Þjóðviljinn - 10.12.1983, Blaðsíða 24

24 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN|Helgin 10.-11. desember 1983
Veistu...
aö á árunum .1884-1888 voru
starfandi stjórnmálasamtök í
Suður-Þingeyjarsýslu sem
kölluðust Þjóðlið íslendinga.
Foringi þjóðliðsins var Pétur
Jónsson á Gautlöndum.
að Elías Snæland Jónsson, nú-
verandi ritstjóri Tímans, var
ritstjóri Nýrra þjóðmála,
málgagns Samtaka frjáis-
lyndra og vinstri manna á ár-
unum 1974-1976.
að Hannibal Valdimarsson var
formaður þriggja stjórnmála-
hreyfinga á Islandi, fyrst Al-
þýðuflokksins, þá Alþýðu-
bandalagsins og loks Samtaka
frjálslyndra og vinstri manna.
að fyrsta nafnið sem norrænir
menn eru taldir hafa gefið ís-
landi var Snæland.
að þegar siðaskiptin urðu á ís-
landi um miðja 16. öld var
það ætlun yfirvalda að leggja
niður biskupsnafnið og taka
þess í stað upp embættisheitið
superintendent. Það komst
þó aldrei á nema í embættis-
skjölum.
að í ritum Grikkjans Pyþeas sem
var uppi um 300 fyrir Krist er
talað um eyjuna Ultima
Thule og halda sumir að þar
sé átt við ísland.
að í lögum Grágásar á þjóðveld-
isöld táknaði refsingin útlegð
fébætur, sbr. að leggja út fé.
að fyrir um 100 árum var starf-
andi leynifélag íslenskra stúd-
enta í Kaupmannahöfn sem
kallaðist Velvakandi og
bræður hans.
að til forna hétu þeir austmenn
sem komu frá Noregi, en vest-
menn sem komu frá Bret-
landseyjum.
að vígslubiskupsembættið var
stofnað 1909 því að óvið-
eigandi þótti að íslenskir bisk-
upar sæktu vígslu til Dan-
merkur.
bæjarrölt
„í lyngbrekku gamals draumsu
Fagur söngur og þýðir tónar
hafa alltaf veitt mér ómælda gleði
og fátt kemst til jafnaðar við að
sitj a í sal og hlýða á lifandi tónlist.
Með þessu er ég ekki að gefa í
skyn að ég sé eitthvað sérstaklega
músíkalskur eða hafi vit á tónlist.
Þvert á móti. Ég á frekar erfitt
með að halda lagi. Samt er það
svo skrítið að mér finnst þræl-
gaman að syngja - jafnvel
rammfalskt. Ekki síður hef ég
unun af að hlusta á aðra syngja og
spila - en þá má það ekki vera
falskt.
Best þykir mér að lygna aftur
augunum, þegar ég er á hljóm-
leikum, og reyna að gleyma tilvist
annarra áheyrenda og gefa mig
heilan og óskiptan á vald tónlist-
argyðjunnar. Því verður hins veg-
ar ekki á móti mælt að aðrir
áheyrendur trufla mig oft og setja
mig hálfpartinn út af laginu. Þeir
eru að smjatta eða hósta eða láta
skrjáfa í bréfi og þá ruglast ég í
einbeitingunni. Þetta stafar
kannski allt af því að ég er fæddur
í fiskamerkinu. Mér er sagt að
fiskarnir séu svo áhrifagjamir að
þeir bókstaflega lifi sig inn í fólk-
ið sém er í kringum þá. Ég á
a.m.k. ákaflega erfitt með að
sleppa mér í tónlistarnautninni
þegar feit kona situr við hliðina á
mér og bryður konfekt meðan
heilagir tónar fylla húsið.
Af þessum ástæðum, svo og
meðfæddri hégómagirnd og
draumórahneigð, hef ég svo lengi
sem ég man eftir mér alið þann
draum að vera einhvern tíma eini
áheyrandinn á hljómleikum, ó-
truflaður og upphafinn. Aleinn.
Líkt og móðir Garðars Hólm.
Og það lá við að þessi ósk
rættist s.l. laugardag. Virtúósinn
ungi, Hjálmar Ragnarsson,
hnippti í mig og sagði mér að
koma í Félagsstofnun stúdenta
kl. 6 á laugardagskvöld. Þar
mundi heill háskólakór syngja
fyrir mig og kannski fáeina aðra
blaðamenn. Engiraðrirfengju að
vera viðstaddir. „Exkljúsíf",
sagði hann.
Ég upptendraðist strax. Kann-
ski verð ég eini blaðamaðurinn
sem mæti, hugsaði ég með mér.
Ég veit af gamalli reynslu að
blaðamenn eru latir að mæta kl. 6
á laugardögum. Hjálmar
fullvissaði mig um að hljóm-
Ieikarnir yrðu haldnir þó að ég
mætti bara einn.
Því miður rættist von mín ekki.
Við vorum fimm, sem settumst í
salinn eftir að hafa sötrað svolítið
rauðvín fyrst og samhæft þannig
fyrirfram upphafninguna. Við
vorum því eiginlega fimmein.
Fyrir framan okkur stóð svart-
klæddur kór með þróttmiklu og
ægifögru æskufólki.
Nýr virtúós er tekinn við
stjórninni af Hjálmari: Árni
Harðarson, nýkominn á leður-
buxum frá London. Hann var að
deputera.
Og svo hófst söngurinn og ég
leið inn í ómælisvíðáttur. Hér var
ekkert smjatt né skrjáf. Man-
söngvar Jónasar Tómassonar við
ljóð Hannesar Péturssonar og
söngvar um ástina eftir Hjálmar
við ljóð Stefáns Harðar Gríms-
sonar. Mér hefur alltaf fundist
Stefán Hörður vera Jónas Hall-
grímsson okkar tíma: í lyng-
brekku gamals draums/ streymdi
bergáin tær/ og eldrauð fjöll
stóðu vörð/ um hina djúpu kyrrð.
Þegar ég gekk út í svart
skammdegið voru morgunstjörn-
ur í augum mér. -Guðjón. I
sunnudagshrossgatan
Nr. 401
/ 2 3 7- ¥ sr 0 7 ir~ — T— ¥ IV f
5~ J/ 12 ÍT 21 ¥ /3 ¥ ¥ /^ á? /2 ¥ 3d
S2 >5 !& ? T~ <7 6> S~ ¥ 12 0 e </-
/<5 Z ¥ 20 T~ 2/ 9 e IX ¥ sr á> /P 22 ¥
2 ¥ 22 J& 2t ¥ /v4 /2 2 & 9 ¥ 2 )L T~
2V JV' Jt y\ /7- é> 5- ¥ b $ )0 ¥ /X /H
Z ¥ 5 C? 2 /2 V ár /2 /2 X í? /X ¥ 10
/f /C? 22 22 ¥ 7 ! í? ¥ !(e? 22 /? e 22 22
<2 0 Ý ¥ S" T 22 Z~ ¥ 22 2?
20 7 "YS V 12 XI /L ¥ C, ¥ 2$ 0 /2 1?
0 F" /2 17- ¥ >2 )2 18-- r O ¥ 0 ¥
C? IZ i? /2 ¥ \22 10 ¥ % 7 /o ¥
7 ¥ ¥ 20 Z! ¥ s' 2 it zi-d ¥
A Á B D Ð E ÉFGHIÍJKLMNOÓPRSTUÚVXYÝÞÆÖ
Setjið rétta stafi í reitina hér fyrir neðan. Þeir mynda þá
karlmannsnafn. Sendið þetta nafn sem lausn á
krossgátunni til Þjóðviljans Síðumúla 6, Reykjavík,
merkt: „Krossgáta nr. 401“. Skilafrestur er þrjár vikur.
Verðlaunin verða send til vinningshafa.
2H J2 2A 25 2<i 0 /2 2 2 /2

Stafirnir mynda íslensk orð eða mjög kunnugleg erlend heiti
hvort sem lesið er lá- eða lóðrétt.
Hver stafur hefur sitt númer og galdurinn við lausn gátunnar er
sá að finna staflykilinn. Eitt orð er gefið og á það að vera næg hjálp
því með því eru gefnir stafir í allmörgum orðum. Það eru því
eðlilegustu vinnubrögðin að setja þessa stafi hvern í sinn reit eftir
því sem tölurnar segja til um. Einnig er rétt að taka fram, að í
þessari krossgátu er gerður skýr greinarmunur á grönnum sér-
hljóða og breiðum t.d. getur a aldrei komið í stað á og öfugt.
Verðlaunin
Verðlaun fyrir krossgátu
nr 397 hlaut Þórdís Gísla-
dóttir, Kúholti 12, 220,
Hafnarfírði. Þau voru
bókin Næturferð, Ijóð
um frelsi eftir Jón Oskar.
Verðlaunin að þessu
sinni er kvæðasafn og
greinar eftir Stein
Steinarr.