sérstakt takmark hjá
mönnum að fá vissa upphæð fyrir
hvern landsleik.”
— Að lokum, Jóhannes. Hvað
viltu segja um framtið okkar i
landsliðsmálum?
„Islenska landsliðið 1981 náði
mjög góðum árangri og sterkur
kjarni hefur myndast. I þvi liggur
styrkur góðra landsliöa; þau hafa
náð átta manna kjarna, skipuðum
reyndum leikmönnum sem hafa
spilað mikið saman og þekkja
hver annan. Þessu höfum viö nú
náð og þvi er mjög mikilvægt að
þessi kjarni fái að halda sér og
breytingar á liðinu séu ekki of
örar. Atvinnumennirnir okkar
eru að sjálfsögðu inni i myndinni
þvi þeir eru jú yfirleitt rjóminn af
okkar knattspyrnumönnum.
Hættan á stórslysum eins og 14-2
leiknum er margfalt minni i dag
en fyrir 15 árum af ofangreindum
ástæðum og það er óhætt að vera
hæfilega bjartsýnn á fram-
tiðina.” VS
Mauno Koivisto sem s.l. þriðjudag
var kosinn í’orseti Finnlands er ósköp
venjulegur maður en samt rikir eins
konar Koivisto-æði i Finnlandi.
Hann var kjörinn með ótrúlegum yf-
irburðum og er nánast þjóðsagna-
persóna i landinu. Kunnugir segja að
vinsældir hans stafi einmitt af þvi
hversu venjulegur hann er og laus við
allt skrum og yfirborðsmennsku.
Hann er öðru visi en hinn „klassiski”
stjórnmálamaður.
Kiovisto er af venjulegu al-
múgafólki i Turku og braust til
mennta eftir að hann varð full-
orðinn. Hann gekk snemma i
Jafnaðarmannaflokkinn en á
þeim árum var sá flokkur jaínan i
stjórnarandstöðu og heldur mátt-
vana. Siðan kom til sögu Raíael
Paasio, eins konar Mitterrand
þeirra Finna, sveigði krataflokk-
inn til vinstri og boöaöi samvinnu
við róttækari öfl. Þetta leiddi til
þess að fylgi hans jókst verulega
og fiokkurinn komst til valda i
fyrsta skipti eítir strið árið 1966. I
kjölfarið kom svo sameining
tveggja alþýðusambanda sem
voru við lýði i landinu og má
segja að þessi þróun hali lagt
grunninn að hinum mikla kosn-
ingasigri nú. Eins og kunnugt er
greiddi meiri hluti ílokks sem að
sumu leyti er likur Alþýðubanda-
lagina svokallaðir Folk-demó-
kratar, Koivisto atkvæði þegar i
fyrstu umferð. Hann er þvi íull-
trúi vinstri aflanna i Finnlandi.
Ótal gamansögur eru sagöar af
Mauno Kiovisto. Meðan hann
gegndi íorsetaembætti i veikinda-
forföllum Kekkonens keyptu þau
hjónin, Tellervo og hann, sér ibúð
á 4. hæð i blokk og bjuggu hana
ósköp látlausum léttum húsgögn-
um. Svo stóð á aö hann varð að
vera erlendis meðan flutningarn-
ir áttu sér stað og þegar hann
kom heim til sin, umkringdur ör-
yggisvörðum, uppgötvaöi hann að
gleymst hafði aö fá honum lykla-
völdin. Hann sagði öryggisvörð-
unum hróðugur að hann vissi þó
nýja simanúmerið sitt en þá kom
i ljós að ekki var búiö aö tengja
simann. Hann taldi sig ekki geta
kastað grjóti i gluggann svo hátt
uppi svo að hann sagðist þá bara
fara á hótelið. „Þaö er svo gott að
koma i morgunmatinn til konunn-
ar sinnar” sagði hann öryggis-
vörðunum að skilnaöi.
Þá er hann vis með að koma i
götóttum sokkum eða ósamstæð-
um og það þykir Finnum bara
sniðugt. Hann litur nefnilega ekki
út fyrir að vera annað en hann
sjálíur, óskaplega venjulegur.
Hann hrósar sér aidrei af afrek-
um sinum og virðist ekki vera
mikill flokksmaður i þeim skiln-
ingi að hann er ekkert að reyna
sérstaklega að upphefja sinn
flokk. Þá hleypir hann sér ekki út
i fánýttkarp við andslæðinga sina
eins og stjórnmálamönnum er
lagið.
Þegar hann var i kosningabar-
áttunni spurður einhvers i sjón-
varpinu og viðurkenndi að hann
gæti ekki svaraö voru viðbrögð
áhorfenda: „Öskaplega er þetta
hrifandi maður! Ef hinir fram-
bjóðendurnir stóðu lrammi fyrir
þvi sama voru viöbrögðin hins
vegar: „Hvað er þessi maður að
gera i pólitik úr þvi hann getur
ekki svarað?” Það eru sem sagt
einhvers konar leyndir töírar sem
einkenna persónu nýja forsetans.
Kosning hans var með nokkrum
hætti uppreisn kjósenda gegn hin-
um hefðbundnu stjórnmálamönn-
um.
—GFr