Þjóðviljinn - 10.12.1983, Blaðsíða 13

Helgin 10.-11. desember 1983 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 13
Logi Kristjánsson bœjarstjóri
Sveitarstj ómarmál AB
að loknum landsfundi
Fellur ekki
í kramið
Síðla á landsfundi var tekin fyrir
tillaga frá allsherjarnefnd um
sveitarstjórnarmál. Það fór eins og
fyrri daginn - þegar ályktanir um
þau mál eru lagðar fram í Alþýðu-
bandalaginu, rís ákveðinn hópur
(væntanlega „sérfræðingar“ þing-
flokksins í sveitarstjórnarmálum)
upp á afturfæturna, talar um lítinn
tíma til umræðu og beitir sér fyrir
því að vísa málinu til afgreiðslu
undirstofnana.
manni, að með orðunum „lýðræði
og valddreifing" meini menn lrtið
þegar flytja skal völd frá þing-
mönnum til almennings eða
sveitarfélaga. Gildir hér einu,
hvort hinir sömu hafi samþykkt
Evrópusáttmálann um sjálfstjórn
sveitarfélaga eða ekki.
Af umræðum er ljóst að mark-
viss stækkun sveitarfélaga með
ákveðnum tímatakmörkunum til
sameiningar, ásamt rúmum heim-
ildum fyrir sveitarfélögin til
beinnar skattlagningar í samráði
við samtök launamanna er nokkuð
sem eiga að ákveða þjónustustig
hvers byggðarlags?
Vill þessi hópur þegar til kast-
anna kemur ekki ráðast til atlögu
við stjórnkerfið til einföldunar og í
átt til lýðræðis og valddreifingar?
Erfitt væri fyrir mig að kyngja því
að ferðinni réði ótti við atkvæða-
missi eða andstaða nokkurra
íhaldssamra oddvita og sýslu-
manna, það væri aflið sem mótaði
afstöðu AB í þessu máli.
Sósíalistum sem í sveitarstjórn-
um starfa, hvort sem þeir veita
þeim forstöðu eða ekki hefur þrátt
fyrir aðstæður tekist að sýna vissa
„Á landsfundum Alþýðubandalagsins er ályktunum um sveitarstjórnarmál jafnan vísað til undirstofnana,1
segir Logi Kristjánsson í grein sinni.
Logi Kristjánsson: Meðal sveitarfé-
laga er olnbogarýmið þrotið.
Landsfundur Ab tókst um margt
vel. Almennar umræður voru líf-
legar og mikill einhugur við af-
greiðslu flestra mála og kjör á for-
ystu flokksins. Tillögur um lög og
skipulagsbreytingar tóku, eins og
við var að búast, mikinn tíma.
Þrengdu þau nokkuð að umræðu
um ályktanir þingsins, ef undan er
skilin stjórnmálaályktunin.
Skipulagsbreytingarnar stað-
festu áfram píramídauppbyggingu
flokksins en opna þann möguleika
að neðri hluti píramídans breikki.
Þingflokkurinn mun áfram ráða
ferðinni og móta stefnuna í
jafnmiklum tengslum við stofnanir
flokksins og félaga og honum hent-
ar. Hér hefði þurft að verða
breyting á og tryggja betur tengsl
þingflokks við virkari miðstjórn.
Fjölgun í miðstjórn ætti að vera
jákvætt skref, þó að orð formanns
flokksins við slit landsfundarins
bendi ekki til þess að hún hafi átt
að verða til aukinna tengsla félag-
anna við valdastofnanir flokksins,
þar sem hann taldi óhugsandi að
kalla miðstjórn saman eins oft og
áður vegna fjölgunarinnar. Við
skulum vona að þessi orð hafi verið
sögð vanhugsuð ella hljóta ný-
kjörnir miðstjórnarfulltrúar að
leiðrétta stefnuna.
Áhrif skipulagsbreytinganna
eiga eftir að koma í ljós en vonandi
verður þessi breikkun á píramída-
botninum til þess að hinn almenni
félagi fái aukin áhrif innan flokks-
ins. Slíkt gerist ekki án öflugs starfs
utan og innan flokksins, enda mun
starfið skipta sköpum um áhrif
flokksins en ekki formið.
Það virðist nokkuð ljóst, að
þingmenn forðast að fá yfir sig
samþykkt á landsfundi, sem kveði
á um eflingu sveitarfélaga. Slíkar
samþykktir vilja þeir hafa á fund-
um sveitarstjórnarmanna, þær
samkomur binda ekki hendur þing-
manna.
Viðbrögð umrædds hóps við
þeirri markvissu ályktun um
sveitarstjórnarmál sem lögð var
fyrir þingið, læðir þeirri hugsun að
sem ekki fellur í jarðveg þessara
aðila.
Hvers vegna?
Spurningin er hvers vegna?
Öllum er ljóst að minnstu
sveitarfélögin eru vanmáttug. Vilja
þessir aðilar ekki gera minnstu
stjórnsýslueininguna svo öfluga,
að íbúarnir geti byggt upp þá þjón-
ustu sem þeir telja nauðsynlega og
æskilega? Eða eru það þingmenn
sérstöðu. En aukin miðstýring á
verkefnum undanfarin ár hefur
leitt til þess að meðal sveitarfélaga
er olnbogarýmið þrotið. Ef sósíal-
istar og aðrir vinstri nienn sem fá
meirihluta í byggðarlögum eiga að
fá tækifæri til að byggja upp öðru-
vísi samfélag en íhaldsmenn, þarf
meira olnbogarými.
Ein leið til þess er heimild
sveitarfélaga tii beinnar skattlagn-
ingar í samráði við samtök launa-
fólks. Varla var það sá þáttur í til-
lögunni sem afstöðunni réði. Varla
telur þessi hópur AB-félaga þá full-
trúa sem fólk kýs til stjórnar í sfnu
byggðarlagi síður hæfa til að á-
kveða skattlagninguog þjónustu í
eigin byggðarlagi en aðra og fjar-
lægari menn. Slík afstaða væri
móðgandi vantraust á almenning
og hæfni hans til að móta sitt nán-
asta umhverfi.
Eða finnst umræddum hópi
sanngirnin og réttlætið vera aðals-
merki núverandi skattakerfis?
Skynjar hann ekki að afturhalds-
stjórnin sem nú situr að völdum
skákar einmitt í skjóli þessa ósjálf-
stæðis sveitarfélaga og ætlar að
heimila hækkun á þjónustugjöld-
unt hjá sveitarfélögunum en tak-
marka hækkun á álagningu skatta?
Það vita þó þingmenn sem aðrir
sérfræðingar flokksins í sveitarst-
jórnarmálum að þýðir aukin út-
gjöld hlutfallslega fyrir þá, sem
minna rnega sín.
Mikið starf óunnið
Þeim spurningum, sem hér hefur
verið stillt upp svara „sérfræðing-
ar“ þingflokks AB væntanlega.
Það er von mín, að þeir félagar
okkar sem minna hafa velt fyrir sér
þessum málurn, kynni sér þau og
taki afstöðu til ályktunar þeirrar
sem hér um ræðir á miðstjórnar-
fundi að því loknu.
Það er skoðun mín, að hefði gef-
ist meiri tími til umræðna um til-
löguna og fjöldi landsbyggðar-
manna ekki farinn af fundi hefðu
öðruvísi farið. Ég er þess fullviss,
að félagar innan ÁB vilja breyting-
ar á núverandi formi stjórnsýslu,
þannig að valdið verði fært nær
fólkinu og vonandi taka ntið-
stjórnarmenn nú af skarið og sam-
þykkja ályktunina um sveitar-
stjórnarmál.
Hvað seni öðru líður eiga
sveitarstjórnarmenn AB mikið
starf óunnið ef flokkurinn á að geta
nýtt þau tækifæri sem gefast til sósí-
alískrar umsköpunar
Hver man ekkl
úr Stundinni okkar ?
ELÍAS — fyrirmynd annarra barna
(e<)a hitt þó heldur) er á förum til Kanada
með pabba og mömniu. En Magga móda —
sem raunar er móöursystir mömmu — er
ekkert á fiví aö slepfia fieim úr landi. Og
auóvitað lendir fiaö á Elíasi aö glítna viö
Möggu.
ELÍAS — Hver man ekki eftir stráknum
úr Stundinni okkar? Nú hafa Auöur Har-
alds og Valdís Óskarsdóttir samiö bók um
stráksa sem Brian Pilkington myndskreytir
afsinni alkunnu snilld.
ELÍAS — er liötækur viö margt og lætur
engan vaöa ofan í sig. Svo mikiö er víst.
Kr. S48.2 5